Στο στοχαστρο της ΥΠΕΕ η κατασπατάληση δημοσίου χρήματος σε ΟΤΑ, ΣΔΙΤ και εταιρείες
Του Προκοπη Χατζηνικολαου
Στο στόχαστρο της Υπηρεσίας Ειδικών Ελέγχων (ΥΠΕΕ) οι δαπάνες των νοσοκομείων και της τοπικής αυτοδιοίκησης, όπου η κατασπατάληση δημόσιου χρήματος λαμβάνει τα τελευταία χρόνια ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Στελέχη της ΥΠΕΕ αναμένεται το προσεχές διάστημα να ξεσκονίσουν τις διευθύνσεις προμηθειών των νοσοκομείων -όπως είχε αποκαλύψει η «Κ»- σε όλους τους τομείς, από τα φάρμακα και τις γάζες μέχρι και τα τρόφιμα, ενώ ο έλεγχος θα συνεχιστεί στις φαρμακαποθήκες. Και τα οικονομικά των μεγάλων δήμων θα ελεγχθούν διεξοδικά, ενώ αιχμή του δόρατος θα αποτελέσουν οι έλεγχοι στα συγχρηματοδοτούμενα έργα, όπου το οικονομικό έγκλημα που συντελείται έχει λάβει διαστάσεις χιονοστιβάδας.
Το κυνήγι δαπανών που ξεκινάει η κυβέρνηση αναμένεται να συμβάλει ουσιαστικά και στον προϋπολογισμό τόσο του 2008, που αναζητεί επιπλέον έξι δισ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο έτος, όσο και στους δύο επόμενους, προκειμένου η χώρα να επιτύχει ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς μέχρι το 2010.
Η κυβέρνηση φαίνεται αποφασισμένη να χτυπήσει τα κυκλώματα που δρουν σχεδόν ανενόχλητα στα νοσοκομεία, με την κατάρτιση νομοσχεδίου που θα κατατεθεί στις αρχές του 2008 και θα προβλέπει την αναδιοργάνωση του συστήματος ελέγχων των δημόσιων δαπανών των νοσοκομείων. Σύμφωνα με το νομοσχέδιο, το δύσκολο έργο ελέγχου των δαπανών και προμηθειών θα αναλάβει διυπουργική επιτροπή από τον υπουργό Οικονομίας και Οικονομικών και τον υπουργό Υγείας. Παράλληλα θα συσταθεί ειδική γραμματεία, τα στελέχη της οποίας θα διενεργούν τους ελέγχους και θα συντάσσουν τις πορισματικές αναφορές με τη συνδρομή των ελεγκτικών μηχανισμών του υπουργείου Οικονομικών. Τέλος, θα ασκείται αυστηρός έλεγχος στους ισολογισμούς των νοσοκομείων (σήμερα είτε δεν υποβάλλονται είτε είναι ανεπαρκείς οι ισολογισμοί) ώστε να είναι δυνατή η σύγκριση δαπανών και να ενισχύεται η εκλογίκευση και η ορθολογική διαχείρισή τους.
Στελέχη της ΥΠΕΕ αναφέρουν ότι οι διαδικασίες προκηρύξεων διαγωνισμών που ακολουθούνται στα περισσότερα νοσοκομεία είναι τουλάχιστον περίεργες. Μάλιστα, σε έλεγχο που είχαν διενεργήσει σε ένα από τα μεγαλύτερα νοσοκομεία της χωρας είχαν βρει δύο κασέτες με συνομιλίες εταιρειών και υπαλλήλων των αρμόδων διευθύνσεων προμηθειών. Από την απομαγνητοφώνηση των κασετών προκέκυψε ότι δύο εταιρείες μονοπωλούν με στημένους διαγωνισμούς την τροφοδοσία, αλλά και τις προμήθειες αναλώσιμων υλικών. Για παράδειγμα, στο εν λόγω νοσοκομείο η κατανάλωση σε γάζες έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια κατά 40%, δεδομένου ότι οι ποσότητες που παραδίδονται είναι μικρότερες από αυτές που αναγράφονται στα συμβόλαια.
Το δεύτερο κύμα ελέγχων θα σκάσει στις νησιωτικές και τουριστικές περιοχές της χώρας και αφορά τα συγχρηματοδοτούμενα έργα. Η ΥΠΕΕ θα εντείνει τους ελέγχους στον συγκεκριμένο τομέα, ενώ τις επόμενες μέρες δεν αποκλείεται να δοθούν στη δημοσιότητα τα πρώτα αποτελέσματα από τους ελέγχους που έχουν διενεργηθεί. Παράλληλα, σε ελεγκτικό κλοιό μπαίνουν εκατοντάδες επιχειρήσεις που έχουν υπαχθεί σε αναπτυξιακούς νόμους, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν έκαναν ορθή χρήση των διατάξεών του, σε ό,τι αφορά τα φορολογικά ευεργετήματα αλλά και τις πάσης φύσεως επιχορηγήσεις.
Ηδη έχουν αποσταλεί στους ελεγκτές κάθε περιφέρειας οι διατάξεις των αναπτυξιακών νόμων, καθώς και το πλήθος των επιχειρήσεων -ανά νομό- που έκαναν χρήση των ευεργετικών διατάξεων.
Οι ελεγκτές θα πρέπει, αφού εξετάσουν αρχικώς τους ισολογισμούς των επιχειρήσεων που επιδοτήθηκαν, να διενεργήσουν δειγματοληπτικούς ελέγχους με προτεραιότητα σε αυτές που υπάρχουν στοιχεία ή υπόνοιες για φοροδιαφυγή. Παράλληλα, η διεύθυνση ειδικών υποθέσεων της ΥΠΕΕ έχει ήδη λάβει από το υπουργείο Οικονομίας τους σχετικούς καταλόγους των επιχειρήσεων που επιδοτήθηκαν τα τελευταία πέντε χρόνια και ελέγχει τις εταιρείες με τζίρο άνω των 9 εκατ. ευρώ.
Η εντολή από το οικονομικό επιτλείο της κυβέρνησης είναι να διενεργηθούν όσο το δυνατόν περισσότεροι έλεγχοι προκειμένου να αποφευχθούν φαινόμενα κατάχρησης των επιδοτήσεων από τους ιδιοκτήτες των εταιρειών. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ελεγκτές της ΥΠΕΕ θα ελέγχουν σε πρώτη φάση τις επιχειρήσεις που επιδοτήθηκαν και οι οποίες τηρούν βιβλία γ΄ κατηγορίας.
Προτεραιότητα θα δοθεί σε επιχειρήσεις:
– Ανώνυμες βιομηχανικές
– Ανώνυμες εμπορικές με εισαγωγές – εξαγωγές
– Ανώνυμες εμπορικές χονδρικού εμπορίου
– Ανώνυμες εμπορικές με μεγάλο κύκλο εργασιών λιανικού εμπορίου.
Σημειώνεται ότι από ελέγχους που διενεργήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια και κυρίως το 2005 αποκαλύφθηκαν δεκάδες εταιρείες που υφάρπαξαν στο ακέραιο τις επιδοτήσεις του αναπτυξιακύ νόμου χωρίς να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας και μη ανανεώνοντας τον τεχνολογικό τους ξοπλισμό.
Οι έλεγχοι θα είναι σύντομοι, καθώς στις οδηγίες που έχουν κοινοποιηθεί στον ελεγκτικό μηχανισμό περιγράφεται επακριβώς το είδος των ελεγκτικών επαληθεύσεων που θα πρέπει να πραγματοποιήσουν οι φορολογικές αρχές προσαρμοσμένες απόλυτα στα αναπτυξιακά κίνητρα.
Μεταξύ των επαληθεύσεων αυτών περιλαμβάνονται: ο έλεγχος των δικαιολογητικών για τη χρηματοδοτική μίσθωση και την επιχορήγηση του κόστους απασχόλησης, το κατά πόσον η επιχορήγηση χρησιμοποιείται αποκλειστικά και μόνο από τον επενδυτή και όχι από τρίτο πρόσωπο, η εμφάνιση των επιχορηγούμνεων ποσών στο αφορολόγητο αποθεματικό, το οποίο δεν μπορεί να διανεμηθεί πριν από την παρέλευση πενταετίας από την ολοκλήρωση της επένδυσης και οι πάσης φύσεως υπερτιμολογήσεις, είτε για την αγορά μηχανημάτων είτε πρώτων υλών.