Το μακρύ καλοκαίρι της Ελλάδας «χτύπησε» και το μεγαλύτερο καρδιοχειρουργικό κέντρο, το «Ωνάσειο» με τη μοναδική Μονάδα Μεταμοσχεύσεων καρδιά-πνεύμονα που έκλεισε πέρυσι Ιούλιο και Αύγουστο λόγω διακοπών.
Μόνον που στην περίπτωση αυτή το περίφημο «σύνδρομο του τζίτζικα» που κατακλύζει τις περισσότερες δημόσιες υπηρεσίες στην Ελλάδα τους καλοκαιρινούς μήνες είχε τραγικό αποτέλεσμα να χαθούν τα πολύτιμα μοσχεύματα καρδιάς-πνεύμονα από πέντε δότες. Υπάρχει όμως και κάτι ακόμα χειρότερο: σήμερα ένα χρόνο μετά ούτε η διεύθυνση του «Ωνασείου» ούτε το Διοικητικό Συμβούλιο εξειδίκευσαν κάποια μέτρα βελτίωσης ούτε ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων παρενέβη να διερευνήσει τις δυσλειτουργίες της Μονάδας ούτε το υπουργείο Υγείας ως εποπτεύουσα όλων αρχή επέβαλε κάποια ποινή σε οποιονδήποτε…
Τη μικρή… πικρή αυτή ιστορία στον χώρο της υγείας ανέδειξε χθες με ένα πόρισμα-καταπέλτη ο Συνήγορος του Πολίτη που εξέτασε τις καταγγελίες Συλλόγων ασθενών και φίλων της μεταμόσχευσης και αποκάλυψε ότι πέρυσι από τις 13 Ιουλίου έως τις 14 Αυγούστου το Α Καρδιοχειρουργικό Τμήμα στο οποίο έχει ενταχθεί η Μονάδα Μεταμοσχεύσεων Καρδιάς-Θώρακα «βρισκόταν σε άδεια» σαν να επρόκειτο για οποιοδήποτε συνοικιακό κατάστημα εδώδιμων-αποικιακών…
Ο Συνήγορος στο πόρισμά του υπογραμμίζει ότι το «Ωνάσειο» παραβίασε μία από τις υποχρεώσεις-δεσμεύσεις του: τη διάθεση σε ετοιμότητα για τη λήψη και την αξιολόγηση οργάνων ανά πάσα στιγμή όπως και τη διάθεση σε ετοιμότητα αντίστοιχης ομάδας μεταμοσχεύσεων υπό την προϋπόθεση της ύπαρξης κατάλληλου λήπτη στις λίστες των ασθενών. Η διαρκής ετοιμότητα αυτών των ομάδων αποτελεί βασική υποχρέωση λειτουργίας μιας μονάδας μεταμοσχεύσεων που μάλιστα είναι μοναδική για την Ελλάδα και την Κύπρο.
Επίσης, σημειώνει ο Συνήγορος, ο Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων δεν διερεύνησε τις δυσλειτουργίες της Μονάδας του «Ωνασείου» ούτε αν διαθέτει επαρκές προσωπικό και κατάλληλες υποδομές ώστε να ανταποκρίνεται στις δεσμεύσεις που απορρέουν από τη χορήγηση της άδειας που έχει δώσει στη Μονάδα η ελληνική πολιτεία. Στην περίπτωση που οι προϋποθέσεις χορήγησης οριστικής άδειας δεν πληρούνται θα έπρεπε να δοθεί εύλογη προθεσμία για την προσαρμογή και αν αυτή δεν συντελούνταν, θα έπρεπε να ανακληθεί η σχετική άδεια.
Ο Συνήγορος, τέλος, προτείνει:
– να εξειδικευτεί η αρμοδιότητα του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων να ελέγχει τη λειτουργία των Μονάδων
– να υποχρεωθούν οι Μονάδες μεταμόσχευσης να αιτιολογούν εγγράφως τις απορριπτικές τους αποφάσεις για διαθέσιμα μοσχεύματα και να ελέγχεται η τήρηση αυτής της διαδικασίας
– να τηρούνται αυστηρά οι υποχρεώσεις του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων όπως έκθεση αξιολόγησης, έγγραφη ενημέρωση του υπουργείου Υγείας για προβλήματα Μονάδων κτλ, να συνταχθεί Κώδικας Δεοντολογίας για τη λειτουργία των Μονάδων και να συγκροτηθεί η Επιτροπή Δεοντολογίας που προβλέπεται από τον νόμο
– να ενισχυθεί η επικοινωνία υπουργείου Υγείας και ΕΟΜ ώστε να διευρύνονται τα προβλήματα που ανακύπτουν στις Μονάδες.
Τέλος, για την περίπτωση του «Ωνασείου» ο Συνήγορος εκφράζει την εκτίμηση ότι βάρυνε περισσότερο η διαφύλαξη της καλής λειτουργίας και φήμης του «Ωνασείου» από τη διερεύνηση των προβλημάτων και την αναζήτηση ευθυνών. *