Μεγάλες ανατροπές στον χώρο της Υγείας και καλύτερη περίθαλψη των ασθενών προοιωνίζεται δικαστική απόφαση που κρίνει αντισυνταγματικό τον Κανονισμό του ΙΚΑ, υποχρεώνοντάς το να καλύπτει το σύνολο των δαπανών που καταβάλλουν οι ασφαλισμένοι του, όταν αναγκάζονται να καταφύγουν σε άλλα θεραπευτήρια ή σε μη συμβεβλημένους με το ΙΚΑ ιατρούς.
Με δικαστική απόφαση-σταθμό κρίνεται ότι, αν το Ιδρυμα δεν μπορεί με τα θεραπευτήρια και τους ιατρούς του να προσφέρει τις κατάλληλες υπηρεσίες υγείας, λόγω ανεπάρκειας των αναγκαίων υποδομών ή λόγω έλλειψης εξειδικευμένου προσωπικού κ.λπ., τότε οφείλει να αποδίδει στους ασφαλισμένους του όλες τις δαπάνες που κατέβαλαν για τη νοσοκομειακή τους περίθαλψη αλλού, προκειμένου να αποφύγουν κινδύνους για τη ζωή τους ή την υγεία τους.
Κατά τη δικαστική απόφαση, αποτελεί συνταγματική υποχρέωση για το κράτος να μεριμνά για την υγεία των πολιτών και το ΙΚΑ είναι υποχρεωμένο να καλύπτει τις ιατρικές δαπάνες που γίνονται σε μη συμβεβλημένα θεραπευτήρια και ιατρούς, εφόσον το ίδιο δεν μπορεί να παράσχει στους ασφαλισμένους του τις απαραίτητες υπηρεσίες υγείας σε τόπο και χρόνο κατάλληλο, έτσι ώστε να μη διαταράσσεται η ομαλή λειτουργία των βιοτικών τους σχέσεων.
Εάν λοιπόν κάποιος ασφαλισμένος δεν βρίσκει κρεβάτι νοσηλείας, δεν υπάρχει η κατάλληλη υποδομή για τη νοσηλεία του (από πλευράς εξοπλισμού ή εξειδικευμένου προσωπικού), δεν μπορεί να εξυπηρετηθεί λόγω της μεγάλης απόστασης των θεραπευτηρίων του ΙΚΑ ή δεν μπορεί να αντιμετωπίσει αλλιώς ένα επείγον σοβαρό περιστατικό, τότε μπορεί να αξιώσει από το ΙΚΑ να του καταβάλει ολόκληρο το ποσό που πλήρωσε στο άλλο θεραπευτήριο (ή στον μη συμβεβλημένο ιατρό), όπου αναγκάστηκε να καταφύγει. Η πρόβλεψη στον Κανονισμό του ΙΚΑ ότι σε τέτοιες περιπτώσεις καταβάλλει το ελάχιστο της κρατικής διατίμησης δεν είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα.
Η δικαστική απόφαση ανοίγει νέους δρόμους για την καλύτερη και πιο έγκαιρη περίθαλψη των ασθενών, αφού δέχεται ότι λόγω της αδυναμίας του ΙΚΑ δεν πρέπει να δημιουργείται όχι μόνο κίνδυνος για τη ζωή και την υγεία, αλλά και ότι δεν πρέπει να διαταράσσεται και η ομαλή λειτουργία των βιοτικών σχέσεων των ασφαλισμένων, όπως συμβαίνει όταν π.χ. αναγκάζονται να μετακινηθούν σε πολύ μεγάλες αποστάσεις για να έχουν την κατάλληλη ιατρική περίθαλψη.
Υποχρέωση
Ερμηνεύοντας τον Κανονισμό του ΙΚΑ σε συνδυασμό με τις διατάξεις του Συντάγματος για τη δημόσια υγεία και την ασφάλιση, το δικαστήριο δέχθηκε ότι το ΙΚΑ υποχρεώνεται να εξασφαλίζει στους ασφαλισμένους του σύγχρονες υπηρεσίες υγείας, οι οποίες πρέπει να καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες διάγνωσης και θεραπείας κάθε είδους παθήσεων. Οταν όμως δεν μπορεί να το κάνει, οφείλει να καλύπτει ολόκληρη τη δαπάνη που κατέβαλε ο ασφαλισμένος αλλού για την κατάλληλη περίθαλψη και όχι μόνο το ελάχιστο όριο διατίμησης.
Στη συγκεκριμένη υπόθεση Διοικητικό Πρωτοδικείο επέβαλε στο Ιδρυμα να καλύψει το σύνολο των δαπανών που χρειαζόταν να πληρώσει μια ανήλικη κοπέλα που χρειαζόταν επειγόντως φυσικοθεραπεία.
Για να γίνει η φυσικοθεραπεία σε θεραπευτήριο του ΙΚΑ ή σε άλλον ειδικευμένο ιατρό, χρειαζόταν να μετακινείται η κοπέλα περίπου 150 χλμ. στην Πελοπόννησο γεγονός που θα είχε επιπτώσεις όχι μόνο στο σχολείο της λόγω απώλειας των μαθημάτων της, αλλά θα είχε και αρνητικές συνέπειες και για την επαγγελματική και οικονομική κατάσταση των γονέων της, οι οποίοι ήταν υποχρεωμένοι να την πηγαινοφέρνουν.
Ετσι όμως θα διαταρασσόταν η ομαλή λειτουργία των βιοτικών τους σχέσεων, εξαιτίας της αδυναμίας του ΙΚΑ να παράσχει τις απαραίτητες υπηρεσίες υγείας.
Το Δ. Πρωτοδικείο Τρίπολης δέχτηκε (132/08) ότι η μη καταβολή της πλήρους δαπάνης θα ανέτρεπε το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα στην υγεία και την αντίστοιχη υποχρέωση του κράτους να μεριμνά για την υγεία όλων των πολιτών, ενώ παράλληλα θα αναιρούσε και την έννοια της γενικευμένης -σύμφωνα με το Σύνταγμα- κοινωνικής ασφάλισης.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΥΛΩΝΙΤΗΣ