Για μία ακόμη φορά οι επικεφαλής της τρόικας ζήτησαν από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας να αυξηθεί δραστικά στο 50% η συνταγογράφηση της δραστικής ουσίας ή,με άλλα λόγια, η συνταγογράφηση των φαρμακευτικών σκευασμάτων με την κοινόχρηστη και όχι με την εμπορική ονομασία τους, καθώς το ποσοστό αυτό παραμένει ακόμη στο 30% περίπου. Η συζήτηση για το μέτρο παραμένει στη χώρα μας θυελώδης, δεν έχει καταλαγιάσει και ο συχνά πολεμικός χαρακτήρας της συσκοτίζει την επιχειρηματολογία των μερών. Ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας (ΟΕΝΓΕ) Δημήτρης Βαρνάβας καταθέτει στο ygeia360.gr με νηφαλιότητα και ευθύνη την οπτική των γιατρών του ΕΣΥ για το θέμα.
Συνέντευξη στον Βασίλη Βενιζέλο
– Μία από τις υποχρεώσεις της χώρας έναντι της τρόικας στον τομέα της Υγείας ξέρουμε ότι είναι η αύξηση του ποσοστού της συνταγογράφησης των γενοσήμων στο 50% του συνόλου της συνταγογράφησης στις κλινικές του ΕΣΥ, από 30% που είναι σήμερα. Θεωρείτε εφικτή και ευκταία μία τέτοια αύξηση της συνταγογράφησης των γενοσήμων;
Αυξημένα ποσοστά συνταγογράφισης γενοσήμων καταγράφονται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, χωρίς ποτέ να χρειαστεί να επιβληθούν από μνημόνια. Απλά υπερισχύει ο κανόνας κόστος-όφελος, ο οποίος στην προκειμένη περίπτωση λέει πως εάν έχεις δύο ισοδύναμα σκευάσματα, τότε επιλέγεις αυτό που έχει το μικρότερο κόστος. Προσέξτε, μιλώ για ισοδύναμα σκευάσματα, με την έννοια ότι παράγονται υπό συνθήκες ύψιστης ασφαλείας και πιστοποίησης και όταν χορηγούνται στον ασθενή έχουν πανομοιότυπα αποτελέσματα. Δυστυχώς, στη χώρα μας η συζήτηση συνεχίζει δικαιολογημένα να εστιάζεται ακόμα στην ποιότητα και την ασφάλεια των γενοσήμων. Πρόκειται για δύο παραμέτρους τις οποίες ουδέποτε το υπουργείο Υγείας και ο ΕΟΦ ανέλαβαν υπεύθυνα να διασφαλίσουν έναντι των γιατρών και των ασθενών, με αποτέλεσμα σοβαρές αναστολές στη συνταγογράφιση γενοσήμων, ιδιαίτερα μετά τα κρούσματα που παρουσιάζονται διεθνώς με γενόσημα που παράγονται υπό άθλιες συνθήκες σε ασιατικές χώρες και διοχετεύονται με μη ελεγχόμενο τρόπο στην αγορά.
Υπάρχουν βεβαίως και οι λεγόμενοι «δεσμοί αμοιβαίου συμφέροντος», οι οποίοι δρουν αποτρεπτικά στην αύξηση του ποσοστού συνταγογράφισης γενοσήμων, πράγμα που φαίνεται ανάγλυφα στις πανεπιστημιακές κλινικές, οι οποίες εμφανίζουν τα μικρότερα ποσοστά, εν αντιθέσει με τις κλινικές του ΕΣΥ.
– Παρά το γεγονός ότι υπήρξε μεγάλη συζήτηση, αλλά και διαμάχη μεταξύ γιατρών και ειδικών επιστημόνων σχετικά με τους ενδεχόμενους κινδύνους για τη δημόσια υγεία από την δραστική αύξηση του ποσοστού της συνολικής συνταγογράφησης των γενοσήμων, καθώς από την υποχρέωση των γιατρών να συνταγογραφούν αποκλειστικά την δραστική ουσία και όχι την εμπορική ονομασία των φαρμακευτικών σκευασμάτων, δεν έχουμε δει μέχρι στιγμής κανένα σοβαρό περιστατικό κινδύνου για ασθενείς εξαιτίας της συγκεκριμένης υποχρέωσης. Θα λέγατε ότι κάνουμε λάθος;
Για να μπορέσεις να καταγράψεις κινδύνους από τη χρήση φαρμάκων χρειάζεται χρόνος. Είδαμε πως φάρμακα ευρύτατης κατανάλωσης που παρήχθησαν από εταιρείες κολοσσούς αποσύρθηκαν από την αγορά μετά από 2 ή 3 χρόνια χρήσης και μετά από εκατοντάδες αναφορές για ανεπιθύμητες ενέργειες ή θανάτους. Κυρίως όμως χρειάζεσαι έναν αξιόπιστο οργανισμό, ο οποίος θα συλλέγει κάθε αναφορά από γιατρούς και ασθενείς και θα την αξιοποιεί σωστά, πράγμα που ο ΕΟΦ δεν φαίνεται πως έχει πετύχει μέχρι σήμερα.
– Η κυβέρνηση, και συγκεκριμένα ο πρωήν υπουργός Υγείας Ανδρέας Λοβέρδος είχε υποστηρίξει την άποψη ότι η υποχρεωτική συνταγογράφηση της δραστικής ουσίας και η αύξηση της συνολικής συνταγογράφησης των γενοσήμων θα οδηγήσει στη ρήξη των αδιαφανών οικονομικών σχέσεων μεταξύ γιατρών και φαρμακευτικών εταιρειών. Θεωρείτε ότι υπάρχει τέτοιο θέμα σε ευρεία κλίμακα στη χώρα μας και, εάν ναι, υπάρχει δυνατότητα με αυτά τα μέτρα πολιτικής να αναταχθεί η κατάσταση;.
O κ. Λοβέρδος είναι σαν ανεμούριο. Ως υπουργός Υγείας γύριζε όπου φυσούσε ο άνεμος της τρόικας. Στην αρχή ήταν κατά της συνταγογράφισης με βάση τη δραστική ουσία, όπως ήταν και ο κ. Σαλμάς. Μετά άλλαξαν αμφότεροι. Μάλιστα η σχετική νομοθετική διάταξη περί δραστικής ουσίας μπήκε με την αίρεση ότι δε θα ενεργοποιηθεί, εκτός εάν δεν πιάσουμε τους στόχους περιστολής της φαρμακευτικής δαπάνης που θέτει η τρόικα. Φυσικά τους στόχους δεν πρόκειται ποτέ να τους πιάσουμε, αφού μοιάζουν με οπτασία, όταν τους πλησιάζουμε εκείνοι απομακρύνονται. Και εισήγαγαν τη δήθεν συνταγογράφιση δραστικής ουσίας, η οποία στην πραγματικότητα είναι συνταγογράφιση σκευάσματος με πρόσθετη επιβάρυνση του ασθενούς. Παίζουν θέατρο με σκοπό στη σκοτεινή αίθουσα να βάλουν αθόρυβα το χέρι στην τσέπη του ασθενούς.
– Θα λέγατε ότι στο χώρο της κλινικής ιατρικής είναι δυνατόν να λαμβάνονται οριζόντια και γενικά μέτρα σχετικά με τους κανόνες συνταγογράφησης ή υπάρχουν ασθενείς και ασθένειες οι οποίες θα έπρεπε να υπάρχει μέριμνα για ειδική ή εξατομικευμένη αντιμετώπιση στον τομέα της συνταγογράφησης της ενδεδειγμένης θεραπείας;
Πρέπει ασφαλώς να υπάρχει εξατομικευμένη θεραπεία σε δεκάδες παθήσεων -κατά κανόνα σοβαρών, οι οποίες δεν υπακούουν σε οριζόντια μέτρα. Δεν μπορεί η ηγεσία του υπουργείου Υγείας να αντιμετωπίζει ως όμοιες καταστάσεις το συνάχι με τον καρκίνο και να ζητά από τους γιατρούς να συνταγογραφούν το φθηνότερο γενόσημο της αγοράς.