Οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο μπορούν να τα διεκδικήσουν σε βάθος χρόνου μίας μόνο διετίας, σε αντίθεση με δικαστικούς και βουλευτές που «έχουν» την 5ετία
Απόφαση-«ταφόπλακα» για τις διεκδικήσεις των αναδρομικών από τους εργαζόμενους στον δημόσιο τομέα εξέδωσε χθες το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (ΑΕΔ).
Με πλειοψηφία μίας μόλις ψήφου (7 προς 6) το ΑΕΔ έκρινε ότι οι εργαζόμενοι στο Δημόσιο μπορούν να διεκδικούν τα αναδρομικά τους (από μισθούς, επιδόματα, αποζημιώσεις κ.λπ.) σε βάθος χρόνου μίας μόλις διετίας, που «μετρά» ημερολογιακά ακριβώς από την ημέρα υποβολής της σχετικής αγωγής.
Ετσι όμως δημιουργούνται πολίτες «δύο ταχυτήτων», καθώς για τους δικαστικούς λειτουργούς και τους βουλευτές έχει ήδη κριθεί ότι οι διεκδικήσεις των αναδρομικών καταβάλλονται σε βάθος χρόνου μιας 5ετίας και μάλιστα ο χρόνος της παραγραφής δεν «μετρά» ημερολογιακά, αλλά από το τέλος του οικονομικού έτους μέσα στο οποίο γεννήθηκε η σχετική αξίωση.
Με τον τρόπο αυτό μπορούν να διεκδικηθούν αναδρομικά σχεδόν μιας 6ετίας, όπως αναγνωρίστηκε με αποφάσεις του «Μισθοδικείου» και άλλων δικαστηρίων, ακόμα και για τους συνταξιούχους δικαστές και βουλευτές, ενώ για τους…κοινούς θνητούς ισχύει η διετία. Και συνεπώς τα «ψαλιδισμένα» αναδρομικά.
Το ζήτημα απασχολεί ήδη το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στο Στρασβούργο, όπου έχουν προσφύγει ένας πολίτης και μια εταιρεία κατά των παρόμοιων θέσεων του Αρείου Πάγου, που με εμμονή στήριζε τα κρατικά προνόμια σε βάρος των πολιτών.
Ελπίδες
Η πρόσφατη απόφαση του Ευρωδικαστηρίου κατά του κρατικού προνομιακού επιτοκίου 6% δημιουργεί βάσιμες ελπίδες ότι μπορεί να καταδικαστεί τελικά η χώρα και για το κρατικό προνόμιο της παραγραφής, που είναι αδικαιολόγητα μεγάλη (5ετής) όταν το Δημόσιο θέλει να εισπράξει από οφειλέτες του και μικρή (διετής) όταν χρωστά σε τρίτους.
Η σταθερή νομολογία του Αρείου Πάγου υπέρ των κρατικών προνομίων (παρά τις κατά καιρούς σημαντικές μειοψηφίες) τέθηκε υπό αμφισβήτηση, μετά την απόφαση του «Μισθοδικείου» του 2005, που προέβλεψε 5ετή παραγραφή στα αναδρομικά των δικαστών (με παρόμοια ευνοϊκή μεταχείριση για τους βουλευτές).
Το εργατικό τμήμα του Αρείου Πάγου παρέπεμψε το θέμα στην Ολομέλεια, για να κριθεί μήπως πρέπει να επεκταθεί σε όλους τους εργαζόμενους του δημόσιου τομέα η 5ετής παραγραφή, για να μην υπάρχει άνιση μεταχείριση μετά την κρίση του «Μισθοδικείου».
Ομως η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου υπό τον πρόεδρό της Β. Νικόπουλο και με σύμφωνη πρόταση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, Γ. Σανιδά, επέμεινε στη διετή αναζήτηση των αναδρομικών για διαφορές αποδοχών, αποζημιώσεων, αλλά και επιδομάτων (π.χ. οικογενειακών, 176 ευρώ, πολυτεκνικών, ΛΑΦΚΑ κ.λπ.).
Η εντελώς αντίθετη άποψη της Ολομέλειας του ΣτΕ, ότι είναι αντισυνταγματική η διετής παραγραφή για τους εργαζόμενους και πρέπει και αυτοί να διεκδικούν με ορίζοντα πενταετίας, έφερε την υπόθεση στο ΑΕΔ για να λυθεί η σύγκρουση μεταξύ των ανωτάτων δικαστηρίων.
«Ψαλιδισμένα» αναδρομικά θα μπορούν να λαμβάνουν οι δημόσιοι υπάλληλοι, ενώ δικαστές και βουλευτές θα μπορούν να διεκδικούν ποσά σχεδόν μίας 6ετίας (φωτογραφία αρχείου)
Η ΨΗΦΟΦΟΡΙΑ
Γρήγορη εκαθάριση των αξιώσεων
Το ΑΕΔ δέχθηκε ότι είναι συνταγματική η μόλις διετής διεκδίκηση αναδρομικών των εργαζομένων, κρίνοντας ότι αυτό επιβάλλουν λόγοι δημοσίου συμφέροντος, όπως είναι να γίνεται γρήγορα η εκκαθάριση των αξιώσεων που υπάρχουν σε βάρος των κρατικών φορέων.
άποψη της πλειοψηφίας του ΑΕΔ υποστήριξαν ο πρόεδρός του. Γ. Παναγιωτόπουλος, ο αντιπρόεδρος του Αρείου Πάγου Σ. Κολυβάς, οι αρεοπαγίτες Δ. Γιαννακόπουλος, Α. Τσόλιας, Γ. Χρυσικός, Σ. Μιτσιάλης και ο καθηγητής Νομικής Θεσσαλονίκης Ν. Νίκας.
Αντίθετα υπέρ των εργαζομένων (ενώ το ΑΕΔ απέρριψε τις παρεμβάσεις της ΑΔΕΔΥ, της ΓΣΕΕ κ.λπ.) τάχθηκαν οι Ιω. Καραβοκύρης (αντιπρόεδρος Ελεγκτικού Συνεδρίου), οι Σύμβουλοι Επικρατείας Χρ. Ράμμος (εισηγητής της υπόθεσης), Ι. Μαντζουράνης, Σ. Μαρκάτης, Β. Γρατσίας και ο καθηγητής της Νομικής Θεσσαλονίκης Κ. Φινοκαλιώτης.
Σημειώνεται ότι εξακολουθεί να επικρατεί ένα «αλαλούμ», καθώς το ΣΤ τμήμα ΣτΕ έχει παραπέμψει στην Ολομέλεια ΣτΕ ξανά την αντισυνταγματικότητα της διετούς παραγραφής, με αφορμή τις διατάξεις του δημοσίου λογιστικού, ενώ οι αποφάσεις του Ελ. Συνεδρίου υπέρ της 5ετίας δεν μπορούν να ανατραπούν από την κρίση του ΑΕΔ, γιατί εκτός από Σύνταγμα έχει δεχθεί ότι παραβιάζεται και η Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου και η προστασία των περιουσιακών δικαιωμάτων.
Τον λόγο έχει το Ευρωδικαστήριο.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΥΛΩΝΙΤΗΣ