Θα έπρεπε η ευρωπαϊκή αριστοκρατία να μην είναι τόσο σκληρή με την Ελλάδα. Αν όχι για λόγους αλληλεγγύης, τουλάχιστον λόγω «ειλικρίνειας μεταξύ κατεργαραίων».
Ο Ζοζέ Μανουέλ Ντουράο Μπαρόζο, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, φοβάται για τη ζωή του. Εχοντας μείνει στην Ιστορία ως ο άνθρωπος που έστρωσε το κόκκινο χαλί κι έκανε το κέτερινγκ στη φιέστα των Μπους και Μπλερ στις Αζόρες, εκεί όπου η «συμμαχία των προθύμων» ανακοίνωσε την εισβολή στο Ιράκ, ο Μπαρόζο έχει δεχτεί απειλές κατά της ζωής του. Σε αντίθεση με τους προκατόχους του Πρόντι και Σαντέρ, που έβγαιναν ασυνόδευτοι για βόλτα στις Βρυξέλλες, τον Μπαρόζο προστατεύουν πέντε σωματοφύλακες Πορτογάλοι, οι οποίοι πληρώνονται και από την Ε.Ε. και από την πορτογαλική αστυνομία. Αυτό αντιβαίνει στους κανόνες της Ε.Ε., αυτούς που επιτηρεί η Επιτροπή στην οποία προΐσταται ο Ζοζέ Μπαρόζο.
Ομως, τη στιγμή που δίνει στους σωματοφύλακές του τουλάχιστον 28 μισθούς και ποιος ξέρει πόσα επιδόματα, θα είναι το λιγότερο ειρωνικό αν ζητήσει από τους Ελληνες να χάσουν το δώρο του Πάσχα ή το επίδομα αδείας.
Αναμφίβολα, ο επικεφαλής της Κομισιόν είναι large τύπος, ειδικά στα ταξίδια του. Σ’ αυτά ξόδεψε μέσα στο 2009 συνολικά 730.230 ευρώ. Στο ποσόν συμπεριλαμβάνονται «μετακινήσεις», «εκτός έδρας» και «έξοδα παραστάσεως», όσα γενικώς αφαιρούνται από τους δημόσιους υπαλλήλους στην Ελλάδα, που ο Μπαρόζο εισπράττει μέχρι δεκάρας. Τα χρήματα αυτά είναι σχεδόν τα διπλάσια απ’ όσα ξόδεψε το νούμερο δύο της λίστας των σπάταλων Επιτρόπων και περίπου 100 φορές περισσότερα από τα έξοδα του Σταύρου Δήμα.
Τουλάχιστον τα παραπάνω μπορούμε να τα γράψουμε στις ελληνικές εφημερίδες. Αντίθετα, στη Γαλλία απαγορεύεται στον Τύπο να αναφερθεί στην καταδίκη του πρώην Επιτρόπου Μπαρό. Ο Ζ. Μπαρό το 2000 καταδικάστηκε από γαλλικό δικαστήριο μαζί με άλλους δύο πρώην υπουργούς για 24,7 εκατομμύρια «μαύρα» φράγκα που μεγάλες επιχειρήσεις κατέθεσαν σε λογαριασμούς στην Ελβετία.
Η προεδρική αμνηστία, που του χορηγήθηκε βάσει ενός αυτοκρατορικού δικαιώματος που είχε προβλέψει να παραχωρήσει στον εαυτό του ο Σιράκ, έσβησε σαν σφουγγάρι τις νομικές συνέπειες των πράξεών του, δηλαδή την ποινή φυλάκισης οκτώ μηνών και τη στέρηση των πολιτικών δικαιωμάτων του για δύο έτη.
Δωρεάν διακοπές
Αλλη εξαιρετική περίπτωση είναι ο Πίτερ Μάντελσον, ο Αγγλος λόρδος των Βρετανών Εργατικών, νυν μέλος της κυβέρνησης Μπράουν και πρώην Επίτροπος Εμπορίου της πρώτης Επιτροπής Μπαρόζο. Ο λόρδος Μάντελσον κατά τη διάρκεια της Επιτροπείας του έδειξε αξιοζήλευτη ικανότητα να κάνει δωρεάν διακοπές σε θαλαμηγούς μεγιστάνων, είτε Αμερικανών, όπως ο συνιδρυτής της Microsoft, Πολ Αλεν, είτε Ρώσων, όπως ο Ολεγκ Ντερίπασκα.
Επίσης, ο λόρδος, ενεργώντας με αυτοθυσία, προκειμένου να δείξει την εμπιστοσύνη του στα κινέζικα γαλακτοκομικά προϊόντα, που με ζήλο προώθησε ως Επίτροπος έναντι των ευρωπαϊκών και που πλήττονταν απ’ το σκάνδαλο μελαμίνης το 2008, ήπιε ένα γιαούρτι made in China μπροστά στις κάμερες. Το αποτέλεσμα ήταν πως ελάχιστες μέρες μετά κατέληξε σε νοσοκομείο με πέτρα στα νεφρά, ίσως, αν και δεν θα το παραδεχόταν ο λόρδος, απ’ τη μελαμίνη που περιείχε το εκλεκτό γιαουρτάκι.
Ο Ολι Ρεν κάνει τη δεύτερη θητεία του στην Κομισιόν, αυτή τη φορά ως Επίτροπος… Ελλάδας, επόπτης της σκληρής λιτότητας στη χώρα μας. Αν και τον συνοδεύουν φήμες περί επιβολής σκληρής πειθαρχίας, η πρώτη του θητεία θα μπορούσε να μας πείσει πως είναι ανοιχτοχέρης. Για παράδειγμα, ως Επίτροπος Διεύρυνσης ο Ρεν έκανε δωρεές δισεκατομμυρίων ευρώ από τον κοινοτικό προϋπολογισμό, χρήματα που πετάχτηκαν μονομιάς στο τρύπιο βαρέλι της διαφθοράς στο Κόσοβο. Το 2008 χάρισε πάνω από μισό δισ. στο ευρωπαϊκό προτεκτοράτο των Βαλκανίων.
Ούτε ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Ζαν-Κλοντ Τρισέ, έχει μείνει μακριά από μπλεξίματα με τον νόμο. Μάλιστα, αυτά παραλίγο να του στερήσουν την ήδη καπαρωμένη θέση στην οποία βρίσκεται σήμερα, όταν το 2003 στάθηκε στο εδώλιο του κατηγορουμένου σε γαλλικό δικαστήριο.
Ο Τρισέ κατηγορήθηκε πως ψευδώς βεβαίωνε την ευρωστία της Credit Lyonnais, τη στιγμή που η γαλλική τράπεζα ήταν στο χείλος της κατάρρευσης. Ως κατηγορούμενος ο Τρισέ ισχυρίστηκε πως παραπλανήθηκε απ’ την τράπεζα. Αθωώθηκε, έφεση δεν ασκήθηκε από τη διωκτική αρχή και διορίστηκε στην ΕΚΤ τον ίδιο χρόνο. Ακόμα κι ο επίδοξος διάδοχος του Τρισέ, ο διοικητής της Τράπεζας της Ιταλίας, Μάριο Ντράγκι, ο οποίος υπήρξε αντιπρόεδρος της Goldman Sachs κατά την περίοδο 2002-2005, φέρεται να εμπλέκεται στα δάνεια με τα οποία η τράπεζα «διευκόλυνε» την Ελλάδα, ώστε να κρύψει το χρέος της.
ΒΟΛΦΓΚΑΝΓΚ ΣΟΪΜΠΛΕ
Οπλα, λαδώματα και μια αυτοκτονία
Ενα πολιτικό θρίλερ καθήλωσε στα τέλη της δεκαετίας του ‘90 τη γερμανική κοινή γνώμη. «Σκηνοθέτης» του υπήρξε ο Γερμανός επιχειρηματίας Καρλ Χανς Σράιμπερ, ο οποίος είχε καταφύγει στον Καναδά, φροντίζοντας με μαεστρία να κρατά υπό «ομηρεία» μια ολόκληρη Ομοσπονδιακή Δημοκρατία. Ο 65χρονος, τότε, έμπορος όπλων άνοιξε για τους Γερμανούς χριστιανοδημοκράτες το «κουτί της Πανδώρας» για να ξεπηδήσει το μεγαλύτερο οικονομικό σκάνδαλο που έχει καταγραφεί στην πολιτική ιστορία της χώρας. Ο Σράιμπερ είχε αποκαλύψει, μεταξύ άλλων, ότι είχε παραδώσει στον ηγέτη της CDU, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, το ποσό των 100.000 μάρκων αν και ο τελευταίος το αρνείτο επί μήνες κατηγορηματικά.
Ωστόσο, στις αρχές του 2000 αναγκάστηκε να το παραδεχτεί, αποκαλύπτοντας ότι υπήρξε και δεύτερη συνάντηση μαζί του, κάτι που επίσης αρνείτο. Η άκρη του νήματος στην υπόθεση Σράιμπερ άρχισε να ξετυλίγεται σε δημόσια θέα όταν η γερμανική αστυνομία ερεύνησε την κατοικία του, «σκοντάφοντας» πάνω στη «μαύρη» ατζέντα του επιχειρηματία, η οποία περιείχε δεκάδες ονόματα επιφανών πολιτικών και εκπροσώπων της οικονομικής ολιγαρχίας.
Σε συνεργασία με τον πρώην αρχηγό της Χριστιανοκοινωνικής Ενωσης (CSU), Φρανς Γιόζεφ Στράους προέβαινε σε πωλήσεις ελικοπτέρων και αεροσκαφών, καρπώνοντας προμήθειες δεκάδων εκατομμυρίων μάρκων.
Γεγονός αναμφισβήτητο πάντως είναι ότι ο Σόιμπλε είχε δις αρνηθεί πως γνώριζε τον Σράιμπερ ενώ κατόπιν, έπειτα από κάθε αποκάλυψη, το επιβεβαίωνε.
Στον απόηχο του σκανδάλου, ο οικονομικός υπεύθυνος του κόμματος αυτοκτονεί «για προσωπικούς λόγους», ερευνητική επιτροπή της Βουλής κλητεύει τον «δεινόσαυρο της γερμανικής πολιτικής», Χριστιανοδημοκράτη πρώην καγκελάριο Χέλμουτ Κολ, ενώ ο Σόιμπλε ζητάει συγνώμη από τα μέλη του Κοινοβουλίου επειδή είχε αποκρύψει από την κοινή γνώμη τη «δωρεά» από τον Σράιμπερ, μια «χορηγία» ωστόσο που δεν κατεγράφη στα λογιστικά βιβλία.
Ευγενική… χορηγία
Συνεργάτης του τότε προέδρου της Γαλλίας, Φρανσουά Μιτεράν αποκαλύπτει ότι η υπό κρατική ιδιοκτησία, πετρελαϊκή «Elf Aquitaine» υπήρξε «ευγενικός χορηγός» των Χριστιανοδημοκρατών κατά τη διάρκεια του εκλογικού έτους 1994 στη Γερμανία.
Στο σκάνδαλο εξαγοράς του διυλιστηρίου του ανατολικογερμανικού βιομηχανικού κέντρου στη Λόινα από τη γαλλική εταιρεία πετρελαιοειδών Elf, συμφωνία που… προέβλεπε εκατομμύρια μάρκα σε προμήθειες, φέρεται να εμπλέκεται και το όνομα του Σόιμπλε, χωρίς ωστόσο ποτέ αυτό να αποδειχτεί.
ΤΑ… ΑΠΛΥΤΑ ΤΩΝ ΕΠΙΚΡΙΤΩΝ
Tα σκάνδαλα τρώνε το 5% του προϋπολογισμού της ΕΕ
Οι ελληνικοί προϋπολογισμοί έχουν υπάρξει τραγικοί, αλλά κι οι προϋπολογισμοί της Ε.Ε. δεν χαρακτηρίζονται από ιδιαίτερη διαφάνεια. Μέρος των δαπανών ελέγχεται απ’ το Ελεγκτικό Συνέδριο που είναι το αρμόδιο όργανο της Ε.Ε. για την έγκριση του προϋπολογισμού. Παρατυπίες διαπιστώνονται κάθε χρόνο, που τρώνε περίπου το 5% του ετήσιου προϋπολογισμού της Ε.Ε. εδώ και δεκάδες χρόνια.
Οι σχετικές εκταμιεύσεις έφτασαν τα 5 δισεκατομμύρια ευρώ το 2008. Το Ελεγκτικό Συνέδριο, καθώς δεν έχει νομικές εξουσίες, πρέπει να ενημερώνει σε τέτοιες περιπτώσεις την OLAF, την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Καταπολέμησης Απάτης, η οποία ιδρύθηκε μετά την πτώση της Επιτροπής Σαντέρ το 1999. Τότε η σωρεία αποκαλύψεων για διορισμούς των παιδιών και… αγαπητικών των Επιτρόπων στο ευρωδημόσιο, προκάλεσε την παραίτηση της Επιτροπής. Πολύ σπάνια προχωράει τις έρευνες η OLAF, κι αυτό συμβαίνει αν κι εφόσον μια υπόθεση λάβει δημοσιότητα.
Σε τέτοιες περιπτώσεις ίσως διεξάγει έρευνα, όχι με θεαματικά αποτελέσματα πάντα. Μια τέτοια υπόθεση ήταν αυτή με τα μαγειρεμένα στοιχεία της Eurostat το 2002, όταν τα greek statistics δεν ήταν το μόνο ανέκδοτο στην Ευρώπη. Η υπόθεση ήταν η μεγαλύτερη κρίση που αντιμετώπισε ο Ρομάνο Πρόντι, επικεφαλής της Επιτροπής την πενταετία 1999-2004. Αφορούσε τήρηση διπλών βιβλίων, σύναψη εικονικών συμβολαίων και διαχείριση μυστικών κονδυλίων. Η OLAF ενεπλάκη πολύ αργά στην υπόθεση και μόνο για να βρει τον πληροφοριοδότη που προερχόταν από τις τάξεις της, ως εκ τούτου στράφηκε κυρίως κατά του Βέλγου δημοσιογράφου που αποκάλυψε την υπόθεση.
Από επίτροποι λομπίστες με 500 ευρώ την ώρα
Κι άλλες πολύκροτες υποθέσεις θάφτηκαν σιωπηλά από τους «αδιάφθορους» της Ε.Ε.. Για παράδειγμα, η έρευνα που είχε διατάξει η Κομισιόν εναντίον των εταιρειών κινητής τηλεφωνίας για υπερβολικές χρεώσεις περιαγωγής (roaming), όταν διαπιστώθηκε ότι η επιβολή τεράστιων προστίμων στις εταιρείες θα ήταν μονόδρομος, διακόπηκε. Παράλληλα, έγινε κάθε προσπάθεια να δοθεί μεγάλη δημοσιότητα στην οδηγία της Επιτροπής με την οποία το περασμένο καλοκαίρι μειώθηκαν οι χρεώσεις περιαγωγής.
Πολύ χαρακτηριστική της διαπλοκής εταιρικών συμφερόντων στα θεσμικά όργανα της Ε.Ε. είναι η ώσμωση του προσωπικού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τα μεγάλα λόμπι. Αρκετοί πρώην Επίτροποι έπιασαν δουλειά ως λομπίστες, βομβαρδίζοντας με δωράκια όσους κάθονται στις θέσεις που τους ενδιαφέρουν, καθώς και ως σύμβουλοι σε επιχειρήσεις του τομέα ευθύνης τους στην Κομισιόν.
Οι πρώην Επίτροποι χρεώνουν τις «συμβουλευτικές υπηρεσίες» που παρέχουν έως και 500 ευρώ την ώρα. Ακόμα χειρότερα, όπως αποκάλυψε ο Ολλανδός ευρωβουλευτής Πολ Βαν Μπουιτένεν, που με τις ερωτήσεις του οδήγησε στην πτώση της Επιτροπής Σαντέρ, ο -επίσης Ολλανδός- Φριτς Μπόλκεσταϊν, ως ενεργό μέλος της Επιτροπής είχε αμειβόμενη σχέση με τη Shell και τη Menatep, την τραπεζική εταιρεία του Χοντορκόβσκι, του πλουσιότερου Ρώσου τότε και σήμερα «φιλοξενούμενο» στις ρωσικές φυλακές. O Μπαρόζο, αφού αμφισβήτησε τα στοιχεία γύρω από τον ακριβή χρόνο που ο Μπόλκεσταϊν έκανε μερικές ευαίσθητες διαρροές, δεν προχώρησε σε οποιαδήποτε έρευνα.
Νικήτας Κουριδάκης