* Τα πάνω κάτω επέρχονται με την απελευθέρωση των υπηρεσιών και την παρεπόμενη απελευθέρωση επαγγελμάτων
Δ. ΣΤΑΜΠΟΓΛΗΣ
Ευρύτατες οικονομικές και κοινωνικές επιπτώσεις θα έχουν στην Ελλάδα η απελευθέρωση υπηρεσιών που προωθεί η κυβέρνηση και το άνοιγμα ορισμένων «κλειστών» επαγγελμάτων. Δεκαοκτώ συνολικά υπηρεσίες, οι οποίες είναι ή χαρακτηρίζονται «κλειστές», θα πρέπει να είναι προσβάσιμες και στους πολίτες των άλλων χωρών-μελών στον ίδιο βαθμό που είναι τώρα για τους έλληνες πολίτες. Οι υπηρεσίες αυτές, που θα απελευθερωθούν, είναι όλες όσες μπορούν να παρασχεθούν μέσω του Διαδικτύου αλλά και οι τουριστικές, οι κατασκευαστικές, οι υπηρεσίες παροχής φορολογικών και νομικών συμβούλων, οι μεσιτικές, τα ταξιδιωτικά γραφεία κ.λπ.
Σημαντικότερο όμως είναι το γεγονός ότι μέσω της απελευθέρωσης των υπηρεσιών ανοίγει και ο δρόμος για την απελευθέρωση επαγγελμάτων που ως τώρα χαρακτηρίζονται «κλειστά». Τα επαγγέλματα αυτά «ανοίγουν» ακριβώς λόγω της απελευθέρωσης των υπηρεσιών. Ο εσθονός αρχιτέκτονας, ο ιταλός σχεδιαστής, ο πολωνός υδραυλικός, ο βούλγαρος ηλεκτρολόγος και η ρουμάνα κομμώτρια θα μπορούν να ζητούν μέσω του Διαδικτύου όλες τις απαραίτητες πληροφορίες από ένα «Κέντρο», το οποίο θα αποκαλείται Ενιαίο Κέντρο Εξυπηρέτησης (ΕΚΕ), για το πώς μπορούν να ασκήσουν τα επαγγέλματά τους στην Ελλάδα. Το ΕΚΕ θα πρέπει επίσης να είναι σε θέση να συγκεντρώσει τα απαραίτητα πιστοποιητικά και τα δικαιολογητικά και να βοηθάει τον οποιοδήποτε πολίτη της ΕΕ να συμπληρώσει τις όποιες αιτήσεις και να τις διαβιβάσει στις αρμόδιες αρχές. Επίσης το Κέντρο θα παρεμβαίνει και θα λύνει κάθε πρόβλημα, το οποίο θα ανακύπτει στις περιπτώσεις που τίθενται εμπόδια από ένα υπουργείο ή υπηρεσία στους πολίτες της ΕΕ.
Τα περισσότερα επαγγέλματα «ανοίγουν» αφού ο πάροχος υπηρεσίας θα προσλαμβάνεται σε κάποια εταιρεία ή γραφείο. Στο πλαίσιο αυτό το υπουργείο Οικονομίας σε συνεργασία με τα υπουργεία Ανάπτυξης και Απασχόλησης προχωρεί στην κατάρτιση πίνακα, στον οποίο θα καταγραφούν όλα τα επαγγέλματα που «ανοίγουν». Σημειώνεται ότι ως σήμερα έχουν καταγραφεί 33 επαγγέλματα, ενώ ο πίνακας αυτός θα ανανεώνεται συνεχώς διότι δημιουργούνται νέες ανάγκες που καλύπτονται από νέες υπηρεσίες.
* Υπηρεσίες και επαγγέλματα
Ως τώρα οι επαγγελματίες πολίτες των άλλων χωρών-μελών της ΕΕ, που θα μπορούν να παράσχουν τις υπηρεσίες τους στην Ελλάδα με την «ίδια ευκολία» την οποία μπορούν και οι έλληνες συναδελφοί τους, είναι οι: γιατροί, οδοντίατροι, φαρμακοποιοί, αρχιτέκτονες, μηχανικοί, πολεοδόμοι, ναυπηγοί, μηχανολόγοι, χημικοί, περιβαλλοντολόγοι, δικηγόροι (όχι οι συμβολαιογράφοι), οικονομολόγοι, λογιστές, ελεγκτές, φοροτεχνικοί, γεωπόνοι, πιστοποιητές, ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί και εξειδικευμένοι σε θέματα προσλήψεων, υγιεινής και ασφαλείας. Επίσης, μαίες, κοινωνικοί λειτουργοί, νοσοκομειακοί, τραυματιοφορείς, φυσιοθεραπευτές, κουρείς και κομμωτές, ράφτες και μοδίστρες, εμπορικοί πράκτορες κ.λπ.
Αλλα δύο επαγγέλματα, του ξεναγού και του οδηγού ταξί, οδεύουν προς απελευθέρωση, παρά τις έντονες αντιδράσεις των συνδικαλιστικών τους φορέων. Οι ξεναγοί με υπομνήματα και επιστολές τους προς τα συναρμόδια υπουργεία υποστηρίζουν ότι πρέπει να εξαιρεθούν από τον κατάλογο της απελευθέρωσης των υπηρεσιών. Σύμμαχός τους έχουν τα αντίστοιχα συνδικαλιστικά όργανα των ιταλών και των μαλτέζων συναδέλφων τους. Ωστόσο τα πράγματα για αυτούς δεν είναι εύκολα, διότι η Οδηγία 2006/123/ΕΚ του Συμβουλίου Υπουργών και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αναφέρει ρητά ότι «Διέπονται από την παρούσα Οδηγία οι υπηρεσίες προς τους καταναλωτές, όπως είναι οι υπηρεσίες στον τομέα του τουρισμού, περιλαμβανομένων των ξεναγών». Ετσι η μόνη δυνατότητα που απομένει στην Ελλάδα, στην Ιταλία και στη Μάλτα για να διατηρηθεί το υπάρχον καθεστώς με τους ξεναγούς είναι να επικαλεστούν «εθνικό συμφέρον».
Το θέμα με τους οδηγούς ταξί είναι πιο απλό και ουσιαστικά διότι οι πάντες επιθυμούν το «άνοιγμα» λόγω του επιπέδου παροχής της συγκεκριμένης υπηρεσίας. Ετσι με την επόμενη κίνηση για τη χορήγηση νέων αδειών ταξί το «άνοιγμα» δεν θα πρέπει να αποκλείει τους πολίτες των άλλων κρατών-μελών της ΕΕ.
* Η άλλη όψη του νομίσματος
Ολα τα ανωτέρω αποτελούν τη μία όψη του νομίσματος αλλά υπάρχει και η δεύτερη που προβάλλεται (τις τελευταίες εβδομάδες) από τα υπουργεία Οικονομίας και Οικονομικών και Ανάπτυξης. Τα υπουργεία υποστηρίζουν ότι οι έλληνες μηχανικοί, δικηγόροι αλλά και ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί και άλλοι επαγγελματίες θα ωφεληθούν από την απελευθέρωση των υπηρεσιών, την οποία προωθεί η ΕΕ. Το υπουργείο Οικονομίας, το οποίο είναι ο συντονιστής της εφαρμογής των αρχών της απελευθέρωσης των υπηρεσιών στη χώρα μας, προβάλλει το επιχείρημα (στις συνδικαλιστές οργανώσεις) ότι κακώς ως τώρα οι περισσότεροι Ελληνες ζητούν να είναι «κλειστά» ορισμένα επαγγέλματα δεδομένου ότι οι συμπολίτες μας διαπρέπουν ήδη και στο εξωτερικό. Αρα, όταν εφαρμοστεί η απελευθέρωση υπηρεσιών, δεν έχουν μόνον οι πολίτες των άλλων κρατών-μελών της ΕΕ περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης στην Ελλάδα αλλά και οι Ελληνες σε άλλες χώρες-μέλη της ΕΕ.
Ούτως ή άλλως προσθέτουν στο υπουργείο Οικονομίας τα Κέντρα θα είναι υποχρεωμένα να παρέχουν πληροφορίες και να βοηθούν την εγκατάσταση των ελλήνων επαγγελματιών σε άλλες χώρες-μέλη. Για πολλούς επαγγελματίες υπάρχουν πολλές ευκαιρίες, σχεδόν σε όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ συμπεριλαμβανομένων των δύο νέων, της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας. Στην προσέγγιση αυτή συμφωνούν και τα υπουργεία Ανάπτυξης, Παιδείας και Υγείας, τα οποία εμπλέκονται στην προετοιμασία της απελευθέρωσης των υπηρεσιών. Ειδικά το υπουργείο Παιδείας ασχολείται παράλληλα με τα επαγγελματικά προσόντα και την αναγνώρισή τους, ενώ το υπουργείο Υγείας συνεργάζεται με τους πανελλήνιους συλλόγους των γιατρών, των φαρμακοποιών και φυσιοθεραπευτών.
* Ταχύτατες οι διαδικασίες
Εν τω μεταξύ, τα υπουργεία προχωρούν στις διαδικασίες με ταχύτατους ρυθμούς αφού ετοιμάζουν και τη λειτουργία του Συστήματος Πληροφοριών Εσωτερικής Αγοράς (Internal Market Information System), το οποίο αναπτύσσεται από την αρμόδια γενική διεύθυνση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε συνεργασία με τα κράτη-μέλη της ΕΕ. Καθοριστικό ρόλο στο «στήσιμο» του συστήματος πληροφοριών θα παίξει η ειδική γραμματεία της Κοινωνίας της Πληροφορίας (ΚτΠ) του υπουργείου Οικονομίας, το οποίο πραγματοποιεί τακτικές συσκέψεις για την απελευθέρωση των υπηρεσιών και επαγγελμάτων. Εμφαση δίνεται στην καθιέρωση της Κοινοτικής Αρχής «περί διεκπεραίωσης όλων των διαδικασιών από απόσταση και με ηλεκτρονικά μέσα», δηλαδή να μπορεί ένας έλληνας επαγγελματίας να ζητεί μέσω του κομπιούτερ του πληροφορίες από ένα Κέντρο για το πώς θα μπορεί να εργασθεί σε άλλη χώρα-μέλος της ΕΕ. Παράλληλα όμως το ίδιο Κέντρο θα παρέχει πληροφορίες και σε έναν Εσθονό, Πολωνό ή Βούλγαρο για το πώς θα μπορεί να εργαστεί στην Ελλάδα, από πού θα συγκεντρώσει τα απαραίτητα πιστοποιητικά και πώς θα συμπληρώσει τη σχετική αίτηση.