Δεύτερο γύρο αλλαγών ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός. Στο στόχαστρο τώρα βρίσκονται τα βαρέα και ανθυγιεινά, οι αναπηρικές συντάξεις και οι κλάδοι υγείας
Σε αδιέξοδο οδήγησε μέσα σε μία πενταετία τα Ταμεία η κυβέρνηση και για άλλη μία φορά στέλνει τον… λογαριασμό στους ασφαλισμένους. Δεκαπέντε μόλις μήνες μετά την «πολυδιαφημισμένη» μεταρρύθμιση, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε δεύτερο γύρο αλλαγών στο Ασφαλιστικό, προκαλώντας θύελλα αντιδράσεων.
Αυτή τη φορά στο στόχαστρο βρίσκονται οι κλάδοι υγείας, τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα και οι αναπηρικές συντάξεις, σε μια απέλπιδα προσπάθεια να βρεθούν χρήματα για τη στήριξη του συστήματος. Για τη δραματική αυτή επιδείνωση της κατάστασης την ευθύνη έχει η κυβέρνηση, η οποία μεταξύ άλλων… πέτυχε την εκτίναξη των ελλειμμάτων, τη μείωση της περιουσίας των Ταμείων, αλλά και την επιβράδυνση του ρυθμού έκδοσης των συντάξεων!
Αναλυτικά οι επτά «πληγές» των ταμείων είναι οι ακόλουθες:
1 Εκτίναξη της εισφοροδιαφυγής στα 8,3 δισεκατομμύρια ευρώ από τα 2,5 δισεκατομμύρια το 2003. Υπολογίζεται πως πάνω από ένα εκατομμύριο εργαζόμενοι δεν έχουν ασφαλιστική κάλυψη, ενώ η κυβέρνηση δίνει το… κακό παράδειγμα με τα προγράμματα stage (όπου απασχολούνται ανασφάλιστοι νέοι).
Στο μεταξύ, το υπουργείο Απασχόλησης «επιβραβεύει» τους κακοπληρωτές με διαδοχικές ρυθμίσεις χρεών, οι οποίες ωστόσο δεν αποδίδουν. Είναι χαρακτηριστικό πως μόνο το 20% όσων υπάγονται στη ρύθμιση συνεχίζει μέχρι το τέλος να καταβάλλει τις δόσεις (οι υπόλοιποι στην πορεία… ξεχνούν τις υποχρεώσεις τους και περιμένουν την επόμενη εξαγγελία).
2 Αλματώδης αύξηση των ελλειμμάτων, που μόνο στα τέσσερα μεγάλα Ταμεία (ΙΚΑ, ΟΓΑ, ΟΑΕΕ και ΟΠΑΔ) φτάνουν τα 5,4 δισεκατομμύρια ευρώ. Για να γίνει αντιληπτή η ραγδαία επιδείνωση των οικονομικών αρκεί να αναφερθεί πως το 2003 το έλλειμμα δεν ξεπερνούσε τα 530 εκατομμύρια ευρώ (τα 500 εκατομμύρια στον κλάδο υγείας του ΟΓΑ και περίπου 30 εκατομμύρια στον ΟΑΕΕ).
3 Αύξηση κατά 30% σε σχέση με το 2003 των οφειλών του Δημοσίου προς τα Ταμεία. Οι οφειλές πέρσι άγγιξαν τα 11 δισεκατομμύρια ευρώ και αναμένεται να κυμανθούν στα ίδια επίπεδα και φέτος (καθώς το κράτος έδωσε 1,17 δισεκατομμύρια σε ομόλογα και επομένως «καλύφθηκε» η όποια επιδείνωση της οφειλής).
4 Σημαντική καθυστέρηση στον χρόνο έκδοσης των συντάξεων, με την υπομονή των ασφαλισμένων να δοκιμάζεται. Πάνω από 150.000 αιτήσεις για συντάξεις και εφάπαξ στοιβάζονται στα γραφεία των Ταμείων (αριθμός που έχει αυξηθεί κατά 40% τον τελευταίο χρόνο).
Συγκεκριμένα, στο ΙΚΑ η έκδοση της σύνταξης κάνει πια 6 με 8 μήνες (από 4 έως 6 που ήταν πρώτα), ενώ στον Οργανισμό Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (κυρίως στο ΤΣΑ και στο ΤΕΒΕ) οι υποψήφιοι συνταξιούχοι πρέπει να κάνουν υπομονή 10 με 12 μήνες. Σε χειρότερη μοίρα είναι όσοι καλύπτονται από τουλάχιστον δύο Ταμεία, οι οποίοι περιμένουν από 12 έως 24 μήνες (παλαιότερα ήταν 8 με 10 μήνες).
Εκτός ελέγχου είναι η κατάσταση στο Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων, όπου εκκρεμούν 16.000 αιτήσεις αλλά δεν υπάρχει ρευστό. Ο χρόνος έκδοσης του εφάπαξ έφτασε τους 24 μήνες και αν δεν βρεθεί… ζεστό χρήμα θα εκτιναχτεί στα τρία χρόνια (καθώς τα μηνιαία έσοδα από εισφορές αρκούν μόνο για 600 αιτήσεις).
5 Μείωση της περιουσίας των Ταμείων. Η περιουσία των Ταμείων αναμένεται να μειωθεί φέτος κατά 26% σε σχέση με πέρσι και ουσιαστικά να «επιστρέψει» στα επίπεδα του 2003. Αυτό οφείλεται τόσο στις λογιστικές απώλειες λόγω της πτώσης της αξίας των μετοχών όσο και στην υπόθεση των δομημένων ομολόγων.
6 Αύξηση των οφειλών των Ταμείων προς τα νοσοκομεία. Το διάστημα 2003- 2008 οι οφειλές αυξήθηκαν κατά 417% και έφτασαν τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ. Νέα επιδείνωση αναμένεται να υπάρξει φέτος, με το «χρέος» να αγγίζει τα 3,6 δισεκατομμύρια.
Ενδεικτικό της αδιαφορίας με την οποία η κυβέρνηση αντιμετωπίζει το θέμα είναι το ότι οι φαρμακευτικές εταιρείες δεν έχουν αποδώσει -αν και πρέπει- τις επιστροφές δαπάνης στα ασφαλιστικά ταμεία από το 2006.
7 Χορήγηση εξαιρετικά χαμηλών συντάξεων στην πλειονότητα των ασφαλισμένων. Είναι χαρακτηριστικό πως επτά στους δέκα ασφαλισμένους καλούνται να επιβιώσουν με κύρια σύνταξη κάτω από 600 ευρώ.
Σημειώνεται πως φέτος οι αυξήσεις στα Ταμεία του ευρύτερου δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα «αντικαταστάθηκαν» με βοηθήματα και μάλιστα μόνο για όσους έχουν σύνταξη μέχρι 1.100 ευρώ. Την ίδια στιγμή, χωρίς ούτε ένα ευρώ αύξηση έχουν μείνει οι συνταξιούχοι του ΟΓΑ, που είναι και οι μεγάλοι αδικημένοι του ασφαλιστικού συστήματος.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ