Μέχρι και 25% θα πρέπει να μειωθούν οι συντάξεις, σε περίπτωση που περάσουν τα σκληρά μέτρα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και των επιτελών της Ε.Ε. για περικοπές σε μισθούς και δώρα στον ιδιωτικό τομέα. Αυτό οφείλεται στο ότι η μείωση των μισθών θα οδηγήσει σε μείωση των καταβαλλόμενων εισφορών, με αποτέλεσμα την οικονομική αιμορραγία των ασφαλιστικών φορέων.
Σε μια τέτοια περίπτωση -και με δεδομένο πως η “μαύρη τρύπα” των μεγάλων ταμείων ξεπερνά ήδη τα δύο δισεκατομμύρια ευρώ- η μείωση των συντάξεων θα αποτελέσει μονόδρομο. Πρόκειται για το χειρότερο σενάριο για τους ασφαλισμένους, καθώς οι αλλαγές θα τρέξουν άμεσα και με τη μέθοδο του “ντόμινο” θα επηρεάσουν μισθούς και συντάξεις.
Από την πλευρά τους ο υπουργός Εργασίας Αν. Λοβέρδος και ο υφυπουργός Γ. Κουτρουμάνης είναι κατηγορηματικά αντίθετοι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Με δηλώσεις τους έχουν ταχθεί κατά της μείωσης των μισθών στον ιδιωτικό τομέα, τονίζοντας πως ένα τέτοιο μέτρο θα οδηγήσει σε πρόσθετα προβλήματα.
Επιπτώσεις
Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία για τις επιπτώσεις που θα έχει στο ασφαλιστικό σύστημα το προτεινόμενο “πετσόκομμα” του εισοδήματος των εργαζομένων. Ενδεικτικά αναφέρεται πως:
Η κατάργηση του 13ου και 14ου μισθού θα έχει ως αποτέλεσμα τα ταμεία να χάσουν 2 δισεκατομμύρια ευρώ. Για να αντισταθμιστεί αυτή η απώλεια, θα πρέπει οι συντάξεις να μειωθούν κατά 11% σε όλα τα ασφαλιστικά ταμεία. Μια εναλλακτική λύση θα μπορούσε να είναι η κατάργηση των δώρων και του επιδόματος άδειας στους συνταξιούχους.
Η μείωση των αποδοχών κατά 10% στον ιδιωτικό τομέα θα οδηγήσει στη συνέχεια σε μείωση των συντάξεων έως και 14% για να καλυφθεί η απώλεια των ταμείων.
Την ίδια στιγμή η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας δίνει “μάχη” για να τιθασεύσει τα ελλείμματα και να περιορίσει τις δαπάνες, σε μία προσπάθεια να αποφύγει τα επώδυνα μέτρα. Στόχος είναι το ασφαλιστικό σύστημα να εξοικονομήσει φέτος δύο δισεκατομμύρια ευρώ από την πάταξη της εισφοροδιαφυγής και την αντιμετώπιση των ανεξέλεγκτων δαπανών.
Είναι χαρακτηριστικό πως οι απώλειες των ταμείων από τη μαύρη εργασία αγγίζουν τα 8 δισεκατομμύρια ευρώ τον χρόνο. Την ίδια στιγμή το ένα τρίτο των δαπανών στους κλάδους υγείας είναι αποτέλεσμα τεχνητής ζήτησης και δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες των ασφαλισμένων.
Σημειώνεται πως τα πρώτα μηνύματα είναι ενθαρρυντικά και φαίνεται πως υπάρχει μία αύξηση 3% με 4% των εσόδων τους πρώτους μήνες του έτους. Σε περίπτωση που τα μέτρα συνεχίσουν να αποδίδουν εκτιμάται πως στο τέλος του έτους θα εισρεύσουν στα ταμεία 2,2 δισεκατομμύρια ευρώ (δηλαδή 200 εκατομμύρια περισσότερα από ό,τι αρχικά είχε υπολογιστεί).
Τέσσερα τα μέτωπα
Πιέζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για νέα πιο σκληρά μέτρα
Σε τεντωμένο σχοινί προσπαθεί να ισορροπήσει η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας, καθώς από τη μία δέχεται… έξωθεν πιέσεις για σκληρότερες αλλαγές στο Ασφαλιστικό και από την άλλη έχει να αντιμετωπίσει την έντονη αντίδραση των συνδικάτων. Τα πρώτα στοιχεία για την ασφαλιστική μεταρρύθμιση στάλθηκαν την Παρασκευή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και η “αλληλογραφία” θα συνεχιστεί μέχρι τις 26 Απριλίου.
Επί ποδός πολέμου βρίσκεται το συνδικαλιστικό κίνημα, που ετοιμάζεται να απαντήσει με κινητοποιήσεις στις προωθούμενες αλλαγές. Η αρχή γίνεται από το ΠΑΜΕ με 48ωρη απεργία την Τετάρτη και την Πέμπτη, ενώ και η ΑΔΕΔΥ κάνει 24ωρη απεργία την Πέμπτη.
Στο μεταξύ, η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας περιμένει την “απάντηση” της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία σύμφωνα με πληροφορίες ζητεί ακόμα σκληρότερα μέτρα. Συγκεκριμένα η Κοινότητα αναμένεται να παρέμβει σε τέσσερα καυτά θέματα, ζητώντας:
Την επίσπευση των αλλαγών στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων, που με βάση τον κυβερνητικό σχεδιασμό θα ξεκινήσουν το 2018. Η Κοινότητα πιέζει για εφαρμογή των μέτρων από το 2013 και ζητεί περισσότερες διευκρινίσεις για τους συντελεστές υπολογισμού των συντάξεων (ώστε να περιοριστεί το ποσοστό αναπλήρωσης). Από την πλευρά τους, ο υπουργός Αν. Λοβέρδος και ο υφυπουργός Γ. Κουτρουμάνης επισημαίνουν πως δεν είναι δυνατόν να επισπευσθούν οι αλλαγές, καθώς πρέπει να βρεθούν τα απαραίτητα χρήματα για την αλλαγή της δομής του συστήματος.
Την επέκταση όλων των ρυθμίσεων και στο ασφαλιστικό καθεστώς των δημοσίων υπαλλήλων. Σημειώνεται πως “μάχη” δίνεται για την εξίσωση των ορίων συνταξιοδότησης αντρών και γυναικών στο Δημόσιο, με την κυβέρνηση να προτείνει οι αλλαγές να ξεκινήσουν το 2013.
Την επιβολή νέων μέτρων -π.χ. μείωση των συντάξεων- στα ελλειμματικά Ταμεία για να μειωθεί η κρατική χρηματοδότηση. Οι πρώτες περικοπές θα γίνουν στα Ταμεία του ΟΤΕ, της ΔΕΗ και στον Οργανισμό Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών.
Την αύξηση του γενικού ορίου συνταξιοδότησης από το 65ο στο 67ο έτος της ηλικίας. Αντίθετοι σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο είναι οι Αν. Λοβέρδος και Γ. Κουτρουμάνης, που επισημαίνουν πως μέχρι το 2015 η μέση ηλικία συνταξιοδότησης θα πάει από τα 61,4 στα 63,5 έτη.
Κατερίνα Κοκκαλιάρη
kokkaliari@pegasus.gr