Σε γραμμή ταλαιπωρίας των ασθενών τείνει να εξελιχθεί η περίφημη γραμμή για την υγεία 1535. Παρότι όταν άρχισε τη λειτουργία της, πριν από περίπου έξι χρόνια, είχε ως στόχο να εξυπηρετήσει τους πολίτες για να κλείνουν εύκολα και γρήγορα το ραντεβού τους στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία των δημόσιων νοσοκομείων γλιτώνοντας τις λίστες αναμονής, σήμερα φαίνεται ότι έχει δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα απ’ όσα έλυσε.
Της Νικολέτας Μπούκα
bouka@makthes.gr
Ο διάλογος με την ηχογραφημένη φωνή που μπερδεύει τους ηλικιωμένους και τους αλλοδαπούς, η προσπάθεια να κλείσει κάποιος ραντεβού, η οποία αποδεικνύεται ανεπιτυχής όταν ο ασθενής πηγαίνει τελικά στο νοσοκομείο, όπου διαπιστώνει ότι το ραντεβού δεν κλείστηκε ποτέ, αλλά και η μη αναγνώριση ιατρείων και κλινικών είναι μόνο μερικές από τις αδυναμίες της γραμμής 1535. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση ασθενούς, η οποία πριν από λίγες ημέρες προσπάθησε να κλείσει ραντεβού για γυναικολογική εξέταση στο νοσοκομείο των Γιαννιτσών. Στην ερώτηση της ηχογραφημένης φωνής “πείτε το όνομα της κλινικής, στην οποία θέλετε να κλείσετε ραντεβού”, η γυναίκα απάντησε “γυναικολογικό ιατρείο”. Το σύστημα, όμως, επέμενε ότι τέτοιο ιατρείο δεν υπάρχει. Τελικά, η γυναίκα αναγκάστηκε να τηλεφωνήσει απευθείας στο νοσοκομείο, απ’ όπου της είπαν ότι η ονομασία που αναγνωρίζει το 1535 είναι μαιευτικό-γυναικολογικό ιατρείο.
Τα αγκάθια
Μπορεί η ανακοίνωση για την έναρξη εφαρμογής της γραμμής υγείας 1535 να έγινε μετά βαΐων και κλάδων, ωστόσο τόσο η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου Υγείας όσο και κάποιες διοικήσεις νοσοκομείων δεν φαίνεται να στήριξαν με όλες τις δυνάμεις τους αυτή την προσπάθεια. Ανάλογη είναι και η μέχρι τώρα στάση της νέας υπουργού Υγείας, η οποία, όταν είχε ερωτηθεί σχετικά με το 1535, είχε απαντήσει ότι αυτή είναι γραμμή ραντεβού για το… ΙΚΑ! Επιπλέον, όλα αυτά τα χρόνια δεν έγινε καμία προσπάθεια ούτε για την εκπαίδευση των πολιτών, κυρίως των ηλικιωμένων, στη χρήση της γραμμής, ούτε για μεγαλύτερη απλοποίηση της ονομασίας των κλινικών, ούτε καν για αξιολόγηση της απόδοσης του συστήματος.
“Το σύστημα του 1535 είναι μια πλατφόρμα. Ό, τι πληροφορία βάζεις μέσα βγαίνει προς τα έξω. Αν, για παράδειγμα, το νοσοκομείο βάλει πληροφορία ότι θα δεχτεί Χ ραντεβού το μήνα, το σύστημα θα δεχτεί Χ ραντεβού. Δεν είναι λάθος του συστήματος αν υπάρχει αναμονή 3-4 μηνών. Ο εκπαιδευμένος υπεύθυνος υπάλληλος του νοσοκομείου, έπειτα από συνεννόηση με τη διοίκηση, μπορεί να μπει μέσα στην πλατφόρμα και να κάνει αλλαγές, δηλαδή αντί για δέκα ραντεβού την ημέρα να βάλει είκοσι. Αν αυτός δεν ενημερώνει το σύστημα, δεν φταίει η γραμμή”, εξηγεί στη “ΜτΚ” ο πρόεδρος του δ.σ. του Ινστιτούτου Ιατρικής Έρευνας και Εκπαίδευσης Τάκης Κότης.
Ο ίδιος αναφέρει ότι ο διάλογος που κάνει ο πολίτης με την ηχογραφημένη φωνή έχει γίνει με τέτοιο τρόπο, ώστε και ο Έλληνας και ο αλλοδαπός να μη μιλάνε πολύ. Και πάλι, όμως, θα μπορούσε να τροποποιηθεί, σε συνεργασία με τις υγειονομικές περιφέρειες και τα νοσοκομεία, ώστε να μην ταλαιπωρείται ο πολίτης.
“Κάθε νοσοκομείο μπορεί να δώσει απλά ονόματα κλινικής. Για παράδειγμα, καρδιολογική κλινική. Αν, όμως, πει “καρδιολογική κλινική για αρρυθμίες κτλ.”, που έχει 15 λέξεις, ασφαλώς το σύστημα αρχίζει και μπερδεύεται. Το ζήτημά μας λοιπόν είναι η απλοποίηση των κλινικών. Ωστόσο, κάθε νοσοκομείο μάς δίνει μία ολόκληρη παράγραφο για την περιγραφή της κλινικής. Αυτό δυσκολεύει το σύστημα”, επισημαίνει ο κ. Κότης.
Σύμφωνα με τον ίδιο, καμία μέριμνα δεν υπήρξε εκ μέρους της πολιτείας για τους ηλικιωμένους, οι οποίοι αντιμετωπίζουν το ίδιο πρόβλημα, όπως με το ίντερνετ. Καμία κυβέρνηση δεν ανέλαβε την ευθύνη να εκπαιδεύσει τους πολίτες στη χρήση του 1535. Θα μπορούσε, μέσω τηλεόρασης, να δίνονται οδηγίες πώς γίνεται ο διάλογος, προκειμένου να κλειστεί το ραντεβού. Επιπλέον, όταν ένας ηλικιωμένος προσέρχεται στο νοσοκομείο, θα μπορούσε ο εργαζόμενος στο τηλεφωνικό κέντρο για τα ραντεβού να τον βοηθάει να κλείσουν μαζί το ραντεβού μέσω του 1535. Έτσι, την επόμενη φορά ο ηλικιωμένος θα προσπαθήσει να το κάνει μόνος του.
“Στόχος μας είναι να προσφέρουμε στους πολίτες τη δυνατότητα της ασύμμετρης αναζήτησης μέσω του 1535, κάτι που προϋποθέτει ομαδοποίηση των κλινικών των νοσοκομείων. Για παράδειγμα, καρδιολογική κλινική υπάρχει στο Παπαγεωργίου, στο Παπανικολάου και στο ΑΧΕΠΑ. Μπορεί το ΑΧΕΠΑ να δίνει ραντεβού σε τέσσερις μήνες, αλλά το σύστημα θα έχει τη δυνατότητα να προτείνει ότι το ραντεβού στην καρδιολογική κλινική του Παπαγεωργίου είναι σε μία εβδομάδα. Έτσι, ο πολίτης θα έχει δυνατότητα επιλογής. Δυστυχώς, αυτό δεν εφαρμόζεται, διότι τα νοσοκομεία δεν μπορούν να ομαδοποιήσουν τις κλινικές”, εξηγεί ο κ. Κότης.
Για την υλοποίηση της πρότασης αυτής αναμένεται έγκριση από το υπουργείο Υγείας ή ακόμη και από κάποια ΥΠΕ, ενώ, αν εφαρμοστεί, το 1535 θα ενημερώνει τον πολίτη ακόμη και για το πλησιέστερο νοσοκομείο στο σπίτι του ή στη γειτονιά του.
Η γραμμή 1535
Σύμφωνα με τον κ. Κότη, το σύστημα 1535 άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά το 1999 με τη συνεργασία τριών φορέων: του Ινστιτούτου Ιατρικής Έρευνας και Εκπαίδευσης, της εταιρείας Διάλογος και του ΟΤΕ. Το 2000, επί υπουργίας Αλέκου Παπαδόπουλου, μπήκε πιλοτικά στο νοσοκομείο παίδων “Αγία Σοφία”, όπου λειτούργησε για τρία χρόνια. To 2003 έγινε αξιολόγηση, η οποία έδειξε ότι σε ποσοστό άνω του 75% από όσους τηλεφωνούσαν για να κλείσουν ραντεβού το ραντεβού ολοκληρωνόταν. Έτσι αποφασίστηκε να προωθηθεί και σε άλλα νοσοκομεία, οπότε ακολούθησαν επαφές με όλους τους γενικούς γραμματείς του υπουργείου Υγείας το 2003 και το 2004.
Σήμερα το σύστημα λειτουργεί σε 56 νοσοκομεία πανελλαδικώς, ενώ από τα συνολικά 135 νοσοκομεία της χώρας θα ενταχθούν τουλάχιστον τα 100. Το ποσοστό των ραντεβού που κλείνονται μέσω του 1535 κυμαίνεται από 45%-93% (τη μεγαλύτερη απόδοση έχει το ΑΧΕΠΑ) και εξαρτώνται από τη διοίκηση του νοσοκομείου, δηλαδή κατά πόσο η διοίκηση υιοθετεί το σύστημα 100%.
Όπως αναφέρει ο κ. Κότης, το προϊόν είναι του ΟΤΕ. Ο πολίτης πληρώνει αστική χρέωση όπου και αν είναι στην Ελλάδα, ενώ αν καλεί από κινητό, χρεώνεται από τον πάροχό του. Κάθε νοσοκομείο πληρώνει 0,40 ευρώ ανά κλεισμένο ραντεβού. Την πρώτη φορά που υπογράφεται η σύμβαση, κάθε νοσοκομείο πληρώνει 10.000 ευρώ για εγκατάσταση του συστήματος και εκπαίδευση του προσωπικού του νοσοκομείου που θα το χειριστεί. Η σύμβαση είναι διετής, ενώ μπορεί ανά πάσα στιγμή να ακυρωθεί, αφού προηγηθεί ειδοποίηση ενός μήνα. Επίσης, όλες οι πληροφορίες για τα ραντεβού καταστρέφονται κάθε τρεις μήνες. Όλα τα μηχανήματα είναι εγκεκριμένα από την Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων και είναι εγκαταστημένα στον ΟΤΕ.
Πρωτοπορεί η 3η ΥΠΕ Μακεδονίας
Για πρώτη φορά από την έναρξη λειτουργίας του 1535, μία υγειονομική περιφέρεια, η 3η ΥΠΕ Μακεδονίας, αποφάσισε να αναλάβει δράση, να καταγράψει τα προβλήματα του 1535 και να συζητήσει με τον πρόεδρο του Ινστιτούτου Ιατρικής Έρευνας και Εκπαίδευσης και τους διοικητές των νοσοκομείων της ευθύνης της για λύσεις βελτίωσης προς όφελος των πολιτών.
“Εξετάσαμε τα προβλήματα που υπάρχουν, επισημάναμε όλες τις αδυναμίες του συστήματος που δεν επιτρέπουν την προσβασιμότητα στις υπηρεσίες υγείας για ορισμένες κατηγορίες πολιτών, όπως είναι οι ηλικιωμένοι και οι τεχνολογικά αναλφάβητοι, όπως επίσης και μια σειρά ζητήματα που έχουν σχέση με το κόστος που επιβαρύνεται το νοσοκομείο από αυτή την παροχή προς τους πολίτες”, δηλώνει στη “ΜτΚ” ο υποδιοικητής 3ης ΥΠΕ Μακεδονίας Παναγιώτης Νάνος.
Ο ίδιος επισημαίνει ακόμη: “Θεωρούμε ότι οι νέες τεχνολογίες πρέπει να αξιοποιηθούν στο έπακρον από το ΕΣΥ. Ταυτόχρονα, όμως, θεωρούμε ότι προτεραιότητα είναι η εξυπηρέτηση του πολίτη και ειδικότερα των ανθρώπων που έχουν ανάγκη τις υπηρεσίες υγείας, όπως είναι οι ηλικιωμένοι. Προς αυτή την κατεύθυνση θέλουμε να βελτιώσουμε τη συγκεκριμένη υπηρεσία και μέσω αυτής να αναβαθμιστεί η παρεχόμενη υπηρεσία των εξωτερικών ιατρείων προς τους πολίτες, ώστε εύκολα και γρήγορα να απολαμβάνουν των υπηρεσιών αυτών”.