Κανένα από τα 60 κέντρα εξωσωματικής στην Ελλάδα δεν διαθέτει την άδεια που προβλέπει ο σχετικός Νόμος του 2005, ενώ ορισμένα μόνο, που δεν ξεπερνούν τα 15, διαθέτουν άδεια, με βάση τα κριτήρια για ιατρικά εργαστήρια και κλινικές, που χορηγούν οι νομαρχίες…
Υπάρχει μάλιστα και Εθνική Αρχή, που έργο της υποτίθεται ότι ήταν από το 2005 να ελέγχει και να χορηγεί άδειες λειτουργίας, χωρίς μέχρι στιγμής να έχει χορηγήσει έστω και μία! Η προχειρότητα με την οποία όλη την προηγούμενη 5ετία … «ρυθμίστηκαν» τα θέματα της υγείας, τηρήθηκε με… «συνέπεια» ακόμη και σε θέματα, όπως ο έλεγχος της εξωσωματικής γονιμοποίησης στη χώρα μας. Το θέμα ήρθε στην επικαιρότητα, με το πρόσφατο περιστατικό της σύλληψης του γυναικολόγου, που χρησιμοποιούσε αλλοδαπές ως δότριες ωαρίων.
Παρά το γεγονός ότι ο Νόμος δεν απαγορεύει τις αλλοδαπές και φυσικά τις γυναίκες από χώρες της ΕΕ, να γίνονται δωρήτριες ωαρίων, εφόσον ακολουθείται η διαδικασία που προβλέπει ο Νόμος και διασφαλίζεται με ιατρικές εξετάσεις η καταλληλότητα των δωρητριών, η είδηση της σύλληψης του γυναικολόγου, ανέδειξε μια απίστευτη ιστορία… «κρατικού αβδηριτισμού»! Κάναμε Νόμο, ορίσαμε Επιτροπή για ελέγχους και έκδοση αδειών, αλλά μέχρι εκεί…
Λίγο πριν αποχωρήσει από το υπουργείο Υγείας ο Νικήτας Κακλαμάνης, είχε μεν ολοκληρώσει τον Νόμο που ρύθμιζε τα θέματα της «Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής». Χαρακτηρίστηκε κατ΄ αρχήν «καλός Νόμος», αφού έως τότε δεν υπήρχαν κανόνες, παρά το γεγονός ότι έχει πλήθος κενά, ακόμη και αντιφάσεις, αλλά στην ουσία το υπουργείο τον ακύρωσε, αφού δεν έδωσε συνέχεια στην εφαρμογή του. Ο «τραγέλαφος» αρχίζει από τον τρόπο, που θα λειτουργούσε η «Εθνική Αρχή», που συγκροτήθηκε το 2005, έχοντας, μεταξύ άλλων, την αρμοδιότητα να ελέγχει τα κέντρα εξωσωματικής και να χορηγεί άδειες λειτουργίας, με βάση τον νέο Νόμο.
Μια σειρά σοβαρών επιστημόνων, επιφανών νομικών, γιατρών και άλλων ειδικών, πρόθυμα δέχθηκαν την πρόταση του υπουργείου Υγείας να αποτελέσουν για μια 4ετία, την Ανεξάρτητη Εθνική Αρχή της «Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής», χωρίς όμως να γνωρίζουν… τι τους περίμενε, αφού από την πρώτη ημέρα μέχρι και τη λήξη της θητείας της ουδέποτε εισακούστηκαν οι εισηγήσεις της και, το κυριότερο, ουδέποτε στελεχώθηκε αυτή η υπηρεσία, που μέχρι και σήμερα δεν διαθέτει ούτε γραμματεία να σηκώνει τα τηλέφωνα!
Ούτε ο Ν. Κακλαμάνης ούτε ο Δ. Αβραμόπουλος, που τον διαδέχθηκε, είχαν φροντίσει να λειτουργήσει η Υπηρεσία και φυσικά ουδέποτε το υπουργείο προώθησε το απαραίτητο Π.Δ. εφαρμογής του Νόμου που συνέταξε η Επιτροπή, ώσπου έληξε η θητεία της! Αποτέλεσμα, 5 χρόνια μετά τη συγκρότηση της Αρχής, δεν κατέστη δυνατόν να δoθεί ούτε μία άδεια λειτουργίας Κέντρου «IYA»!
Υπουργικές παραλείψεις
Τα μέλη της Εθνικής Αρχής, διαπιστώνοντας από τον πρώτο χρόνο, τον εμπαιγμό (!) του υπουργείου και αφού εξάντλησαν όλα τα περιθώρια να πείσουν τον αρμόδιο υπουργό να προχωρήσει στην έκδοση του Π.Δ., διαχωρίζουν τη θέση τους, αντιδρώντας με τον εξής εκπληκτικό τρόπο: Στην έκθεση πεπραγμένων που συντάσσουν κάθε χρόνο, εκτός από την απαρίθμηση των προσπαθειών που έχουν καταβληθεί, αφιερώνουν πολλές σελίδες των εκθέσεων, απαριθμώντας λειτουργικά προβλήματα της Αρχής και στην ουσία… «καρφώνοντας» το υπουργείο Υγείας για την αδιαφορία του!
Ειδικότερα, αναλύονται τα εξής θέματα: Παντελής αδυναμία εκταμίευσης πιστώσεων, παντελής έλλειψη γραμματειακής υποστήριξης, μη καταβολή των νομίμων αποδοχών ? αποζημιώσεων, προβλήματα στην καταβολή των δαπανών μετακίνησης, προβλήματα χώρου και αδυναμία συνεδρίασης της Επιτροπής, προβλήματα επικοινωνίας, αδυναμία ελέγχου και αντιμετώπισης καταγγελιών,αδυναμία άσκησης αρμοδιοτήτων ελέγχου και καταγραφής.
ΕΘΝΙΚΗ ΑΡΧΗ
Εμείς προχωρήσαμε, σειρά έχει η Πολιτεία
Τα μέλη της «Εθνικής Αρχής IYA» έχουν διαχωρίσει και εγγράφως τη θέση τους για την αδράνεια του υπουργείου Υγείας, αναφέροντας σε σχετικό ενημερωτικό σημείωμα, ήδη προ διετίας, και τα εξής: «Η Εθνική Αρχή ΙΥΑ έχει ήδη καταθέσει στον Υπουργό Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης την οριστική Εισήγησή της για το Προεδρικό Διάταγμα που προβλέπεται στα άρθρα 16 και 17 του ν.3305/2005, σχετικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας Μονάδων ΙΥΑ και Τραπεζών Κρυοσυντήρησης».
Στην εισήγηση αυτή έχουν συμπεριληφθεί, κατόπιν μακράς συνεργασίας, οι παρατηρήσεις των αρμοδίων υπηρεσιών του Υπουργείου (Διεύθυνση Ανάπτυξης Μονάδων Υγείας, Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών).
H εισήγηση λαμβάνει υπόψη τις διατάξεις του Π.Δ. 26/2008, με το οποίο ενσωματώθηκαν στην εθνική νομοθεσία οι τρεις Ευρωπαϊκές Οδηγίες περί “Ιστών και Οργάνων”.
Με την κατάθεση της εισήγησης αυτής, η Αρχή εξαντλεί τις υποχρεώσεις της που απορρέουν από τον ν.3305/2005 επί του θέματος, η δε περαιτέρω πορεία του νομοθετήματος εξαρτάται πλέον από την πολιτική ηγεσία».
ΠΕΡΣΑ ΧΑΤΖΕΛΗ-ΤΖΕΦΕΡΑΚΟΥ
Οι ρυθμίσεις που εκκρεμούν
«Υπάρχουν μια σειρά άλυτα ζητήματα για την εξωσωματική με πρώτο την πλήρη κάλυψη των εξόδων που περιμένουμε να λυθούν από τη νέα ηγεσία του υπουργείου Υγείας» μας λέει η κ. Πέρσα Χατζέλη-Τζεφεράκου, πρόεδρος του Σωματείου «Magna Mater», των μητέρων που έκαναν χρήση εξωσωματικής.
Παρόμοια θέματα θέτουν και οι γιατροί της εξωσωματικής, που δεν καλύπτει ο Νόμος και μένει να ρυθμισθούν. Δεν έχουν ορισθεί όρια στον αριθμό των γονιμοποιημένων ωαρίων, που μεταφέρονται, ανάλογα με την ηλικία και τις ιατρικές ενδείξεις. Θα έπρεπε να καθορισθεί όριο και ακριβής αριθμός των τέκνων που προέρχονται από τον ίδιο δότη. Για προεμφυτευτική γενετική διάγνωση να χρειάζεται επίσης άδεια της Εθνικής Αρχής.
Το ύψος των καλυπτόμενων δαπανών και αποζημιώσεων επί παρένθετης μητρότητας. Κάποια ασφαλιστικά ταμεία δεν καλύπτουν έξοδα σε ηλικίες πάνω από 45 ετών. Η ανωνυμία του δότη και λήπτη γενετικού υλικού. Στην Ελλάδα δεν επιτρέπεται η αδελφή ή άλλη συγγενής να είναι δωρήτρια, κάτι που επιτρέπεται σε Ευρώπη και Αμερική.
Ο νόμος προβλέπει αποζημίωση στις δωρήτριες ωαρίων έως 1.400 ευρώ, δεν διευκρινίζεται ποιος θα πληρώσει την αποζημίωση, ο γιατρός, το ζευγάρι και σε ποιον θα δοθεί η απόδειξη, σε ποιανού ταμείο θα γραφεί η φαρμακευτική αγωγή για την ωοθική διέγερση, στη δότρια, στη λήπτρια;
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΠΑΠΠΑ
«Δεν μας έδωσαν άδεια»
«Το γεγονός ότι η επιστήμη συνέβαλε, ώστε να ελεγχθεί θεραπευτικά το πρόβλημα που είχε το ένα μου παιδί, χρησιμοποιώντας βλαστοκύτταρα από το άλλο μου παιδί, είναι ένα θαύμα, που το οφείλω στον Θεό και τους επιστήμονες», λέει στο «Εθνος της Κυριακής» η κ. Δέσποινα Παπά. Θυμάμαι ότι είχαμε ζητήσει, μέσω των γιατρών μου, άδεια από την Εθνική Αρχή, προκειμένου να προχωρήσουμε σ΄αυτή τη θεραπεία και φυσικά, η Αρχή, επειδή δεν είχε εκδοθεί ένα Π.Δ. που εκκρεμούσε, μας απάντησε ότι δεν είχε αρμοδιότητα να δώσει άδεια. Ενδεχομένως, περιμένοντας την άδεια που δεν δόθηκε ποτέ, να μην είχα σήμερα τη δυνατότητα να χαίρομαι και τα δύο παιδιά μου».
ΓΙΑΝΝΗΣ ΚΡΗΤΙΚΟΣ
ΠΑΡΑΠΟΝΑ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ
Κάναμε περισσότερα από όσα ζητάει το κράτος
«Υψηλού επιπέδου πολλά από τα κέντρα στη χώρα μας»
Δρ. Κώστας Πάντος
«Το γεγονός ότι κανένα Κέντρο δεν πήρε άδεια από την Εθνική Αρχή, δεν σημαίνει ότι τα 60 και πλέον Κέντρα που υπάρχουν λειτουργούν παράνομα», λέει στο «Εθνος της Κυριακής» ο δρ. Κώστας Πάντος διευθυντής του Κέντρου «Γένεσις» Αθηνών. «Πολλοί από εμάς έχουμε μονάδες υψηλού επιπέδου, στελέχωση και εξοπλισμό, τρόπο λειτουργίας με την τήρηση των προβλεπομένων διαδικασιών και αρχείων και ειδικά σχεδιασμένες κτιριακές εγκαταστάσεις, που, σε πολλές περιπτώσεις, ξεπερνούν και τις προβλεπόμενες απαιτήσεις του Νόμου. Κάνουμε δηλαδή, περισσότερα και απ΄αυτά που ζητάει η Πολιτεία. Κανένας μας φυσικά δεν πρέπει να είναι ανεξέλεγκτος. Μάλιστα το κενό που υπάρχει, μέχρι στιγμής, από τη μη δραστηριοποίηση της Αρχής, καλύπτεται εν μέρει από ελέγχους υπηρεσιών Νομαρχίας και των επιθεωρητών υγείας. Το γεγονός, όμως, ότι η Εθνική Αρχή, δεν μπόρεσε αυτά τα χρόνια να λειτουργήσει, επειδή δεν εκδόθηκαν τα ΠΔ, είναι η αιτία που προκύπτουν θέματα, όπως με τις δότριες ωαρίων και άλλα, γι΄ αυτό και είναι ανάγκη να λειτουργήσει επιτέλους η Εθνική Αρχή, να γίνονται οι έλεγχοι και να υπάρχουν οι άδειες της Εθνικής Αρχής, όπως προβλέπει ο Νόμος. Η λειτουργία αυτή θα διασφαλίσει, τόσο τα ζευγάρια, αλλά και εμάς τους γιατρούς».
Να δώσει λύση ο κ. Λοβέρδος
Χάρης Καζλαρής
Την αδυναμία ελέγχου των κέντρων επισημαίνει στο «Εθνος της Κυριακής» ο δρ. Χάρης Καζλαρής, βιοχημικός – κλινικός εμβρυολόγος, με αφορμή τη σύλληψη του γυναικολόγου, τονίζοντας: «Γινόμαστε ανήμποροι θεατές μιας απόλυτης ηθικής απαξίωσης. Το κακό δεν θα είχε συμβεί, αν είχαν εκδοθεί εγκαίρως τα ΠΔ και αν η Εθνική Αρχή ΙΥΑ είχε τη στελέχωση και τα εργαλεία που χρειάζεται για να ελέγξει το πεδίο αρμοδιότητάς της. Ας ευχηθούμε ο κ. Λοβέρδος, ως καθηγητής νομικός, να πιάσει στα χέρια του τον νόμο και να ταράξει τα επί μακρόν λιμνάσαντα και όζοντα -όπως αποδεικνύεται- ύδατα της ΙΥΑ».