Από Βασίλη Βενιζέλο
Τον βαθύ αποτροπιασμό του για το ενδεχόμενο να μην τηρούνται τα θεραπευτικά πρωτόκολλα και να εφαρμόζονται, αντιθέτως, τιμωρητικά μέτρα κατά των κρατουμένων στο ψυχιατρείο και το νοσοκομείο των φυλακών Κορυδαλλού, εκφράζει σήμερα με ιδιαίτερη έμφαση στ oygeia360.gr ο γενικός γραμματέας Αντεγκληματικής Πολιτικής Ευτύχης Φυτράκης, ο οποίος διαβεβαιώνει μεταξύ άλλων ότι η ένταξη του ψυχιατρείου και του νοσοκομείου των φυλακών Κορυδαλλού στο ΕΣΥ προχωράει βήμα – βήμα και συστηματικά.
Συνέντευξη στον ΒΑΣΙΛΗ ΒΕΝΙΖΕΛΟ
– Παρατηρούμε μία μεγάλη καθυστέρηση στην έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος, με το οποίο θα εντάσσεται το ψυχιατρείο των φυλακών Κορυδαλλού στο ΕΣΥ. Υπάρχει κάποιος συγκεκριμένος λόγος για τον οποίον καθυστερούμε;
Καθυστερεί για τον εξής πολύ συγκεκριμένο τεχνικό λόγο: Για να ενταχθεί το ψυχιατρείο των φυλακών Κορυδαλλού στο ΕΣΥ απαιτείται η αύξηση των οργανικών θέσεων του προσωπικού, αύξηση η οποία δημιουργείται με νόμο. Στο σχέδιο νόμου για την Ψυχική Υγεία και την εγκληματικότητα των ψυχικά ασθενών εμπεριέχονται οι διατάξεις για αυτήν την αύξηση των οργανικών θέσεων. Σας διαβεβαιώ το σχέδιο νόμου θα κατατεθεί σύντομα στη Βουλή.
– Είναι στα σχέδια της κυβέρνησης ή του υπουργείου Δικαιοσύνης η δημιουργία ενός «δικαστικού ψυχιατρείου», όπως λέγεται; Έχετε ακούσει αυτή την κριτική…
Ευχαριστώ πολύ για την ερώτηση! Αυτό που χρειαζόμαστε και αυτό το οποίο προβλέπεται για το ψυχιατρείο των φυλακών Κορυδαλλού, σε συνεργασία με την Β’ ψυχιατρική κλινική του πανεπιστημιακού νοσοκομείου Χαϊδαρίου «Αττικόν», είναι να παρέχουμε, με βάση όλα τα διεθνή πρότυπα, ψυχιατρική περίθαλψη και φροντίδα για τους ποινικούς κρατουμένους. Υπάρχει και μία άλλη κατηγορία ψυχικώς πασχόντων, οι οποίοι έχουν διαπράξει κάποιο έγκλημα και έχει κριθεί από το δικαστήριο ότι δεν έχουν καταλογισμό. Αυτοί δεν είναι κρατούμενοι ούτε για μία μέρα! Δεν ανήκουν στο σωφρονιστικό σύστημα, δεν ανήκουν στη φυλακή. Δεν είναι φυλακισμένοι. Δεν εκτίουν καμία ποινή. Είναι ασθενείς και χρειάζονται από την πολιτεία περίθαλψη. Σύμφωνα και με το νέο νομοσχέδιο, το οποίο είναι έτοιμο, σχετικά με τα θεραπευτικά μέτρα για τους ακαταλόγιστους ψυχικώς πάσχοντες, η θεραπεία τους θα πραγματοποιείται σε μία πλειάδα θεραπευτικών δομών διαφόρων κατηγοριών. Από κλειστή νοσηλεία σε ψυχιατρείο του ΕΣΥ μέχρι τις δομές της αποασυλοποίησης. Άλλωστε, η σύγχρονη ψυχιατρική διδάσκει ότι, για να κάνεις έναν ψυχικώς πάσχοντα καλά, δεν χρειάζεται να τον κλειδώσεις πίσω από κάγκελα, αλλά χρειάζεται να του δώσεις ευκαιρίες για προοδευτική ανάληψη ευθυνών. Αυτό θα ισχύει αύριο και για τους ακαταλόγιστους, αλλά με βήμα – βήμα αξιολόγηση.
– Άρα, η αποασυλοποίηση των ψυχικώς πασχόντων θα περάσει και στους ακαταλόγιστους;
Ακριβώς! Ακριβώς! Θα έχουμε μία παρακολούθηση βήμα – βήμα από τις δημόσιες δομές, ώστε να έχουμε ένα καλό αποτέλεσμα. Ποιος είναι ο στόχος; Ο άνθρωπος αυτός, ο οποίος διέπραξε ένα αδίκημα, να μην διαπράξει ποτέ ξανά αδίκημα. Να έχει μία κανονική ζωή, με όρους νομιμότητας.
–
Γιατί μιλάμε μόνο για ένταξη του ψυχιατρείου των φυλακών Κορυδαλλού στο ΕΣΥ και όχι και για το νοσοκομείο των φυλακών Κορυδαλλού;
Δουλεύουμε εντατικά πάνω σε αυτό το σχέδιο. Για το νοσοκομείο, κάναμε μία σειρά από βελτιώσεις στις υποδομές και στην ενίσχυση του προσωπικού και δουλεύει ήδη ομάδα εργασίας των υπουργείων Υγείας και Δικαιοσύνης, προκειμένου να προετοιμάσει την «αυριανή μέρα». Προχωρούμε και εδώ βήμα – βήμα. Να σας πω ποιο ήταν το θέμα με το νοσοκομείο: Πρέπει, πριν από όλα να απαντήσουμε στο ερώτημα τι υπηρεσίες προσφέρει, τι είδους ίδρυμα θέλουμε να είναι αυτό το νοσοκομείο. Είναι ένα ειδικό Κέντρο Υγείας; Είναι ένας σταθμός πρώτων βοηθειών; Είναι ένα Κέντρο Αποκατάστασης; Είναι ένα Κέντρο Αυξημένης Φροντίδας; Προσφέρει νοσοκομειακή φροντίδα; Έχει κλίνες νοσηλείας; Σε όλα αυτά ή σε κάποια από αυτά τα ερωτήματα θα δώσουμε ξεκάθαρες απαντήσεις. Πάντως, εμείς πιστεύουμε ότι δεν πρέπει και δεν χρειαζόμαστε μέσα στο δικό μας σωφρονιστικό σύστημα ένα νοσοκομείο επιπέδου ενός γενικού νοσοκομείου του ΕΣΥ. Δεν θα κάναμε καλή δουλειά και δεν το χρειαζόμαστε. Δηλαδή, ο κρατούμενος ο οποίος νοσεί από σκωληκοειδήτη στην Κομοτηνή θα έρθει στο νοσοκομείο των φυλακών Κορυδαλλού για να τον αντιμετωπίσουμε; Θα πεθάνει στο δρόμο! Άρα, προχωράει κανονικά η ένταξη του νοσοκομείου των φυλακών Κορυδαλλού στο ΕΣΥ.
– Κύριε γενικέ, τηρούνται τα θεραπευτικά πρωτόκολλα στο ψυχιατρείο, αλλά και στο νοσοκομείο των φυλακών Κορυδαλλού, ή σημειώνονται απαράδεκτες αυθαιρεσίες; Θα έχετε ακούσει σχετικές διαμαρτυρίες για μηχανικές καθηλώσεις και για απομόνωση, και μάλιστα ως… «θεραπευτικά» εργαλεία.
Πρέπει να σας πω ότι με ενδιαφέρει πάρα πολύ αυτό το θέμα. Το θέμα της μηχανικής καθήλωσης είναι ένα ζήτημα το οποίο απασχολεί ακόμη και σήμερα τη διεθνή και την ελληνική ψυχιατρική κοινότητα. Δεν είναι μία ελληνική πατέντα! Συχνά αναφέρεται για την Ελλάδα ότι η μεγάλη έλλειψη προσωπικού οδηγεί σε πολλές μηχανικές καθηλώσεις. Όμως, σε προηγμένες χώρες, όπως είναι η Βρετανία, η Γερμανία, η Γαλλία, η καθήλωση, ή μάλλον η ακινητοποίηση του ασθενούς με διάφορα μηχανικά μέσα, εξακολουθεί. Απλώς, στην Ελλάδα συμβάλει και η έλλειψη οργανωμένου συστήματος φροντίδας και παρακολούθησης στη διεύρυνση αυτών των πρακτικών. Η καθήλωση δεν είναι μέσο θεραπείας. Είναι μέσο προστασίας. Μόνον! Δεν βελτιώνεται κανείς στην ψυχική του υγεία καθηλωμένος. Αυτά, όμως, αποτελούν παθολογία ολόκληρου του συστήματος της Ψυχικής Υγείας. Δεν έχω λάβει καμία καταγγελία, η οποία να αναφέρει ότι εφαρμόζονται μηχανικές καθηλώσεις χωρίς να τηρούνται τα πρωτόκολλα.
Σας λέω ότι θάλαμοι απομόνωσης χρησιμοποιούνται επίσης στο σημερινό σύστημα. Προορίζονται για ασθενείς οι οποίοι δεν δύναται να ελεγχθούν φαρμακευτικά. Λειτουργούν ακόμη και στα ψυχιατρεία του ΕΣΥ της χώρας μας. Ακόμη και στο εξωτερικό χρησιμοποιείται η μέθοδος της απομόνωσης.
–
Με τη διαφορά ότι οι αναφορές λένε ότι η απομόνωση στην Ελλάδα χρησιμοποιείται και τιμωρητικά…
Αυτό είναι εξ’ ολοκλήρου απαράδεκτο! Είναι ποινικό αδίκημα και, εάν υπάρξει οποιαδήποτε, σας διαβεβαιώ, αναφορά για κάτι τέτοιο, θα ελεγχθεί με τη δέουσα αυστηρότητα από το υπουργείο Δικαιοσύνης! Η επιτροπή του υπουργείου Υγείας έχει δημοσιοποιήσει ένα πρωτόκολλο για αυτή την πρακτική, το οποίο πρέπει να τηρείται απαρεγκλίτως και σε κάθε περίπτωση. Δείτε ποια είναι η δυσκολία: Στο ψυχιατρείο των φυλακών Κορυδαλλού δεν διαθέτουμε σήμερα ούτε έναν μόνιμο ψυχίατρο! Έχουμε μόνον εξωτερικούς ψυχιάτρους… Η ένταξη του ψυχιατρείου των φυλακών στο ΕΣΥ, η διασύνδεσή του με ένα πανεπιστημιακό νοσοκομείο, θα συμβάλει τα μέγιστα στην απαρέγκλιτη τήρηση των κανονισμών, των πρωτοκόλλων και των προϋποθέσεων της επιστημονικής προσέγγισης των ψυχικώς πασχόντων κρατουμένων.