ΕΛΕΝΑ ΦΥΝΤΑΝΙΔΟΥ |
Πανδημία… διαφωνιών έχει ξεσπάσει στην ελληνική επιστημονική κοινότητα. Μπορεί τα συμπτώματα της νέας γρίπης να είναι μέχρι στιγμής ήπια, οι καβγάδες όμως των ειδικών που παίρνουν μέρος στις συνεδριάσεις του Εθνικού Συμβουλίου Πανδημίας Γρίπης είναι σφοδροί. Οι έλληνες επιστήμονες δεν έχουν ακόμη συμφωνήσει ως προς τον χρόνο έναρξης του εμβολιασμού, καθώς και ως προς τις ομάδες πληθυσμού στις οποίες θα χορηγηθεί κατά προτεραιότητα. Σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες τα ζητήματα αυτά έχουν λυθεί. Στη γειτονική Ιταλία ο εμβολιασμός του πληθυσμού άρχισε προ ημερών, ενώ οι αρμόδιοι τουλάχιστον άλλων τεσσάρων χωρών (Γαλλία, Βρετανία, Γερμανία, Ισπανία) έχουν δηλώσει ότι ξεκινούν στο τέλος του τρέχοντος μηνός. Εμβολιασμοί γίνονται επίσης στις ΗΠΑ, στην Αυστραλία και στην Κίνα, όπου έχουν ήδη δημιουργηθεί μεγάλες βάσεις δεδομένων. Στην Ελλάδα πάλι, η υπουργός Υγείας κυρία Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου και η υφυπουργός κυρία Φώφη Γεννηματά έδωσαν στα μέλη του Εθνικού Συμβουλίου Πανδημίας Γρίπης διορία ως την ερχόμενη Πέμπτη, ουσιαστικά για να τα βρουν…
Δύσκολος στόχος, όπως φαίνεται, αφού τελευταία ορισμένοι έλληνες επιστήμονες εγείρουν θέμα ασφαλείας του πανδημικού εμβολίου. Οι φωνές αυτές ακούστηκαν έντονα κατά την τελευταία συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου Πανδημίας Γρίπης, λίγη ώρα προτού μπουν στην αίθουσα οι κυρίες Ξενογιαννακοπούλου και Γεννηματά. Η διαφωνία ξεκίνησε από τη διαφορά των πανδημικών εμβολίων που χορηγούνται στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη: Στις ΗΠΑ το εμβόλιο δεν έχει ανοσοενισχυτικό (ενισχύει την παραγωγή αντισωμάτων στον οργανισμό με μικρότερη δόση του αντιγόνου της γρίπης), ενώ τα εμβόλια που κυκλοφορούν στην Ευρώπη έχουν. Το ανοσοενισχυτικό, αλλά και το συντηρητικό, το οποίο εισάγεται στο σύνολο των εμβολίων που κυκλοφορούν στην αγορά, έκανε ορισμένους εκ των επιστημόνων που συμμετέχουν στις συνεδριάσεις του συμβουλίου επιφυλακτικούς ως προς τη χορήγηση του πανδημικού εμβολίου στις εγκύους δευτέρου και τρίτου τριμήνου. Μάλιστα ακούστηκε στο… παρά πέντε και η εξής πρόταση: Να προσκληθεί εκπρόσωπος μιας εκ των εταιρειών που παράγουν τα εμβόλια ή άλλος με βαθιές γνώσεις του αντικειμένου, να τον «στήσουν στον τοίχο» και να τον «ταράξουν στις ερωτήσεις»… Με όλα αυτά, οι επιστήμονες βρέθηκαν σχεδόν στο σημείο απ΄ όπου ξεκίνησαν, χωρίς να έχουν ιεραρχήσει, δηλαδή, τις πληθυσμικές ομάδες που πρέπει να εμβολιαστούν κατά προτεραιότητα.
Συγκρατημένος εμφανίζεταιο αναπληρωτής καθηγητής της Φυσιολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, πνευμονολόγος κ. Παν.Μπεχράκης. «Δεν αμφισβητώ το εμβόλιο, έχω ζητήσειόμωςόλες τις κλινικές μελέτεςστις οποίες έχει βασιστεί η αδειοδότησή του. Η πολιτεία με έχει τοποθετήσει σε αυτή τη θέση για να παίξω κάποιον ρόλο ως επιστήμοναςκαι όχι για να είμαι διαβιβαστικόόργανο.Θέλω να δω τα δεδομένα και έπειτα να κάνω συζήτηση», δηλώνει προς «Το Βήμα» ο κ. Μπεχράκης.
Αντίθετα ο επίκουρος καθηγητής Παθολογίας και Λοιμώξεων της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και συνεργάτης του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων κ. Σωτ. Τσιόδρας επισημαίνει ότι δεν τίθεται θέμα ασφαλείας του εμβολίου με τα ως σήμερα δεδομένα.
«Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων,οιΟργανισμοί Φαρμάκων των ΗΠΑ και της Ευρώπης υποστηρίζουντη χορήγηση του εμβολίου ως το αποτελεσματικότερο μέσο για την αντιμετώπιση της νέας γρίπης.Εχουν δημιουργηθεί τεράστιεςβάσεις δεδομένων οι οποίεςθα αξιολογήσουν γρήγορα τις ανεπιθύμητες ενέργειες» σημειώνει ο κ. Τσιόδρας. Αναφερόμενος στη διαφορά μεταξύ των εμβολίων που έχουν ανοσοενισχυτικό και αυτών που δεν έχουν, εξηγεί: «Η χορήγησηεμβολίου με ανοσοενισχυτικό φαίνεται να έχει μια διαφορά στην πρόκληση τοπικών (στο σημείο της ένεσης) ανεπιθύμητων ενεργειών.Ωστόσοη ασφάλεια χρήσηςτου ανοσοενισχυτικού έχει τεκμηριωθείμε τη χορήγηση δεκάδωνεκατ. δόσεων εποχικού εμβολίουτα τελευταία χρόνια.Η χρήσητου ανοσοενισχυτικού στο εμβόλιοέχει δύο σημαντικά πλεονεκτήματα:Υψηλότερουςπροστατευτικούςκύκλους αντισωμάτων με χαμηλότερη δόση αντιγόνου ώστε να εξασφαλίζεις εμβόλιο για περισσότερο κόσμο και ενδεχόμενηδιασταυρούμενη προστασία με πιθανά νέα στελέχη του ιού της γρίπης». Πάντως σημειώνει ότι, σύμφωνα με τις πρώτες κλινικές μελέτες, οι παρενέργειες του πανδημικού εμβολίου (ερυθρότητα και πόνος στο σημείο της ένεσης, μυαλγίες, κεφαλαλγίες, ήπιος πυρετός που υποχωρούν μέσα σε ένα- δύο εικοσιτετράωρα) είναι αντίστοιχες με αυτές του εποχικού εμβολίου.
Διφορούμενη στάση κρατά ο διοικητής του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας (ΕΚΕΠΥ) κ. Παν. Ευσταθίου. «Το εμβόλιο έχει ήδη αδειοδοτηθεί και εκ των πραγμάτωνθεωρείται ασφαλές. Η αδειοδότησηη οποία έχει δοθεί,καθώς και όλα τα στοιχεία των ερευνών και των κλινικών δοκιμών θα εξεταστούνκαι από τη δική μας επιτροπήμέσα στο πλαίσιο της επιστημονικήςδιερεύνησης της όλης διαδικασίας » αναφέρει. Προσθέτει ωστόσο ότι «δεν παύει να είναι ένα εμβόλιο που εφαρμόζεται για πρώτη φορά» και ότι «θα συστηθείστις ομάδες υψηλού κινδύνου στο πλαίσιο του κόστους- οφέλουςώστε να προφυλαχθούν και να μην έχουν καμία πιθανότητα προβλήματος».
ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΩΝ
«Δεν έχουν γνώση του αντικειμένου»
Ιδιαίτερα καυστικός στις κρίσεις του για τον τρόπο λειτουργίας του Εθνικού Συμβουλίου Πανδημίας Γρίπης είναι ο πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, καθηγητής της Παιδιατρικής κ. Α. Κωνσταντόπουλος.
«Είναι η πρώτη φορά που στην Ελλάδα δημιουργείται αντιεμβολιαστικόκίνημα» τονίζει ο καθηγητής, καταγγέλλοντας ότι «από τους επιστήμονες-μέλη του Συμβουλίου Πανδημίας Γρίπης λίγοιείναι αυτοί που έχουν δει ή κάνει κάποιο εμβόλιο. Οι περισσότεροιδεν έχουν γνώση του αντικειμένου. Προσπαθούν να μάθουνγια το εμβόλιο διαβάζοντας ή ψάχνοντας τη βιβλιογραφία, τη στιγμή που αγνοούν ότι το συντηρητικό ή το ανοσοενισχυτικόμπαίνουν σε όλα τα εμβόλια και είναι ασφαλή».
Σύμφωνα με τον κ. Κωνσταντόπουλο, η επιφύλαξη που εκφράζουν ορισμένοι συνάδελφοί του ως προς την ασφάλεια του εμβολίου έχει δημιουργήσει ένα «αντιεμβολιαστικό λόμπι». «Στη συνέχεια μπορεί κάποιοι να αναθεωρούν αλλά το κακό έχει ήδη γίνει» τονίζει. Οπως επισημαίνει, οι γονείς έχουν πλέον αρχίσει να κοιτούν με δυσπιστία το σύνολο των εμβολίων. «Ολη αυτή η εικόνα που βγαίνει προς τα έξω», συνεχίζει, «κρύβει τον εξής κίνδυνο:Να μην εμβολιάζουν οι γονείς επαρκώς τα παιδιά τους και να επανεμφανιστούν στο προσκήνιοπαλιές ασθένειες».
Παράλληλα ο πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών καταγγέλλει ότι τα πανδημικά εμβόλια που θα έλθουν στην Ελλάδα ως το τέλος του μήνα δεν φθάνουν για την κάλυψη των βασικών αναγκών. «Σήμερα έχουμε 125.000 δόσεις και ως το τέλος του μήνα υπολογίζεται ότι δεν θα έχουμε περισσότερα από 500.000 εμβόλια.Η ποσότητα αυτή δεν φθάνει για τον εμβολιασμό ούτε του 50% των ανθρώπων που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου».