Από τα εργαστήρια στην…κουζίνα
Της Βίκυς Χαρισοπούλου
Τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι Ελληνίδες επιστήμονες θυμίζει έκθεση φωτογραφίας στη Θεσσαλονίκη και- αργότερα – στην Αθήνα
Στα 1909, η νεαρή γιατρός Αγγελική Παναγιωτάτου- η πρώτη στην ιστορία (την ελληνική) υποψήφια υφηγήτρια της Ιατρικής Σχολής Αθηνών- κατάφερε «ποδοκροτούμενη» να τελειώσει την ομιλία της. Στο κατάμεστο αμφιθέατρο οι (αποκλειστικά) άνδρες συνάδελφοί της χτυπούσαν τα πόδια τους στα ξύλινα έδρανα και φώναζαν ρυθμικά «στην κουζίνα, στην κουζίνα».
«Η εικόνα του/της επιστήμονα στην Ελλάδα, 1900- 1980. (Εν)τοπισμένες ταυτότητες- ταυτότητες τόπων» είναι ο τίτλος φωτογραφικής έκθεσης που συνδιοργανώνει η Επιτροπή Ερευνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Μουσείου Φωτογραφίας. Μέσα από 80 και πλέον φωτογραφίες της έκθεσης (υλικό που προέρχεται από αρχεία πανεπιστημίων, όπως το Μουσείο Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών, από αρχεία και συλλογές ιδρυμάτων, όπως το Μουσείο Μπενάκη και το ΕΛΙΑ, από αρχεία ιδιωτών συλλεκτών και από προσωπικά αρχεία καθηγητών και παλιών φοιτητών) οι διοργανωτές επιχειρούν να καταγράψουν και να αναλύσουν τους έμφυλους ρόλους που ενσωματώνουν γυναίκες και άνδρες επιστήμονες τον 20ό αιώνα στην Ελλάδα.
Η έκθεση αποτελεί φωτογραφική αναδρομή της ιστορίας των Ελλήνων και Ελληνίδων επιστημόνων της περιόδου 1900-1980. Αντικείμενο προς εκτίμηση είναι η σχέση φύλου- χώρου και επιστήμης και την επιμέλεια υπογράφουν η αναπληρώτρια καθηγήτρια Αρχιτεκτονικής Σάσα Λαδά, η υποψήφια διδάκτωρ της Αρχιτεκτονικής Σχολής κ. Κατερίνα Χατζηκωνσταντίνου και ο βοηθός επιμελητή του Μουσείου Φωτογραφίας Στέργιος Καράβατος. Η έκθεση συμπληρώνεται από τη διοργάνωση την Παρασκευή 19/10 ημερίδας για την «εικόνα του/της επιστήμονα στην Ελλάδα 1900-1980» Γιατί λοιπόν η νεαρή Ελληνίδα «να μορφώνεται τόσον, να κουράζεται, να ασχημίζει και να… εξοδεύη», αφού ούτως ή άλλως η αποστολή της στην κοινωνία ήταν «να μείνη “γυναίκα”, προκειμένου να αφοσιώνεται πάλιν εις έναν εραστήν, εις έναν σύζυγον, κατόπιν εις τα παιδιά της και αργότερα… εις τα εγγόνια της;» (σαρκαστικό των απόψεων της εποχής άρθρο του Γρ. Ξενόπουλου, με τίτλο «Η ανδρογυναίκα»- περιοδικό «Εύα» αρ. 211 Φεβρουαρίου 1923).
«Ανάλογα ερωτήματα επαναλαμβάνονταν σχεδόν απαράλλακτα στον ελληνικό γυναικείο Τύπο καθ΄ όλη τη διάρκεια των περίπου επτά δεκαετιών που μεσολάβησαν από το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που εγκαινίασε το δυναμικότερο ώς τότε κίνημα για τη γυναικεία χειραφέτηση μέχρι τη συνταγματική κατοχύρωση της ισότητας των δύο φύλων στις αρχές της δεκαετίας του ΄80», υποστηρίζει σε εισήγησή της στην ημερίδα η κ. Ελπίδα Βόγλη, λέκτορας της Νεότερης και Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκηςεπιστημονική συνεργάτις του ΕΛΙΑ (από τις συλλογές του οποίου προέρχεται το υλικό της).
«Η εικόνα του/της επιστήμονα στην Ελλάδα, 1900- 1980. (Εν)τοπισμένες ταυτότητες- ταυτότητες τόπων» είναι ο τίτλος φωτογραφικής έκθεσης που συνδιοργανώνει η Επιτροπή Ερευνών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και του Μουσείου Φωτογραφίας. Μέσα από 80 και πλέον φωτογραφίες της έκθεσης (υλικό που προέρχεται από αρχεία πανεπιστημίων, όπως το Μουσείο Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών, από αρχεία και συλλογές ιδρυμάτων, όπως το Μουσείο Μπενάκη και το ΕΛΙΑ, από αρχεία ιδιωτών συλλεκτών και από προσωπικά αρχεία καθηγητών και παλιών φοιτητών) οι διοργανωτές επιχειρούν να καταγράψουν και να αναλύσουν τους έμφυλους ρόλους που ενσωματώνουν γυναίκες και άνδρες επιστήμονες τον 20ό αιώνα στην Ελλάδα.
Η έκθεση αποτελεί φωτογραφική αναδρομή της ιστορίας των Ελλήνων και Ελληνίδων επιστημόνων της περιόδου 1900-1980. Αντικείμενο προς εκτίμηση είναι η σχέση φύλου- χώρου και επιστήμης και την επιμέλεια υπογράφουν η αναπληρώτρια καθηγήτρια Αρχιτεκτονικής Σάσα Λαδά, η υποψήφια διδάκτωρ της Αρχιτεκτονικής Σχολής κ. Κατερίνα Χατζηκωνσταντίνου και ο βοηθός επιμελητή του Μουσείου Φωτογραφίας Στέργιος Καράβατος. Η έκθεση συμπληρώνεται από τη διοργάνωση την Παρασκευή 19/10 ημερίδας για την «εικόνα του/της επιστήμονα στην Ελλάδα 1900-1980» Γιατί λοιπόν η νεαρή Ελληνίδα «να μορφώνεται τόσον, να κουράζεται, να ασχημίζει και να… εξοδεύη», αφού ούτως ή άλλως η αποστολή της στην κοινωνία ήταν «να μείνη “γυναίκα”, προκειμένου να αφοσιώνεται πάλιν εις έναν εραστήν, εις έναν σύζυγον, κατόπιν εις τα παιδιά της και αργότερα… εις τα εγγόνια της;» (σαρκαστικό των απόψεων της εποχής άρθρο του Γρ. Ξενόπουλου, με τίτλο «Η ανδρογυναίκα»- περιοδικό «Εύα» αρ. 211 Φεβρουαρίου 1923).
«Ανάλογα ερωτήματα επαναλαμβάνονταν σχεδόν απαράλλακτα στον ελληνικό γυναικείο Τύπο καθ΄ όλη τη διάρκεια των περίπου επτά δεκαετιών που μεσολάβησαν από το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, που εγκαινίασε το δυναμικότερο ώς τότε κίνημα για τη γυναικεία χειραφέτηση μέχρι τη συνταγματική κατοχύρωση της ισότητας των δύο φύλων στις αρχές της δεκαετίας του ΄80», υποστηρίζει σε εισήγησή της στην ημερίδα η κ. Ελπίδα Βόγλη, λέκτορας της Νεότερης και Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκηςεπιστημονική συνεργάτις του ΕΛΙΑ (από τις συλλογές του οποίου προέρχεται το υλικό της).