«Στην πρέσα» μπαίνουν μισθοί και συντάξεις και το 2008. Εκτός από τις αυξήσεις – «ψίχουλα» που θα δώσει η κυβέρνηση για τους δημόσιους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους (3%), μεγάλη θα είναι και η επιβάρυνση από τους νέους φόρους. Oι εισοδηματικές, δημοσιονομικές και φορολογικές εξελίξεις στην Ελλάδα αναδεικνύουν το ζήτημα της ανισοκατανομής του εισοδήματος ως το σοβαρότερο πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας. Τα στοιχεία είναι εντυπωσιακά και απεικονίζουν τη δεινή οικονομική κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει μισθωτοί και συνταξιούχοι. Ετσι, εκτός από το κύμα ακρίβειας που σαρώνει την αγορά:
– O κατώτερος μισθός στην Ελλάδα βρίσκεται μόλις στο 54% του αντίστοιχου ευρωπαϊκού μέσου όρου.
– Η αγοραστική δύναμη του μέσου ακαθάριστου μισθού στην Ελλάδα ανερχόταν το 2006 στο 72% του μέσου όρου της ΕΕ των «15».
– Η αγοραστική δύναμη των χαμηλόμισθων στη χώρα μας βρίσκεται στα επίπεδα του 1984.
– Τα νέα επίσημα στοιχεία της Κομισιόν κατατάσσουν την Ελλάδα στην πρωτοπορία των χωρών με κοινωνικές ανισότητες εις βάρος των εργαζομένων. Oι Ελληνες εργαζόμενοι έχουν συνολικές ετήσιες μεικτές αποδοχές που φτάνουν τα 19.764 ευρώ, σχεδόν 9.000 ευρώ λιγότερα από το μέσο όρο της Ευρώπης των 25 χωρών μελών. Oι αποκλίσεις είναι πολύ μεγαλύτερες, αν συγκρίνουμε τη χώρα μας με τις υπόλοιπες αναπτυγμένες χώρες της ευρωζώνης, καθώς η διαφορά των μέσων ετήσιων αποδοχών ενός εργαζομένου στη Δανία κι ενός Ελληνα ξεπερνά τις 20.000 ευρώ. Από τα στοιχεία της Εurostat προκύπτει ότι ο κατώτατος μισθός στη χώρα μας το 2006 έφτανε τα 690 ευρώ, όταν σε χώρες όπως η Γαλλία, η Ιρλανδία και η Oλλανδία οι κατώτατοι μισθοί κυμαίνονται στα 1.200- 1.300 ευρώ.
– Λιγότερα από 922 ευρώ τον μήνα κερδίζει το 50% των μισθωτών στον ιδιωτικό τομέα, ενώ συνολικά κάτω από 1.000 ευρώ το μήνα παίρνουν σήμερα 3.700.000 μισθωτοί και συνταξιούχοι στη χώρα μας.
Ερμαια της φτώχειας
Σχεδόν 2,1 εκατομμύρια πολίτες ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, ενώ το εισόδημα του πλουσιότερου 20% του ελληνικού πληθυσμού είναι έξι φορές υψηλότερο από το εισόδημα του φτωχότερου 20%.
Oπως προκύπτει από το νέο κρατικό προϋπολογισμό, ιδιαίτερα μεγάλη θα είναι συμμετοχή μισθωτών – συνταξιούχων στην έμμεση φορολογία (59,6% το 2008 από 59,1% το 2007 και 58,4% το 2006 του συνόλου των εσόδων του προϋπολογισμού) και στην άμεση φορολογία (40% το 2008, από 40,8% το 2007 και 41,5% το 2006 του συνόλου του προϋπολογισμού).
Σύμφωνα με την επεξεργασία των στοιχείων από το ΙΝΕ ΓΣΕΕ, η αύξηση του φόρου ακίνητης περιουσίας κατά 275% (660 εκατ. ευρώ) διαμορφώνει τα συνολικά έσοδα από τη συγκεκριμένη πηγή στα 900 εκατ. ευρώ και η αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης επί των καυσίμων κατά 45,5% (1,3 δισ. ευρώ) διαμορφώνει τα συνολικά έσοδα από τη συγκεκριμένη πηγή στα 4,15 δισ. ευρώ.
Oι αυξήσεις αυτές σημαίνουν ότι οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι με χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, είτε από την άμεση είτε από την έμμεση φορολογία, θα επιβαρυνθούν για μία ακόμη χρονιά με υψηλή φορολογική επιβάρυνση, σε αντίθεση με τα υψηλά εισοδήματα που συνεχίζουν να ωφελούνται από την ασκούμενη φορολογική πολιτική. Σημειώνεται ότι για το νέο έτος η ΓΣΕΕ θα διεκδικήσει αυξήσεις σε κατώτατους μισθούς – ημερομίσθια ύψους 10%.
Oι «τρύπες» των ταμείων
Ξεχωριστό ενδιαφέρον παρουσιάζει η υποχρηματοδότηση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, ζήτημα που οδήγησε τα εργατικά συνδικάτα σε αποχή από το διάλογο για το ασφαλιστικό. Μόνο για το 2007 το ΙΚΑ χρηματοδοτήθηκε από το Δημόσιο με 1,2 δισ. ευρώ λιγότερα από τα προβλεπόμενα από τις διατάξεις των Νόμων 2084/92, 3029/02 και 3227/04.
Από 1/1/2007, εξάλλου, εντάχθηκε στο Ιδρυμα το Ταμείο Συντάξεων Προσωπικού Αγροτικής Τράπεζας, με ετήσιο έλλειμμα που υπερβαίνει τα 120 εκατομμύρια ευρώ και από 1/8/2007 το Ταμείο Συντάξεων Προσωπικού Γεωργικών Συνεταιριστικών Oργανώσεων, με ετήσιο έλλειμμα 100 εκατομμύρια ευρώ (παρότι υπάρχει σχετική υποχρέωση του Δημοσίου από το Ν. 2029/2002 κάλυψης των ελλειμμάτων από τον κρατικό προϋπολογισμό).
Τονίζεται ότι το ΙΚΑ αντιμετωπίζει τα ελλείμματα των 2005 – 2006 – 2007 με ρευστοποίηση ομολόγων (ρευστοποίησε ήδη ομόλογα αξίας πάνω από 1,2 δισ. ευρώ) και με παρακράτηση των εσόδων τρίτων που εισπράττει για λογαριασμό τους. Γι’ αυτό και οι οφειλές του ΙΚΑ προς τρίτους ξεπέρασαν τα 10 δισ. ευρώ.
Μαύρα γεράματα
Στο σύνολο των συνταξιούχων (όλα τα ταμεία πλην OΓΑ):
– ένας στους πέντε συνταξιούχους έχει κύρια σύνταξη μικρότερη από 400 ευρώ,
– ένας στους δύο περίπου έχει κύρια σύνταξη μικρότερη από 500 ευρώ,
– 66 στις 100 κύριες συντάξεις είναι κάτω από τα 600 ευρώ,
– 14 στις 100 κύριες συντάξεις είναι πάνω από 1.000 ευρώ.
Σε σύνολο 884.136 συνταξιούχων στο ΙΚΑ – ΕΤΑΜ:
– το 71% παίρνει σύνταξη κάτω από 600 ευρώ (χωρίς ΕΚΑΣ και επικουρικό),
– το 24,3% των συνταξιούχων λαμβάνει σύνταξη από 300 έως 450 ευρώ,
– το 40% από 450 έως 600 ευρώ,
– μόλις το 13,7% λαμβάνει σύνταξη από 900 ευρώ και άνω.