Του Θεόφιλου Σιχλετίδη
Τα μέτρα της κυβέρνησης για την περιστολή των μισθολογικών δαπανών έχουν προκαλέσει μεγάλη αναταραχή και στα ρετιρέ και στα ισόγεια των δημοσίων υπαλλήλων, αποκάλυψαν όμως και μία εικόνα πραγματικού χάους στα επιδόματα. Χαρακτηριστικό είναι ότι η κυβέρνηση το μόνο που γνωρίζει με ακρίβεια είναι το ύψος της συνολικής δαπάνης για τα επιδόματα, 6,5 δισ. από τα 19 δισ. που κοστίζει η μισθοδοσία του δημόσιου τομέα, ενώ και η ΑΔΕΔΥ μόλις πριν από λίγες ημέρες κάλεσε τις ομοσπονδίες-μέλη της να την ενημερώσουν για την επιδοματική κατάσταση σε κάθε υπουργείο.
Στο ισόγειο της πολυκατοικίας του δημόσιου τομέα βρίσκονται οι εργαζόμενοι στις νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις με μέσο μισθό τα 1.050 ευρώ και απώλειες στο ύψος των 18 ευρώ το μήνα από την περικοπή κατά 10% των επιδομάτων τους. Στο ισόγειο διαμένουν και οι εργαζόμενοι στα νοσοκομεία, με μέσο μισθό τα 1.100 ευρώ και με απώλειες 35 ευρώ το μήνα από την περικοπή των επιδομάτων. Κοντά στο μέσο όρο, των 1.350 ευρώ, των μισθών του δημόσιου τομέα βρίσκονται οι περισσότεροι εκπαιδευτικοί της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Θα χάσουν από τη μείωση των επιδομάτων τους 40 με 60 ευρώ το μήνα και στο τέλος του 2010 θα δουν το εισόδημά τους μειωμένο κατά 1.000 με 1.200 ευρώ σε σχέση με το 2009 εξαιτίας του παγώματος των βασικών μισθών και της κατάργησης της αυτοτελούς φορολόγησης των επιδομάτων τους. Απώλειες, που θα φτάσουν ακόμη και τον έναν μισθό -σε μέσο όρο κοντά στα 1.400 ευρώ- θα έχουν και οι εργαζόμενοι στους δήμους, κυρίως αυτοί που απασχολούνται στον τομέα της καθαριότητας και λαμβάνουν επιδόματα κοντά στα 600 ευρώ.
Στις 2.500 με 3.000 ευρώ υπολογίζονται οι απώλειες των γιατρών του ΕΣΥ, των οποίων το μέσο ετήσιο εισόδημα είναι 37.000 έως 40.000 ευρώ. Απώλειες από 55 έως και 105 ευρώ το μήνα θα έχουν όλοι οι εργαζόμενοι στις κεντρικές υπηρεσίες των υπουργείων στην Αθήνα, με εξαίρεση τους υπαλλήλους του πρώην Μεταφορών, που θα χάσουν μόνο 18 ευρώ το μήνα, γιατί έχουν πολύ μικρότερα επιδόματα από τους συναδέλφους τους. Ειδικά στο υπουργείο Εργασίας και στους εποπτευόμενους οργανισμούς και τα ασφαλιστικά ταμεία οι απώλειες των υπαλλήλων εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τα 60 ευρώ το μήνα. Έως και 240 ευρώ το μήνα θα χάσουν οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας της ΥΠΑ, όπου τα επιδόματα είναι μεγαλύτερα από τους βασικούς μισθούς. Από 90 έως και 180 ευρώ το μήνα θα χάσουν τα μέλη ΔΕΠ των τριτοβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων.
Στα πάνω διαμερίσματα της πολυκατοικίας του δημόσιου τομέα διαμένουν όλοι οι υπάλληλοι του υπουργείου Οικονομικών, κυρίως οι τελωνειακοί και οι εφοριακοί, των οποίων τα επιδόματα αρχίζουν από 870 ευρώ και φτάνουν τα 2.100, οπότε οι απώλειές τους από την περικοπή του 10% θα είναι μεγάλες. Στο ρετιρέ διαμένουν μόνον οι αρεοπαγίτες, με μέσο μισθό κοντά στα 6.500 ευρώ, από τα οποία μόνον τα 2.500 είναι από το βασικό μισθό τους. Συνολικά: 20 με 50 ευρώ το μήνα θα χάσουν 300.000 εργαζόμενοι, από 50 έως και 100 ευρώ 100.000 εργαζόμενοι, ενώ 150 ευρώ θα χάσουν 60.000. Όσον αφορά την ελίτ των 50.000 ανώτερων και ανώτατων δημόσιων υπαλλήλων, οι απώλειες θα ξεπεράσουν ακόμη και τα 400 ευρώ το μήνα. Πόσα θα κερδίσει το υπουργείο Οικονομικών; Όπως και για τα επιδόματα, δεν υπάρχει σαφής εικόνα. Η βάση είναι τα 650 εκατομμύρια ευρώ και ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου φιλοδοξεί το κέρδος να φτάσει το 1 δισ. ευρώ.
Τρίτος χρόνος πολιορκίας
Αναμενόμενο ήταν για την ηγεσία της ΑΔΕΔΥ το χτύπημα στα επιδόματα των δημοσίων υπαλλήλων, καθώς αυτές οι «έξτρα» αμοιβές βρίσκονται εδώ και χρόνια στο στόχαστρο κύκλων των Βρυξελλών. Τα συνδικαλιστικά στελέχη αμφισβητούν το «έξτρα» και υποστηρίζουν εδώ και μία δεκαετία την ενσωμάτωση των επιδομάτων στο βασικό μισθό και τη δημιουργία ενιαίου μισθολογίου. Έτσι κι αλλιώς, όπως υποστηρίζουν από την ΑΔΕΔΥ, ο μέσος μισθός του δημοσίου υπαλλήλου στην Ελλάδα είναι τουλάχιστον 750 ευρώ μικρότερος από το μέσο μισθό στο δημόσιο τομέα της Ευρωζώνης, ενώ για συγκεκριμένους κλάδους, όπως αυτός των εκπαιδευτικών, η διαφορά ξεπερνά τα 1.000 ευρώ. Στο γιατί υπάρχει αυτό το χάος με τα επιδόματα οι συνδικαλιστές μιλούν για γενικές ευθύνες των κυβερνήσεων και ειδικές των υπουργών, που, για να ξεμπερδεύουν με κάποιες «ενοχλητικές» ομοσπονδίες ή για να ελέγχουν το δημοσιοϋπαλληλικό κίνημα, έδιναν κατά καιρούς διάφορα πιθανά και απίθανα επιδόματα, όχι όμως και αυξήσεις στους βασικούς μισθούς, που παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα από το 2001. Το 2010 θα είναι ο τρίτος χρόνος «πολιορκίας» των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων. Το 2008 οι μισθοί συμπιέστηκαν από την αύξηση των κρατήσεων για τα ασφαλιστικά ταμεία. Το 2009 η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή δεν έδωσε αυξήσεις στους δημοσίους υπαλλήλους αλλά ένα έκτακτο επίδομα μόνο στους χαμηλόμισθους. Και για το 2011 και 2012 τα πράγματα μόνο καλά δεν διαφαίνονται.