ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΟΣ
«Πρωταθλήτρια» στην κατανάλωση αντιβιοτικών στην Ευρώπη είναι η Ελλάδα. Τα στοιχεία δείχνουν μια συνεχή αύξηση στη χρήση τους, ειδικά εκτός νοσοκομείων, η οποία κατατάσσει τη χώρα μας στην πρώτη θέση μεταξύ 29 ευρωπαϊκών χωρών. Η κατάχρηση στη χορήγησή τους μας καθιστά ως λαό πιο ευαίσθητο στα λεγόμενα ανθεκτικά μικρόβια.
Οι λοιμώξεις από πολυανθεκτικούς μικροοργανισμούς θεωρούνται ως η πιο σοβαρή απειλή για την υγεία στην Ευρώπη. Αποτελούν, δε, ένα ραγδαία εντεινόμενο πρόβλημα τόσο σε ασθενείς οι οποίοι νοσηλεύονται στα νοσοκομεία, όσο και σε πολλούς άλλους που υφίστανται κάποια λοίμωξη στο καθημερινό τους περιβάλλον.
Τα συμπεράσματα αυτά προκύπτουν από την πρώτη έκθεση του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ECDPC), η οποία εκδόθηκε πρόσφατα. Η έκθεση προκαλεί προβληματισμό για την κατάσταση της Ελλάδας στη συχνότητα εμφάνισης κρουσμάτων μηνιγγίτιδας και βρουκέλλωσης, η οποία έχει σχεδόν εξαλειφθεί από την υπόλοιπη Ευρώπη.
Λοιμώξεις
Οι επιδημιολόγοι, ωστόσο, δίνουν έμφαση στα πολυανθεκτικά μικρόβια, προειδοποιώντας ότι τρία εκατομμύρια κάτοικοι της Ευρωπαϊκής Ενωσης υφίστανται σε ετήσια βάση ενδονοσοκομειακή λοίμωξη. Από αυτούς, οι 50.000 χάνουν τελικά τη ζωή τους εξαιτίας της συγκεκριμένης λοίμωξης.
Μεγάλος αριθμός βακτηρίων γίνονται όλο και πιο ανθεκτικά, λόγω της κατάχρησης αντιβιοτικών που καταγράφεται στο σύνολο σχεδόν των χωρών-μελών. Τα στοιχεία από 900 ευρωπαϊκά εργαστήρια σε 32 ευρωπαϊκές χώρες δεν αφήνουν πολλά περιθώρια εφησυχασμού.
Επιδημία
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι ο ανθεκτικός σταφυλόκοκκος τείνει να πάρει διαστάσεις επιδημίας. Διαρκώς πιο έντονη την παρουσία τους κάνουν εξίσου ανθεκτικά στελέχη βακτηρίων, όπως ο εντερόκοκκος, η κλεμπσιέλλα, το εντεροπαθογόνο εσχερίχια κόλι και η ψευδομονάδα.
Μόνον οι Αρχές της Γαλλίας και της Σλοβενίας φαίνεται να θέτουν το πρόβλημα υπό μερικό έλεγχο, περιορίζοντας αισθητά τις λοιμώξεις από μία σειρά ανθεκτικών μικροβίων.
Η ύπαρξη ανθεκτικών μικροβίων σχετίζεται άμεσα με την κατάχρηση των αντιβιοτικών, με την Ελλάδα να κατέχει τα πρωτεία στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Οι χώρες του Νότου εμφανίζουν γενικότερα αυξημένη κατανάλωση αντιβιοτικών σε σύγκριση με τα όσα ισχύουν στον Βορρά. Ενδεικτικό των διαφορών είναι το στοιχείο ότι οι διαφορές μεταξύ των χωρών φτάνουν (αναλογικά) έως και στο 300%.
Σε ορισμένες χώρες παρατηρούνται μεγάλες αυξήσεις στην κατανάλωση αντιβιοτικών εκτός νοσοκομείων. Μελετώντας την περίοδο 2002-2004, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι σε χώρες υπήρξε κατά κεφαλήν αύξηση της κατανάλωσης αντιβιοτικών κατά 1,3 συσκευασίες ανά 1.000 κατοίκους (στην Ελλάδα η αύξηση ήταν 0,7 μονάδες).
Μείωση της κατανάλωσης καταγράφηκε σε ελάχιστες χώρες, όπως η Γαλλία, η Γερμανία, η Σλοβακία, η Πορτογαλία και το Λουξεμβούργο.
Παρέμβαση
Παναγιώτης Κοντολέων Γενικός γραμματέας ΕΙΝΑΠ
Ανάγκη να ληφθούν άμεσα μέτρα
Για πρώτη φορά έχουμε τέτοια αναλυτική καταγραφή και διαπιστώνουμε ανισότητες που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα. Η καταγραφή ακόμη κρουσμάτων βρουκέλλωσης (μελιταίος πυρετός) στη χώρα μας, τη στιγμή που έχει εξαλειφθεί σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, δείχνει χαμηλό επίπεδο αντιμετώπισης ανθρωποζωονόσων, που όλοι γνωρίζουμε πού οφείλεται. Η συχνή εμφάνιση κρουσμάτων μηνιγγίτιδας αναδεικνύει το πρόβλημα έλλειψης σχολιάτρων και καλών συνθηκών υγιεινής στα σχολεία. Η παραμονή της Ελλάδας μαζί με όλο τον ευρωπαϊκό νότο σε υψηλή αντίσταση στα αντιβιοτικά πρέπει να μας προβληματίσει. Ουσιαστικά, αποδεικνύει ότι όλα τα προγράμματα που εφαρμόζονται είναι αναποτελεσματικά. Χρειάζονται περισσότερα μέτρα και να προβληματιστούμε γιατί όλες οι χώρες του ευρωπαϊκού νότου έχουν το ίδιο πρόβλημα. Υπάρχει η ίδια βιοδραστικότητα στα φάρμακα στην Ευρωπαϊκή Ενωση;
Κρούσματα πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ στην Ελλάδα
Αισθητά πάνω από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο είναι ο αριθμός των κρουσμάτων μηνιγγίτιδας στην Ελλάδα.
Τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDPC) δείχνουν ότι η χώρα μας κατέχει την έβδομη θέση, μεταξύ 28 χωρών, στη συχνότητα εκδήλωσης κρουσμάτων μηνιγγίτιδας (στοιχεία 2005).
Ο αριθμός των κρουσμάτων που καταγράφηκαν τη συγκεκριμένη χρονιά στην Ελλάδα ανήλθε σε 191, δίνοντας μία αναλογία 1,72 κρουσμάτων ανά 100.000 γενικού πληθυσμού.
Η αναλογία αυτή είναι αισθητά υψηλότερη από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο (1,19) και είναι πιο χαμηλή από τις αντίστοιχες της Ιρλανδίας (4,94), του Λουξεμβούργου (2,73), της Λιθουανίας (2,36), της Ισπανίας (2,14), του Βελγίου (2,09) και της Αγγλίας (1,82).
Τα περισσότερα κρούσματα καταγράφονται σε παιδιά έως τεσσάρων ετών και ακολουθούν σε συχνότητα οι ηλικιακές ομάδες 15 έως 24 ετών και 5 έως 14 ετών.
ΜΕΛΙΤΑΙΟΣ ΠΥΡΕΤΟΣ Η ΒΡΟΥΚΕΛΛΩΣΗ
Μεταδίδεται από τα ζώα, είχαμε 197 περιστατικά το 2005
Μία νόσος που έχει εξαλειφθεί από την Ευρώπη εξακολουθεί να προβληματίζει την Ελλάδα.
Πρόκειται για τη βρουκέλλωση ή μελιταίο πυρετό, η οποία μεταδίδεται στους ανθρώπους από τα ζώα, κυρίως τα βοοειδή, τους χοίρους και τις κατσίκες. Στην Ελλάδα, καταγράφεται κάθε χρόνο τριψήφιος αριθμός κρουσμάτων, ο οποίος το 2005 ανήλθε στα 127.
Ο αριθμός αυτός μας κατατάσσει στην τέταρτη θέση μεταξύ 28 ευρωπαϊκών χωρών, μετά την Ιταλία (678 κρούσματα), την Ισπανία (314), και την Πορτογαλία (147). Η βρουκέλλωση έχει εξαλειφθεί σε οκτώ χώρες, ενώ μονοψήφιο αριθμό κρουσμάτων δηλώνουν εννέα άλλες.
Η νόσος προλαμβάνεται με την αποφυγή κατανάλωσης μη παστεριωμένου γάλακτος ή γαλακτοκομικών προϊόντων και την τήρηση των ειδικών προφυλάξεων για τους αγρότες και τα άλλα άτομα που εκτίθενται σε ζώα.