Φωνές και ψίθυροι για τα 200 ασθενοφόρα

Του Βασιλη Νεδου

Είναι 28 Σεπτεμβρίου 2007. Το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών
είναι νωπό και άφοβα μπορούν να συνεχιστούν όσες δουλειές παρέμεναν
«παγωμένες» ελέω πολιτικής αβεβαιότητος. Σε ένα αμφιθέατρο του Εθνικού
Κέντρου Αμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ) στη λεωφόρο Μεσογείων χάσκει ανοικτή μια
κούτα με έγγραφα. Νωρίτερα, ένας υπάλληλος αφαίρεσε το καπάκι από την
κούτα και το μετέφερε στο γραφείο του πρωτοκόλλου για τις απαιτούμενες
σφραγίδες. Παράλληλα, στην αίθουσα με την ελεύθερη για το… κοινό
κούτα έμπαιναν και έβγαιναν σχετικοί και άσχετοι. Δεν πρόκειται για μια
τυπική ημέρα, χαρακτηριστική των όσων συμβαίνουν σε μια δημόσια
υπηρεσία. Πρόκειται για την ημέρα κατάθεσης προσφορών στο Εθνικό Κέντρο
Αμεσης Βοήθειας εκ μέρους 12 εταιρειών που συμμετείχαν σε διαγωνισμό ο
οποίος είχε προκηρυχθεί τρεις μήνες νωρίτερα με αντικείμενο την
προμήθεια 200 ασθενοφόρων και 20 κινητών μονάδων ύψους 14,3
εκατομμυρίων ευρώ. Το παράδοξο της υπόθεσης είναι ότι η εταιρεία που
κατέθεσε την ανοικτή κούτα, αντί να αποκλεισθεί, όπως προβλέπεται από
τον νόμο, αρχικά κρίθηκε ως έχουσα το δικαίωμα να συνεχίσει στη
διαδικασία παρότι είχε καταθέσει πρόταση 20,5 εκατομμυρίων ευρώ.

Διαμαρτυρίες

Με
6,2 εκατομμύρια να… περισσεύουν και αρκετές εταιρείες να αντιδρούν,
το ΕΚΑΒ αποφάσισε να συνεχίσει τη διαπραγμάτευση με τις δύο εταιρείες
που είχε κριθεί ότι πληρούν τις προϋποθέσεις για να συνεχίσουν. Και οι
δύο εταιρείες ήταν ελληνικές, αντιπροσωπείες της ίδιας γαλλικής
αυτοκινητοβιομηχανίας. Μια τρίτη, αποκλεισθείσα λόγω τυπικών κωλυμάτων
από τον διαγωνισμό, προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας για να
ακυρωθεί ως μη έχουσα έννομο συμφέρον. Για τυπικά κωλύματα κρίθηκαν
ακατάλληλες όλες οι υπόλοιπες εταιρείες, οι οποίες δεν δέχθηκαν στωικά
τον αποκλεισμό τους και προχώρησαν σε σειρά από διαμαρτυρίες που
κοινοποιήθηκαν εγγράφως όχι μόνο στο γραφείο του αρμόδιου υπουργού
Υγείας κ. Δημήτρη Αβραμόπουλου, αλλά και σε εκείνο του πρωθυπουργού.

Για
την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων συνεστήθη επιτροπή με επικεφαλής τον
καθηγητή του Πολυτεχνείου κ. Γιάννη Ζιώμα και μέλη τον αντιπρόεδρο του
ΕΚΑΒ κ. Στέλιο Λεύκοβιτς και τη δικηγόρο κ. Μαριάννα Σερμπίνη. Τόσο ο
κ. Ζιώμας όσο και ο κ. Λεύκοβιτς είναι πρόσωπα της απολύτου
εμπιστοσύνης του κ. Αβραμόπουλου. Δεν είναι τυχαίο ότι το 2001 οι δύο
άνδρες ήταν από τα ιδρυτικά στελέχη του βραχύβιου Κινήματος Ελευθέρων
Πολιτών του τότε δημάρχου Αθηναίων.

Ο κ. Λεύκοβιτς λέει στην «Κ»
ότι οι ανάγκες του ΕΚΑΒ καλύπτονται μετά βίας από τη δωρεά 70
ασθενοφόρων και τριών κινητών μονάδων που έκανε πρόσφατα η Ενωση
Ελλήνων Εφοπλιστών. «Εμείς», συνεχίζει ο κ. Λεύκοβιτς, «κρίναμε τον
διαγωνισμό άγονο διότι δεν υπήρχαν χρήματα. Δικαίωμα προσαύξησης είχαμε
μόλις 10%. Από τα 14,3 μπορούσαμε να φτάσουμε στα 16, αλλά οι μειοδότες
δεν μπορούσαν να πέσουν κάτω από τα 20,5 εκατομμύρια ευρώ».

Στην Κρήτη, φθηνότερα

Μετά
το προσωρινό «ναυάγιο» των διαπραγματεύσεων με τους δύο μειοδότες, οι
οποίες διήρκεσαν αρκετούς μήνες, παρΆ ότι η αρχική προκήρυξη έκανε λόγο
για τεράστια ανάγκη ταχύτατης προμήθειας ασθενοφόρων, η τριμελής
επιτροπή ματαίωσε τον διαγωνισμό και τον παρέπεμψε στην Επιτροπή
Προμηθειών Υγείας (ΕΠΥ), η οποία λειτουργεί τους τελευταίους επτά
μήνες. Αντί να προκηρύξει διαγωνισμό εκ νέου, η ΕΠΥ αποφάσισε να
προχωρήσει στη διαδικασία διαπραγμάτευσης με τις δύο εταιρείες οι
οποίες εξ αρχής είχαν επικρατήσει.

Την ίδια περίοδο, προς
απογοήτευση όσων είχαν θεωρήσει ότι τα υπερκοστολογημένα ασθενοφόρα θα
έβρισκαν το δρόμο τους προς το ΕΚΑΒ, η 7η υγειονομική περιφέρεια Κρήτης
προκήρυξε διαγωνισμό και μέσα σε τρεις μήνες ολοκλήρωσε την προμήθεια
εννέα ασθενοφόρων με τεχνικές προδιαγραφές σχεδόν πανομοιότυπες με
εκείνες των 200 του ΕΚΑΒ. Ως μοναδική διαφορά καταγράφεται η τοποθέτηση
συστήματος κίνησης και στους τέσσερις τροχούς (4Χ4) για τα ασθενοφόρα
της Κρήτης. Παρά το γεγονός ότι το σύστημα 4Χ4 κοστίζει 10.000 ευρώ, τα
οχήματα που επελέγησαν από την υγειονομική περιφέρεια Κρήτης ήταν κατά
τουλάχιστον 18.000 ευρώ φθηνότερα από εκείνα που προκρίθηκαν στην
Αθήνα. Αν αφαιρεθούν τα 10.000 ευρώ της τετρακίνησης, τότε η διαφορά
αγγίζει τα 28.000 ευρώ.

Χωρίς να λάβουν υπΆ όψιν αυτό το
συντριπτικό στοιχείο που είχαν στα χέρια τους, οι υπεύθυνοι της ΕΠΥ
άρχισαν να επικοινωνούν όχι μόνο με τις δύο αρχικές εταιρείες αλλά και
με ορισμένες από τις αποκλεισθείσες.

Επιστολή

Με
επιστολή προς τον πρόεδρο της ΕΠΥ κ. Ευάγγελο Αραμπατζή -η οποία
κοινοποιήθηκε στις 24 Νοεμβρίου 2008 στο γραφείο του πρωθυπουργού και
στους υπουργούς Υγείας κ. Δ. Αβραμόπουλο και Οικονομίας κ. Γιώργο
Αλογοσκούφη- μεγάλη ευρωπαϊκή αυτοκινητοβιομηχανία ζητούσε
επαναπροκήρυξη του διαγωνισμού. Στην επιστολή αναφέρεται, μεταξύ άλλων:
«…πιστεύουμε κ. πρόεδρε πως λαμβάνοντας υπόψη ότι η προμήθεια των εν
λόγω ασθενοφόρων, με προϋπολογισμό 14,3 εκατομμύρια ευρώ ήταν υψηλή,
εσείς οδηγηθήκατε σε πλάνη διότι οι εν λόγω εταιρείες προσέφεραν γύρω
στα 21 εκατομμύρια ευρώ, άρα κάθε προσπάθειά σας σε διαπραγμάτευση της
τιμής θα έχει σαν τελικό αποτέλεσμα την εις βάρος του Δημοσίου
επιβάρυνση με πολλά εκατομμύρια. Και για να είμαστε ακριβείς σε αυτό
που εσείς ρωτήσατε και εμείς απαντήσαμε, δηλ. “…σε τι ποσό κυμαινόταν
η οικονομική προσφορά σας για τον εν λόγω διαγωνισμό προς το ΕΚΑΒ
κύριοι;” και εμείς απαντήσαμε “…όχι πάνω από 12 εκατομμύρια
πρόεδρε…”, είναι αλήθεια, ναι ή όχι; Σε ποια επιτυχή διαπραγμάτευση
λοιπόν αναφερθήκατε και σε τι ποσό;».

Ακόμη και αν όσα
ισχυρίζονται οι άνθρωποι της αυτοκινητοβιομηχανίας είναι ψευδή, τα δύο
υπουργεία και το πρωθυπουργικό γραφείο δεν προχώρησαν σε καμία ενέργεια
για να διαλευκάνουν αν οι καταγγελίες ισχύουν ή όχι. Το υπουργείο
Οικονομικών με χαρακτηριστική δημοσιοϋπαλληλική ραθυμία παρέπεμψε το
ζήτημα στο υπουργείο Ανάπτυξης, όπως είθισται για ζητήματα δημόσιων
διαγωνισμών.

Από τα 14,3 εκατ. στα 17 εκατ. ευρώ

Σύμφωνα
με όσα δηλώνει ο κ. Αραμπατζής στην «Κ», η Επιτροπή Προμηθειών Υγείας
προσπαθεί να διασφαλίσει το δημόσιο χρήμα. Οπως περιγράφει στην «Κ», η
υπόθεση κατά την άποψή του έχει ως εξής: «Στον αρχικό διαγωνισμό
επικράτησαν δύο εταιρείες, η οικονομική προσφορά των οποίων ήταν πολύ
υψηλότερη από τον προϋπολογισμό. Ως εκ τούτου, ο διαγωνισμός κατέστη
άγονος. Εν τω μεταξύ, άρχισε να ισχύει ο νόμος περί προμηθειών». Ο κ.
Αραμπατζής παραδέχεται ότι «κανονικά έπρεπε να τον επαναπροκηρύξουν».
Ωστόσο, όπως επισημαίνει, «η προμήθεια πέρασε σε εμάς (σ.σ. την ΕΠΥ),
όπως ορίζει ο νόμος. Κάναμε μια τριμελή επιτροπή προκειμένου να
διερευνήσει τις δυνατότητες που υπάρχουν, μήπως δηλαδή κατορθώσουμε να
επιτύχουμε καλύτερες τιμές. Κάλεσα τότε στο γραφείο μου τις δύο
εταιρείες που είχαν επικρατήσει, χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Εμείς τους
είπαμε ότι στην καλύτερη των περιπτώσεων μπορεί να φτάσει στα 17
εκατομμύρια. Φαίνεται ότι οι εταιρείες συμφωνούν στα 17 εκατομμύρια.
Ωστόσο, πρέπει να διευκρινίσω ότι δεν έχει ληφθεί καμία απόφαση.
Επρόκειτο κυρίως για μια μάλλον διερευνητική κατάσταση». Εκείνο που δεν
σχολιάζει ο κ. Αραμπατζής είναι ότι ακόμη και τα 17 υπερβαίνουν κατά
2,5 εκατομμύρια ευρώ, τον προϋπολογισμό που είχε κριθεί επαρκής για την
προμήθεια των ασθενοφόρων. Ωστόσο, παρά τις διαπραγματεύσεις με τις δύο
εταιρείες, φαίνεται ότι δεν επήλθε συμφωνία. Οπως λέει στην «Κ» ο κ.
Αραμπατζής, «η δική μας επιτροπή τούς κάλεσε ατύπως και τους
πληροφόρησε ότι μάλλον δεν θα καταλήξουμε». Παράγοντες της αγοράς
επισημαίνουν ότι είθισται όταν διαγωνισμοί δεν καταλήγουν σε κάποιο
αποτέλεσμα να επαναπροκηρύσσονται εξ αρχής, με νέους όρους και
προϋποθέσεις.