Εκθεση-κόλαφο για τις άθλιες συνθήκες κράτησης στις φυλακές αλλά και σε αστυνομικά κρατητήρια έχει συντάξει η Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ), αναδεικνύοντας «πρακτικές κραυγαλέας παραβίασης συνταγματικών διατάξεων και διεθνών συνθηκών που προστατεύουν τα ανθρώπινα δικαιώματα».
Με την έκθεση αναδεικνύονται οι τεράστιες ευθύνες της κυβέρνησης και των αρμόδιων φορέων, καθώς σχεδόν τίποτα δεν φαίνεται να λειτουργεί σωστά, διαπιστώνονται ανυπέρβλητα προβλήματα και ελλείψεις, ελλιπής διερεύνηση καταγγελιών, κακομεταχείρισης, καθεστώς ατιμωρησίας, κάκιστη ιατρική περίθαλψη, άρνηση συνεργασίας με τους αρμόδιους ελληνικούς και ξένους φορείς, έλλειψη κατάλληλων νομοθετικών μέτρων, χάσμα μεταξύ θεωρίας και πράξης, ανεπαρκή μέτρα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης, υποτυπώδης αντιμετώπιση του προβλήματος των ναρκωτικών κ.λπ. Κατόπιν όλων αυτών εύλογα επισημαίνεται ο κίνδυνος διεθνούς διασυρμού της χώρας (αφού δεν υπήρξε η κατάλληλη και αναγκαία συνεργασία με διεθνείς επιτροπές που πραγματοποίησαν αυτοψία σε ελληνικά σωφρονιστικά καταστήματα).
Παρά τα μελανά χρώματα με τα οποία περιγράφεται η κατάσταση, η ΕΕΔΑ (που αποτελεί σύμβουλο του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης σε θέματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων) τονίζει ότι η σημερινή αθλιότητα των φυλακών δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ακλόνητη πραγματικότητα και ακαταγώνιστη μοίρα και γι αυτό προτείνει δέσμη μέτρων για τη βελτίωση της κατάστασης.
Στην 30σέλιδη έκθεση επικρίνεται ιδιαίτερα η πεισματική άρνηση του υπουργείου Δικαιοσύνης (από υπουργίας Παπαληγούρα) να επιτρέψει την πρόσβαση και αυτοψία στις φυλακές θεσμικών φορέων συνταγματικού κύρους, όπως ο Συνήγορος του Πολίτη, θεωρώντας επαρκή τον ρόλο του εισαγγελέα-επόπτη, για να μη διαταράσσεται η εύρυθμη λειτουργία και ασφάλεια των φυλακών.
«Οξύμωρη» χαρακτηρίζει η ΕΕΔΑ αυτή την επιλεγμένη «σκληρή γραμμή», με δεδομένη την απόδραση κρατουμένου από τη μεγαλύτερη φυλακή της χώρας με ελικόπτερο που προσγειώθηκε στην κεντρική αυλή.
Θολό τοπίο ελέγχου
Η ΕΕΔΑ χαρακτηρίζει θολό το τοπίο ελέγχου και εποπτείας των φυλακών, επικρίνοντας τη λειτουργία των αρμόδιων οργάνων καθώς και το γεγονός ότι μόλις πέρυσι διορίστηκαν 56 επιμελητές κοινωνικής αρωγής για να εποπτεύουν όσους αποφυλακίζονται με όρους ή καταδικάζονται με αναστολή ποινής ή σε κοινωφελή εργασία, ενώ δεν έχει ακόμα ουσιωδώς λειτουργήσει η συσταθείσα το 1999 «επάνοδος», φορέας ειδικός για την κοινωνική επανένταξη κρατουμένων και αποφυλακιζομένων.
Στην έκθεση διαπιστώνεται η συνεχής αύξηση του σωφρονιστικού πληθυσμού (σήμερα αντιστοιχούν περίπου 100 κρατούμενοι ανά 100.000 κατοίκους, γεγονός που εμφανίζει την Ελλάδα περίπου στον μέσο όρο της ΕΕ), με το 60% των κρατουμένων να έχει καταδικαστεί με ποινές κάθειρξης άνω των 5 ετών και με το 63% των καταδικασθέντων να είναι για αδικήματα σχετικά με ναρκωτικά.
Ακόμα γίνεται αναφορά στις τεκμηριωμένες αιτιάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Πρόληψης Βασανηστηρίων (ΕΠΒ) για κακομεταχείριση – βασανιστήρια σε αστυνομικά κρατητήρια και φυλακές, ελλείμματα στη διερεύνηση και τιμωρία ενόχων, αποσιώπηση περιστατικών βίας με συμπαιγνία ιατρών και φυλάκων, απαράδεκτες συνθήκες περίθαλψης και ιατρικού ελέγχου.
Αν και έχει προειδοποιηθεί η χώρα ότι αν δεν βελτιωθεί άμεσα η κατάσταση, θα γίνει δημόσια ανακοίνωση σε βάρος της, καυτηριάζεται το γεγονός ότι ο πρόεδρος της ΕΠΒ δεν πήρε ποτέ απάντηση από τις ελληνικές Αρχές σε ερωτήματα που είχε θέσει από τις αρχές του 2007!
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΥΛΩΝΙΤΗΣ