Κάτω του μετρίου οι παρεχόμενες υπηρεσίες
Του ανταποκριτή μας στις Βρυξελλες Κωνσταντινου Καλλεργη
«Βασίλειο» των γιατρών, με κινητήριο δύναμη το φακελάκι, κεντρικό χαρακτηριστικό τη σπατάλη πόρων και αποτελέσματα κάτω του μετρίου είναι το ελληνικό σύστημα υγείας, σύμφωνα με έκθεση αξιολόγησης 31 ευρωπαϊκών συστημάτων, που δόθηκε χθες στη δημοσιότητα στις Βρυξέλλες.
Η έκθεση, που εκδίδει ετησίως η σουηδική εταιρεία «Health Consumer Powerhouse», περιλαμβάνει 31 ευρωπαϊκές χώρες, δηλαδή τα 27 κράτη-μέλη της Ενωσης, τη Νορβηγία, την Ελβετία, την Κροατία και την ΠΓΔΜ και καταλήγει σε αξιολογική ιεράρχηση των συστημάτων που φέρει την Ελλάδα στη 19η θέση έναντι της 17ης που είχε καταλάβει στην αντίστοιχη περσινή έκθεση.
Η μεγαλύτερη μομφή
Κεντρικό κριτήριο αξιολόγησης είναι η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών και, για την Ελλάδα, η μεγαλύτερη μομφή είναι αναμφίβολα η διαφθορά: «Το ότι οι ασθενείς χρειάζεται να δωροδοκήσουν γιατρούς για να λάβουν την κατάλληλη περίθαλψη δεν έχει θέση στο ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο» επισημαίνεται.
Σημειώνονται δε ως βασικά χαρακτηριστικά του ελληνικού συστήματος Υγείας ότι: α) αποτελεί «βασίλειο των γιατρών», β) παρά «την όποια βελτίωση ως προς την αποτελεσματικότητα» των παρεχόμενων υπηρεσιών, το σύστημα εξακολουθεί να χαρακτηρίζεται από «υπερβολικές ιδιωτικές δαπάνες και πληρωμές “κάτω από το τραπέζι”»… Αυτές οι υπερβολικές ιδιωτικές δαπάνες έχουν σαν αποτέλεσμα το σύστημα να είναι, «με βάση τις οικονομικές δυνατότητες της χώρας, λιγότερο γενναιόδωρο» από τα αντίστοιχα των Βαλτικών κρατών, που είναι από τα τελευταία πανευρωπαϊκά σε ύψος δαπανών. Κατατάσσοντας τις χώρες αναλόγως της κατά κεφαλήν δαπάνης για υγεία, η έρευνα φέρει την Ελλάδα στη 15η θέση μεταξύ των 31. Ομως, όταν τίθεται θέμα τελικής ποιότητας των υπηρεσιών υγείας, η εικόνα αλλάζει. Οσον αφορά το αποτέλεσμα που προκύπτει από αυτές τις δαπάνες, η χώρα πέφτει στην 27η θέση.
Η έρευνα αξιολογεί την «αποτελεσματικότητα» με βάση έξι επιμέρους δείκτες: τα δικαιώματα των ασθενών και την ενημέρωσή τους σχετικά, τον χρόνο αναμονής πριν από την έναρξη θεραπείας, την αποτελεσματικότητα της θεραπείας (όπως προκύπτει μεταξύ άλλων από τα ποσοστά βρεφικής θνησιμότητας ή πενταετούς επιβίωσης καρκινοπαθών ή τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις), τη διαθεσιμότητα περίθαλψης (μεταμοσχεύσεις, εμβολιασμοί, προληπτικοί έλεγχοι και διαφθορά), την τηλεϊατρική και τέλος τη «φαρμακοποιία», με παραμέτρους όπως ο βαθμός επιδότησης των τιμών, ειδικά δε εκείνων των νέων φαρμάκων.
Βαθμολογία
Στην αξιολόγηση αυτή, τους χειρότερους «βαθμούς» της η Ελλάδα τους παίρνει στην τηλεϊατρική περίθαλψη, στη διαφθορά και, κατά τραγικό τρόπο, στα χαμηλά ποσοστά πενταετούς επιβίωσης καρκινοπαθών, στις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, στις μεταμοσχεύσεις και στους βρεφικούς εμβολιασμούς. Αντιθέτως, ικανοποιητική κρίνεται η κατάσταση όσον αφορά τους θανάτους βρεφών, την πρόσβαση σε ειδικευμένους γιατρούς και το νομικό πλαίσιο. Το τελευταίο αφορά κυρίως την προστασία του ασθενούς ως «καταναλωτή» υπηρεσιών υγείας.
Η έκθεση βασίζεται σε επίσημα στατιστικά στοιχεία και επιτόπιες έρευνες, ενώ στη διεθνή ομάδα που συνέταξε το σύστημα αξιολόγησης συμμετέχει η κ. Μένη Μαλλιώρη, επίκουρος καθηγήτρια Ψυχιατρικής στο πανεπιστήμιο Αθηνών και παλαιότερα ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ.