Σε τρία Ταμεία- στο ΙΚΑ, στον Οργανισμό Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) και στον ΟΓΑ- θα ενταχθούν σε βάθος δεκαετίας οι μισθωτοί στον ιδιωτικό και στον δημόσιο τομέα της οικονομίας, οι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι αγρότες, αντιστοίχως, και πλέον όλοι θα παίρνουν συντάξεις ανάλογες με το ύψος των εισφορών που κατέβαλαν στον εργασιακό τους βίο.
Οι αλλαγές αυτές και η μετακίνηση των δημοσίων υπαλλήλων και των ασφαλισμένων σήμερα στα λεγόμενα «ευγενή Ταμεία» (επιστημόνων, ΔΕΚΟ κ.ά.) σε «αστικά Κέντρα Υγείας», που θα λειτουργούν στα πρότυπα των πολυϊατρείων του ΙΚΑ ώστε να εξοικονομηθούν πόροι από τις δαπάνες υγείας, αποτελούν τον κορμό του σχεδίου για τις αλλαγές στο Ασφαλιστικό που παρουσίασε χθες ο υπουργός Εργασίας κ. Α. Λοβέρδος .
Στην πρεμιέρα της συνεδρίασης της επιστημονικής επιτροπής στην οποία ανατέθηκε να συντάξει αναλογιστική μελέτη για το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης ο κ. Λοβέρδος προέβλεψε ότι το σύστημα των συντάξεων θα καταρρεύσει πολύ νωρίτερα από το 2015 που προβλέπουν οι διεθνείς οργανισμοί και από τον ερχόμενο Ιούνιο θα υπάρξει πρόβλημα στη χρηματοδότηση των συντάξεων, τις οποίες βέβαια θα καλύψει το κράτος. Παρουσίασε έτσι με μελανά χρώματα την οικονομική κατάσταση των Ταμείων προετοιμάζοντας το έδαφος για τις αλλαγές αυτές, που υποκρύπτουν αυξήσεις των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης στον βαθμό που όλοι οι μισθωτοί (και από τον δημόσιο τομέα) θα ενταχθούν στο ΙΚΑ.
Οι ανακοινώσεις οδήγησαν στην αποχώρηση και του ΚΚΕ από τον διάλογο (είχε προηγηθεί ο Συνασπισμός στην προηγούμενη συνεδρίαση της Επιτροπής), αλλά και στις πρώτες αντιδράσεις των επιστημονικών φορέων που έχουν δικό τους Ταμείο και θίγονται (μηχανικοί). Σύμφωνα με τον υπουργό, η επιτροπή εμπειρογνωμόνων πρέπει να καταθέσει το πόρισμά της ως τις 30 Απριλίου. Στόχος του είναι το ασφαλιστικό νομοσχέδιο να κατατεθεί στη Βουλή ως το τέλος του Ιουνίου.
Ο κ. Λοβέρδος ανοίγοντας την ατζέντα πρότεινε εννέα δομικές αλλαγές στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
Συγκεκριμένα:
1. Ενοποιήσεις των Ταμείων κύριας ασφάλισης, με κατεύθυνση τη συγκρότηση τριών ομάδων (μισθωτοί, αυτοαπασχολούμενοι, αγρότες), μετά την εκπόνηση αναγκαίων μελετών. Η επιλογή αυτή, σημειώνεται, θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες που υπάρχουν σήμερα και να προβλέπει χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης ασφαλιστικής και διοικητικής ενοποίησης σε βάθος δεκαετίας. Επιπλέον οι ενοποιήσεις θα… επεκταθούν και στην επικουρική ασφάλιση, όπου σήμερα υπάρχει κατακερματισμός. Για παράδειγμα, οι τραπεζικοί υπάλληλοι υπάγονται σήμερα σε διαφορετικά Ταμεία και μάλιστα το ΕΤΑΤ (που δημιούργησε η προηγούμενη κυβέρνηση) είναι ουσιαστικά θνησιγενές και οδηγεί τους εργαζομένους στο ΙΚΑ.
2. Θεσμοθέτηση της βασικής σύνταξης ως κοινής αφετηρίας για όλες τις κύριες συντάξεις και ενίσχυση της ανταποδοτικής σχέσης εισφορών- παροχώ ν, καθώς και ενίσχυση των κινήτρων ασφάλισης και παραμονής στην εργασία (εξάλειψη των κινήτρων για πρόωρη συνταξιοδότηση).
Οι εργαζόμενοι με τη συμπλήρωση 4.500 ημερών ασφάλισης θα παίρνουν τη βασική σύνταξη και στη συνέχεια το ποσό αυτό θα προσαυξάνεται ανάλογα με τον αριθμό των ενσήμων. Ουσιαστικά θα εφαρμοστεί ένα «αναλογικό» σύστημα, ώστε κάθε χρόνος ασφάλισης μετά τη συμπλήρωση 15ετίας να οδηγεί σε προσαύξηση της βασικής σύνταξης.
Σήμερα δεν υπάρχουν σημαντικές διαφορές στο ποσό της σύνταξης για όσους έχουν από 4.500
έως και 7.500 ημέρες ασφάλισης. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα πολλοί εργαζόμενοι με τη συμπλήρωση 4.500 ενσήμων (με τα οποία θεμελιώνουν δικαίωμα συνταξιοδότησης) να σταματούν την ασφάλιση και να στρέφονται στην ανασφάλιστη εργασία ώσπου να φθάσουν στο όριο ηλικίας για σύνταξη. 3. Αλλαγή του καθεστώτος της διαδοχικής ασφάλισης, έτσι ώστε, πέραν του δίκαιου υπολογισμού της σύνταξης για τον ασφαλισμένο, να διευκολυνθεί η κινητικότητα στην αγορά εργασίας.
4. Σύσταση ενιαίων τοπικών μονάδων πρωτοβάθμιας φροντίδας Υγείας, σε συνεργασία με το υπουργείο Υγείας, ώστε να καλύπτεται το σύνολο του πληθυσμού από τις μονάδες αυτές.
5. Λογιστικός διαχωρισμός των προνοιακών από τις ασφαλιστικές παροχές. Με την αλλαγή αυτή επιδιώκεται η απόλυτη διαφάνεια στις παροχές και η σαφής οριοθέτηση των οικονομικών υποχρεώσεων του κράτους και των Ταμείων.
6. Ενίσχυση των κινήτρων εθελοντικής παραμονής στην εργασία, μετά τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Σύμφωνα με πληροφορίες, θα δίνεται μεγαλύτερη προσαύξηση στη σύνταξη (από 2,5% κατ΄ έτος θα αυξηθεί στο 3,5%) για όσους συνεχίζουν να δουλεύουν και μετά τη συμπλήρωση του ορίου ηλικίας 7. Θέσπιση ενιαίου καθεστώτος για τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και επικαιροποίησή του μετά τις αναγκαίες μετρήσεις και μελέτες, με την απαραίτητη επιστημονική συνδρομή. Θέσπιση, επίσης, ενιαίου καθεστώτος απονομής συντάξεων με αναπηρία σε όλα τα Ταμεία.
8. Καθιέρωση πάγιου συστήματος ρύθμισης των οφειλών των επιχειρήσεων προς τα Ταμεία, ενός σταθερού δηλαδή συστήματος, που μπορεί να γίνει με τη βελτίωση του υπάρχοντος πλαισίου του Ν. 2676/1999.
9. Ανασύσταση του Εθνικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης των Γενεών, με χρηματοδότηση που θα προέρχεται από την άμεση φορολογία, την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας και άλλες πηγές που πρέπει να αναζητηθούν. Το Εθνικό Κεφάλαιο σημαίνει ανασύσταση του ΛΑΦΚΑ (Λογαριασμός Αλληλεγγύης Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης) που το ΠαΣοΚ ως αξιωματική αντιπολίτευση είχε επιτύχει την κατάργησή του.
Αντιδράσεις
Αντίθετος με κάθε πιθανή ενοποίηση του ΤΣΜΕΔΕ με άλλα Ταμεία δηλώνει ο πρόεδρος του ΤΕΕ κ. Ι. Αλαβάνος, ο οποίος τόνισε μιλώντας στο «Βήμα»:
«Για τον τεχνικό κόσμο υπάρχει μια κόκκινη γραμμή. Εχουμε τονίσει ότι στην περίπτωση των μηχανικών δεν ασφαλίζεται το επάγγελμα, αλλά η ιδιότητα. Με αυτή την έννοια είναι ανυποχώρητος ο τεχνικός κόσμος σε ό,τι αφορά τον ασφαλιστικό φορέα, τις παροχές και τη διαχείριση των αποθεματικών. Ιστορικώς έχει αποδειχθεί ότι το ΤΣΜΕΔΕ δεν αντιμετώπισε ποτέ προβλήματα διαχείρισης και λειτουργίας. Με την ένταξή του στο ΕΤΑΑ ουδόλως βελτιώθηκε πραγματικά. Αντιθέτως προέκυψαν νέα προβλήματα» .
Σε «ισπανικά επίπεδα» 18%-20% η ανεργία
Με «πρωτοφανείς ρυθμούς» ανεβαίνει η ανεργία στη χώρα μας, η οποία οδεύει σε «ισπανικά επίπεδα», δηλαδή σε ποσοστά 18%-20%, δήλωσε χθες στη Βουλή ο υπουργός Εργασίας κ. Α. Λοβέρδος.
Μιλώντας κατά τη διαδικασία ακρόασης από την αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή του νέου διοικητή του ΟΑΕΔ κ. Η.Κικίλια, ο κ. Λοβέρδος μίλησε για «φαινόμενα μαζικής αύξησης της απώλειας θέσεων εργασίας», λέγοντας χαρακτηριστικά: «Καθημερινά έρχομαι αντιμέτωπος με την ανθρώπινη δυστυχία».
Ο υπουργός Εργασίας, ο οποίος είχε πρόσφατα δηλώσει ότι το πραγματικό ποσοστό της ανεργίας ξεπερνάει το 15%, φαίνεται να αναθεωρεί επί τα χείρω την πρόβλεψή του. Επικαλέστηκε προς τούτο αφενός τα στοιχεία που συγκεντρώνουν οι υπηρεσίες του ΟΑΕΔ, στο διοικητικό συμβούλιο του οποίου έχει, ελλείψει προέδρου, προεδρεύσει ο ίδιος σε τρεις συνεδριάσεις, και αφετέρου την «περιρρέουσα ατμόσφαιρα» για έκρηξη απολύσεων κατά το δίμηνο Σεπτεμβρίου και Οκτωβρίου, καθώς τα επίσημα στοιχεία αφορούν τον Αύγουστο.
Νωρίτερα ο κ. Κικίλιας, ο οποίος είναι εκ των συντακτών του κυβερνητικού προγράμματος του ΠαΣοΚ και είχε διατελέσει σύμβουλος του νυν Πρωθυπουργού, τόνισε την ανάγκη αναπροσανατολισμού του ΟΑΕΔ σε προγράμματα ενίσχυσης της απασχόλησης και στήριξης της εργασίας αντί επιδότησης της ανεργίας.