Ολοι το περίμεναν στενό το εφετινό «κοστούμι» που θα έραβε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) για την παγκόσμια οικονομία. Ωστόσο ο διεθνής οργανισμός, προσπαθώντας ίσως να μη φανεί υπεραισιόδοξος όπως πέρυσι τέτοια εποχή που προέβλεπε ανάπτυξη 4,8% για το 2008, αποδείχθηκε εξαιρετικά απαισιόδοξος: προανήγγειλε αύξηση του παγκόσμιου ΑΕΠ μόλις 0,5% το 2009-πρόκειται για τον χαμηλότερο ρυθμό ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας μεταπολεμικώς-, ενώ προέβλεψε επίσης ότι τα διαβόητα τοξικά «προϊόντα» των αμερικανικών τραπεζών θα στοιχίσουν στον διεθνή χρηματοπιστωτικό τομέα 2,2 τρισ. δολάρια- τον περασμένο Οκτώβριο είχε προβλέψει για τις τράπεζες απώλειες «μόνο» 1,4 τρισ. δολαρίων. Σαν να μην έφθαναν τα κακά μαντάτα από το ΔΝΤ, ο Διεθνής Οργανισμός Εργασίας σε έκθεσή του που συμπτωματικώς έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα, εκτίμησε ότι η σοβούσα κρίση ενδέχεται να «κοστίσει» 51 εκατομμύρια θέσεις εργασίας.
Το σημαντικότερο, ίσως, σημείο της αναθεωρημένης έκθεσης του ΔΝΤ για την κατάσταση της διεθνούς οικονομίας είναι η εκτίμηση ότι το 1,1 τρισ. δολάρια των διαγραφών αξιών που έχουν κάνει προσώρας οι τράπεζες σε ολόκληρο τον κόσμο δεν αποτελούν παρά το ήμισυ της έκθεσής τους στα τοξικά ομόλογα και στα άλλα σοφιστικέ επενδυτικά προϊόντα που επινόησαν οι πλέον καλοσπουδαγμένοι και καλοπληρωμένοι εγκέφαλοι που απασχολεί ο διεθνής τραπεζικός κλάδος. Επειδή το κακό ξεκίνησε από τις τράπεζες (θυμίζουμε το σκάσιμο της φούσκας της αμερικανικής αγοράς ενυπόθηκων στεγαστικών δανείων υψηλού ρίσκου), η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης του κόσμου προς αυτές αποτελεί όρο εκ των ων ουκ άνευ για την έξοδο από την κρίση. Ισως γι΄ αυτό ο διευθυντής του ΔΝΤ Ντομινίκ Στρος-Καν δήλωσε ότι «ένα δολάριο που φθάνει σήμερα στις τράπεζες είναι πιο χρήσιμο από ένα δολάριο που χρηματοδοτείτην Υγεία». Βεβαίως, συμπτωματικά (;) χθες ο επικεφαλής του Εurogroup, υπουργός Οικονομικών του Λουξεμβούργου Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, εξέφρασε την εκτίμηση ότι δεν υπάρχει ανάγκη να χορηγηθεί δεύτερο πακέτο στήριξης των ευρωπαϊκών τραπεζών! Και να σκεφθεί κανείς ότι ο Γιουνκέρ θεωρείται πολιτικά «δεξιότερος» του Στρος-Καν…
Εν πάση περιπτώσει, η ιδεολογική ταυτοποίηση δηλώσεων πολιτικών στελεχών έχει σχετική αξία. Γι΄ αυτό ας μείνουμε περισσότερο στην «τεραστίωνδιαστάσεων αναθεώρηση των προβλέψεων του Ταμείου», όπως τη χαρακτήρισε ο πρώην επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ και σήμερα διευθυντικό στέλεχος του Ρeterson Ιnstitute της Ουάσιγκτον Σάιμον Τζόνσον. Γιατί μόλις προ διμήνου- τον Νοέμβριο του 2008 δηλαδή…- το ΔΝΤ προέβλεπε για το 2009 ανάπτυξη 2,2% της παγκόσμιας οικονομίας. Τώρα προβλέπει οριακά θετική αύξηση του παγκοσμίου ΑΕΠ αποκλειστικά και μόνο χάρη στους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης που αναμένονται σε ορισμένες αναδυόμενες οικονομίες. Για την Κίνα, φερ΄ ειπείν, προβλέπεται ανάπτυξη 6,7% εφέτος- ποσοστό πάρα πολύ χαμηλό για τη χώρα αυτή. Οι αναπτυγμένες οικονομίες, κατά το ΔΝΤ, θα βυθιστούν εφέτος πολύ βαθιά στην ύφεση. Η αμερικανική αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 1,6% εφέτος, η ιαπωνική κατά 2,6%, ενώ το ΑΕΠ της ευρωζώνης αναμένεται να μειωθεί κατά 2%. Τον περασμένο Νοέμβριο το Ταμείο προέβλεπε για τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία και την ευρωζώνη οικονομική συρρίκνωση 0,7%, 0,2% και 0,5% αντιστοίχως. Μια επίσης σημαντική αναθεώρηση του ΔΝΤ αφορά τη ρωσική οικονομία, η οποία ενώ προ διμήνου εκτιμάτο ότι θα αναπτυσσόταν κατά 3,5%, τώρα εκτιμάται ότι θα συρρικνωθεί κατά 0,7% το 2009.
Τι το δραματικό μεσολάβησε το τελευταίο δίμηνο που μετέστρεψε τόσο θεαματικά επί το απαισιοδοξότερο τις εκτιμήσεις του διεθνούς οργανισμού; Μάλλον η συνειδητοποίηση ότι οι αλλεπάλληλες ενέσεις ρευστότητας και ηθικού που κάνουν οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες στον παραπαίοντα τραπεζικό κλάδο δεν αποδίδουν τα αναμενόμενα. Γι΄ αυτό άλλωστε θεωρεί ότι ο πληθωρισμός στις αναπτυγμένες οικονομίες θα πέσει στο 0,3% εφέτος λόγω της κατάρρευσης της καταναλωτικής ζήτησης. Το «κλειδί» της ανάκαμψης για το ΔΝΤ είναι η «επαναλειτουργία» του τραπεζικού τομέα. Γι΄ αυτό, πρώτον, ενστερνίζεται την ιδέα του Μπαράκ Ομπάμα για τη δημιουργία κρατικών τραπεζών που θα απορροφήσουν τα τοξικά και άλλα μη ρευστοποιήσιμα τραπεζικά «προϊόντα» και δεύτερον, προτείνει τη χορήγηση νέων κρατικών πιστώσεων τουλάχιστον 500 δισ. δολαρίων προς τις τράπεζες.