Ο Δημοσθένης (384-322 π. Χ.), υπήρξε ο σημαντικότερος αρχαίος Έλληνας ρήτορας. Έγινε διάσημος κυρίως για τις αγορεύσεις του στην εκκλησία του Δήμου που αφορούσαν κρατικές υποθέσεις της πόλης της Αθήνας.
Μια μέρα που ο Δημοσθένης αγόρευε στην εκκλησία του Δήμου για ένα σοβαρό ζήτημα που αφορούσε στην Αθήνα, πρόσεξε ότι οι συμπολίτες του αδιαφορούσαν. Πολλοί δεν έκρυβαν τη βαρεμάρα τους, ενώ κάποιοι είχαν αρχίσει να χασμουριούνται.
Τότε ο Δημοσθένης διέκοψε την αγόρευσή του και είπε στους Αθηναίους ότι αντί για το σοβαρό κρατικό ζήτημα θα τους διηγούνταν μια αστεία ιστορία.
Ο ρήτορας τότε άρχισε να τους λέει πως κάποιος αποφάσισε να πάει από την Αθήνα στα Μέγαρα. Στο δρόμο νοίκιασε ένα γάιδαρο από ένα αγωγιάτη για να μην περπατήσει όλη τη διαδρομή. Ο αγωγιάτης περπατούσε δίπλα στο γάιδαρό του και τον ενοικιαστή. Όταν είχε φθάσει μεσημέρι και έκανε ζέστη, ο ταξιδιώτης αποφάσισε να κάνει μία στάση και να ξεκουραστεί. Στην περιοχή δεν υπήρχε ούτε ένα δέντρο για να καλυφθεί στη σκιά του. Έτσι αποφάσισε να ξαπλώσει στη σκιά του γαϊδάρου.
Τότε ο αγωγιάτης τον εμπόδισε να το κάνει.
Ο ταξιδιώτης ξαφνιασμένος τον ρώτησε: «Γιατί άνθρωπε μου; Δεν νοίκιασα το γάιδαρο για όλη μέρα;» «Ναι», του απάντησε ο αγωγιάτης, «αλλά για να σε μεταφέρει, όχι για να σου δίνει τη σκιά του!».
Οι δύο άνδρες ξεκίνησαν να καυγαδίζουν για το ποιος είχε δίκιο. Γύρισαν στην Αθήνα, όπου αλληλομηνύθηκαν και κατέληξαν στα δικαστήρια.
Στο σημείο αυτό ο Δημοσθένης σταμάτησε την αφήγησή του.
Οι Αθηναίοι που παρακολουθούσαν με μεγάλο ενδιαφέρον την ιστορία άρχισαν να του φωνάζουν να τους πει ποια ήταν η απόφαση της δίκης για τη “γαϊδουροσκιά”.
Ο Δημοσθένης τότε τους χλεύασε λέγοντας τους ότι ενδιαφέρονταν για τη σκιά ενός γαϊδάρου («περί όνου σκιάς»), παρά για ένα ζήτημα ζωής και θανάτου για την πόλη τους, όπως αυτό για το οποίο τους μιλούσε προηγουμένως και εκείνοι αδιαφορούσαν!