Της Νικολέττας Μπούκα
bouka@makthes.gr
Εγκληματικές για την ίδια τη ζωή των ασθενών είναι οι ελλείψεις υλικών που παρατηρούνται στα δημόσια νοσοκομεία της χώρας. Όπως καταγγέλλουν γιατροί και εργαζόμενοι, τα υλικά χρησιμοποιούνται με το σταγονόμετρο, ενώ πλέον έχει γίνει μόνιμη πρακτική να χορηγούνται εξιτήρια στους ασθενείς, διότι δεν υπάρχουν υλικά για να χειρουργηθούν, ωθώντας τους έτσι στον ιδιωτικό τομέα.
Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση των δύο γυναικών, ηλικίας 32 και 69 ετών, που, όπως αποκάλυψε σε χθεσινό δημοσίευμά της η εφημερίδα “Θεσσαλονίκη”, περίμεναν από την περασμένη Πέμπτη στην Α’ πανεπιστημιακή νευροχειρουργική κλινική του “ΑΧΕΠΑ”, προκειμένου να υποβληθούν σε αναίμακτη επέμβαση ανευρύσματος εγκεφάλου, για την οποία, όμως, δεν υπάρχουν διαθέσιμα υλικά και προσωπικό.
Ο διοικητής του “ΑΧΕΠΑ” Γιώργος Βέργουλας ξεκαθαρίζει στη “Μ” ότι η 32χρονη γυναίκα τελικά υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση και η υγεία της εξελίσσεται καλά. Αντίθετα, η δεύτερη γυναίκα, ηλικίας 69 ετών, δεν χρειάζεται να υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση, καθώς έχει ανεύρυσμα, το οποίο δεν έχει υποστεί ρήξη.
“Είμαστε στη φάση οργάνωσης του τμήματος εμβολισμών και καταφέραμε να βρούμε και εξειδικευμένο σε εμβολισμούς λέκτορα ακτινολογίας για το νοσοκομείο μας, θέση που εκκρεμούσε από το 2007”, δηλώνει ο κ. Βέργουλας.
Από την πλευρά του, ο διευθυντής της κλινικής, καθηγητής Κωνσταντίνος Πολυζωΐδης, εξηγεί στη “Μ” ότι τα ανευρύσματα εγκεφάλου αντιμετωπίζονται διαφορετικά, ανάλογα με το αν έχουν ραγεί μία φορά ή καθόλου. Το ραγέν ανεύρυσμα έχει 20% πιθανότητα να αιμορραγήσει δεύτερη φορά μέσα στον πρώτο μήνα μετά την πρώτη αιμορραγία, ενώ το ποσοστό αυτό είναι μόλις 3% στον χρόνο για το ανεύρυσμα που δεν έχει ραγεί ποτέ. “Οι δύο γυναίκες ασθενείς δεν κινδύνεψαν, ενώ άλλα ανευρύσματα απαιτούν αντιμετώπιση με εμβολισμό και άλλα με χειρουργική επέμβαση”, λέει ο κ. Πολυζωΐδης.
Αλαλούμ με τις προμήθειες
Το μπάχαλο με τις προμήθειες υλικών στα δημόσια νοσοκομεία δεν έχει τέλος. Οι ελλείψεις όχι μόνο είναι υπαρκτές, αλλά το υπουργείο Υγείας, μπροστά στην αγωνία του να εξοικονομήσει χρήματα και να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις της τρόικας, δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται αν κινδυνεύουν ανθρώπινες ζωές.
“Επικρατεί ένα αλαλούμ στα νοσοκομεία με τις προμήθειες υλικών. Φυσικά και εγκυμονεί κίνδυνος για τη ζωή των ασθενών, ιδιαίτερα για σοβαρά ασθενείς, οι οποίοι μπορεί ανά πάσα στιγμή να καταλήξουν. Γι’ αυτό λέμε ότι η πολιτική της κυβέρνησης γίνεται δολοφονική. Οι ελλείψεις είναι υπαρκτές σχεδόν σε όλες τις ειδικότητες. Για παράδειγμα, στις οφθαλμολογικές κλινικές υπάρχουν ενδοφακοί με το σταγονόμετρο. Γίνονται κάποιες επεμβάσεις, στη συνέχεια εξαντλούνται οι ενδοφακοί και μπορεί μετά 1-2 μήνες να έρθουν νέοι. Το ίδιο ισχύει και στα ορθοπεδικά υλικά”, τονίζει στη “Μ” ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών Γιατρών Ελλάδας (ΟΕΝΓΕ) Δημήτρης Βαρνάβας.
Ο ίδιος αναφέρει ότι “είναι πλέον μόνιμη πρακτική να δίνονται εξιτήρια στους ασθενείς, διότι δεν υπάρχουν υλικά για να χειρουργηθούν. Ο κόσμος ωθείται στις ιδιωτικές κλινικές. Και πληρώνει πιο ακριβά. Στο τέλος θα ζητάνε από τους ασθενείς να φέρνουν οι ίδιοι τα υλικά για την επέμβαση στην οποία θέλουν να υποβληθούν”.
Ανάλογη είναι η κατάσταση που περιγράφει ο πρόεδρος της Ένωσης Νοσοκομειακών Ιατρών Θεσσαλονίκης (ΕΝΙΘ) Στρατής Πλωμαρίτης. Όπως λέει, οι τραγικές ελλείψεις σε αναλώσιμα υλικά έχουν αποτέλεσμα χειρουργικές κλινικές να διαχειρίζονται μόνο επείγοντα περιστατικά και να μην εξυπηρετούν άλλες επεμβάσεις. Μάλιστα, για να φτάσει στο νοσοκομείο η παραγγελία υλικών για κάθε ασθενή προσωπικά, χρειάζεται να περάσουν 3-4 μήνες, ενώ τα λίγα υλικά που έρχονται είναι προβληματικά.
Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός που σημειώθηκε πριν από λίγες ημέρες στον “Άγιο Παύλο”, σε ασθενή που χρειαζόταν φλεβοκέντηση. Οι νοσηλευτές έκαναν τέσσερις φορές τη διαδικασία -με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό- επειδή δεν κολλούσε το λευκοπλάστ. Παρόμοια είναι η κατάσταση και σε άλλα νοσοκομεία της Θεσσαλονίκης, όπου, σύμφωνα με γιατρούς και εργαζόμενους, δεν υπάρχουν υλικά παρακαταθήκης για περιπτώσεις ραγέντος ανευρύσματος κοιλιακής αορτής, αλλά και υλικά για συρραφές εντός των χειρουργείων, ενώ οι νεφροπαθείς αναγκάζονται να αγοράζουν με δικά τους λεφτά την ηπαρίνη, η οποία είναι αναγκαία για να μην πήζει το αίμα τους.
Τι λέει ο διοικητής της 4ης ΥΠΕ
Ο διοικητής της 4ης ΥΠΕ Μακεδονίας-Θράκης Αριστείδης Μπουσουλέγκας δηλώνει ότι είχε ζητήσει από τα νοσοκομεία της αρμοδιότητάς του ενημέρωση για τυχόν ελλείψεις, αλλά δεν του αναφέρθηκε απολύτως τίποτε. “Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχουν. Αν τυχόν, όμως, υπάρχουν, αλλά δεν τις αναφέρουν, αυτό είναι δική τους ευθύνη”, λέει ο κ. Μπουσουλέγκας.
Αναφερόμενος στο περιστατικό του “ΑΧΕΠΑ”, εξηγεί ότι ζήτησε άμεση ενημέρωση από τη διοίκηση του νοσοκομείου και προσθέτει ότι, αν για οποιοδήποτε περιστατικό υπάρχει ένδειξη ότι χρήζει άμεσης αντιμετώπισης και κάποιο νοσοκομείο δεν μπορεί να το αντιμετωπίσει εξαιτίας έλλειψης υλικών ή προσωπικού, τότε μπορεί να υπάρξει συνεργασία μεταξύ των νοσοκομείων και να διακομιστεί σε άλλο που μπορεί να κάνει την εξέταση ή την επέμβαση, προκειμένου να μην κινδυνεύσει ο ασθενής. Ταυτόχρονα, χαρακτηρίζει κουτό το σκεπτικό ότι προωθούνται οι ασθενείς στον ιδιωτικό τομέα, εξηγώντας ότι τα χρόνια περιστατικά μπορούν να περιμένουν μέχρι να βρεθούν υλικά για να υποβληθούν σε κάποια επέμβαση ή εξέταση, ενώ αν ένα νοσοκομείο αδυνατεί να κάνει αυτή την επέμβαση ή εξέταση, ο ασθενής μπορεί να απευθυνθεί σε άλλο.
- Μας πήραν χαμπάρι και στο εξωτερικό. Τα χάλια του Εθνικού Συστήματος Υγείας αναφέρονται και σε δημοσίευμα των “Φαϊνάνσιαλ Τάιμς”, στο οποίο τονίζεται πως η ελληνική κυβέρνηση έχει καθυστερήσει σημαντικά τις πληρωμές προς τους προμηθευτές του συστήματος υγείας, μόλις λίγους μήνες μετά την αναδιάρθρωση των οφειλών της προς τις εταιρείες αυτές, οφειλές οι οποίες ανέρχονταν σε 5,4 δισεκατομμύρια ευρώ. Μάλιστα, η εφημερίδα σχολιάζει ότι οι καθυστερήσεις προκαλούν αμφιβολίες για την ασφάλεια των ασθενών, αποκαλύπτοντας παράλληλα την κρίση ρευστότητας που αντιμετωπίζει το κράτος.
NΔ: "Έχουν ξεφύγει οι δαπάνες"
Ο βουλευτής της ΝΔ και πρώην υφυπουργός Υγείας Μάριος Σαλμάς τονίζει στη “Μ” ότι ο υπουργός Υγείας δεσμεύτηκε στην τρόικα ότι θα περιστείλει τις νοσοκομειακές δαπάνες. Ωστόσο, ομολόγησε την αποτυχία του να πετύχει τον στόχο αυτό εντός του 2010 σε εκδήλωση του ΙΣΤΑΜΕ τον Νοέμβριο του 2010, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι “δυστυχώς, οι νοσοκομειακές δαπάνες μάς ξέφυγαν”.
“Θυμίζω το 2010 οι νοσοκομειακές δαπάνες ήταν 3,5 δισ. ευρώ, ενώ το 2009 2,9 δισ. ευρώ. Προκειμένου να πετύχει τη μείωση των νοσοκομειακών δαπανών, ο υπουργός Υγείας έχει δώσει εντολή και κλειστούς προϋπολογισμούς στα νοσοκομεία και το έκανε άκομψα. Και τους είπε μέχρι εκεί. Δηλαδή, θα είπε στο ΑΧΕΠΑ ότι σου δίνω, για παράδειγμα, 50 εκατομμύρια ευρώ. Μόλις τελειώσεις, κλείνεις τα χειρουργεία σου, κλείνεις όλες τις θεραπευτικές σου πράξεις. Οπότε, τι γίνεται; Τα νοσοκομεία και οι γιατροί αρχίζουν να διώχνουν τους ασθενείς, λέγοντάς τους ότι δεν υπογράφει ο διοικητής, ο οποίος όντως δεν υπογράφει, διότι τους έχουν δώσει κλειστό προϋπολογισμό”, επισημαίνει ο κ. Σαλμάς.
Παράλληλα, εξηγεί ότι κλειστός προϋπολογισμός σημαίνει ότι εξοικονομώ το κόστος ανά θεραπευτική πράξη και κάνω περισσότερες. Στην προκειμένη περίπτωση ο υπουργός Υγείας έβαλε κλειστούς προϋπολογισμούς, χωρίς να μειώσει το κόστος των πράξεων. Αλλά και όπου μείωσε τις δαπάνες, ουσιαστικά μείωσε τον αριθμό των θεραπευτικών πράξεων.
“Δηλαδή, η νοσοκομειακή δαπάνη είναι αριθμός πράξεων επί κόστος ανά πράξη. Εδώ έχει περιορίσει πάρα πολύ τον αριθμό των πράξεων, γι’ αυτό και το 2010 σε σύγκριση με το 2009 έχουμε 20.000 λιγότερα χειρουργεία, 21 εκατομμύρια λιγότερες εργαστηριακές εξετάσεις και 21% μείωση των νοσηλευόμενων ασθενών”, λέει ο κ. Σαλμάς.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ο εκάστοτε διοικητής δεν μπορεί να κάνει κάτι. Αν το πει ο υπουργός, ο διοικητής πρέπει να το εφαρμόσει. Το δεύτερο σημαντικό αφορά τους διαγωνισμούς, οι οποίοι έχουν τιναχτεί στον αέρα και απ’ όσους έκανε η κυβέρνηση δεν ευδοκίμησε κανένας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο κεντρικός διαγωνισμός για τα στεντς, που έγινε τον Ιούλιο του 2010, ακυρώθηκε, ξαναβγήκε ο διαγωνισμός, ξανακυρώθηκε, ξαναβγήκε τον Νοέμβριο του 2010 και πάλι έχει παγώσει. Δηλαδή, αυτή η κυβέρνηση δεν έχει τελειώσει κανέναν από τους επτά μεγάλους διαγωνισμούς. Αλλά και από τους 16.000 μικρότερους διαγωνισμούς, που είναι βασισμένοι στο ενιαίο πρόγραμμα προμηθειών του 2010, δεν έχει προκηρυχθεί το 70%, δηλαδή 8.500. Κι απ’ αυτούς που έχουν προκηρυχτεί, έχει ολοκληρωθεί μόλις το 15%.
“Κι απ’ αυτούς που ολοκληρώθηκαν, δεν λειτουργούν τα νοσοκομεία με αυτή τη διαδικασία, γιατί πάνε με βάση το παρατηρητήριο τιμών με απευθείας αναθέσεις. Συνεπώς, όταν έχεις στάνταρ τιμή από το παρατηρητήριο και όταν έχεις κλειστό προϋπολογισμό, τότε και ο αριθμός των θεραπευτικών πράξεων είναι συγκεκριμένος. Αν κάνεις περισσότερα στεντς, θα κάνεις λιγότερες χολοκυστεκτομές. Τα νοσοκομεία έχουν μπλοκάρει. Διώχνουν ασθενείς με κατάγματα, διότι δεν έχουν υλικά για να τους χειρουργήσουν και οι ασθενείς πληρώνουν οι ίδιοι τη δαπάνη. Με αυτόν τον τρόπο, η δαπάνη μεταφέρεται από τον δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα”, εξηγεί ο κ. Σαλμάς.