Φουσκώνουν τα νοσήλια με… μπαλονάκι οι κλινικές

 

Εκθεση των Επιθεωρητών Υγείας για τις χρεώσεις επεμβάσεων αγγειοπλαστικής

Της Πεννυς Μπουλουτζα

«Χρυσάφι» κοστίζουν στον Οργανισμό Περίθαλψης Ασφαλισμένων Δημοσίου (ΟΠΑΔ) οι αγγειοπλαστικές επεμβάσεις ασφαλισμένων του Δημοσίου που διενεργούνται σε ιδιωτικές κλινικές. Ο ΟΠΑΔ καλείται να πληρώσει γι’ αυτές τις επεμβάσεις τουλάχιστον διπλάσια και τριπλάσια νοσήλια σε σχέση με τα κρατικά νοσοκομεία εξαιτίας του μεγαλύτερου αριθμού και του υψηλού κόστους των υλικών που χρησιμοποιούνται αλλά και του «διαφορετικού τρόπου» χρέωσης των νοσηλίων. Την ίδια στιγμή, γιατροί ειδικότητας άσχετης με την καρδιολογία όπως οφθαλμίατροι και παιδοψυχίατροι (!) καλούνται να ελέγξουν τα νοσήλια για ακριβές αγγειοπλαστικές χωρίς φυσικά να έχουν ειδικές γνώσεις στο αντικείμενο!

Αυτές είναι οι βασικές διαπιστώσεις έκθεσης -με ημερομηνία 21η Δεκεμβρίου 2007- του Σώματος Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας, που κλήθηκε, από το υπουργείο Υγείας και τον ΟΠΑΔ, να ερευνήσει νοσήλια που καταβάλλονται σε ιδιωτικές Κλινικές της Θεσσαλονίκης και αφορούν αγγειοπλαστικές επεμβάσεις. Κατά τη διάρκεια της έρευνας ο υπεύθυνος επιθεωρητής συνέκρινε «δειγματοληπτικά», οκτώ λογαριασμούς ιδιωτικών κλινικών με αντίστοιχους οκτώ λογαριασμούς κρατικών νοσοκομείων του νομού Θεσσαλονίκης (όλοι είχαν εκδοθεί το έτος 2007) που αφορούν σε αγγειοπλαστικές. Από τη σύγκριση προέκυψε ότι το κόστος των λογαριασμών των ιδιωτικών κλινικών κυμαινόταν από 20.933 ευρώ έως 39.265 ευρώ ενώ στα κρατικά νοσοκομεία το κόστος των λογαριασμών, ξεκινούσε από 4.988,99 ευρώ και δεν ξεπερνούσε τις 13.000 ευρώ!

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρονται στο πόρισμα «το μεγάλο κόστος των λογαριασμών των Ιδιωτικών Κλινικών οφείλεται κυρίως στο ότι κατά τις αγγειοπλαστικές επεμβάσεις σε ασφαλισμένους του Δημοσίου, οι ιδιωτικές κλινικές χρησιμοποίησαν υλικά για περισσότερα του ενός στεντ (3-4), ενώ τα κρατικά νοσοκομεία για τις εν λόγω επεμβάσεις χρησιμοποίησαν υλικά για ένα έως δύο στεντς»…

Διαφορετικός υπολογισμός

Ενας άλλος σοβαρός λόγος για τον οποίο στα ιδιωτικά νοσοκομεία χρεώνονται πιο ακριβά οι αγγειοπλαστικές για τους ασφαλισμένους του Δημοσίου έναντι των κρατικών, αφορά στον διαφορετικό τρόπο που καθορίζονται τα νοσήλια. Ειδικότερα, για τα κρατικά νοσοκομεία είχε ορισθεί, με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών, Εργασίας και Υγείας το ενοποιημένο κλειστό νοσήλιο για την αγγειοπλαστική με ένα στεντ, στα 4.988,99 ευρώ (1.700.000 δραχμές). Οσα περισσότερα του ενός στεντ χρησιμοποιηθούν χρεώνονται επιπλέον. Αντίθετα στις ιδιωτικές κλινικές τα υλικά που χρησιμοποιούνται κατά την εκτέλεση των εν λόγω ιατρικών πράξεων (μπαλονάκι, στεντς) κοστολογούνται ιδιαιτέρως βάσει των τιμολογίων αγοράς τους.

Την «εικόνα» συμπληρώνει η απουσία ουσιαστικού ελέγχου αφού ο έλεγχος και η έγκριση των συγκεκριμένων αγγειοπλαστικών -τουλάχιστον για το 2007- γινόταν από έναν… παιδίατρο, ένα νευρολόγο, έναν οφθαλμίατρο, έναν παιδοψυχίατρο και εννέα γιατρούς άνευ ειδικότητας! Δηλαδή τους ελεγκτές γιατρούς της Υπηρεσίας Περίθαλψης Ασφαλισμένων Δημοσίου Θεσσαλονίκης για το 2007. Και αυτό όταν η ίδια η Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία που ρωτήθηκε από τον ΟΠΑΔ σχετικά με την αναγκαιότητα χρησιμοποίησης υλικών υψηλού κόστους σε ασφαλισμένο είχε απαντήσει ότι είναι σχεδόν δύσκολο αν όχι αδύνατο να δοθεί απάντηση χωρίς να εξετασθεί ατομικά η περίπτωση του ασθενούς.

Στην έκθεση του Σώματος Επιθεωρητών αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι οι ελεγκτές γιατροί «αντιμετωπίζουν αντικειμενικά δυσκολίες λόγω του ότι ο έλεγχος και η έγκριση των εν λόγω ιατρικών πράξεων απαιτούν εξειδικευμένες γνώσεις». Οπως προτείνεται στην έκθεση «με στόχο την καλύτερη παροχή υγειονομικής περίθαλψης των ασθενών ασφαλισμένων του Δημοσίου, αλλά και την προστασία του Δημόσιου συμφέροντος η διοίκηση του ΟΠΑΔ, θα πρέπει να μεριμνήσει σε συνεργασία με τη διεύθυνση Ανάπτυξης Μονάδων Υγείας του υπουργείου Υγείας για τον ορισμό ειδικής επιτροπής εξειδικευμένων ιατρών που έργο της θα είναι η αναγνώριση ή μη για το απαραίτητο της χρησιμοποίησης των υλικών για τις εν λόγω επεμβάσεις από Ιδιωτικές Κλινικές, καθώς και η έγκριση ή μη των δαπανών για τις εν λόγω επεμβάσεις».

Οι επιτροπές

Η απουσία ουσιαστικού ελέγχου ποιότητας αναφορικά με τις επεμβάσεις που διενεργούνται σε ιδιωτικά αλλά και κρατικά νοσοκομεία στη χώρα μας είναι δεδομένη και αφορά όλους τους ασφαλιστικούς οργανισμούς. Είναι ενδεικτικό ότι οι ιατρικές πράξεις που διεξάγει νεφρολογική κλινική του ιδιωτικού τομέα σε ασφαλισμένους του ΙΚΑ εγκρίνονται από γυναικολόγο ελεγκτή γιατρό!

Οπως είπε χαρακτηριστικά στην «Κ» επεμβατικός καρδιολόγος που έχει εργαστεί στο εξωτερικό, «στις ΗΠΑ θεωρείται αδιανόητο να μη γίνεται έλεγχος από ειδικές επιτροπές για κάθε επέμβαση. Οι επιτροπές αυτές συστήνονται από τους ασφαλιστικούς οργανισμούς αλλά και τα ίδια τα νοσοκομεία που θέλουν να διαφυλάξουν το κύρος τους και το καλό τους όνομα στην πιάτσα».

Σημειώνεται ότι από το 2006 ο ΟΠΑΔ έχει ζητήσει από τις κατά τόπους Υπηρεσίες Περίθαλψης Ασφαλισμένων Δημοσίου να ενημερώνεται σχετικά με λογαριασμούς ιδιωτικών κλινικών με υψηλές χρεώσεις. Ως απάντηση στην έκκληση αυτή του ΟΠΑΔ, η σχετική υπηρεσία Θεσσαλονίκης για το 2006 διαβίβασε στον Οργανισμό δικαιολογητικά 141 λογαριασμών ιδιωτικών κλινικών που η αξία τους κυμαινόταν από 20.159 ευρώ ώς 59.530 ευρώ και για το έτος 2007 (έως τις 30 Σεπτεμβρίου) δικαιολογητικά 221 λογαριασμών ιδιωτικών κλινικών που η αξία τους ήταν από 20.072 έως 79.575 ευρώ.

Πώς λειτουργεί το στεντ

Το στεντ είναι ένα συρμάτινο πλέγμα που χρησιμοποιείται για να διατηρήσει ανοιχτή μία αρτηρία στο σημείο όπου έχει εντοπιστεί η στένωση. Το στεντ αρχικά είναι συμπτυγμένο και τοποθετείται γύρω από το μπαλονάκι που χρησιμοποιείται στην αγγειοπλαστική. Οταν φουσκώσει το μπαλονάκι, το στεντ «ανοίγει» και παραμένει στο σημείο, διατηρώντας την αρτηρία ανοιχτή ακόμα και όταν απομακρυνθεί το μπαλονάκι. Υπάρχουν πολλά είδη στεντς που χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες: τα απλά και τα εμποτισμένα με φάρμακα που απελευθερώνονται σταδιακά στα τοιχώματα της αρτηρίας, μειώνοντας με αυτόν τον τρόπο το ενδεχόμενο επαναστένωσης.

Υψηλότερες οι τιμές από ό,τι στο εξωτερικό

Οπως ανέφερε στην «Κ» υψηλό στέλεχος ιδιωτικού τομέα υγείας «κατά μέσο όρο τα στεντς χρεώνονται στους ασθενείς από τα ιδιωτικά νοσοκομεία 4.000-5.000 ευρώ. Η τιμή των στεντς ποικίλλει ανάλογα με το είδος τους και μπορεί να ξεκινήσει από 2.000 ευρώ (το απλό, χωρίς το ειδικό φάρμακο που αποτρέπει την επαναστένωση της αρτηρίας) και να φτάσει ακόμα και τις 45.000 ευρώ (σε ακραίες και εξειδικευμένες περιπτώσεις)».

Υπενθυμίζεται ότι πριν από ένα χρόνο το ΙΚΑ προσπάθησε να βάλει ένα «φρένο» στις δαπάνες για αγγειοπλαστικές καθορίζοντας ως ανώτατες αποδιδόμενες τιμές 1.600 ευρώ για τα απλά στεντς, 3.000 για τα εμπλουτισμένα στεντς και 900 ευρώ το μπαλόνι αγγειοπλαστικής. Ωστόσο αυτές οι τιμές αν και σαφώς μειωμένες σε σχέση με ό,τι ίσχυε πριν από την απόφαση (2.500-3.000 ευρώ τα απλά στεντς, 4.300-5.500 ευρώ τα εμπλουτισμένα και 1.400-2.000 ευρώ το μπαλονάκι) παραμένουν πολύ υψηλότερες σε σχέση με το τι ισχύει στο εξωτερικό Είναι χαρακτηριστικό ότι η ανώτατη τιμή πληρωμής των στεντς από τον Eνιαίο Ασφαλιστικό Φορέα της Γαλλίας είναι 795 για τα απλά και 1.994 ευρώ για τα εμπλουτισμένα.

Σημειώνεται ότι η μέση ευρωπαϊκή τιμή (χωρίς ΦΠΑ) για ένα μπαλονάκι υπολογίζεται περίπου στα 350 ευρώ, για το απλό στεντ στα 500 ευρώ και για το επικαλυμμένο στεντ στα 1.500 ευρώ.

Δεν υπάρχει έλεγχος

Ερωτηθείς σχετικά με τον υψηλότερο αριθμό στεντς, που χρησιμοποιούνται από τις ιδιωτικές κλινικές σε ασφαλισμένους του ΟΠΑΔ, έναντι των κρατικών νοσοκομείων, όπως καταγράφεται στην έκθεση των Επιθεωρητών Υγείας, ο καθηγητής Καρδιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, πρώην υπουργός Υγείας, κ. Δημήτρης Κρεμαστινός σχολίασε στην «Κ»:

«Γενικότερα η εμφύτευση στεντς στις στεφανιαίες αρτηρίες είναι θέμα το οποίο απασχολεί διεθνώς όλον τον καρδιολογικό κόσμο. Γι’ αυτό και υπάρχουν συγκεκριμένες κατευθυντήριες οδηγίες από τους μεγαλύτερους επιστημονικούς οργανισμούς, βάσει των οποίων λαμβάνεται η απόφαση για την εμφύτευση των στεντς. Η διαπίστωση της εφαρμογής των κατευθυντηρίων οδηγιών θα πρέπει να γίνεται από επιτροπή ειδικών εμπειρογνωμόνων (κλινικών και επεμβατικών καρδιολόγων) οι οποίοι θα μπορούν να απαντούν εάν από συγκεκριμένη ιδιωτική κλινική ή νοσοκομείο έχει γίνει υπέρβαση των κατευθυντηρίων οδηγιών. Στην Ελλάδα δυστυχώς αυτό δεν υπάρχει και κατά συνέπεια οτιδήποτε γίνεται είναι αναμενόμενο. Εξυπακούεται βέβαια ότι νομοθετικά θα πρέπει οι ιδιωτικές καρδιολογικές κλινικές και τα νοσοκομεία να υποχρεούνται να διαθέτουν πλήρες ιστορικό και αρχείο των αρρώστων που έχουν νοσηλεύσει και έχουν εμφυτεύσει στεντς».