Το μόνο εμβόλιο που δεν θα εφευρεθεί ποτέ είναι αυτό κατά των μαζικών ψυχώσεων. Αυτός είναι ο λόγος που πολλά μεγάλα, κυρίως, αρνητικά γεγονότα οδηγούν τους ανθρώπους σε αντιδράσεις πανικού.
Σειρά γεγονότων αποδεικνύουν του λόγου το αληθές: Οι προφητείες του Νοστράδαμου για επερχόμενες μεγάλες καταστροφές. Ο ηθοποιός Ορσον Γουέλς, ο οποίος διέκοψε την κανονική ροή του προγράμματος στο ραδιοφώνο και άρχισε να μεταδίδει την εισβολή εξωγήινων από τον πλανήτη Αρη στην πολιτεία του Νιου Τζέρσεϊ και έβγαλε πανικόβλητους χιλιάδες ακροατές που δεν κατάλαβαν ότι η είδηση ήταν ψεύτικη, προκαλώντας μαζική υστερία στις βορειοανατολικές πολιτείες των ΗΠΑ.
Ο Ψυχρός Πόλεμος που έφερε τον Κόκκινο Τρόμο, την πολιτικά καλλιεργημένη ψύχωση του μέσου Αμερικανού ότι αργά ή γρήγορα οι σοβιετικοί πυρηνικοί πύραυλοι θα εκτοξεύονταν με στόχο τη χώρα του. Το πυρηνικό ατύχημα στο Τσέρνομπιλ και οι «τρελές αγελάδες», αλλά και οι δύο μεγάλοι φόβοι της ανθρωπότητας που διαψεύστηκαν την Πρωτοχρονιά του 2000. Ηταν ο περίφημος «ιός του 2000» που αποδείχθηκε πολύ ανίσχυρος μπροστά στους διπλούς και τριπλούς ελέγχους των ηλεκτρονικών συστημάτων, και οι εκατοντάδες ή χιλιάδες άνθρωποι-μέλη αιρέσεων, οι οποίοι ετοιμάζονταν να αυτοκτονήσουν το πρώτο εικοσιτετράωρο του νέου χρόνου…
Μαζικές ψυχώσεις σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, ορμώμενες από την επικαιρότητα, που οδηγούν όμως πάντα σε έναν ανεξέλεγκτο και κακώς εννοούμενο πανικό, αλλά και στις αίθουσες αναμονής των ψυχολόγων.
Δεν αποκλείεται μια επανάληψη ανάλογων αντιδράσεων να δούμε και τώρα με τη νέα γρίπη. Υπό την απειλή της τίποτα δεν θα είναι το ίδιο, καθώς η μέχρι τώρα πορεία της μας καθιστά επιφυλακτικούς απέναντι σε όποιον βήχει ή φτερνίζεται. Ηδη πολλές μητέρες προβληματίζονται για το αν πρέπει να στείλουν τα παιδιά τους από τον Σεπτέμβριο στους παιδικούς σταθμούς ή να τα κρατήσουν στο σπίτι, αν θα τα πηγαίνουν με την ίδια ευκολία στους παιδότοπους και σε άλλους χώρους όπου συγχρωτίζεται πολύς κόσμος.
Προτροπές
Οι μουσουλμάνοι προτρέπονται εδώ και μέρες να μην προσέλθουν για προσκύνημα στη Μέκκα. Προτιμούν να στερηθούν μια τόσο ιερή κίνηση γι αυτούς παρά να διακινδυνέψουν τις ζωές τους από μια πιθανή μετάδοση του ιού της νέας γρίπης.
Με την καχυποψία να μας διαφεντεύει βλέπουμε έναν δύσκολο χειμώνα, με τη νέα γρίπη να είναι στο «πικ» της και εμάς να προσπαθούμε με κάθε τρόπο να προφυλαχθούμε.
Μπορεί να ακούγεται λίγο νοσηρό το σκηνικό που αναμένεται να δημιουργηθεί από το φθινόπωρο, αλλά έχει πολλές πιθανότητες να υλοποιηθεί και να μας περιχαρακώσει.
Η ψυχολογική θωράκιση, σύμφωνα με τους ειδικούς ψυχιάτρους και ψυχολόγους, που είδαν την πελατεία τους να ενισχύεται λόγω της οικονομικής κρίσης και το ίδιο πιστεύουν ότι θα συμβεί και με το θέμα της νέας γρίπης, είναι υποχρέωσή μας για να καταφέρουμε να αντιμετωπίσουμε και αυτόν τον σκόπελο, που όπως φαίνεται ο αντίκτυπός του θα είναι μεγάλος προς κάθε κατεύθυνση!
ΟΧΙ ΣΤΗΝ ΥΣΤΕΡΙΑ
Παρελθοντικά γεγονότα διδάσκουν ψυχραιμία
Γιάννης Κούρος, πρόεδρος της Εταιρείας Ψυχολογίας – Ψυχιατρικής Ενηλίκων και Παίδων
Είναι κάποιοι που επηρεάζονται από αυτές τις ακραίες συμπεριφορές και δεν αποκλείεται να δούμε φαινόμενα πανικού και άγχους, ενδεχομένως και αδικαιολόγητα.
Αρκετοί άλλοι, βέβαια, έχουν την ψυχραιμία για μια πιο συγκρατημένη αντίδραση, έτσι ώστε να μην ακολουθήσουν τη… σύγχρονη μαζική ψύχωση από τη νέα γρίπη.
Οι αγχώδεις και πανικόβλητες συμπεριφορές πρέπει να αποφεύγονται, γιατί απλώς ενδυναμώνουν ένα γεγονός που στην πορεία ενδέχεται και να αποδειχθεί επουσιώδες.
Αλλωστε και στο παρελθόν έχουμε τόσο έντονα γεγονότα που τελικά ήταν λιγότερο τραγικά απ όσο φαίνονταν στην αρχή και τελείωσαν αθόρυβα, αλλά παρ όλα αυτά δημιούργησαν μια μαζική υστερία, η οποία εκτονώθηκε μεταξύ άλλων και με επισκέψεις στους ειδικούς.
Θέλω να πιστεύω ότι τώρα οι συμπεριφορές που θα εκδηλωθούν στην πλειονότητα τους θα είναι συγκρατημένες και έλλογες.
Πριν από λίγα χρόνια το τσουνάμι στην Ινδονησία είχε τροφοδοτήσει και εδώ μια μαζική υστερία, όπου πολλοί άλλαξαν τόπο διαμονής προκειμένου να μην τους επηρεάσει ένα πιθανό τσουνάμι στη χώρα μας.
Πάντα υπάρχουν αφορμές για μαζικές ψυχώσεις, αλλά καλό είναι να πρυτανεύει η λογική και όσο μπορούμε να τις αποφεύγουμε.
ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΘΩΡΑΚΙΣΗ
Επακόλουθο της γενικής ανασφάλειας
Νέλλη Θεοδοσίου, ψυχολόγος
Τα προβλήματα από την οικονομική κρίση που έχουν δημιουργηθεί τελευταία έχουν επηρεάσει το μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού. Η οικονομική ανασφάλεια από την απώλεια της εργασίας ή τη μείωση των εισοδημάτων των ανθρώπων έχει σαφώς αντίκτυπο στη συναισθηματική τους ασφάλεια και ισορροπία, αλλά και στην αντιμετώπιση των καθημερινών προβλημάτων και αντιξοοτήτων. Σαν συνέχεια αυτής της κατάστασης έρχεται να προστεθεί ένας καινούργιος φόβος που λέγεται νέα γρίπη και έχει να κάνει με κάτι πολυτιμότερο, την υγεία μας. Υγεία και οικονομικό πρόβλημα, αθροιστικά σημαίνει μεγάλη ανασφάλεια, μεγάλο άγχος, φόβος και πολλές φορές αδυναμία αντιμετώπισης της καθημερινότητας, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, όπως: μειωμένη διάθεση για όποια μικρή ή μεγάλη ικανοποίηση, άρνηση να συνεχίσουμε τη ζωή μας όπως ήταν, που αυτό σημαίνει πολλές φορές αντικοινωνικότητα μέσα από τον φόβο των συγκεντρώσεων με πολλούς ανθρώπους – έτσι υπάρχει απομόνωση στην ήδη επιβαρημένη ζωή των περισσοτέρων στις μεγαλουπόλεις κυρίως. Η ψυχολογική θωράκιση είναι απαραίτητη σε αυτές τις περιπτώσεις μέσα από την ενημέρωση και τις συζητήσεις στα επίκαιρα και σοβαρά αυτά θέματα. Αυτό όμως που θα πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι η υπερβολική ενασχόληση με όλα αυτά τα θέματα που θα απασχολούν τους περισσότερους ανθρώπους γύρω μας μόνο επιπρόσθετο άγχος μπορεί να δημιουργήσει και όχι να δώσει λύσεις.
Στέλλα Κεμανετζή
ΕΡΕΥΝΑ ΤΗΣ MARC ΓΙΑ ΤΟ «ΕΘΝΟΣ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ»
Υπερβολική η κινδυνολογία
Ψυχραιμία στην αντιμετώπιση της νέας γρίπης συνιστούν οι γιατροί, η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων χαρακτηρίζει αδικαιολόγητο τον θόρυβο που έχει ξεσπάσει
Ψυχραιμία συστήνουν οι Ελληνες γιατροί στην αντιμετώπιση της νέας γρίπης, καθώς τα μέχρι στιγμής δεδομένα καταδεικνύουν ότι ο ιός της Α Η1Ν1 δεν παρουσιάζει μεγαλύτερη επικινδυνότητα από τη συνήθη εποχική γρίπη, σύμφωνα με την έρευνα της MARC, που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του «Εθνους της Κυριακής».
Παθολόγοι, πνευμονολόγοι και παιδίατροι χαρακτηρίζουν σε ποσοστό 87,3% αδικαιολόγητο τον θόρυβο που έχει ξεσπάσει, ενώ περίπου ένα 12% έκρινε την υπάρχουσα ανησυχία δικαιολογημένη και ξεκαθαρίζουν ότι δεν υπάρχει λόγος να παραμείνουν κλειστά τα σχολεία τον Σεπτέμβρη.
Η κινδυνολογία των τελευταίων ημερών είναι υπερβολική σύμφωνα με το 88,1% των παθολόγων, το 86,3% των πνευμονολόγων και το 86,3% των παιδιάτρων, ενώ σε πανελλαδικό επίπεδο υπέρμετρο χαρακτήρισαν τον θόρυβο το 86,8% των γιατρών της χώρας και το 88,5% εντός των τειχών της Αττικής.
Τα παραπάνω αποτελέσματα απορρέουν από τη γνωμοδότηση της πλειονότητας των ερωτηθέντων (σε ποσοστό 80,7%) πως με τα μέχρι τώρα δεδομένα η γρίπη Α/Η1Ν1 δεν συνιστά μεγαλύτερο κίνδυνο για τη δημόσια υγεία από τη συνήθη εποχική γρίπη, άποψη με την οποία διαφώνησε μόλις το 18,7% των γιατρών. Λιγότερο επικίνδυνη από την εποχική γρίπη χαρακτήρισε τη νέα γρίπη το 80,7% των παθολόγων, το 80,4% των πνευμονολόγων και το 80,8% των παιδιάτρων.
κλείσιμο σχολείων
Το μεγαλύτερο ποσοστό των γιατρών αντιτάχθηκε και στο κλείσιμο των σχολείων από το φθινόπωρο, καθώς τα μέχρι στιγμής δεδομένα δεν δικαιολογούν μια ανάλογη απόφαση.
Μόλις το 3,7% των ερωτηθέντων απάντησε θετικά στο να παραμείνουν κλειστά τα σχολεία από τον Σεπτέμβρη.
Αντιθέτως, το 58,7% εκτιμά πως τα σχολεία πρέπει να ανοίξουν κανονικά, ενώ καταγράφεται και ένα πιο συγκρατημένο ποσοστό γιατρών, το 37,6%, που λέει ότι «είναι ακόμη νωρίς για να κρίνει».
Πιο συγκεκριμένα, υπέρ της απρόσκοπτης έναρξης της σχολικής χρονιάς τάσσεται το 58,5% των παθολόγων, το 56,9% των πνευμονολόγων, το 60,3% των παιδιάτρων, ενώ «νωρίς για να κρίνουμε» είναι σύμφωνα με το 38,1% των παθολόγων, το 37,3% των πνευμονολόγων, το 37% των παιδιάτρων.