Χιλιάδες ακρωτηριασμοί διαβητικών ποδιών μπορούν να αποφευχθούν κάθε χρόνο με τη σωστή φροντίδα και πρόληψη: σήμερα 2.500-3.500 άνθρωποι στην Ελλάδα υφίστανται ακρωτηριασμό στα κάτω άκρα, ενώ υπολογίζεται ότι το 50-70% των ακρωτηριασμών με τα κατάλληλα μέτρα και προγράμματα θα μπορούσαν να αποφευχθούν.
Οι ειδικοί
Τα παραπάνω επισημάνθηκαν σε χθεσινή συνέντευξη Τύπου από τους καθηγητές Ν. Κατσιλάμπρο και Π. Μπάλα, τον πρόεδρο της Εταιρείας Μελέτης Παθήσεων Διαβητικού Ποδιού Χ. Μανέ και τον γ.γ. της Εταιρείας, επίκ. καθηγητή Ν. Τεντολούρη, με αφορμή τη διεξαγωγή του 1ου Πανελλήνιου Συνεδρίου της Εταιρείας με διεθνή συμμετοχή, που πραγματοποιείται από σήμερα στο Κάραβελ.
Η πιο σοβαρή όμως επιπλοκή του διαβήτη αφορά τα πόδια καθώς η βλάβη των νεύρων καθιστά ανύπαρκτη την προστατευτική αίσθηση του πόνου, της αφής, του θερμού κ.λπ.
Με τον τρόπο αυτό οποιαδήποτε μηχανική ή άλλου είδους βλάβη δεν γίνεται αντιληπτή και εξελίσσεται σε έλκος (πληγή), που δύσκολα θεραπεύεται. Δημιουργείται φλεγμονή από την είσοδο μικροβίων που μπορεί να εξελιχθεί προς το χειρότερο με κατάληξη τον ακρωτηριασμό του σκέλους. Η κατάσταση επιπλέκεται περισσότερο αν υπάρχει μειωμένη αιμάτωση στα κάτω άκρα από τα αποφραγμένα αγγεία, δηλαδή αποφρακτική αρτηριοπάθεια. Η συνέπεια της συνύπαρξης των δύο παραπάνω καταστάσεων είναι τα έλκη και η γάγγραινα στα κάτω άκρα με τελική κατάληξη επίσης τον ακρωτηριασμό.
Νέο τεστ
Η έγκαιρη διάγνωση της νευροπάθειας αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στην προσπάθεια για πρόληψη των προβλημάτων των κάτω άκρων. Προς την κατεύθυνση αυτή βοηθάει σημαντικά ένα νέο τεστ, το neuropad, που είναι εύκολο, μπορεί να γίνει από τα άτομα με διαβήτη στο σπίτι σε 10 λεπτά και τα αποτελέσματα για την ύπαρξη ή όχι νευροπάθειας είναι λίαν αξιόπιστα και εφάμιλλα εκείνων που λαμβάνονται με πολύπλοκες εξετάσεις. Το τεστ μπορεί να το προμηθευτούν τα άτομα με διαβήτη δωρεάν με την αγορά συγκεκριμένων σκαριφιστήρων που χρησιμοποιούν ούτως ή άλλως για το τσίμπημα του δακτύλου προκειμένου να μετρήσουν το σάκχαρό τους ή με πολύ μικρό κόστος από τα φαρμακεία. Η εξέταση συνιστάται να γίνεται μία με δύο φορές το χρόνο.
Τα έλκη
Για τη θεραπεία των ελκών και την πρόληψη των ακρωτηριασμών βοηθούν τα ειδικά ορθοπαιδικά υποδήματα και τα πέλματα, τα αλγινικά σε υγρή μορφή, όπως είναι το φλαμινάλ ζελ και ορισμένα επιθέματα (κάλτσες διαβητικού ποδιού). Ολα τα ανωτέρω, όπως επισημάνθηκε χθες, καλύπτονται από τα ασφαλιστικά ταμεία σε ποσοστό μέχρι 75%.
Μεγάλη σημασία για την πρόληψη των ελκών έχει η αντιμετώπιση της ξηροδερμίας των άκρων ποδών και ιδιαίτερα των πελμάτων με την εφαρμογή κρεμών ενυδάτωσης που έχουν ένδειξη για το διαβήτη ή ειδικές κάλτσες που είναι διαθέσιμες στα φαρμακεία.