Μετά την ψυχρολουσία από την αυξημένη παρακράτηση φόρου στις μηνιαίες αποδοχές από την 1-1-2012, από την προσεχή άνοιξη με την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων έρχεται νέα φορο-αφαίμαξη από 800 μέχρι και 1.560 ευρώ κατά κεφαλήν για πάνω από 3 εκατομμύρια φορολογουμένους με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
Μετά την ψυχρολουσία από την αυξημένη παρακράτηση φόρου στις μηνιαίες αποδοχές από την 1-1-2012, από την προσεχή άνοιξη με την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων έρχεται νέα φορο-αφαίμαξη από 800 μέχρι και 1.560 ευρώ κατά κεφαλήν για πάνω από 3 εκατομμύρια φορολογουμένους με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα.
Για πρώτη φορά εκκαθαριστικά σημειώματα με επιπλέον φόρο θα λάβουν ακόμα και όσοι το 2011 είχαν μηνιαίες μεικτές αποδοχές πάνω από 416 ευρώ, ενώ μια μικρή μειονότητα φορολογουμένων θα έχει επιστροφές φόρου έναντι περίπου 2 εκατομμυρίων την περσινή χρονιά.
Οι πρόσθετες επιβαρύνσεις είναι αποτέλεσμα του χρεωστικού υπολοίπου λόγω της αναδρομικής από 1-1-2011 μείωσης του αφορολόγητου ορίου στα 5.000 από τα 12.000 ευρώ, της καταβολής της εισφοράς αλληλεγγύης για τα εισοδήματα του 2011 (1%-4% ανάλογα με το ύψος του δηλωθέντος εισοδήματος) και της μείωσης στο 10% από 20% των εκπτώσεων για τις αφορολόγητες δαπάνες.
Μόνο από την αναδρομικότητα του μειωμένου αφορολόγητου ορίου, όλοι όσοι θα δηλώσουν ετήσια εισοδήματα πάνω από 12.000 ευρώ, δηλαδή μεικτές μηνιαίες αποδοχές 860 ευρώ (μετά την αφαίρεση των ασφαλιστικών εισφορών), θα έχουν αυτόματα αύξηση του αναλογούντος στο εισόδημά τους φόρου κατά 500 ευρώ και επιπλέον με το εκκαθαριστικό σημείωμα θα καλούνται να καταβάλουν την εισφορά για τα περσινά εισοδήματα. Από ,κει και πέρα, θα έχουν πρόσθετες επιβαρύνσεις εξαιτίας της περικοπής των φοροαπαλλαγών για δαπάνες υγείας, τόκους στεγαστικών δανείων, ενοίκια, ασφάλιστρα, ασφαλιστικές εισφορές κ.ά.
Με βάση τα παραπάνω, στους φορολογούμενους με μηνιαίες μεικτές αποδοχές από 860 μέχρι 2.000 ευρώ, η Εφορία κατά την εκκαθάριση της δήλωσής τους θα τους υπολογίσει επιπλέον φόρο εισοδήματος από 820 μέχρι και 1.560 ευρώ κατά μέσον όρο για τον καθένα. Για νοικοκυριά με δύο εργαζόμενους στο κοινό εκκαθαριστικό που θα λάβουν τα παραπάνω ποσά θα είναι διπλάσια.
Αναδρομικά ραβασάκια και μπλόκο στις επιστροφές
Τεστ… επιβίωσης για τα νοικοκυριά το φετινό ραντεβού με την Εφορία
Η συντριπτική πλειοψηφία των φορολογουμένων, που τα προηγούμενα χρόνια ελάμβανε πιστωτικό εκκαθαριστικό σημείωμα, θα λάβει φέτος χρεωστικό εκκαθαριστικό σημείωμα.
Νέο φορολογικό χτύπημα στα εισοδήματα με την εκκαθάριση της φετινής δήλωσης φέρνουν το «χρεωστικό υπόλοιπο» από την αναδρομική μείωση του αφορολόγητου ορίου από την 1η-1-2011, οι αλλαγές στην κλίμακα, η κατάργηση του φορο-μπόνους για τις αποδείξεις και το ψαλίδισμα των απαλλαγών που αφορούν δαπάνες για τόκους στεγαστικών δανείων, ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη, ενοίκια, ασφάλιστρα και εισφορές σε Ταμεία. Αναλυτικότερα:
Εργαζόμενος στον ιδιωτικό τομέα χωρίς παιδιά και με μεικτό μισθό 860 ευρώ το 2011 θα επιβαρυνθεί κατά 500 ευρώ λόγω της μείωσης του αφορολόγητου ορίου κατά 7.000 ευρώ από την 1η-1-2011 (στα 5.000 από 12.000 ευρώ που ήταν μέχρι τις 31-12-2010). Κι αυτό γιατί ο συγκεκριμένος είχε αύξηση της παρακράτησης φόρου με βάση το μειωμένο αφορολόγητο όριο των 8.000 ευρώ από 1-7-2011, δηλαδή για έξι μήνες.
Του παρακρατήθηκε για το διάστημα αυτό επιπλέον φόρος 200 ευρώ, ενώ με βάση το αφορολόγητο όριο των 5.000 ευρώ που προέβλεπε το πολυνομοσχέδιο του περασμένου Νοεμβρίου θα έπρεπε για ολόκληρο το έτος να του παρακρατούνταν από τις μηνιαίες αποδοχές επιπλέον φόρος 700 ευρώ (από τα 12.000 στα 5.000 ευρώ η διαφορά των 7.000 ευρώ φορολογείται με συντελεστή 10%, συνεπώς το ποσό του φόρου είναι 700 ευρώ). Η διαφορά μεταξύ των 700 και των 200 ευρώ που ήταν ο παρακρατούμενος φόρος θα συνυπολογιστεί στην εκκαθάριση της δήλωσής του σύμφωνα με τη σχετική νομοθετική ρύθμιση.
500 ευρώ επιπλέον
Οπότε ο φόρος στο σημείωμα της εφορίας θα είναι αυξημένος κατά 500 ευρώ. Στο ίδιο σημείωμα θα αναγραφεί και το ποσό της εισφοράς αλληλεγγύης για το εισόδημα του 2011, που για τον συγκεκριμένο φορολογούμενο θα είναι 120,4 ευρώ (ετήσιο εισόδημα 12.040 ευρώΧ1%=120,4). Συνεπώς, μόνο από την αναδρομική μείωση του αφορολόγητου και την εισφορά η επιβάρυνση ανέρχεται σε 620,4 ευρώ.
Αν ο παραπάνω φορολογούμενος υποβάλει μαζί με τη δήλωση και ένα χαμηλό ποσό αφορολόγητων δαπανών, για παράδειγμα 2.000 ευρώ, το ελάχιστο με βάση το στατιστικό δείγμα θα χάσει άλλα 200 ευρώ λόγω της περικοπής του ποσοστού της έκπτωσης από τον φόρο στο 10% από 20% (η ελάφρυνση από 400 ευρώ μειώνεται στα 200 ευρώ). Συνεπώς, η συνολική επιβάρυνση θα ανέλθει σε 820,4 ευρώ.
Με το νέο φορολογικό καθεστώς (αναδρομική μείωση του αφορολόγητου, επαχθής αλλαγή της κλίμακας, κατάργηση του μπόνους των αποδείξεων, ψαλίδισμα των φοροαπαλλαγών) καταργούνται οι επιστροφές φόρου για τη συντριπτική πλειοψηφία των φορολογούμενων που τα προηγούμενα χρόνια ελάμβαναν πιστωτικό εκκαθαριστικό σημείωμα.
Επισημαίνεται ότι με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών από την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων του 2011 οι φορολογούμενοι που είχαν επιστροφές φόρου προσέγγισαν τα 2 εκατομμύρια, δηλαδή περίπου το 40% του συνόλου.
Τέλος, δεν ισχύει πλέον η έκπτωση φόρου για τις αποδείξεις παρά μόνο η φοροποινή σε περίπτωση που δεν προσκομισθεί το απαραίτητο ποσό (25% του δηλωθέντος εισοδήματός) προκειμένου να διασφαλίσει ο φορολογούμενος το αφορολόγητο των 5.000.
ΠΡΩΤΗ ΚΡΥΑΔΑ
Αντί για μισθό πήραν… χαρτζιλίκι
Το πρώτο ισχυρό πλήγμα στις αποδοχές τους γεύτηκαν οι φορολογούμενοι με το εκκαθαριστικό της μισθοδοσίας του Ιανουαρίου. Υπήρχαν περιπτώσεις εργαζομένων που λόγω της αυξημένης παρακράτησης φόρου και των δόσεων του δανείου το καθαρό ποσό που έλαβαν ήταν μόλις μερικές δεκάδες ευρώ.
Από την αυξημένη παρακράτηση φόρου λόγω της μείωσης του αφορολόγητου ορίου στα 5.000 ευρώ από 8.000 ευρώ που ήταν μέχρι τις 31-12-2011 και της ενσωμάτωσης της εισφοράς αλληλεγγύης για τα φετινά εισοδήματα μισθωτοί με μεικτές αποδοχές από 571 ευρώ μέχρι 928 ευρώ τον μήνα και ανάλογα με την οικογενειακή του κατάσταση και με τον τομέα εργασίας του (ιδιωτικός τομέας ή Δημόσιο) έχουν αύξηση του φόρου από 16 μέχρι 30 ευρώ, για αποδοχές από 1.000 μέχρι 1.800 ευρώ ο παρακρατούμενος φόρος αυξάνεται από 30 έως 63 ευρώ και για υψηλότερες αποδοχές η αύξηση κυμαίνεται μεταξύ 60 και 240 ευρώ τον μήνα. Το αποτέλεσμα είναι οι καθαρές αποδοχές να μειώνονται σχεδόν ισόποσα με την αύξηση του φόρου.
Τη μεγαλύτερη επιβάρυνση ως ποσοστό του εισοδήματος έχουν οι χαμηλόμισθοι και τα μεσαία εισοδήματα, καθώς οι πρώτοι λόγω της μείωσης του αφορολόγητου ορίου θα πληρώσουν για πρώτη φορά φόρο, ενώ για τους δεύτερους η φορολογία αυξάνεται σημαντικά λόγω και των αλλαγών στα κλιμάκια και στους συντελεστές.
Συνταξιούχοι
Σημαντική επιβάρυνση θα έχουν και οι συνταξιούχοι άνω των 65 ετών μιας και έχουν το αφορολόγητο όριο 9.000 ευρώ, εφόσον το συνολικό ετήσιο εισόδημά τους δεν ξεπερνά το ποσό αυτό. Αν είναι υψηλότερο, τότε το αφορολόγητο όριο πέφτει στα 5.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, η παρακράτηση του φόρου από τις συντάξεις θα γίνει με βάση το όριο των 9.000 ευρώ. Εφόσον ο συνταξιούχους έχει συνολικό ετήσιο εισόδημα πάνω από αυτό το όριο, τότε με την εκκαθάριση του φόρου εισοδήματος θα του βεβαιωθεί πρόσθετος φόρος 400 ευρώ.
Oι τρεις φοροπαγιδες
1. Η μείωση του αφορολόγητου ορίου επιβαρύνει αυτόματα τους φορολογούμενους λόγω της μικρότερης παρακράτησης το 2011.
2. Αυτόματη είναι και η επιβάρυνση λόγω της εισφοράς αλληλεγγύης και για τα εισοδήματα του 2011.
3. Στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν την άνοιξη δεν θα ισχύει πλέον η έκπτωση φόρου για τις αποδείξεις.
Φορολογούμενη με μεικτές μηνιαίες αποδοχές 2.000 ευρώ το 2011 θα επιβαρυνθεί με 500 ευρώ επιπλέον φόρο εξαιτίας της αναδρομικής μείωσης του αφορολόγητου, θα κληθεί να πληρώσει άλλα 560 ευρώ για την εισφορά αλληλεγγύης (ετήσιο εισόδημα 28.000 χ 2%), ενώ αν προσκομίσει παραστατικά για αφορολόγητες δαπάνες 5.000 ευρώ, τις ελάχιστες με βάση το στατιστικό δείγμα, θα επιβαρυνθεί με επιπλέον 500 ευρώ αφού η έκπτωση από τον φόρο θα περιοριστεί στα 500 ευρώ (5.000 χ 10%) από τα 1.000 ευρώ (5.000 χ 20%) που ήταν με το παλαιό καθεστώς.
Ετσι η συνολική αύξηση του φόρου θα ανέλθει στα 1.560 ευρώ.
Ζευγάρι μισθωτών που ο σύζυγος θα δηλώσει εισόδημα 21.000 ευρώ και η σύζυγος 14.000 ευρώ και θα προσκομίσει παραστατικά για αφορολόγητες δαπάνες ύψους 8.000 ευρώ, θα πληρώσει: 560 ευρώ για την εισφορά αλληλεγγύης του 2011 (21.000 χ 2% = 420 ευρώ ο άνδρας και 14.000 χ 1%=140 ευρώ η σύζυγος), 1.000 ευρώ (500 ευρώ ο καθένας λόγω της αναδρομικής από την 1η-1-2011 μείωσης του αφορολόγητου ορίου στα 5.000 από τα 12.000 ευρώ) και επιπλέον 800 ευρώ φόρο λόγω του περιορισμού της έκπτωσης στο 10% από 20% για τις αφορολόγητες δαπάνες των 8.000 ευρώ (με το 20% η μείωση φόρου ήταν 1.600 ευρώ).
Συνολικά, η πρόσθετη επιβάρυνση είναι 2.360 ευρώ.
Αγαμος φορολογούμενος που το 2010 είχε εισόδημα 30.000 ευρώ, δαπάνη τόκων στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας 4.000 ευρώ και έξοδα για ιατρικές αμοιβές 1.000 ευρώ, με βάση τη φορολογική κλίμακα του 2010 και τις εκπτώσεις λόγω φοροαπαλλαγών έλαβε το 2011 επιστροφή φόρου ύψους 1.452 ευρώ. Με το νέο καθεστώς με τα ίδια εισοδήματα και τις ίδιες δαπάνες όχι μόνο δεν θα έχει επιστροφή φόρου αλλά με την εκκαθάριση της φετινής φορολογικής δήλωσης θα κληθεί να πληρώσει πρόσθετο φόρο 211 ευρώ. Δηλαδή, θα έχει επιβάρυνση 1.663 ευρώ.
Κώστας Αντωνάκος