Διχασμός για τις Τράπεζες Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος στην Ελλάδα

Της Πεννυς Mπουλουτζα

Κάθε χρόνο στη χώρα μας πραγματοποιούνται 130 μεταμοσχεύσεις αιμοποιητικών κυττάρων. Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων τα μοσχεύματα προέρχονται από το εξωτερικό αφού, αφ’ ενός ο αριθμός των δοτών μυελού των οστών στη χώρα μας παραμένει χαμηλός –μόλις 16.000 δότες–, αφ’ ετέρου η μοναδική δημόσια τράπεζα Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος έχει περιορισμένο αριθμό αποθηκευμένων μονάδων.

Mε αφορμή την Ευρωπαϊκή Εβδομάδα κατά της Λευχαιμίας και του Λεμφώματος (21 έως 28 Ιουνίου), ο πρόεδρος της Ελληνικής Αιματολογικής Εταιρείας, κ. Στέλιος Γραφάκος, και τα μέλη του Δ. Σ. της Εταιρείας κ. Λουκάς Δαδιώτης, Μαρία Παγώνη, Ιωάννης Μπαλταδάκης και Γιώργος Πατεράκης τόνισαν την ανάγκη για ενίσχυση της ήδη υπάρχουσας δημόσιας Τράπεζας Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος στην Αθήνα και δημιουργία μιας νέας στη Βόρεια Ελλάδα, καθώς και αύξησης του αριθμού των δοτών μυελού των οστών. Οπως είπαν, η δημόσια Τράπεζα του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών διαθέτει σήμερα περί τις 1.200 μονάδες ομφαλοπλακουντιακού αίματος, όταν για να καλυφθούν οι ανάγκες των ασθενών στη χώρα μας χρειάζεται η δημιουργία συνολικού αποθέματος 10.000 μονάδων. Την ίδια στιγμή οι μονάδες που έχουν αποθηκευθεί στις 15 ιδιωτικές τράπεζες μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο από τους ίδιους τους δότες και μέλη της οικογενείας τους.

Σύμφωνα με τον κ. Γραφάκο, «πρέπει όλοι οι πολίτες και ιδιαίτερα τα νεαρά ζευγάρια να πληροφορηθούν ότι η αποθήκευση ομφαλίου αίματος σε ιδιωτικές τράπεζες δεν έχει καμία επιστημονικά αποδεδειγμένη χρησιμότητα. Αντίθετα, το παιδί μας ή ο συγγενής μας μπορεί να σωθεί από το ομφάλιο αίμα που δώρισαν οι γονείς ενός άλλου παιδιού σε μία δημόσια τράπεζα». Μάλιστα, όπως εξήγησε ο κ. Μπαλταδάκης, η πιθανότητα για ένα παιδί να χρειαστεί να υποβληθεί σε μεταμόσχευση αιμοποιητικών κυττάρων είναι μικρότερη από 1 στις 20.000, ενώ ακόμα και στην σπάνια περίπτωση που εκδηλώσει αιματολογικό νεόπλασμα δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει το ομφαλικό του αίμα, καθώς θα φέρει και αυτό την ασθένεια.

Αντιπαράθεση αναφορών

Από την πλευρά της η Ενωση Ελληνικών Τραπεζών Ομφαλοπλακουντιακού Αίματος αντιπαραθέτει αναφορές στη βιβλιογραφία περί της χρησιμότητας του ομφαλικού αίματος στην αυτόλογη μεταμόσχευση. Οπως δήλωσε στην «Κ» ο μοριακός ογκολόγος και πρόεδρος της Ενωσης κ. Μάκης Σιγάλας, περίπου 60% των μεταμοσχεύσεων αιμοποιητικών κυττάρων από μυελό των οστών –που είναι μία ανάλογη θεραπεία– είναι αυτόλογες. Τόνισε δε ότι το ομφαλικό αίμα που φυλάσσεται στις ιδιωτικές τράπεζες δύναται να χρησιμοποιηθεί και από άλλα μέλη της οικογενείας του δότη, γεγονός που αυξάνει τις πιθανότητες χρήσης του. Τέλος, αντέκρουσε το επιχείρημα περί της αδυναμίας χρήσης του ομφαλικού αίματος παιδιού που νόσησε από αιματολογικό νεόπλασμα, τονίζοντας ότι υπάρχουν αναφορές στη βιβλιογραφία περί του αντιθέτου.