Περισσότερες επεμβάσεις, λιγότερες δαπάνες

Το παράδειγμα του Ιπποκρατείου για τα περιθώρια μείωσης των ελλειμμάτων χωρίς περικοπές υλικών

Της Γαληνης Φουρα

Ο αριθμός των αγγειοπλαστικών διπλασιάστηκε, ωστόσο την ίδια στιγμή το συνολικό κόστος για την προμήθεια των αναγκαίων υλικών μειώθηκε εντυπωσιακά… Το παράδειγμα της πανεπιστημιακής καρδιολογικής κλινικής του Ιπποκρατείου Νοσοκομείου Αθηνών είναι το χαρακτηριστικότερο για τα περιθώρια μείωσης των ελλειμμάτων των νοσοκομείων χωρίς περικοπές υλικών και κίνδυνο για την υγεία των ασθενών.

Το πρώτο τρίμηνο του 2011, οι αγγειοπλαστικές αυξήθηκαν κατά 108% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2010, των επεμβάσεων αορτικής βαλβίδας κατά 80% και το σύνολο των επεμβατικών πράξεων κατά 51%. Ταυτόχρονα οι συνολικές δαπάνες για τα υλικά μειώθηκαν κατά 37%. Και παρά την καθυστέρηση επί ένα χρόνο του μεγάλου διαγωνισμού που διενήργησε η ΕΠΥ (Επιτροπή Προμηθειών Υγείας), η μείωση των τιμών των stent από το ΙΚΑ σε συνδυασμό με σωστή διαχείριση είχε στη συγκεκριμένη περίπτωση οικονομικό αποτέλεσμα με παράλληλο όφελος των ασθενών. «Σε αυτό συνέβαλε όλη η ομάδα της κλινικής», τονίζει στην «Κ» ο διοικητής του νοσοκομείου, Κώστας Μπάνης.

Διαγωνισμοί

Η εμπλοκή του διαγωνισμού της ΕΠΥ δεν επιτρέπει τη διενέργεια άλλων διαγωνισμών για τα ίδια υλικά από τα νοσοκομεία. Το 2010 στο Ιπποκράτειο έγιναν 14.108 εξωσυμβατικές παραγγελίες υλικών και για το 2011 προβλέπεται να γίνουν τουλάχιστον 8.000. «Για κάθε ένα βηματοδότη ή απινιδωτή που μπαίνει, υπογράφω ότι θα πληρώσουμε το κόστος σε 60 ημέρες. Προτιμώ να μπω φυλακή για αθέτηση οικονομικής συμφωνίας παρά να κινδυνεύσει ασθενής», προσθέτει ο ίδιος. Αλλοι διοικητές για να εμφανίσουν μείωση του κόστους δεν προχωρούν σε προμήθειες με αποτέλεσμα τα συνήθη πλέον φαινόμενα, γιατροί να συμβουλεύουν ασθενείς τους να αγοράσουν μόνοι τους τα αναγκαία υλικά και να ακυρώνονται τακτικά χειρουργεία.

Σε όλα τα νοσοκομεία οι πληρωμές προς τους προμηθευτές είναι πολύ μακράν του διμήνου που τους υποσχέθηκαν όταν έγινε η ρύθμιση των χρεών. «Εχουμε εξοφλήσει μέχρι και τον Ιούνιο του 2010», παραδέχεται ο πρόεδρος του Ιπποκρατείου. «Προσπαθούμε να πληρώνουμε σε έξι μήνες, άλλωστε έτσι κινείται η αγορά, ώστε να έχουμε οικονομία υλικών έως και 40%. Το πρόβλημα είναι ότι το 50% της επιδότησης προέρχεται από τα ασφαλιστικά ταμεία τα οποία (πλην του ΙΚΑ) δεν πληρώνουν. Οι διοικήσεις των νοσοκομείων δεν έχουν τη νομική αυτοτέλεια να προμηθεύονται αναλώσιμα απευθείας από το εξωτερικό ή να στείλουν τα υλικά σε εργοστάσια της Ευρώπης για επεξεργασία και επαναχρησιμοποίηση. Εάν ένα νοσοκομείο μπορούσε να λειτουργήσει πιο αυτόνομα, έστω και πιλοτικά, το όφελος θα ήταν εμφανές».

Χιλιάδες εντάλματα πληρωμών μπλοκάρουν στον πάρεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου. «Δεν μπορούμε να διαχειριστούμε ούτε ένα μικροποσό για τα καθημερινά έξοδα. Ποιο μαγαζί θα σου δώσει τιμολόγιο για τέσσερις μπαταρίες ή λάμπες που θα πρέπει να περάσει από τον πάρεδρο για να πληρωθεί σε 12 μήνες; Να ελέγχεται ο διοικητής αλλά να μπορεί να δουλέψει. Γιατί να μην μπορώ να φωνάξω πέντε καλές εταιρείες υλικών και να διαπραγματευτώ τις τιμές; Ο προϋπολογισμός μας θα έπεφτε στο μισό».

Οι μαύρες τρύπες του νοσοκομείου βρίσκονται κυρίως, όπως λέει, στα αντιδραστήρια και τα τρόφιμα. «Κάνουμε παρεμβάσεις, αλλά τα αποτελέσματα δεν έχουν φανεί ακόμη. Οι εταιρείες διαθέτουν τον εξοπλισμό των εργαστηρίων δωρεάν και χρεώνουν δυσανάλογα τα αντιδραστήρια βάση συμβάσεων του 2005 με αποτέλεσμα να έχουμε μεγάλη ζημιά».

Στο Ιπποκράτειο έχει ήδη αρχίσει η εγκατάσταση συστήματος bar code στα εργαστήρια ώστε κάθε εξέταση να αναφέρεται σε συγκεκριμένο ασθενή και να αποφευχθούν φαινόμενα μετατροπής των εργαστηρίων σε ιδιωτικά. Η διοίκηση καταφεύγει σε πρόχειρους διαγωνισμούς πολλών ειδών μαζί με αποτέλεσμα σε ορισμένα είδη να ρίξει της τιμές κάτω του παρατηρητηρίου. Καθώς οι προμηθευτές πιέζουν με συχνά εμπάργκο στην προμήθεια υλικών για να πάρουν τα χρήματά τους, πολλοί διοικητές βλέπουν ότι με τις περικοπές που έχουν γίνει στους προϋπολογισμούς, εάν δεν χρησιμοποιήσουν ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια «θα τρέχουν αλλά δεν θα προλαβαίνουν».