Για τη ρίψη των δακρυγόνων σε βάρος τους δεν έφταιγαν οι αστυνομικοί, αλλά… οι διαδηλωτές. Βάσει αυτού του σκεπτικού το Τριμελές Διοικητικό Πρωτοδικείο Αθηνών (18ο τμήμα) απέρριψε την αγωγή πανεπιστημιακών καθηγητών, εκπροσώπων της ΟΛΜΕ, συνδικαλιστών και φοιτητών, οι οποίοι ζητούσαν από το Ελληνικό Δημόσιο συνολικά το ποσό των 3,6 εκ. ευρώ ως χρηματική ικανοποίηση, επειδή οι αστυνομικοί τους ψέκασαν «ανηλεώς» σαν… κατσαριδοκτόνα στα πανεκπαιδευτικά συλλαλητήρια (της 08.08.2006, της 27.06.2006 και της 22.02.2007).
Ο ισχυρισμός των συνολικά δώδεκα προσφευγόντων ότι χρησιμοποιήθηκαν σε βάρος τους «απρόκλητα, αναίτια, μαζικά και αδιάκριτα χημικές ουσίες επικίνδυνες, οι οποίες οδηγούν ακόμη και στον θάνατο» απορρίφθηκε ως «νόμω αβάσιμος».
Ακίνδυνα…
Το δικαστήριο ούτε λίγο ούτε πολύ έκρινε ότι τα δακρυγόνα δεν… βλάπτουν την υγεία και ότι η χρήση τους στις συγκεντρώσεις δεν είναι παράνομη, εφόσον κρίνεται ότι κινδυνεύει η σωματική ακεραιότητα αστυνομικών ή άλλων τρίτων. Η απόφαση σύμφωνα με την οποία η χημική ουσία CS (βασικό συστατικό των δακρυγόνων) «δεν είναι επικίνδυνη», αλλά ούτε «καθαυτή παράνομη», έρχεται ευθέως σε αντίθεση -όπως αναφέρεται από την πλευρά των εναγόντων- με το διεθνές δίκαιο.
Σύμφωνα με αυτό, «η χρήση των χημικών αερίων CS και CN απαγορεύεται ακόμη και μεταξύ εμπόλεμων κρατών, ενώ η ενδεχόμενη χρήση τους σε διακρατική σύρραξη συνιστά έγκλημα πολέμου».
Επίσης από τους ενάγοντες γίνεται επίκληση της απόφασης του ΟΗΕ 2603/16-12-1969 και της Σύμβασης του Παρισιού το 1993, που απαγορεύουν τη χρήση των χημικών «εν καιρώ πολέμου» (σ.σ.: αλλά… όχι εν καιρώ ειρήνης, σύμφωνα με την παρούσα δικαστική απόφαση)… Κατά της απόφασης έχει ασκηθεί έφεση.
Το Διοικητικό Πρωτοδικείο (αριθμός 9930/2009) στηριζόμενο (μόνο) στις αναφορές της Αστυνομίας έκρινε ότι «οι διαδηλώσεις αυτές δεν ήταν ειρηνικές όπως ισχυρίζονται οι ενάγοντες». Οπότε έκρινε ότι για την περίπτωσή τους η χρήση των δακρυγόνων από την Ελληνική Αστυνομία «ήταν η ηπιότερη μέθοδος αντιμετώπισής» τους (!).
«Παραβάτες»
Σε άλλο δε σημείο της απόφασης η χρήση χημικών συγκαταλέγεται «στα ηπιότερα μέσα ανθρώπινης παραβατικής συμπεριφοράς». Ετσι, εκτός από… ψεκασμένοι οι προσφεύγοντες εμμέσως πλην σαφώς χαρακτηρίστηκαν (συλλήβδην) από το δικαστήριο και… παραβάτες του νόμου.
Και αυτό διότι -όπως αναφέρεται στο σκεπτικό- προέβαιναν «σε επεισόδια» που έθεταν σε κίνδυνο την υγεία των αστυνομικών (…πρωτίστως) και άλλων τρίτων ατόμων.
Το στοιχείο που αναφέρεται στα δικόγραφα ότι μόνο μέσα σ’ ένα απόγευμα είχαν μετρηθεί από τους διαδηλωτές τουλάχιστον 800 (!) δακρυγόνα ουδόλως ελήφθη υπόψη. Κατά το δικαστήριο, «η χρήση των δακρυγόνων χημικών ουσιών επιτρέπεται κατά τη διάρκεια συγκεντρώσεων και πορειών και δεν συνιστά παράνομη πράξη». Επίσης «συνάδει προς την αποστολή και τις υποχρεώσεις της Ελληνικής Αστυνομίας για τη διαφύλαξη της δημόσιας τάξης».
Ωστόσο το όλο πνεύμα της απόφασης, αλλά και τα πρόσφατα γεγονότα με τον ψεκασμό από απόσταση 30 εκ. στο πρόσωπο του κ. Μανώλη Γλέζου έρχονται σαφώς σε αντίθεση με τη δήλωση του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Μιχάλη Χρυσοχοΐδη δύο μήνες μετά την ανάληψη των καθηκόντων του. Τότε ο υπουργός είχε κάνει λόγο για κατάργηση των δακρυγόνων και των χημικών που βλάπτουν -όπως είχε πει- τη δημόσια υγεία και καταστρέφουν το περιβάλλον των πόλεων…
Το σκεπτικό
«Οχι» σε αποζημίωση
Παράλληλα απορρίφθηκε η επιδίκαση στους ενάγοντες του αιτούμενου ποσού ως χρηματική αποζημίωση λόγω ηθικής βλάβης. Και αυτό διότι -όπως αναφέρεται- «ουδόλως απέδειξαν τις σωματικές βλάβες που προβάλλουν ότι υπέστησαν άμεσα από τη ρίψη χημικών κατά τη διάρκεια των εν λόγω συγκεντρώσεων».
Η ένορκη βεβαίωση του οφθαλμιάτρου κ. Νικ. Μανιού, ο οποίος κατέθεσε ότι κληθείς στο Πολυτεχνείο στις 22.02.2007 εξέτασε διαδηλωτές που είχαν μεταξύ άλλων εγκαύματα γύρω από τα μάτια τους, κρίθηκε ανεπαρκής από το δικαστήριο. Εξίσου απορριπτική ήταν η απόφαση για την αξίωση των εναγόντων σχετικά με τη μελλοντική διακινδύνευση της υγείας τους από τα δακρυγόνα.
Σύμφωνα με την απαίτηση του δικαστηρίου, για να επιδικάσει εν προκειμένω αποζημίωση πρέπει ήδη να έχει επέλθει η βλάβη της υγείας του παθόντος και όχι να επικαλείται κάτι τέτοιο ως μελλοντικό ενδεχόμενο. Τέλος, ούτε λόγος σχετικά με την αιτίαση των εναγόντων διαδηλωτών ότι από τη ρίψη χημικών υπέστησαν προσβολή της προσωπικότητάς τους και ότι εμποδίστηκαν να ασκήσουν το συνταγματικό δικαίωμα του συνέρχεσθαι. Το δικαστήριο ήταν απορριπτικό και γι’ αυτό το σκέλος…
Γκέλυ Αλμαλιώτου – Καλαμπαλίκη