Στην Ελλάδα 1.259 ασθενείς περιμένουν το σωτήριο μόσχευμα

ΕΛΕΝΑ ΦΥΝΤΑΝΙΔΟΥ |

«ΕΝΑ ΠΡΩΙΝΟ σηκώθηκα από το κρεβάτι με το πρόσωπό μου έντονα πρησμένο. Εχουν περάσει περίπου 18 χρόνια από τότε, το θυμάμαι όμως σαν να ΄γινε χθες. Είχα τρομάξει. Επισκέφθηκα γιατρούς, έκανα πολλές εξετάσεις… Νοσηλεύτηκα δέκα μήνες στο Λαϊκό Νοσοκομείο. Οι εξετάσεις έδειξαν απώλεια λευκώματος από τα ούρα και νεφρική ανεπάρκεια. Ηταν μεγάλο το σοκ. Το άντεξα… Από τα δεκαέξι

μου χρόνια κάνω αιμοκάθαρση και ζω με την ελπίδατης μεταμόσχευσης…». Η κυρία Ελένη Τριάντου,

πρόεδρος του Συλλόγου Νεφροπαθών Νομού Φθιώτιδας,είναι μόλις 34 ετών. Μπαίνει στο μηχάνημα τρεις φορές την εβδομάδα. «Από τους περιορισμούς που έχουμε στην κατανάλωση νερού, φρούτων και γαλακτοκομικών,χειρότερη είναι η εξάρτηση από το μηχάνημα.Πρώτα πρέπει να βρούμε θέση σε μονάδα τεχνητού νεφρού και έπειτα να κανονίσουμε τις διακοπέςμας» δηλώνει.

Η κυρία Τριάντου έχει κληθεί αρκετές φορές να υποβληθεί σε μεταμόσχευση, αλλά ως σήμερα αυτό δεν κατέστη δυνατό. «Βρίσκομαισε λίστα αναμονής 16 χρόνια. Πρώτη φορά με κάλεσαν στα οκτώ χρόνια που έκανα αιμοκάθαρση» αναφέρει, τονίζοντας ότι η Ελλάδα βρίσκεται ακόμη πολύ πίσω σε ό,τι αφορά τις μεταμοσχεύσεις. «Υπάρχει μεγάλη ανάγκη σε μοσχεύματα,όχι μόνο νεφρώναλλάκαι καρδιάς, ήπατος και πνευμόνων. Ωστόσοη Ελλάδαβρίσκεται πολύ χαμηλάστην ευρωπαϊκή λίστατης δωρεάς οργάνων. Στην Ευρώπη οι δωρητές οργάνων είναι κατά μέσον όρο 20-25 άτομα ανά εκατομμύριοπληθυσμού (στην Ισπανία είναι 34 άτομα ανά εκατομμύριο πληθυσμού), ενώ στην Ελλάδα είναι μόλις8,9 οι δωρητές οργάνωνανά εκατομμύριο πληθυσμού,σύμφωνα με τα στοιχεία του 2008 που ήταν η “δυνατή” μας χρονιά στον τομέα των μεταμοσχεύσεων»σημειώνει. Σύμφωνα με την κυρία Τριάντου, η λίστα μπορεί να συρρικνωθεί αν λυθούν τα οργανωτικά προβλήματα των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, στελεχωθούν με προσωπικό οι συγκεκριμένες μονάδες και δοθούν κίνητρα στους γιατρούς «… οι οποίοι δίνουν αγώνα στις εντατικές για να κρατήσουν ανθρώπους στη ζωή».

Σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ), 1.259

άτομα περιμένουν το σωτήριο μόσχευμα. Από αυτούς, 1.200 πρέπει να υποβληθούν σε μεταμόσχευση νεφρού, δεκαπέντε καρδιάς, τέσσερις πνευμόνων και 40 ήπατος. «Οι ανάγκες είναι επίσηςμεγάλες σε κερατοειδείς,δέρμα, οστά και μυελότων οστών» προσθέτει η νεφρολόγος, προϊσταμένη του ΕΟΜ κυρία Αθηνά Γόμπου.

▅ Νέα ζωή

Τυχερός μέσα στην ατυχία του ο 57χρονος Χρήστος Τσιούτρας, γραμματέας του Συλλόγου Νεφροπαθών Φθιώτιδας, βρήκε δύο φορές μόσχευμα. Η πρώτη μεταμόσχευση απέτυχε, η δεύτερη όμως του χάρισε νέα ζωή. «Πρόβλημα με τους νεφρούςμου αντιμετωπίζω την τελευταία εικοσαετία. Είχα ήδη ένα παιδάκι δυόμισιετών όταν έμαθα ότι πάσχω από πολυκυστικό νεφρό-μια σοβαρή κληρονομικήπάθηση- και το μόνοπου ευχόμουν ήταν να μην την έχει κληρονομήσει και το παιδί μου. Ευτυχώς μέχρι στιγμής έχουμε σταθείσε αυτό τυχεροί. Ξεκίνησααιμοκάθαρση σε ηλικία36-37 ετών και μέσα σε δύο χρόνια βρέθηκε το πρώτο μόσχευμα. Εκανα μεταμόσχευση στο ΑΧΕΠΑ από πτωματικό δότη. Δεν πήγε καλά. Μπήκα ξανά στην αιμοκάθαρση και τρία χρόνια μετά με ξανακάλεσανγια μεταμόσχευση. Αυτήτη φορά η επέμβαση πήγε καλά. Μετά τη μεταμόσχευσηάλλαξε η ζωή μου. Μπορώ να κάνω διακοπές,να μετακινούμε εύκολα,να εργάζομαι καλύτερα…».

Ωστόσο, για τον 56χρονο κ. Β. Μαραγκάκη η μεταμόσχευση δεν αποτελεί λύση. «Εξαιτίας σοβαρού αγγειακού προβλήματος δεν μπορώ να υποβληθώ σε μεταμόσχευση. Το έχω αποδεχτεί και για μένα η αιμοκάθαρση είναι πλέον παιχνίδι» τονίζει. Ο κ. Μαραγκάκης κάνει αιμοκάθαρση εδώ και 20 χρόνια. Το μόνο που ζητάει είναι να μπορεί να πηγαίνει πότε πότε καμιά βόλτα εκτός Αθηνών και να μην τον κρατάει πίσω το μηχάνημα. «Παλαιότεραπήγαινα στην Κρήτη και έκανα αιμοκάθαρσησε ιδιωτικές κλινικές.Οταν όμωςαποφάσισαένα καλοκαίρι να πάω στην Κέρκυρα, δεν τα κατάφεραδιότιδεν βρήκα θέση σε μονάδα τεχνητού νεφρού»εξηγεί.

▅ Μείον 30%

«Από τα δεκαέξι μου χρόνια κάνω αιμοκάθαρση και ζω με την ελπίδα της μεταμόσχευσης…» λέει η 34χρονη νεφροπαθής Ελένη Τριάντου

Μείωση των μεταμοσχεύσεων κατά 30% καταγράφηκε στην Ελλάδα το 2009, παρ΄ ότι αυξήθηκαν κατά 53% οι δωρητές οργάνων. Σύμφωνα με τους εκπροσώπους του ΕΟΜ, για τη μείωση αυτή ευθύνονται οργανωτικοί κυρίως λόγοι που σχετίζονται με τη λειτουργία των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας. Στοιχεία του Οργανισμού δείχνουν ότι τους πρώτους εννέα μήνες του τρέχοντος έτους, 3.096 πολίτες απέκτησαν κάρτα δωρητή οργάνων. Κατά το αντίστοιχο διάστημα των δύο προηγούμενων ετών οι δωρητές έφταναν τα 1.745 (2008) και 1.721 (2007) άτομα. Η αύξηση αυτή, ωστόσο, δεν συνοδεύτηκε από αντίστοιχη αύξηση των μεταμοσχεύσεων οι οποίες παρουσίασαν κάμψη. Συγκεκριμένα, ως σήμερα έχουν πραγματοποιηθεί 131 μεταμοσχεύσεις οργάνωναπό 60 δότες- ενώ το αντίστοιχο διάστημα του 2008 οι μεταμοσχεύσεις είχαν φτάσει τις 195, από 73 δότες.

«Η δωρεά οργάνων προς μεταμόσχευση δεν έχει φθάσεισε επίπεδα που να προσεγγίζουντις πραγματικές ανάγκες της χώρας. Κάποια θετικά σημάδια οφείλονταν περισσότερο σε γεγονότα που ευαισθητοποίησαν τους πολίτες προς την κατεύθυνσητης δωρεάς. Το πρόβλημαόμωςείναι ότι δεν υπάρχει σταθερή ανοδική πορεία των μεταμοσχεύσεων»δηλώνει προς «Το Βήμα» ο διευθυντής του Νεφρολογικού Τμήματος και υπεύθυνος νεφρολόγος της Μονάδας Μεταμόσχευσης Νεφρού κ. Ι. Μπολέτης. Οπως επισημαίνει, η ιδέα της δωρεάς οργάνων προς μεταμόσχευση «…δεν προωθείταιόπως θα ΄πρεπε και οργανωμένα από τους αρμόδιουςφορείς».

▅ Δωρεάν δότε…

Ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Νεφροπαθών κ. Γ. Καστρινάκης σημειώνει ότι για την αύξηση του αριθμού των δωρητών και κατ΄ επέκταση των μεταμοσχεύσεων πρέπει να γίνουν μεθοδικές κινήσεις από την πλευρά της πολιτείας σε συνεργασία με τους συλλόγους πασχόντων και τους ειδικούς επιστήμονες. Η εικόνα- προσθέτει- θα αλλάξει μόνο αν στελεχωθούν τα μεταμοσχευτικά τμήματα με χειρουργούς και νοσηλευτές, καλυφθούν οι κενές θέσεις προσωπικού στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας και προσληφθούν κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι και συντονιστές μεταμοσχεύσεων. Οι τελευταίοι ενημερώνουν τους συγγενείς των εγκεφαλικά νεκρών ατόμων για τη δωρεά οργάνων. Ο κ. Καστρινάκης προτείνει επίσης την τροποποίηση του νομοθετικού πλαισίου προκειμένου να καταστεί δυνατή η διεύρυνση της δεξαμενής των δωρητών. Οπως εξηγεί, «αυτό σημαίνει ότι πρέπει να επεκταθεί η δυνατότηταδωρεάς οργάνων σε συγγενείς εξ αγχιστείας (π.χ. ο πεθερός προς τον γαμπρό)και εξ αίματος (π.χ. πρώτα ξαδέρφια),καθώς και σε εκείνους που έχουν πνευματικήσυγγένεια (π.χ. ο νονόςστο βαφτισιμιό)».