«Πράσινο» για αυξήσεις στα μέλη του Μισθοδικείου

Μηνιαίο επιμίσθιο 734 έως 880 ευρώ θα λαμβάνουν όλα τα μέλη, τακτικά και αναπληρωματικά. Με αναδρομική ισχύ από το 2005 η απόφαση

 

«Πράσινο φως» για σημαντικές αυξήσεις και μάλιστα αναδρομικά από το 2005 στις πρόσθετες αποδοχές που παίρνουν οι δικαστές, οι καθηγητές ΑΕΙ και οι δικηγόροι που μετέχουν στις συνεδριάσεις του «Μισθοδικείου» ανάβει απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Σύμφωνα με το ανώτατο δικαστήριο, είναι αντισυνταγματική η υπουργική απόφαση (Οικονομικών και Δικαιοσύνης) που τον Απρίλιο 2008 προέβλεψε ότι πρέπει να αμείβονται μόνο τα τακτικά μέλη του «Μισθοδικείου» με αποζημίωση 140 έως 150 ευρώ ανά συνεδρίαση (συνηθέστατα μία ή το πολύ δύο συνεδριάσεις μηνιαίως).

Υστερα από προσφυγή μελών του «Μισθοδικείου», γίνονται δεκτοί οι ισχυρισμοί τους ότι η συγκεκριμένη αμοιβή είναι πολύ χαμηλή και πρέπει να αποζημιώνονται με ένα σύστημα όμοιο με εκείνο που εφαρμόζεται για τα μέλη του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου (ΑΕΔ – «Εκλογοδικείου») που προβλέπει μηνιαίο επιμίσθιο 734 έως 880 ευρώ.

Η 5πλάσια ή και 6πλάσια πρόσθετη αυτή αμοιβή κρίνεται ότι πρέπει να καταβληθεί αναδρομικά από τις αρχές του 2005 όχι μόνο στα κάθε φορά 10 τακτικά μέλη του «Μισθοδικείου» (που κρίνει τις μισθολογικές και συνταξιοδοτικές αξιώσεις των δικαστικών λειτουργών), αλλά και σε όλα τα αναπληρωματικά μέλη γιατί βρίσκονται σε κατάσταση ετοιμότητας μήπως χρειαστεί να αναπληρώσουν κάποιον που έχει κώλυμα.

Ετσι στην πράξη τα αναδρομικά πρέπει να καταβληθούν σε περισσότερους από 150 δικαστές, πανεπιστημιακούς και δικηγόρους που έχουν κληρωθεί από το 2005 έως σήμερα, ως μέλη του «Μισθοδικείου» μαζί με τους αναπληρωματικούς (π.χ. 10 αντιπροέδρους και κάθε πρόεδρο).

Η δικαστική απόφαση εμμέσως «νομοθετεί», αφού δεν περιορίζεται να ακυρώσει την υπουργική απόφαση (κάτι που θεωρεί αρκετό η μειοψηφία του ΣτΕ, ώστε να επανακαθορίσουν οι υπουργοί υψηλότερη πρόσθετη αμοιβή κατά την κρίση τους), αλλά κρίνει ότι πρέπει να εφαρμοστούν αναλογικά οι πρόσθετες αμοιβές του ΑΕΔ (μηνιαίες και όχι ανά συνεδρίαση) με επέκταση των σχετικών ρυθμίσεων και στο «Μισθοδικείο».

Η δικαστική απόφαση (1849/09) δέχεται ότι, σύμφωνα με το Σύνταγμα, η αμοιβή για τη δικαστική λειτουργία πρέπει να είναι επαρκής και ανάλογη προς την προσφερόμενη εργασία και όχι απλώς συμβολική.

Τονίζεται δε ότι η άσκηση δικαστικών καθηκόντων, είτε χωρίς καθόλου αμοιβή είτε με συμβολική απλά αμοιβή που βρίσκεται σε προφανή δυσανολογία προς την παρεχόμενη εργασία, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι προάγει την ανεξαρτησία των δικαστών (που στο «Μισθοδικείο» είναι και πανεπιστημιακοί και δικηγόροι), ούτε ενισχύει τον σεβασμό των πολιτών προς τη δικαστική εξουσία, αλλά αντίθετα οδηγεί σε απαξίωση του έργου τους και σε υποβάθμιση της δικαστικής λειτουργίας.

Η Ολομέλεια, υπό τον πρόεδρό της Γ. Παναγιωτόπουλο, δέχεται ότι δεν υπάρχει λόγος διαφοροποίησης από το σύστημα αμοιβών του ΑΕΔ, καθώς οι υποθέσεις που εξετάζουν οι δύο δικαστικοί σχηματισμοί είναι ανάλογης σπουδαιότητας, ενώ ταυτόχρονα αποκρούει την εναλλακτική θέση του Δημοσίου για αμοιβή αντίστοιχη με όσους συμμετέχουν σε συλλογικά όργανα της διοίκησης (7/100 του βασικού μισθού του 18ου μισθολογικού κλιμακίου της κατηγορίας Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης μέχρι 50 συνεδριάσεις ετησίως).

Η απόφαση που επιτρέπει τα αναδρομικά για νυν προέδρους αλλά και πρώην (π.χ. Β. Νικόπουλος και Ρ. Κεδίκογλου στον Αρειο Πάγο) όπως και για αντιπροέδρους κ.λπ. εκδόθηκε σε λιγότερο από 1 έτος από την κατάθεση της προσφυγής και δέχεται ότι η πολιτεία οφείλει για όσους συμμετέχουν σε ειδικά δικαστήρια να θεσπίζει αμοιβή, που δεν πρέπει να είναι συμβολική αλλά ανάλογη προς την εργασία και μάλιστα να αναπροσαρμόζεται μέσω πρόσφορης διαδικασίας για επανεκτίμηση του ύψους της σε σχέση με τις επικρατούσες συνθήκες.

ΕΡΩΤΗΜΑΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ

Η απόφαση παρουσιάζει διάφορα προβλήματα και ερωτηματικά που προκύπτουν από την ισχυρή μειοψηφία 11 δικαστών (ψήφοι 22-11), που διαφωνούν με τη δικαστική επέκταση των αμοιβών του ΑΕΔ και την αναδρομική ακύρωση της υπουργικής απόφασης που οδηγεί σε παράκαμψη των πάγιων διατάξεων περί παραγραφής.

Ερωτηματικά γεννά η πρόσθετη αμοιβή για όλους τους αναπληρωματικούς επειδή βρίσκονται σε ετοιμότητα (ακόμα και 10 άτομα για έναν κωλυόμενο), τη στιγμή που η Ολομέλεια ΑΠ πριν από 3 μήνες εξέδωσε «σκληρή» απόφαση για το καθεστώς ετοιμότητας απλών εργαζομένων, αποκρούοντας αξιώσεις φυλάκων για υπερωρίες, νυχτερινά, αργίες, ακόμα και όταν υποχρεώνονται να παραμένουν συνεχόμενα 24ωρα στον χώρο που φυλάσσουν.

Κατά τη μειοψηφία, η αμοιβή της υπουργικής απόφασης ήταν συνταγματική και κανείς δεν είχε αμφισβητήσει την αντίστοιχη (ανά συνεδρίαση) αμοιβή που ίσχυε από το 1977 για το παρεμφερές ειδικό Δικαστήριο αγωγών κακοδικίας.

ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΥΛΩΝΙΤΗΣ