Χωρίς δωρεάν αντιρετροϊκή θεραπεία παραμένει μία καθόλου ευάριθμη κατηγορία οροθετικών και ασθενών με AIDS στη χώρα! Πρόκειται για εκείνους τους ανασφάλιστους οι οποίοι δεν διαθέτουν ούτε βιβλιάριο απορίας. Κι όμως, η απρόσκοπτη πρόσβαση στην αντιρετροϊκή αγωγή είναι πάρα πολύ κρίσιμη, καθώς αν έστω και μία ημέρα ο ασθενής δεν λάβει την αγωγή μπορεί ο ιός να αποκτήσει αντοχή στη θεραπεία, όπως επισημαίνει η έκθεση της ΕΕΔΑ.
Σύμφωνα με την ΕΕΔΑ, μεταξύ των ανασφαλίστων οι οποίοι στερούνται της αντιρετροϊκής θεραπείας περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων οι Έλληνες ασφαλισμένοι στο ΝΑΤ, “στους οποίους παρέχεται δημόσια ασφαλιστική κάλυψη για όσο χρονικό διάστημα αυτοί βρίσκονται εκτός πλοίου. Ενόσω ταξιδεύουν η ασφαλιστική τους κάλυψη πραγματοποιείται από την πλοιοκτήτρια εταιρεία μέσω ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών, οι οποίες ωστόσο δεν καλύπτουν τα οροθετικά άτομα”.
Χωρίς δωρεάν αντιρετροϊκή θεραπεία παραμένουν ακόμη οι ασφαλισμένοι όλων των ασφαλιστικών ταμείων κατά το διάστημα το οποίο μεσολαβεί για την αλλαγή ασφαλιστικού φορέα, οι Έλληνες ανασφάλιστοι κατά το διάστημα που μεσολαβεί για την έκδοση βιβλιαρίου απορίας, αλλά και μερίδα Ελλήνων οι οποίοι είναι ανασφάλιστοι λόγω οικονομικών τους εκκρεμοτήτων προς τον ασφαλιστικό τους φορέα.
Η έκθεση της ΕΕΔΑ υπενθυμίζει την πρόταση του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), η οποία προβλέπει “τη χορήγηση και την κάλυψη των αντιρετροϊκών φαρμάκων από τον κρατικό προϋπολογισμό μέσω του ΚΕΕΛΠΝΟ, ανεξάρτητα από την ασφαλιστική ικανότητα του οροθετικού”.
Γιατροί αρνούνται παροχή υπηρεσιών…
Άρνηση γιατρών να διενεργήσουν γαστροσκόπηση, στεφανιογραφία, αιμοκάθαρση, ηλεκτροεγκεφαλογράφημα, οδοντιατριές πράξεις, ακόμη και καισαρικές τομές, αφορούν οι σχετικές αναφορές που έχει δεχθεί ο Συνήγορος του Πολίτη, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που καταγράφει η έκθεση της ΕΕΔΑ! Είναι κάτι περισσότερο από βέβαιον ότι τα περιστατικά άρνησης τα οποία δεν έχουν καταλήξει σε καταγγελία ή αναφορά είναι έτι πολλαπλάσια από τα επισήμως καταγεγραμμένα…
Σύμφωνα με όσα αναφέρει η έκθεση της Επιτροπής, “η άρνηση παροχής υπηρεσιών υγείας, εκτός του ότι είναι παράνομη, οδηγεί τους οροθετικούς στο να μην ενημερώνουν για την κατάστασή τους. Διεθνείς οργανισμοί συνιστούν – και πολλές χώρες έχουν υιοθετήσει – την καθολική χρήση προληπτικών μέτρων, έτσι ώστε η οροθετικότητα των ασθενών ή/και των επαγγελματιών υγείας να καθίσταται αδιάφορη για την πρόληψη μολύνσεων και να μην μπορεί να αποτελέσει λόγο μεταχείρισης που ενέχει διάκριση. Η καθολική εφαρμογή των προληπτικών μέτρων είναι πιο δαπανηρή και έχει υποστηριχθεί ότι το κόστος δεν δικαιολογεί τον μικρό αριθμό των μολύνσεων που προλαμβάνει, με αποτέλεσμα να προτείνεται η στοχευμένη εφαρμογή των προληπτικών μέτρων αποκλειστικά και μόνο στα οροθετικά άτομα. Ωστόσο, αυτή η προκτική μπορεί να οδηγήσει σε άρνηση παροχής υπηρεσιών υγείας, αλλά και σε ενδεχόμενη μόλυνση είτε όταν ο οροθετικός δεν ενημερώνει για την κατάστασή του είτε και όταν ο ίδιος την αγνοεί”.
Εντυπωσιακό είναι το γεγονός το οποίο σημειώνει η έκθεση: “Η άρνηση ή η καθυστέρηση παροχής υπηρεσιών υγείας στους οροθετικούς είναι αποτέλεσμα του φόβου μερίδας του υγειονομικού προσωπικού, το οποίο δεν είναι επαρκώς καταρτισμένο”!
Επίσης, η έκθεση υιοθετεί την παρατήρηση του Συνηγόρου του Πολίτη, σύμφωνα με την οποία “η έλλειψη σαφών κλινικών οδηγιών και κατευθύνσεων ως προς τις νομικές ευθύνες που επισύρει μία τέτοια άρνηση επιτείνει το πρόβλημα”.
Τι προτείνει η ΕΕΔΑ
Η έκθεση της ΕΕΔΑ προτείνει μεταξύ άλλων προς την πολιτεία τα εξής μέτρα:
* Οργάνωση και υποστήριξη εκστρατειών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης γύρω από τον HIV/AIDS για τον γενικό πληθυσμό, με στόχο την πρόληψη, αλλά και την καταπολέμηση του κοινωνικού στίγματος
* Εφαρμογή του εθνικού σχεδίου δράσης για τον HIV/AIDS 2008 – 2012 του υπουργείου Υγείας
* Εισαγωγή του μαθήματος της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία
* Ενσωμάτωση των διατάξεων της Διεθνούς Σύστασης Εργασίας 200 (2010) για τον HIV/AIDS στο εθνικό θεσμικό πλαίσιο
* Κύρωση της σύμβασης του ΟΗΕ για τα δικαιώματα των ατόμων με αναπηρία
* Συμπερίληψη της οροθετικότητας στους λόγους διάκρισης του νόμου 3304/2005 και διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής του
* Κατάργηση της εξέτασης για HIV/AIDS ως όρου πρόσβασης στην εργασία ή σε εκπαίδευση, όπου αυτό προβλέπεται
* Κατάργηση του όρου οροαρνητικότητας για παραμονή στην εργασία, όπου αυτό προβλέπεται
* Ανακοίνωση της οροθετικότητας αποκλειστικά από ιατρικό προσωπικό, με ψυχοκοινωνική στήριξη από κατάλληλο προσωπικό
* Οργάνωση ενός συστήματος συνεργασίας μεταξύ των θεραπόντων γιατρών, οι οποίοι παρακολουθούν μόνιμα τον οροθετικό ασθενή, με το νοσοκομείο εισαγωγής
* Επιβολή των προβλεπομένων ποινικών και πειθαρχικών κυρώσεων για παραβίαση του ιατρικού απορρήτου από τους αρμοδίους φορείς
* Να περιβληθούν τον τύπο του νομικά δεσμευτικού κειμένου οι σημαντικότερες διατάξεις των οδηγιών του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), οι οποίες έχουν λάβει τη μορφή εγκυκλίου του υπουργείου Υγείας, με αριθμό πρωτοκόλλου Υ1/3239/4.7.2000.