Τζίρους δισεκατομμυρίων -που θυμίζουν… πολυεθνικές εταιρίες- διαχειρίζονται τα νοσοκομεία του ΕΣΥ. Την ίδια ώρα, τα ταμεία τους παραμένουν ελλειμματικά, με τα συνολικά χρέη να ξεπερνούν πλέον τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ.
Η καθυστέρηση εφαρμογής του νέου συστήματος προμηθειών στο ΕΣΥ έχει εκτινάξει τις δαπάνες – ο ρυθμός αύξησης σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνά και το 30%. Οσο για τη ρύθμιση χρεών, που είχε εξαγγελθεί στα τέλη του περασμένου χρόνου, είναι ακόμη στο «περίμενε».
Ενδεικτικό παράδειγμα των οικονομικών μεγεθών που διαχειρίζονται τα δημόσια νοσοκομεία αποτελεί το μεγαλύτερο της χώρας:
Ο «Ευαγγελισμός» έχει 949 αναπτυγμένα κρεβάτια νοσηλείας, απασχολεί πάνω από 2.600 άτομα, νοσηλεύει πάνω από 45.000 ασθενείς ετησίως, πραγματοποιεί τουλάχιστον 13.000 χειρουργικές επεμβάσεις και σχεδόν 7,5 εκατομμύρια εργαστηριακές εξετάσεις. Ο ετήσιος προϋπολογισμός του ξεπερνά τα 210 εκατομμύρια ευρώ. Το ποσό αυτό είναι κάτι παραπάνω από τα σημερινά χρέη του νοσοκομείου προς τους προμηθευτές του… Σύμφωνα με τον απολογισμό του οικονομικού έτους 2007, οι εισπράξεις του νοσοκομείου έφτασαν τα 54,4 εκατομμύρια ευρώ όταν ο προϋπολογισμός εσόδων ξεπερνούσε τα 204 εκατομμύρια…
Τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα, αν σκεφτεί κανείς ότι οι εισπράξεις αυτές περιλαμβάνουν και έσοδα από προηγούμενες χρονιές, ενώ ένα μέρος τους μεταφέρεται σε επόμενες.
Συνολικά, οι οικονομικές απαιτήσεις του νοσοκομείου πέρσι ξεπέρασαν τα 83 εκατομμύρια ευρώ, ποσό που εμφανίστηκε αυξημένο κατά 17 ολόκληρα εκατομμύρια σε σχέση με το 2006. Οι οικονομικές απαιτήσεις -εκτός από ένα μικρό μέρος που αφορά στη νοσηλεία απόρων- δεν είναι άλλες από τα… χρωστούμενα των ασφαλιστικών ταμείων, τα οποία καθυστερούν να εξοφλήσουν τα νοσοκομεία για την περίθαλψη των ασφαλισμένων τους. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι ο νόμος υποχρεώνει τα Ταμεία να εξοφλούν τις υποχρεώσεις τους προς το ΕΣΥ σε διάστημα 3 μηνών το αργότερο. Τα περσινά έξοδα του «Ευαγγελισμού» έφτασαν τα 53,3 εκατομμύρια ευρώ, με το 56,9% του ποσού αυτού να δαπανάται στις προμήθειες διαφόρων υλικών και φαρμάκων. Κάθε μήνα το νοσοκομείο δαπανά από 2 έως και 6 εκατομμύρια ευρώ.
Ωστόσο, στο τέλος της περασμένης χρονιάς, τα συσσωρευμένα χρέη του «Ευαγγελισμού» ξεπέρασαν τα 160 εκατομμύρια ευρώ – σημειώθηκε μια αύξηση της τάξης των 57 εκατομμυρίων. Σήμερα υπολογίζεται ότι το χρέος αυτό έχει εκτιναχθεί στα 200 εκατομμύρια ευρώ…
Τελικά, το νοσοκομείο εμφανίζει ένα πραγματικό έλλειμμα που πλησιάζει τα 40 εκατομμύρια ευρώ.
Σύμφωνα με τους ειδικούς, το έλλειμμα του «Ευαγγελισμού» αλλά και όλων των άλλων νοσοκομείων του ΕΣΥ οφείλεται σε μια σειρά από παράγοντες, εκτός της καθυστέρησης των Ταμείων στην εξόφληση των υποχρεώσεών τους: Ετσι, ενώ τα λειτουργικά έξοδα αυξάνονται, οι τιμές των νοσηλίων μένουν «καθηλωμένες» – δεν έχουν αναθεωρηθεί εδώ και δέκα χρόνια.
Παράλληλα, οι κρατικές επιχορηγήσεις για εξοπλισμό και κτιριακές υποδομές δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες. Στην περίπτωση του «Ευαγγελισμού», το 2007 δόθηκαν 1,4 εκατομμύρια ευρώ για νέα έργα.
Την ίδια ώρα, τα ιδιωτικά συνεργεία που έχουν αναλάβει μια σειρά από υπηρεσίες μέσα στα νοσοκομεία -σίτιση, καθαριότητα, φύλαξη, διαχείριση μολυσματικών αποβλήτων και άλλες- πληρώνονται από τον προϋπολογισμό των νοσοκομείων κοστίζοντας αρκετά εκατομμύρια ευρώ το χρόνο. Ανάλογες υπηρεσίες παλαιότερα εντάσσονταν στα έξοδα μισθοδοσίας και εξοφλούνταν από το υπουργείο Υγείας.Προσλήψεις προσωπικού με…το σταγονόμετρο
Κάθε χρόνο και… λιγότερο είναι το προσωπικό που στελεχώνει το μεγαλύτερο νοσοκομείο της χώρας:
Η συγκεντρωτική ανθρώπινη δύναμη του «Ευαγγελισμού» στην ιατρική, στη νοσηλευτική, στη διοικητική και την τεχνική υπηρεσία ήταν στο τέλος της περασμένης χρονιάς 2.624 άτομα – στον αριθμό αυτό περιλαμβάνονται οι συμβασιούχοι και το επικουρικό προσωπικό.
Οι κενές οργανικές θέσεις φτάνουν τις 1.341, αυξημένες κατά 21 σε σχέση με το 2006.
Στο νοσοκομείο υπηρετούν 810 γιατροί από τους οποίους οι 767 είναι μόνιμοι. Από την ιατρική υπηρεσία λείπουν 117 άτομα, σε σχέση με όσα προβλέπουν οι οργανικές θέσεις του «Ευαγγελισμού».
Περισσότερες από 500 θέσεις μένουν κενές στη νοσηλευτική υπηρεσία.
Με αυτό το προσωπικό, το νοσοκομείο έχει αναπτύξει 949 κρεβάτια νοσηλείας, με πληρότητα που ξεπερνά το 90%.
Μάλιστα, από τα κρεβάτια αυτά, τα 108 είναι κλίνες ειδικών μονάδων (εντατική θεραπεία, αυξημένη φροντίδα κ.λπ.), η ομαλή λειτουργία των οποίων απαιτεί αυξημένο και εξειδικευμένο προσωπικό.
Με το ίδιο ανθρώπινο δυναμικό πραγματοποιούνται ετησίως 45.000 εισαγωγές, με μέσο όρο νοσηλείας περίπου τις 6,5 μέρες και πάνω από 13.500 χειρουργικές επεμβάσεις. Οι επισκέψεις στα εξωτερικά ιατρεία του «Ευαγγελισμού» – πρωινά και απογευματινά- αγγίζουν τις 103.000 κάθε χρόνο.
Είναι φανερό ότι το υπάρχον προσωπικό αδυνατεί να καλύψει τις ανάγκες ενός τόσο μεγάλου νοσοκομείου.
Οι νέες προσλήψεις είναι ελάχιστες και το προσωπικό ούτε ενισχύεται ούτε ανανεώνεται. Είναι ενδεικτικό ότι ο μέσος όρος ηλικίας γιατρών, νοσηλευτών, διοικητικών και τεχνικών του νοσοκομείου δεν «πέφτει» κάτω από τα 39 χρόνια – στην τεχνική υπηρεσία αγγίζει τα 51. Με αυτά τα δεδομένα, οι βάρδιες και οι γενικές εφημερίες βγαίνουν μετά δυσκολίας, ενώ οι εξαντλημένοι εργαζόμενοι ζουν καθημερινά με το φόβο του λάθους.
Οι προμηθευτές διεκδικούν τη μερίδα του λέοντος
Γιγαντώνονται καθημερινά οι οφειλές των νοσοκομείων προς τους προμηθευτές τους. Τα χρέη έχουν ξεπεράσει προ πολλού τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ, ποσό το οποίο υπολογιζόταν στα τέλη του περασμένου χρόνου.
Μόνο στις φαρμακευτικές εταιρίες τα νοσοκομεία του ΕΣΥ χρωστούν 1,9 δισεκατομμύρια ευρώ (υπολογισμοί έως 31 Δεκεμβρίου του 2007).
Ειδικοί του χώρου εκτιμούν ότι το πρόβλημα έχει γίνει εντονότερο το τελευταίο διάστημα καθώς καθυστερεί η εφαρμογή του νέου συστήματος προμηθειών στα νοσοκομεία. Ο σχετικός νόμος έχει ψηφιστεί από το περασμένο καλοκαίρι αλλά οι διαδικασίες είναι ακόμη στη φάση της… απογραφής. Σύμφωνα με τις τελευταίες πληροφορίες, μέχρι το τέλος του επόμενου μήνα πιθανόν να αρχίσουν να «τρέχουν» οι πρώτες προμήθειες με το νέο, κεντρικό, σύστημα.
Ολο αυτό το διάστημα, όμως, οι εξωσυμβατικές προμήθειες και οι απευθείας αναθέσεις καλά κρατούν. Είναι δε χαρακτηριστικό ότι οι μηνιαίοι ρυθμοί αύξησης των αγορών έχουν εκτιναχθεί, τουλάχιστον, στα μεγάλα νοσοκομεία της πρωτεύουσας.
Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν ότι τους τελευταίους μήνες ο μέσος όρος αύξησης των αγορών έχει ξεπεράσει το 5%, ενώ σε μεμονωμένες περιπτώσεις έφτασε σε διψήφια ποσοστά…
Τα 23 μεγαλύτερα νοσοκομεία της Αττικής έχουν σήμερα συνολικές οφειλές προς προμηθευτές και φαρμακευτικές εταιρίες οι οποίες αγγίζουν τα 1,3 δισεκατομμύρια ευρώ. Από 200 εκατομμύρια ευρώ χρωστούν ο «Ευαγγελισμός» και το Κρατικό Αθηνών, ενώ περίπου στο μισό κυμαίνεται το χρέος του Ιπποκρατείου. Κι ενώ καταγράφεται μια σχετική μείωση στο ρυθμό αύξησης των χρεών, η πορεία των οικονομικών υποχρεώσεων των νοσοκομείων παραμένει ανοδική. Εκτιμάται ότι κάθε χρόνο οι οφειλές των νοσοκομείων αυξάνονται κατά μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.
Η ρύθμιση των χρεών, που είχε εξαγγελθεί στα τέλη του 2007, φαίνεται πως μετατίθεται για τα τέλη αυτής της χρονιάς. Κύκλοι του υπουργείου Υγείας αναφέρουν πως σε αυτή τη φάση ολοκληρώνεται η πλήρης αποτύπωση της ταμειακής κατάστασης των νοσοκομείων, με την προοπτική έως τον ερχόμενο Σεπτέμβριο να ξεκινήσουν οι διαδικασίες της ρύθμισης των χρεών.
Η τελευταία μεγάλη ρύθμιση των χρεών των νοσοκομείων είχε γίνει στα τέλη του 2004 και αφορούσε όλα τα νοσοκομεία εκτός από τα ψυχιατρικά και όλες τις προμήθειες φαρμάκων και υλικών που είχαν πραγματοποιηθεί με τα προβλεπόμενα παραστατικά. Οι οφειλές εξοφλούνταν άμεσα με την προϋπόθεση ότι οι προμηθευτές παρείχαν έκπτωση 3,5%.
Μετά την πλήρη εφαρμογή του νέου συστήματος προμηθειών στο ΕΣΥ, εκτιμάται ότι κάθε χρόνο θα εξοικονομούνται έως και 500 εκατομμύρια ευρώ. Βασική αρχή του νέου συστήματος είναι οι ενιαίες προμήθειες οι οποίες θα γίνονται απο την αρμόδια κεντρική επιτροπή, τα μέλη της οποίας ανανεώθηκαν πρόσφατα.