Για το πιο δυσάρεστο συμβούλιο των υπουργών Οικονομίας των τελευταίων ετών αναχωρεί σήμερα ο αρμόδιος υπουργός Γιάννης Παπαθανασίου. Θα κληθεί να υπερασπιστεί την κυβερνητική πολιτική, που καταρρέει από πολλές πλέον πλευρές, έχοντας τοποθετήσει την Ελλάδα στη «γωνία» της Ε.Ε.
Η διήμερη σύνοδος θα ασχοληθεί κυρίως με δύο θέματα, την κρίση και το ασφαλιστικό και τους κινδύνους που δημιουργούν σε κάθε χώρα. Και στις δύο περιπτώσεις τα νέα για τη χώρα μας θα είναι δυσάρεστα.
Ωστόσο, αρμόδια στελέχη δεν αποκλείουν να χρησιμοποιηθούν τα νέα δεδομένα ως παράθυρο ευκαιρίας για παράταση έναρξης της δημοσιονομικής επιτήρησης έως και το 2011, έστω και με αντάλλαγμα παρεμβάσεις στο Ασφαλιστικό.
* Οι εαρινές εκτιμήσεις της Κομισιόν που θα ανακοινωθούν εντός της ημέρας σύμφωνα με πληροφορίες, θα προβλέπουν για την Ελλάδα το 2009 ύφεση το πιθανότερο μεγαλύτερη από 0,5%, έκρηξη χρέους προς το 100% του ΑΕΠ, αλλά και πολύ υψηλό έλλειμμα κοντά στα επίπεδα του 2008 (τότε διαμορφώθηκε στο 5% του ΑΕΠ).
Ετσι, τα κοινοτικά στοιχεία θα δείχνουν ότι η Ελλάδα μπήκε επισήμως σε ύφεση και ότι θα έχει πολύ μεγάλο έλλειμμα και το 2009. Δηλαδή, θα πρέπει το 2010 σε έναν μόνο χρόνο και υπό δύσκολες οικονομικές συνθήκες, να καταφέρει να μειώσει το έλλειμμα κατά 5 δισ. ευρώ περίπου.
Θεωρητικά για τους παραπάνω λόγους θα μπορούσε ένα κράτος να ζητήσει και να λάβει παράταση έως το 2011. Ωστόσο, εκτιμάται ότι στην περίπτωση της χώρας μας αυτό δεν αρκεί, καθώς η Ε.Ε. φοβάται για το υψηλό χρέος, το οποίο -σύμφωνα με έκθεση που θα συζητηθεί επίσης στις διήμερες εργασίες του Ecofin- αναμένεται να αυξηθεί πολύ στο μέλλον.
* Σύμφωνα με την έκθεση για τη γήρανση του 2009 η Ελλάδα δίνει σήμερα το τρίτο μεγαλύτερο ποσό για συντάξεις μετά την Ιταλία και τη Γαλλία στο 11,7% του ΑΕΠ, δηλαδή σε 30 δισ. ευρώ περίπου. Υπολογίζει ότι το κόστος για συντάξεις έως το 2060 θα αυξηθεί κατά 12,4% του ΑΕΠ, πιο πολύ από κάθε άλλο κράτος της Ε.Ε. μετά το Λουξεμβούργο (15,2% του ΑΕΠ).
Στην έκθεση επισημαίνεται ότι τα κράτη που έχουν μεγάλο πρόβλημα πρέπει να κινηθούν κάνοντας μεταρρυθμίσεις. Το ζήτημα είναι, όπως εξηγούν αρμόδια κοινοτικά στελέχη, ότι η Ελλάδα τελεί υπό καθεστώς δημοσιονομικής επιτήρησης από την Ε.Ε.
Μία από τις συστάσεις που της απευθύνθηκαν επισήμως την προηγούμενη Δευτέρα (27 Απριλίου) ζητεί τη μείωση του χρέους μέσω παρεμβάσεων στο σύστημα συντάξεων και υγείας.
Δεν έχει αρμοδιότητα, αλλά…
Τα ίδια στελέχη εξηγούν ότι οι Βρυξέλλες δεν μπορούν μεν να υποχρεώσουν την Αθήνα για συγκεκριμένα μέτρα (π.χ. ασφαλιστική μεταρρύθμιση), αλλά αυτή τη στιγμή η κυβέρνηση είναι εγκλωβισμένη. Και τούτο διότι απέτυχε αρχικά να λάβει, όπως ζητούσε (στο Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης) παράταση έως το 2011 για τη μείωση του ελλείμματος.
Τώρα κάποια δεδομένα έχουν αλλάξει και έχει μια ελπίδα να «πείσει» τις Βρυξέλλες. Λέγεται ότι το πρώτο βήμα θα γίνει σήμερα, κατά τη συζήτηση των νέων εκτιμήσεων για την πορεία της οικονομίας και για το κόστος των συντάξεων.
Σύμφωνα με τους κοινοτικούς κανόνες, αν ένα κράτος κάνει δαπάνες για μια σημαντική μεταρρύθμιση (π.χ. συνταξιοδοτικό) τότε μπορεί να πάρει παράταση στην επιτήρηση. Ετσι, κυβερνητικά στελέχη προτείνουν να ξεκινήσει ένας διάλογος με τις Βρυξέλλες για αλλαγές στο ασφαλιστικό (με μανδύα την καταδίκη για το ασφαλιστικό των δημοσίων υπαλλήλων).*