«Στη Γαλλία πρέπει να περιμένεις χρόνια για να κάνεις εξωσωματική με δωρεά ωαρίου. Είσαι απλά ένα νούμερο στη λίστα αναμονής του νοσοκομείου. Έτσι, με παρότρυνση του γυναικολόγου αποφασίσαμε να έρθουμε στη Θεσσαλονίκη».
Η Κριστέλ και ο σύζυγός της Κριστόφ Λεζέ από τη Γαλλία απευθύνθηκαν στην ιατρική μονάδα «Ιάκεντρο» της Θεσσαλονίκης για να καταφέρουν να αποκτήσουν το δεύτερο παιδί τους. Έχουν ήδη μία κόρη που γεννήθηκε με εξωσωματική γονιμοποίηση, αλλά φοβούνται ότι στην αναμονή, για να υποβληθεί ξανά στη διαδικασία, η Κριστέλ θα περάσει το όριο των 43 ετών που επιβάλλει η νομοθεσία στη Γαλλία και έτσι δεν θα έχει την ευκαιρία.
Εκατοντάδες ζευγάρια από ευρωπαϊκές χώρες επισκέπτονται κάθε χρόνο την Ελλάδα προκειμένου να υποβληθούν σε εξωσωματική γονιμοποίηση σε εξειδικευμένα ιατρικά κέντρα, εκμεταλλευόμενα το ευνοϊκότερο νομικό πλαίσιο που ισχύει στη χώρα μας για την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, αλλά και το γεγονός ότι το κόστος είναι μικρότερο σε σχέση με άλλες χώρες. Η συγκεκριμένη
ΕΥΝΟΪΚΟΤΕΡΟΙ ΝΟΜΟΙ
Ευνοϊκότερο το νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα για την υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, αλλά και μικρότερο το κόστος σε σχέση με άλλες χώρες
μορφή «ιατρικού τουρισμού» αναπτύσσεται τα τελευταία χρόνια τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ισπανία και την Ουκρανία. Στην Ελλάδα, εκτιμάται ότι γίνονται κάθε χρόνο περίπου 12.000 κύκλοι (προσπάθειες) εξωσωματικής και γεννιούνται περίπου 4.000 παιδιά με τη μέθοδο.
Όριο ηλικίας
«Έκανα τέσσερις εξωσωματικές στη Γαλλία και πέτυχε η μία. Αποκτήσαμε μία κόρη, η οποία είναι σήμερα πέντε χρόνων. Θέλαμε, όμως, να της χαρίσουμε ένα αδελφάκι», λέει η 36χρονη κ. Λεζέ στα «ΝΕΑ». «Οι εξετάσεις μου έδειξαν ότι δεν είχα καλά ωάρια, οπότε έπρεπε να συνεχίσω με δωρεά ωαρίων. Στη χώρα μου αυτό γίνεται μόνο στα νοσοκομεία, όπου υπάρχει τέσσερα με πέντε χρόνια αναμονή. Επιπλέον, επιτρέπεται μόνο μέχρι την ηλικία των 43 χρόνων. Αυτό συχνά σημαίνει ότι περιμένοντας μπορεί να ξεπεράσεις το όριο ηλικίας».
Τη μονάδα της Θεσσαλονίκης τής τη σύστησε ο γυναικολόγος της, ενώ όσες επιπλέον πληροφορίες χρειαζόταν τις πήρε μέσα από το διαδικτυακό φόρουμ του γαλλικού «Συλλόγου γυναικών με ελπίδα το παιδί». Το «Ιάκεντρο» εξειδικεύεται στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και είναι ένα από τα λίγα κέντρα που διαθέτει ειδική μονάδα για τη δωρεά ωαρίων, κάτι που είτε επιτρέπεται υπό αυστηρές προϋποθέσεις είτε απαγορεύεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες. «Είχαμε εμπιστοσύνη στον γιατρό κι αυτό μας καθησύχασε. Σημαντικό ρόλο στην απόφασή μας έπαιξε το γεγονός ότι στατιστικά το κέντρο έχει καλά ποσοστά επιτυχίας, ενώ η τιμή είναι πολύ χαμηλότερη από τα αντίστοιχα κέντρα της Ισπανίας, που φημίζονται σε αυτόν τον τομέα. Τώρα περιμένουμε τα αποτελέσματα της προσπάθειας», λέει ο Κριστόφ Λεζέ.
Ανάλογα προβλήματα αντιμετώπιζαν η Ελίζαμπετ Χίλεμαλμ και ο σύντροφός της Μίκαελ Όλσον από τη Σουηδία. «Εδώ και δύο χρόνια προσπαθούσαμε να κάνουμε παιδί, αλλά δεν τα καταφέραμε και τελικά λόγω της λίστας αναμονής πέρασα το όριο ηλικίας. Για την Ελλάδα μάς είχαν πληροφορήσει σχετικά από την κλινική “Νόρντικα” της Δανίας, όπου μας παρακολουθούσαν. Εδώ όλοι ήταν πολύ εξυπηρετικοί και φρόντισαν τα πάντα για τη διαμονή μας», λέει στα «ΝΕΑ» η 46χρονη Ελίζαμπετ Χίλεμαλμ.
Φραγμοί
Τουλάχιστον 30- 40 ζευγάρια από χώρες στις οποίες η νομοθεσία βάζει φραγμούς στην εξωσωματική γονιμοποίηση επισκέπτονται κάθε μήνα την κλινική της Θεσσαλονίκης, αλλά και άλλα κέντρα στην Αθήνα. Οι χώρες απ΄ όπου προέρχονται είναι κατά κύριο λόγο η Γαλλία και η Ιταλία, ενώ ακολουθούν η Δανία, χώρες των Βαλκανίων και τελευταία και η Τουρκία. Το ζευγάρι έρχεται μόνο μία φορά στην Ελλάδα και παραμένει για μία εβδομάδα, όσο χρειάζεται για τη γονιμοποίηση και την εμφύτευση του ωαρίου.
Αντίστοιχες μονάδες της Ισπανίας ασχολούνται συστηματικά με τη δωρεά ωαρίων τα τελευταία δέκα χρόνια και έχουν παράδοση στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή, αλλά και το κέντρο της Θεσσαλονίκης φαίνεται ότι κερδίζει όλο και περισσότερο στις προτιμήσεις των ξένων. ¶λλωστε, τόσο στον ιταλικό όσο και στον γαλλικό Τύπο (χαρακτηριστικό είναι πρόσφατο δημοσίευμα της «Figaro»), αλλά και σε φόρουμ του Διαδικτύου συστήνεται ως ένα από τα καλύτερα κέντρα της Ευρώπης. Όπως είπε στα «ΝΕΑ» ο μαιευτήρας – γυναικολόγος Νίκος Πράπας, που μαζί με τον συνάδελφο και αδελφό του Γιάννη (και οι δύο αναπληρωτές καθηγητές του ΑΠΘ) δημιούργησαν το «Ιάκεντρο» το 1998, ήδη με τη μέθοδο της δωρεάς ωαρίου έχουν επιτευχθεί επτά εγκυμοσύνες, ενώ τρεις από τις επτά γυναίκες ήδη γέννησαν.
Έρχεται νόμος για αποζημίωση στις δότριες ωαρίων
ΣΥΜΦΩΝΑ με τη νομοθεσία, η δωρεά ωαρίων είναι αυστηρά εθελοντική, χωρίς οικονομικές απολαβές.
Ωστόσο, για τις δότριες προβλέπεται αποζημίωση για τα έξοδα των μετακινήσεών τους, καθώς και για τις ημέρες εργασίας που χάνουν. Υπάρχει, όμως, ακόμα ένας τρόπος ανταμοιβής, το λεγόμενο sharing. Στην περίπτωση αυτή μία γυναίκα που δεν έχει οικονομική άνεση διαθέτει τα μισά ωάρια σε άλλη λήπτρια, με αντάλλαγμα να υποβληθεί σε δωρεάν εξωσωματική. Ο κ. Πράπας τόνισε ότι στον τομέα αυτό η νομοθεσία είναι ιδιαίτερα αυστηρή και για κάθε παρανομία προβλέπεται ποινή φυλάκισης τριών χρόνων. «Ήδη, πάντως, η αρμόδια επιτροπή του υπουργείου Υγείας αναμένεται άμεσα να ορίσει νομοθετικά το προβλεπόμενο ποσό αποζημίωσης για τις δότριες. Ακόμα δεν έχουμε τη σχετική εγκύκλιο, όμως κατά πληροφορίες το ποσό θα είναι της τάξης των 800 ευρώ», πρόσθεσε.