Της ΜΑΡΙΝΑΣ ΠΕΤΡΟΠΟΥΛΟΥ
Στην ελληνική επαρχία οι ασθενείς προτιμούν τους ιδιώτες γιατρούς από τους γιατρούς των κέντρων υγείας και των αγροτικών ιατρείων. Αυτό σημαίνει ή ότι στην περιφέρεια οι άνθρωποι έχουν περισσότερα χρήματα ή, απλώς, ότι κάτι δεν πάει καλά με την παροχή τοπικών υπηρεσιών υγείας.
Στην πραγματικότητα υπάρχει μια απλή εξήγηση: όταν τα ταμεία δεν διευκολύνουν τον ασφαλισμένο (και μερικές φορές τον δυσκολεύουν κιόλας), εκείνος προτιμά να στραφεί στην ιδιωτική υγεία. Οπότε αναγκάζεται να πληρώσει από την τσέπη του.
Χρόνος και χρήμα
Οταν, πάλι κάποιος χρειάζεται να ταξιδέψει χιλιόμετρα για ένα παραπεμπτικό από το ταμείο του μάλλον προτιμά να μην κάνει καθόλου εξετάσεις, οπότε να μην πληρώσει τίποτα από την τσέπη του.
Η έρευνα που έγινε πρόσφατα από το Κέντρο Μελετών Υπηρεσιών Υγείας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και το Ινστιτούτο Προληπτικής και Κοινωνικής Ιατρικής, με διευθυντή τον καθηγητή Γιάννη Τούντα (με τη συνεργασία της εταιρείας Metron Analysis) βγάζει μερικά ακόμη ενδιαφέροντα συμπεράσματα:
1. Τα ταμεία που βάζουν τα περισσότερα εμπόδια στους ασφαλισμένους τους ακόμη και για απλές προληπτικές εξετάσεις είναι το ΙΚΑ και ο ΟΓΑ, δηλαδή αυτά στα οποία ανήκουν οι περισσότεροι κάτοικοι της επαρχίας.
2. Επιπλέον στο ΙΚΑ που ασφαλίζεται ο μισός πληθυσμός της χώρας, οι προληπτικές εξετάσεις αποφεύγονται, για ευνόητους οικονομικούς λόγους και για λόγους ταλαιπωρίας και γραφειοκρατίας.
3. Ενας στους τρεις ασφαλισμένους δεν έχει κάνει ποτέ καρδιογράφημα, ενώ τρεις στις 10 γυναίκες δεν έχουν κάνει ποτέ τεστ Παπανικολάου. Τη συγκεκριμένη εξέταση, που πρέπει να κάνουν όλες οι γυναίκες από κάποια ηλικία και μετά, στον ΟΓΑ την κάνουν μόνο οι μισές.
4. Οσο για τη μαστογραφία, σχεδόν έξι στις 10 γυναίκες που ασφαλίζονται στον ΟΓΑ δεν έχουν κάνει ποτέ την εξέταση, το ίδιο και το 55% των ασφαλισμένων στο Δημόσιο και το 61% στο ΙΚΑ.
* Ο επικεφαλής της έρευνας, Γ. Τούντας (στη μελέτη συμμετείχαν επίσης οι Κυριάκος Σουλιώτης, Χριστίνα Δημητρακάκη και Γεωργία Παλληκαρώνα), εξηγεί: «Το 97% αυτών που ρωτήθηκαν είναι ασφαλισμένοι σε κάποιο ταμείο και παρά το γεγονός αυτό, τελικά το 26% επιλέγει ιδιώτη. Μόνο οι μισοί από το σύνολο αυτών που ρωτήθηκαν κάνουν χρήση του ασφαλιστικού τους δικαιώματος, επιλέγοντας είτε ιατρεία που ανήκουν στο ταμείο τους είτε ιδιώτες ιατρούς που είναι συμβεβλημένοι με αυτό. Συνολικά το 75% της πρωτοβάθμιας φροντίδας, της προληπτικής ιατρικής με άλλα λόγια, δεν παρέχεται στις δομές του ΕΣΥ».
Ετσι το 65% των δαπανών για την υγεία σε κάθε νοικοκυριό αφορά τελικά προληπτικές εξετάσεις, επισκέψεις σε γιατρούς και άλλες υπηρεσίες εκτός νοσοκομείου.
* Οπως εξηγεί ο Κυρ. Σουλιώτης, δρ Πολιτικής και Οικονομικών της Υγείας, το πιο ενδιαφέρον ίσως εύρημα της μελέτης είναι ότι το 38,4% αυτών που χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες υγείας επιβαρύνονται οι ίδιοι οικονομικά.
Αυτό προφανώς οφείλεται είτε στην επιλογή ιδιώτη γιατρού είτε στην επιλογή συμβεβλημένου με το ταμείο ιδιώτη γιατρού, οπότε ο δικαιούχος είναι υποχρεωμένος να καταβάλει τη συμμετοχή του.
5. Πάντως, ενώ οι περισσότεροι ασθενείς επιλέγουν ιδιώτη γιατρό, μόνο ένας στους δέκα έχει κάνει ιδιωτική ασφάλιση.
Από εκείνους που την επιλέγουν το μεγαλύτερο ποσοστό μένει φυσικά στις πόλεις, ενώ στην επαρχία μόνο το 6,7% ασφαλίζεται σε ιδιωτικές εταιρείες.
6. Επίσης η προτίμηση ιδιωτικού νοσοκομείου αφορά το 28,6% όσων έχουν ιδιωτική ασφάλιση και το 10,5% αυτών που δεν έχουν δημόσια.
7. Η έρευνα αποδεικνύει τελικά ότι υπάρχουν μεγάλες διαφορές μεταξύ των ασφαλιστικών φορέων:
Διαφορές στα ταμεία
* Σε κάποια ταμεία, όπως αυτό του Δημοσίου (ΟΠΑΔ) δίνονται πολλές επιλογές στους ασφαλισμένους, που μπορούν να απευθύνονται σε συμβεβλημένους γιατρούς και εργαστήρια. Σε αυτή την περίπτωση είτε δεν υπάρχει καθόλου κόστος για το δικαιούχο, είτε πληρώνει αρχικά σύμφωνα με τις προβλεπόμενες τιμές και στη συνέχεια του επιστρέφεται ολόκληρο το ποσό.
* Αλλα ταμεία, όμως, έχουν περιορισμένο αριθμό συμβεβλημένων γιατρών και εργαστηρίων και άλλα, όπως το ΙΚΑ, έχουν δικές τους δομές, τις οποίες όμως συνήθως δεν προτιμούν οι ασθενείς για τους γνωστούς λόγους.
.