Του Βασιλη Ζηρα
Την ένταξη σε εργασιακή εφεδρεία, ένα μέτρο που διχάζει τους υπουργούς, από τα τέλη του 2010, περισσότερων από 7.500 εργαζομένων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα προωθεί άμεσα η κυβέρνηση.
Η αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων που θα απολυθούν σταδιακά από το Δημόσιο θεωρείται από το οικονομικό επιτελείο και άλλα κυβερνητικά στελέχη ως το μόνο μέτρο που θα μπορούσε να πείσει την τρόικα και τις κυβερνήσεις της Ευρωζώνης να δεχθούν μια αλλαγή των στόχων για το έλλειμμα φέτος και το 2012. Αυτό, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, θα προτείνει τη Δευτέρα ο κ. Γιώργος Ζανιάς στην έκτακτη συνεδρίαση του Euroworking Group, των αναπληρωτών των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης στις Βρυξέλλες.
Προκειμένου να καλυφθούν οι μεγαλύτερες δανειακές ανάγκες που θα προκύψουν από το μεγαλύτερο έλλειμμα φέτος και τον επόμενο χρόνο, η ελληνική πλευρά θα προτείνει να καταβληθεί το νέο πακέτο βοήθειας των 109 δισ. ευρώ έως το τέλος του 2013 αντί έως τα μέσα του 2014. Η πρόταση βασίζεται στην εκτίμηση ότι με ελαφρά ηπιότερη δημοσιονομική προσαρμογή, ταχύτερη ανάκαμψη της οικονομίας και πιστή εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, η Ελλάδα θα μπορέσει να βγει νωρίτερα για δανεισμό στις αγορές.
Σύμφωνα με κορυφαία κυβερνητική πηγή, οι ανακοινώσεις για την ενεργοποίηση της εργασιακής εφεδρείας θα γίνουν εντός του Σεπτεμβρίου και σε αυτήν θα ενταχθούν περισσότεροι από τους 7.500 εργαζομένους φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα, που προβλέπει το Μνημόνιο. Παλαιότερα, επί υπουργίας Παπακωνσταντίνου, είχε προταθεί ο αριθμός αυτός να φτάσει τους 10.000 εργαζομένους, αλλά η πρόταση προσέκρουσε στη σθεναρή αντίδραση άλλων υπουργών και τελικά απορρίφθηκε από τον πρωθυπουργό.
Πρόσφατα, όμως, η ειδική γραμματεία ΔΕΚΟ του υπουργείου Οικονομικών έστειλε επιστολή σε 160 επιχειρήσεις και οργανισμούς του δημόσιου τομέα με την οποία τους ζητεί να της δώσουν έως τις 9 Σεπτεμβρίου αναλυτικά στοιχεία για τον αριθμό των εργαζομένων τους, τις ειδικότητές τους, τις αμοιβές τους, τα προσόντα τους, τον τόπο διαμονής τους κ. λπ. Στους παραλήπτες της επιστολής περιλαμβάνονται και οι εισηγμένες επιχειρήσεις που βρίσκονται υπό δημόσιο έλεγχο.
Η κυβέρνηση επιχειρεί, λαμβάνοντας ένα τέτοιο μέτρο που εκπέμπει ισχυρό μήνυμα δέσμευσης στη δημοσιονομική εξυγίανση και την προώθηση των διαρθρωτικών αλλαγών, να απαντήσει σε αυτό που πρωτίστως της καταλογίζει η τρόικα, δηλαδή έλλειμμα πολιτικής βούλησης για την εφαρμογή του Μεσοπρόθεσμου. Επίσης, προσδοκά ότι θα είναι το ισχυρό χαρτί στη μείζονα διαπραγμάτευση με τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, που είναι χαλάρωση της δημοσιονομικής προσαρμογής το 2011 και το 2012, ώστε να «ανασάνει» η οικονομία που βυθίζεται στην ύφεση και μεγαλύτερη προσαρμογή τα επόμενα χρόνια έως το 2014, ώστε να επιτευχθεί ο τελικός δημοσιονομικός στόχος του Μεσοπρόθεσμου.
Απέτυχε
Το επιχείρημα του οικονομικού επιτελείου που ετέθη στους επικεφαλής της τρόικας ήταν ότι το Μνημόνιο προέβλεπε μια εμπροσθοβαρή δημοσιονομική προσαρμογή με στόχο να επιστρέψει η Ελλάδα στις αγορές το 2012. Αυτός ο στόχος απέτυχε. Οι αγορές χρήματος έμειναν κλειστές για την Ελλάδα, ενώ η οικονομία βυθίστηκε σε ύφεση μεγαλύτερη από αυτή που προέβλεψε η τρόικα. Νέα μέτρα, πέραν αυτών που έχουν αποφασιστεί, θα επιτείνουν την ύφεση. Σύμφωνα με αξιωματούχο του υπουργείου, οι εκπρόσωποι του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δεν είναι αρνητικοί σε αυτή την προσέγγιση, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στις διαρθρωτικές αλλαγές.
Ωστόσο, τα στελέχη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και της Κομισιόν επέμειναν στους στόχους της δημοσιονομικής προσαρμογής. Εξάλλου, οι επικεφαλής της τρόικας δεν είχαν εξουσιοδότηση να παρακολουθήσουν την ελληνική πλευρά εκεί όπου ήθελε να οδηγήσει τη διαπραγμάτευση: σε αλλαγή των στόχων του Μεσοπρόθεσμου και μείωση της διάρκειας της χρηματοδότησης, αλλά όχι του ποσού. Με το διακύβευμα να είναι κάτι περισσότερο από μια διαφωνία επί των εκτιμήσεων και των προβλέψεων, εκ των πραγμάτων η διαπραγμάτευση οδηγήθηκε σε αδιέξοδο και η τρόικα αποχώρησε. Τον λόγο θα έχουν τώρα οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης.