Τελεσίγραφο για επιπλέον περικοπές ύψους 500 εκατ. ευρώ εντός τεσσάρων μηνών δίνει η τρόικα στο υπουργείο Υγείας, ενώ η ηγεσία του εστιάζει την προσπάθειά της για περιορισμό των δαπανών στις προμήθειες των νοσοκομείων, στις εφημερίες των νοσοκομειακών γιατρών και στη συνταγογράφηση φαρμάκων. Οσον αφορά τις προμήθειες, στόχος του υπουργείου είναι να περιορίσει τις φετινές δαπάνες κατά 1,1 δισ. ευρώ σε σχέση με το αντίστοιχο περσινό πρόγραμμα.
Το αρχικό πρόγραμμα για το 2010 προέβλεπε προμήθειες ύψους 2,5 δισ. ευρώ, τη στιγμή που η Επιτροπή Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ) είχε προϋπολογίσει ότι οι πραγματικές ανάγκες αντιστοιχούσαν το 2009 σε ποσό ύψους 4 δισ. ευρώ. Τα 2,5 δισ. ευρώ που προέβλεπε το αρχικό πρόγραμμα για το 2010 αφορούσαν την κάλυψη εξόδων για προμήθειες αναλώσιμου υγειονομικού υλικού (1 δισ.), για υποστηρικτές υπηρεσίες των νοσοκομείων, όπως σίτιση, φύλαξη, καθαριότητα κ.λπ. (330 εκ.), για προμήθεια αντιδραστηρίων, ειδικών υγρών, ορθοπεδικών χειρουργικών υλικών (245 εκ.).
Παρ’ όλες τις περικοπές, τα νέα χρέη των νοσοκομείων από την 1η Ιανουαρίου έχουν ήδη φτάσει το 1,2 δισ. ευρώ και ανοιχτό μένει το θέμα πώς θα είναι εφικτό να αποπληρώνονται εγκαίρως οι προμηθευτές, σύμφωνα με τη σχετική απαίτηση της τρόικας, δεδομένου ότι από την αρχή του χρόνου τα νοσοκομεία δεν έχουν πληρώσει καθόλου τους προμηθευτές τους.
Η περικοπή των κονδυλίων για τις δαπάνες Υγείας βάζει στο «στόχαστρο» και τις απολαβές των γιατρών του ΕΣΥ, καθώς σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ενωσης Ιατρών Νοσοκομείων Αθηνών – Πειραιώς (ΕΙΝΑΠ), οι γιατροί του ΕΣΥ θα χάσουν ετησίως 5.000-8.000 ευρώ, ενώ μειωμένες κατά 15%-23% εκτιμάται ότι θα είναι οι δαπάνες του 2010 για τις εφημερίες ανά νοσοκομείο συγκριτικά με τις αντίστοιχες του 2009.
Μολονότι η υπουργός Υγείας είχε δηλώσει στο παρελθόν στους εκπροσώπους των νοσοκομειακών γιατρών ότι η γενική περικοπή των κονδυλίων κατά 10% δεν θα «ακουμπήσει» ούτε τις εφημερίες ούτε τις υπερωρίες και τα νυχτερινά νοσηλευτών και λοιπών εργαζομένων στο ΕΣΥ, ο κρατικός προϋπολογισμός για τις εφημερίες του 2010 προβλέπει 395 εκατομμύρια ευρώ, ενώ οι δαπάνες για τις εφημερίες του 2009 ήταν 470 εκατομμύρια ευρώ.
Περικοπή 10%
Σημειώνεται ότι έχει ήδη πραγματοποιηθεί περικοπή 10% των προβλεπόμενων δαπανών σε όλους τους κωδικούς του υπουργείου Υγείας σε σχέση με τον κρατικό προϋπολογισμό του 2010. Από αυτή την περικοπή εξαιρέθηκαν μόνο οι εφημερίες των νοσοκομειακών γιατρών, τα νυχτερινά, οι αργίες και τα εξαιρέσιμα των νοσηλευτών του ΕΣΥ, ο ΟΚΑΝΑ και το ΚΕΘΕΑ.
Ο εξορθολογισμός στο σύστημα συνταγογράφησης είναι ο τρίτος στόχος της περιοριστικής πολιτικής που υλοποιεί η κυβέρνηση. Σε αυτό το πλαίσιο αναπτύσσεται σειρά πρωτοβουλιών σε συνεργασία των τριών υπουργείων, Υγείας, Οικονομίας, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης προκειμένου να «ελαφρυνθούν» από τα οικονομικά βάρη και τα ασφαλιστικά ταμεία. Μέρος αυτής της πολιτικής είναι η χορήγηση των πολύ ακριβών φαρμάκων στους ασθενείς που τα χρειάζονται από τα δημόσια νοσοκομεία.
Αργυρώ Λύτρα
ΟΣΕ – ΟΑΣΑ
Σε «τροχιά» μείωσης μισθών, δρομολογίων και προσωπικού
«Ψαλίδι» στους μισθούς και στις υπερωριακές αμοιβές, περικοπές των δρομολογίων, αυξήσεις των εισιτηρίων και συγχωνεύσεις των φορέων με ταυτόχρονες αλλαγές στα εργασιακά καθεστώτα αποτελούν τα βασικά «εργαλεία» της ηγεσίας του υπουργείου Υποδομών στον αγώνα για την αντιμετώπιση των ελλειμμάτων στις συγκοινωνιακές ΔΕΚΟ.
Στόχος είναι ο μηδενισμός ή η περικοπή κατά το ήμισυ των ετήσιων ελλειμμάτων του ΟΣΕ, του ΟΑΣΑ και των θυγατρικών του εντός του πρώτου εξαμήνου του 2011. Πρόκειται άλλωστε για τις πλέον ελλειμματικές ΔΕΚΟ, με συσσωρευμένες ζημίες που ξεπερνούν τα 13 δισ. ευρώ (10 δισ. ο ΟΣΕ και 3 ο ΟΑΣΑ). Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον σχεδιασμό της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου στόχος για τον Oμιλο του ΟΣΕ, το ετήσιο έλλειμμα του οποίου φτάνει τα 500 εκατ. ευρώ, είναι:
Μηδενισμός του ελλείμματος ύψους 250 εκατ. ευρώ της ΤΡΑΙΝΟΣΕ από τους πρώτους μήνες της επόμενης χρονιάς, καθώς η τρόικα έχει ήδη διαμηνύσει πως αν η εταιρεία δεν επιστρέψει στην κερδοφορία κινδυνεύει με λουκέτο.
Μείωση κατά 50% του ελλείμματος που παράγει ετησίως ο ΟΣΕ και φτάνει τα 230 εκ. ευρώ.
Αντίστοιχες κινήσεις προγραμματίζονται και στον ΟΑΣΑ, ο οποίος μαζί με το σύνολο των θυγατρικών συγκοινωνιακών εταιρειών εμφανίζει ετήσιο έλλειμμα ύψους 600 εκατομμυρίων ευρώ. Εως τις 31 Δεκεμβρίου θα είναι έτοιμο τόσο το επιχειρησιακό σχέδιο του Ομίλου όσο και η σχετική μελέτη, στόχος των οποίων είναι η μείωση του ελλείμματος στο μισό.
Το σχέδιο της κυβέρνησης για τον ΟΣΕ περιλαμβάνει αυξήσεις στα εισιτήρια έως και κατά 60%, περικοπές στα ζημιογόνα δρομολόγια με εξαίρεση τον άξονα Πάτρα-Αθήνα-Θεσσαλο-νίκη, ο οποίος εμφανίζει ικανοποιητικές πληρότητες, είσοδο ιδιωτών και διαγραφή χρεών, μεγάλο μέρος των οποίων θα αναλάβει το Δημόσιο, στο οποίο θα περιέλθει ως αντάλλαγμα το σημαντικότερο τμήμα της ακίνητης περιουσίας του Οργανισμού.
Το προσωπικό θα μειωθεί περίπου στο μισό, καθώς θα παραμείνουν περί τα 3.250 άτομα από τα 6.000 που εργάζονται σήμερα, ενώ 1.500 θα συνταξιοδοτηθούν και περίπου 1.000 θα μεταταχθούν. Για όσους παραμείνουν, θα υπάρξουν σημαντικές μειώσεις στις δευτερεύουσες απολαβές που σε κάποιες περιπτώσεις, φτάνουν και το 50% των τακτικών αποδοχών των εργαζομένων.
Οι αστικές συγκοινωνίες
«Πιλότο» και για τον ΟΑΣΑ θα αποτελέσει ο σιδηρόδρομος. Ετσι, σχεδιάζεται η συγχώνευση των φορέων σε δύο εταιρείες, μία για τα μέσα σταθερής τροχιάς και μία για τα οδικά μέσα, ενώ θα υπάρξει περιστολή στις μισθολογικές δαπάνες για ρεπό και υπερωρίες, προκειμένου το ετήσιο μέσο κόστος ανά εργαζόμενο, το οποίο τώρα κυμαίνεται μεταξύ 34.000 ευρώ στο τραμ και έως 86.000 ευρώ στον ηλεκτρικό σιδηρόδρομο, να μειωθεί σημαντικά.
Ταυτόχρονα θα γίνει προσπάθεια αντιμετώπισης της λαθρεπιβίβασης, η οποία στα λεωφορεία φτάνει το 40%, ενώ από τον ερχόμενο Ιανουάριο αναμένονται και αυξήσεις στα κόμιστρα, βάσει των οποίων η τιμή του ενιαίου εισιτήριου θα «σκαρφαλώσει» πιθανότατα στο 1,2 από 1 ευρώ που είναι σήμερα. Παράλληλα από τον Σεπτέμβριο θα συνεχιστεί η περικοπή λεωφορειακών γραμμών.
ΜΑΡΙΑ ΛΙΛΙΟΠΟΥΛΟΥ
Δήμοι
Θα κλείσουν 900 δημοτικές επιχειρήσεις
Την περικοπή των δαπανών στους ΟΤΑ και την κάλυψη της «μαύρης τρύπας» στους δήμους που ανέρχεται στα 1,7 δισ. ευρώ ζήτησαν οι ελεγκτές της τρόικας από την κυβέρνηση, στο πλαίσιο της δραστικής μείωσης των δαπανών της γενικής κυβέρνησης στην οποία εντάσσεται και η τοπική αυτοδιοίκηση.
«Αγκάθι» για τη μείωση των δαπανών στους ΟΤΑ, σύμφωνα με τις υποδείξεις των επιθεωρητών της τρόικας, αποτελούν το υψηλό κόστος μισθοδοσίας που ξεπερνά το 53% του συνολικού προϋπολογισμού των ΟΤΑ (2,05 δισ. ευρώ) και οι δημοτικές επιχειρήσεις, οι οποίες σε αρκετές περιπτώσεις επιδοτούνται από τους δήμους, αν και κάτι τέτοιο απαγορεύεται από το θεσμικό πλαίσιο της τοπικής αυτοδιοίκησης.
Σήμερα υπάρχουν περίπου 1.300 δημοτικές επιχειρήσεις, οι οποίες απασχολούν 12.000 εργαζομένους και περίπου 4.700 ΝΠΔΔ (βρεφονηπιακοί σταθμοί, ΚΑΠΗ κ.ά.). Λόγω «Καλλικράτη» θα κλείσουν 900 δημοτικές επιχειρήσεις και θα παραμείνουν εν λειτουργία λιγότερες από 400. Τα 4.700 ΝΠΔΔ των δήμων που δραστηριοποιούνται κυρίως στον τομέα των κοινωνικών υπηρεσιών θα συγχωνευθούν σε 1.200, με στόχο να εξοικονομηθούν πόροι και να γίνεται καλύτερος συντονισμός των κοινωνικών υπηρεσιών στους 325 καλλικράτειους δήμους.
Οσον αφορά το εργασιακό μέλλον των δημοτικών υπαλλήλων και των εργαζομένων στις δημοτικές επιχειρήσεις, ο Γ. Ραγκούσης, δήλωσε πρόσφατα ότι οι ελεγκτές του ΔΝΤ, της ΕΕ και της ΕΚΤ δεν ζήτησαν απολύσεις, αναμένοντας την υλοποίηση του σχεδίου για μετατάξεις μόνιμου προσωπικού προκειμένου να καλυφθούν κενές οργανικές θέσεις στους ΟΤΑ και στο δημόσιο. Οι μόνιμοι εργαζόμενοι και οι συμβασιούχοι αορίστου χρόνου στους δήμους υπολογίζονται σε 73.000.
Το εποχικό προσωπικό, που υπολογίζεται σε 9.000 εργαζομένους, θα μειωθεί σημαντικά, αφού δεν θα ανανεωθούν οι περισσότερες συμβάσεις μετά τη λήξη τους. Κατά την πρώτη συνάντηση που είχαν οι επιθεωρητές της ΕΕ της ΕΚΤ και του ΔΝΤ με την ηγεσία του υπ. Εσωτερικών, αφού διαπίστωσαν τη θετική πορεία των αλλαγών που έχει προωθήσει το υπουργείο («Καλλικράτης», πρόγραμμα Διαύγεια, προσλήψεις κ.τ.λ.), ζήτησαν περισσότερα στοιχεία σχετικά με την πρόβλεψη εξοικονόμησης πόρων ύψους 1,5 δισ. ευρώ που προκύπτει από την εφαρμογή του «Καλλικράτη» για τα επόμενα τρία χρόνια.
Η συνάντηση
Σε ειδική συνάντηση που πραγματοποιήθηκε με κλιμάκιο της τρόικας, στελέχη του υπ. Εσωτερικών παρέθεσαν στοιχεία σχετικά με την εξοικονόμηση πόρων που θα επέλθει από τον «Καλλικράτη» και προκύπτουν από τη μείωση των 1.034 δήμων σε μόλις 325, τη μείωση των νομικών προσώπων των ΟΤΑ από 6.000 σε 1.500, τη μείωση κατά 55% των έμμισθων θέσεων κ.τ.λ.
Τα στελέχη του υπ. Εσωτερικών εξήγησαν ότι το 1,7 δισ. δανειακών υποχρεώσεων των ΟΤΑ αποπληρώνεται κανονικά και αντιστοιχεί μόνο στο 0,5% του δημόσιου ελλείμματος. Παρουσίασαν επίσης τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση για το 2010, όπως η οριζόντια περικοπή του 10% των κονδυλίων που αποδίδει το κράτος στην τοπική αυτοδιοίκηση. Υπολογίζεται ότι από τις περικοπές και στα υπόλοιπα χρηματοδοτικά προγράμματα εξοικονομούνται φέτος περίπου 1,5 δισ. ευρώ.
Νίκος Β. Τσίτσας
Ασφαλιστικοί Φορείς
Ελεγχοι Ταμείο Ταμείο για να εξοικονομηθούν 4 δισ. ευρώ
Εντατικούς ελέγχους, ταμείο προς ταμείο, ξεκινούν οι υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας, για να διαπιστωθούν με ακρίβεια τα ελλείμματα που προκαλούνται από την εισφοροδιαφυγή, τις φαρμακευτικές δαπάνες και τις συντάξεις «μαϊμού», με στόχο να εξοικονομηθεί φέτος ποσό που ξεπερνά τα τέσσερα δισ. ευρώ. Σύμφωνα με την ηγεσία του υπουργείου το συνολικό ποσό που θα δαπανηθεί φέτος για συντάξεις και άλλες παροχές δεν αναμένεται να ξεπεράσει τα 13,07 δισ. ευρώ από 17,14 δισ. ευρώ που ήταν πέρυσι, ενώ ο προ μνημονίου προϋπολογισμός ανέβαζε το κονδύλι στα 18 δισ. ή 7,6% του ΑΕΠ. Με βάση τα δεδομένα του πρώτου εξαμήνου του 2010 και με αναγωγή για τους υπόλοιπους μήνες του χρόνου ο περιορισμός των δαπανών θα γίνει ως εξής:
Ποσό που φτάνει τα 800 εκ. ευρώ θα εξοικονομηθεί από τη μείωση των δαπανών στους κλάδους υγείας των ασφαλισμένων και βασικά από τις δαπάνες για τα φάρμακα οι οποίες εδώ και χρόνια αποτελούν ανοιχτή πληγή για τα ασφαλιστικά ταμεία. Είναι χαρακτηριστικές οι διαπιστώσεις του υφυπουργού Γιώργου Κουτρουμάνη ότι στους ελέγχους που γίνονται εντοπίζονται πολλές περιπτώσεις κατευθυνόμενης συνταγογράφησης όπως επίσης και μεγάλες ποσότητες φαρμάκων χωρίς ταινίες γνησιότητας. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση με τα εκατοντάδες σκευάσματα χωρίς ταινία γνησιότητας που βρέθηκαν πεταμένα σε ένα φρεάτιο στο Λαύριο πριν από δύο μέρες.
Ακόμα και υπό αυτές τις συνθήκες πάντως τρία μεγάλα ασφαλιστικά ταμεία μείωσαν τον περασμένο Ιούνιο τις φαρμακευτικές δαπάνες τους κατά 25,8% σε σύγκριση με τον Ιούνιο του 2009. Στο ΙΚΑ οι δαπάνες μειώθηκαν 25,8%, στον ΟΓΑ μειώθηκαν 25,15% και στον ΟΑΕΕ μειώθηκαν 13,97%.
Aλλα 300 εκ. ευρώ θα εξοικονομηθούν από την περαιτέρω μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης με νέα μέτρα σε αντιστάθμισμα του rebate. Τα ταμεία προσδοκούν, επίσης, 850 εκ. ευρώ από την αύξηση των εσόδων από εισφορές και από εισπράξεις ποσοστού των οφειλομένων από τις επιχειρήσεις που προχώρησαν σε ρυθμίσεις των οφειλών τους. Στη μείωση των δαπανών, τέλος, περιλαμβάνεται το 1,2 δισ. από τις περικοπές της 13ης και της 14ης σύνταξης, καθώς επίσης και άλλα 120 εκ. από την Ειδική Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων.
«Σαφάρι»
Το υπουργείο «κυνηγάει» άλλα 800 εκ., τα οποία θα προσπαθήσει να αντλήσει από διάφορες πηγές. Στη συνέντευξη Τύπου της περασμένης Τετάρτης ο Ανδρέας Λοβέρδος και ο Γιώργος Κουτρουμάνης ανακοίνωσαν ότι το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας ξεκινά εντατικούς ελέγχους στις τουριστικές περιοχές για τον εντοπισμό της αδήλωτης εργασίας που, σύμφωνα με εκτιμήσεις, προσεγγίζει το 50%.
Παράλληλα, οι αρμόδιες υπηρεσίες των ταμείων προετοιμάζονται για την εφαρμογή των μέτρων αναγκαστικής είσπραξης από τις επιχειρήσεις που δεν θα ανταποκριθούν στη ρύθμιση των οφειλών τους μέχρι τις 15 Οκτωβρίου. Επιπλέον, τους επόμενους μήνες θα ξεκινήσουν οι διασταυρώσεις των στοιχείων για να διαπιστωθεί πόσοι είναι αυτοί που εισπράττουν συντάξεις «μαϊμού», ενώ μεγάλες είναι και οι προσδοκίες από την εφαρμογή της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης στον τομέα της περιστολής των δαπανών για φάρμακα.
Στέλιος Βογιατζάκης