Η νέα γρίπη απειλεί να κλείσει τα σχολεία

Οι εκτιμήσεις για ταχεία εξάπλωση του ιού το φθινόπωρο προβληματίζουν την ηγεσία του υπουργείου Υγείας

ΡΕΠΟΡΤΑΖ ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΜΠΙΤΣΙΚΑ

Με το βλέμμα στραμμένο προς το πιο ευάλωτο τμήμα του πληθυσμού, τα παιδιά, αλλά και σε μια προσπάθεια να μην εξαπλωθεί ο ιός της νέας γρίπης σε χώρους όπου συγκεντρώνονται πολλά άτομα, εξετάζεται σοβαρά το ενδεχόμενο τόσο στην Ελλάδα όσο και σε άλλες χώρες της ΕΕ να μην ανοίξουν τα σχολεία τον Σεπτέμβριο. Η φθινοπωρινή απειλή για ταχεία και με «άγρια» χαρακτηριστικά εξάπλωση του ιού της νέας γρίπης προβληματίζει την ηγεσία του υπουργείου Υγείας, η οποία είναι σε ανοιχτή γραμμή συνεννόησης και συνεργασίας με το υπουργείο Παιδείας, στη βάση ενός σχεδίου που έχει καταρτιστεί για περίπτωση πανδημίας ήδη από την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων και αργότερα της γρίπης των πτηνών και έχει επικαιροποιηθεί σήμερα.

Αν και στις όποιες αποφάσεις υπολογίζονται οι εισηγήσεις των ειδικών επιστημόνων, αλλά και τα διεθνή δεδομένα για την πορεία της μετάδοσης του ιού Η1Ν1, οι επιλογές της κυβέρνησης δεν μένουν ανεπηρέαστες από το πολιτικό και επικοινωνιακό κόστος, καθώς το ζήτημα αφορά το πιο ευαίσθητο κομμάτι της κοινωνίας μας και ακουμπά κάθε ελληνικό σπίτι. Η λειτουργία ή όχι των σχολείων, καθώς πρόκειται για τη δημόσια υγεία, έχει ξεκαθαρισθεί σε επίπεδο ΕΕ ότι είναι ζήτημα διαχείρισης του κάθε κράτους-μέλους ξεχωριστά και δεν παρεμβαίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρά μόνο επικουρικά σε ρόλο συντονιστικό, αν χρειαστεί. Ηδη οι συζητήσεις για παρεμβάσεις στο σχολείο, που είναι μαζικός χώρος συνάθροισης, έχουν φουντώσει σε όλη την Ευρώπη στην προσπάθεια ανάσχεσης της μετάδοσης του ιού της νέας γρίπης.

Σ ύμφωνα με ερευνητές από το Ιmperial College του Λονδίνου- θα δημοσιευθεί στην επιστημονική επιθεώρηση «Lancet» τον Αύγουστο-, το κλείσιμο των σχολείων μπορεί να μειώσει έως και 40% τον ρυθμό εξάπλωσης του ιού και μάλιστα ενδέχεται αυτό το μέτρο να είναι πιο αποτελεσματικό στην περίπτωση του ιού της νέας γρίπης σε σχέση με την κοινή. Η έρευνα «ζύγισε» τα υπέρ και τα κατά μιας τέτοιας κίνησης και σχεδόν την προσυπογράφει. Σύμφωνα με την έρευνα, η πανδημία θα μπορούσε να εξαπλωθεί και να γίνει ακόμη πιο δριμεία, ενώ υποστηρίζει ότι ενδεχομένως να χρειασθεί να αναθεωρηθεί η επιφυλακτική στάση περί μη αναγκαιότητας κλεισίματος των σχολείων το φθινόπωρο.

Σύμφωνα με τη μελέτη, μέχρι στιγμής το 60% των συνολικά 39.620 κρουσμάτων του ιού στον πλανήτη καταγράφηκε στην πληθυσμική ομάδα κάτω των 18 ετών. Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από σκόπιμο ή συγκυριακό κλείσιμο σχολείων κατά τη διάρκεια προηγούμενων εκδηλώσεων της γρίπης, συμπεριλαμβανομένης μιας μελέτης για τις επί εικοσαετία περιπτώσεις κλεισίματος των γαλλικών σχολείων. Αυτή η μελέτη έδειξε ότι οι σχολικές διακοπές απέτρεψαν το 1/6 των περιπτώσεων της γρίπης. Ακόμη, επιστράτευσαν μια άλλη μελέτη για τις αμερικανικές πόλεις κατά τη διάρκεια της πανδημίας του 1918.

Στη χώρα μας το πρόβλημα που επισημαίνουν γνώστες του συστήματος υγείας αφορά τη διαχείριση πολλών κρουσμάτων και τον τρόπο που αυτά θα διοχετευθούν κατά προτεραιότητα στα νοσοκομεία, μια και η πρωτοβάθμια περίθαλψη παραμένει ακόμη ζητούμενο. Επιπλέον, δεν είναι μόνο οι ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, αλλά και οι κρίσιμες ομάδες, π.χ. εργαζόμενοι σε τομείς παραγωγής ενέργειας, όπου η στελέχωση είναι κρίσιμη. Ο εμβολιασμός είναι ζήτημα που προβληματίζει σε ευρωπαϊκό επίπεδο και ήδη προγραμματίζεται για τις αρχές Οκτωβρίου έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας της ΕΕ με αυτό το θέμα.

O πως επισήμαναν πηγές από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, εμβόλια αναμένεται να υπάρχουν από τον ερχόμενο Δεκέμβριο. Η Κομισιόν και η αρμόδια για την Υγεία επίτροπος κυρία Ανδρούλα Βασιλείου μετά το άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας που έγινε στη Σουηδία προσανατολίζονται να μεσολαβήσουν στις φαρμακευτικές εταιρείες ώστε να πέσουν οι τιμές. Χθες ο υπουργός Υγείας κ. Δ. Αβραμόπουλος συγκάλεσε για μία ακόμη φορά ευρεία σύσκεψη ειδικών.

Την ίδια ώρα το ΠαΣοΚ επιτίθεται στον κ. Αβραμόπουλο, ενώ για «επιχειρησιακή προχειρότητα» κατηγορεί την πολιτεία ο νομάρχης Πειραιά κ. Γ. Μίχας. Μάλιστα, ο κ. Μίχας εγκαλεί το υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, επειδή, όπως σημειώνει, δεν έχει προχωρήσει σε ενίσχυση των νομαρχιών με απαραίτητο προσωπικό- στη Νομαρχία Πειραιά υπηρετούν τέσσερις γιατροί οι οποίοι θα κληθούν να καλύψουν ανάγκες εμβολιασμού 700.000 πολιτών. Ανταπαντώντας το υπουργείο τον καταγγέλλει για «μικρόψυχες κομματικές δηλώσεις». Την επόμενη εβδομάδα είναι πάντως προγραμματισμένη συνάντηση του υπουργού Υγείας με το προεδρείο της ΕΝΑΕ στον χώρο του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας, ενώ σήμερα ο κ. Αβραμόπουλος θα συναντηθεί με τον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο. Τεράστιο το κόστος στην εθνική οικονομία
Τρία δισ. ευρώ, όσο τα χρέη των νοσοκομείων προς τις φαρμακευτικές εταιρείες ή η «μαύρη τρύπα» του ΟΑΣΑ, θα κοστίσει η νέα γρίπη στην εθνική οικονομία, σύμφωνα με μελέτη της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας. Η μελέτη, η οποία εκπονήθηκε από τον καθηγητή Οργάνωσης και Διοίκησης Υπηρεσιών Υγείας κ. Ν. Μανιαδάκη με βάση τις πλέον αισιόδοξες εκτιμήσεις για την έκταση που θα πάρει η ασθένεια, προβλέπει ότι θα ασθενήσει από το 30% ως και το 45% του πληθυσμού της χώρας.

Σύμφωνα με τη μελέτη, τη μερίδα του λέοντος στη διαμόρφωση του «τζίρου» της νέας γρίπης θα κατέχει η παραγωγικότητα που αναμένεται να χαθεί λόγω της μαζικής απουσίας χιλιάδων εργαζομένων από τη δουλειά τους. Συγκεκριμένα, θεωρείται ότι θα προσεγγίσει το δυσθεώρητο ποσό των 2,8 δισ. ευρώ, το οποίο και προκύπτει από τις πλέον συντηρητικές εκτιμήσεις οι οποίες δεν περιλαμβάνουν το σενάριο του κατεπείγοντος «λουκέτου» σε σχολεία, υπηρεσίες και επιχειρήσεις.

Ακόμη, με εξίσου συντηρητικές εκτιμήσεις το επιπρόσθετο κόστος στο Εθνικό Σύστημα Υγείας για τις ανάγκες νοσηλείας και υγειονομικού υλικού αναμένεται να ανέλθει σε 125 εκατ. ευρώ, ενώ με βάση την εκτιμώμενη αύξηση της επισκεψιμότητας σε πρωτοβάθμιες υπηρεσίες και ιατρούς υπολογίζεται ότι στο συνολικό κόστος της νέας γρίπης θα προστεθούν άλλα 77,7 εκατ. ευρώ. Συνολικά, δηλαδή, η οικονομία της Υγείας θα απαιτήσει επιπλέον 202,8 εκατ. ευρώ.

Στο συνολικό κόστος της νέας γρίπης στην οικονομία συνυπολογίζεται η πλέον μακάβρια πλευρά του, δηλαδή οι δαπάνες και το οικονομικό κενό που θα προκύψουν, λόγω θανάτων. Η μελέτη προβλέπει ότι ο θάνατος 600 ατόμων παραγωγικής ηλικίας θα προκαλέσει οικονομικό χάσμα 134 εκατ. ευρώ.

Μεγάλο το ποσοστό λάθους στις εκτιμήσεις
ΛΟΝΔΙΝΟ Oι εκτιμήσεις για το ποσοστό των ανθρώπων που θα πεθάνουν αν μολυνθούν από τον ιό της νέας γρίπης είναι λανθασμένες, σύμφωνα με βρετανούς ερευνητές, οι οποίοι θεωρούν ότι υπάρχουν ακόμη πολλές αβεβαιότητες ώστε να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα. Προς το παρόν στις μεγάλες ανεπτυγμένες χώρες που έχουν πληγεί περισσότερο το ποσοστό υπολογίζεται γύρω στο 0,5%, δηλαδή πεθαίνουν περίπου 5 άτομα για κάθε 1.000 που μολύνονται.

Η νέα ανάλυση μιας ομάδας ερευνητών από το Ιmperial College του Λονδίνου επισημαίνει τρεις λόγους για τους οποίους οι τρέχουσες εκτιμήσεις μπορεί να είναι αρκετά λανθασμένες.

Ο πρώτος και κυριότερος είναι ο άγνωστος αριθμός των ανθρώπων που μολύνονται, οι οποίοι δεν το δηλώνουν σε καμία δημόσια υπηρεσία και αναρρώνουν στο σπίτι τους, χωρίς καν να έχουν τη σχετική διάγνωση από κάποιον γιατρό.

Μια δεύτερη πηγή αβεβαιότητας είναι η πιθανότητα μια σειρά θάνατοι να αποδίδονται εσφαλμένα σε διαφορετικές αιτίες, π.χ. σε καρδιακά επεισόδια ή σε πνευμονία από άλλες αιτίες.

Ο «τρίτος άγνωστος στην εξίσωση» είναι το γεγονός ότι οι στατιστικές διαστρεβλώνονται από τη χρονική υστέρηση που μεσολαβεί ανάμεσα στη στιγμή της μόλυνσης και στον θάνατο του ασθενούς.

Η Βritish Αirways ζήτησε χθες από τους υπαλλήλους της που πραγματοποιούν το check in στα αεροδρόμια να ελέγχουν αν υπάρχουν επιβάτες που παρουσιάζουν συμπτώματα της νέας γρίπης και να ενημερώνουν τους γιατρούς, οι οποίοι θα μπορούν να τους απαγορεύσουν να ταξιδέψουν. Εκπρόσωπος της βρετανικής αεροπορικής εταιρείας δήλωσε ότι το μέτρο εντάσσεται στις προσπάθειες για να περιοριστεί η εξάπλωση της νόσου.