Τσιγάρα και φάρμακα δηλητηριάζουν τα Ελληνόπουλα. Τα τελευταία χρόνια, οι δηλητηριάσεις ανηλίκων στη χώρα μας λαμβάνουν ανησυχητικές διαστάσεις, καθώς δεν είναι λίγες οι φορές που πολλά παιδιά -συχνά από λάθος- καταπίνουν διάφορες ουσίες, με αποτέλεσμα να καταλήγουν στο νοσοκομείο.
Της Νικολέτας Μπούκα
Η πλέον ευαίσθητη ηλικία είναι αυτή κάτω των πέντε ετών, οπότε συμβαίνει το 78,4% των δηλητηριάσεων. Σχεδόν το 100% των περιπτώσεων λαμβάνει χώρα μέσα στο σπίτι. Οι επιστήμονες αναφέρουν ότι οι δηλητηριάσεις συμβαίνουν ως επί το πλείστον στο σαλόνι από τις εννέα το βράδυ έως τις δύο τα ξημερώματα. Το 95,4% αφορά λήψη από το στόμα.
Σύμφωνα με στοιχεία του Κέντρου Δηλητηριάσεων, τα φάρμακα αποτελούν την κύρια αιτία δηλητηριάσεων στα παιδιά. Ακολουθεί η κατάποση τσιγάρων. Μάλιστα, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί, κάθε χρόνο περισσότερα από χίλια παιδιά μασούν και καταπίνουν τσιγάρα.
“Οι δηλητηριάσεις, μαζί με άλλα ατυχήματα, αποτελούν την πρώτη αιτία θανάτου στα παιδιά έως την ηλικία των τεσσάρων ετών. Ο καπνός ευθύνεται για ένα μεγάλο ποσοστό των δηλητηριάσεων που συμβαίνουν στη νηπιακή ηλικία. Κάθε χρόνο περισσότερα από χίλια παιδιά μασούν και καταπίνουν τσιγάρα. Όπως προκύπτει από στοιχεία των εξωτερικών ιατρείων των νοσοκομείων, για μία στις δέκα δηλητηριάσεις ευθύνεται η κατάποση τσιγάρου”, εξηγεί ο πρόεδρος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας, καθηγητής Παιδιατρικής της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Ανδρέας Κωνσταντόπουλος.
Παράλληλα επισημαίνει ότι “η μάσηση ακόμη και τμήματος του τσιγάρου από βρέφη ενδέχεται να προκαλέσει ελαφρά ή σοβαρά συμπτώματα που μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο ακόμα και τη ζωή του παιδιού”.
Η κατάποση τσιγάρων αποτελεί συχνή αιτία νοσηρότητας στα παιδιά. Σύμφωνα με στοιχεία του Εργαστηρίου Υγιεινής και Επιδημιολογίας της Ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, η ετήσια επίπτωση των δηλητηριάσεων στην Ελλάδα από κατάποση τσιγάρου σε παιδιά ηλικίας από 0 έως 3 ετών είναι περίπου 13 ανά 10.000 παιδιά ηλικίας 1-36 μηνών. Συνήθως παρατηρείται μικρή υπεροχή στα αγόρια, ενώ η πλειοψηφία των περιστατικών αφορά νήπια ηλικίας 12-23 μηνών. Περισσότερα από τα μισά παιδιά βρίσκονται υπό την επίβλεψη κάποιου ενήλικα τη στιγμή του ατυχήματος, ενώ στις 9 από τις 10 περιπτώσεις απαιτείται νοσηλεία των παιδιών.
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, παιδίατρος Αθανάσιος Νικολαΐδης, χαρακτηρίζει αδιανόητο το κάπνισμα μέσα στο σπίτι όταν υπάρχουν παιδιά και προσθέτει: “Το καλύτερο θα ήταν οι γονείς να μην καπνίζουν καθόλου. Εάν δεν μπορούν να το στερηθούν, τουλάχιστον θα πρέπει να αποφεύγουν το κάπνισμα μέσα στο σπίτι και να μην έχουν σε κοινή θέα τα αποτσίγαρα”.
ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΑ ΦΑΡΜΑΚΑ
Εκτός από την κατάποση τσιγάρων, καταδεικνύεται ότι τα φάρμακα αποτελούν την κύρια αιτία των δηλητηριάσεων των παιδιών. Τα αναλγητικά-αντιφλεγμονώδη κατέχουν την πρώτη θέση, και ακολουθούν τα φάρμακα παθήσεων του αναπνευστικού συστήματος και των αλλεργικών καταστάσεων, τα χημειοθεραπευτικά και τα φάρμακα του κυκλοφορικού.
“Είναι σημαντικό οι γονείς ή οι παππούδες που αναλαμβάνουν τη φύλαξη των παιδιών στο σπίτι να πετούν στα σκουπίδια φάρμακα τα οποία δεν χρησιμοποιούν πλέον. Επιπλέον, όσα φάρμακα χρησιμοποιούνται για πρώτες βοήθειες θα πρέπει να τοποθετούνται σε μέρος μη προσπελάσιμο στα παιδιά”, εξηγεί ο κ. Νικολαΐδης.
Συνεχή και ουσιαστική επίβλεψη των παιδιών μικρής ηλικίας συνιστά και ο πρόεδρος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας, Ανδρέας Κωνσταντόπουλος. Παράλληλα τονίζει ότι είναι σημαντική και η φύλαξη των φαρμάκων σε σημεία όπου τα παιδιά δεν έχουν πρόσβαση.
ΑΝΗΣΥΧΟΥΝ ΟΙ ΓΟΝΕΙΣ
Οι δηλητηριάσεις των παιδιών αποτελούν πονοκέφαλο για τους γονείς, καθώς, αν και λαμβάνουν μέτρα προστασίας, συχνά τα παιδιά καταπίνουν ουσίες κατά λάθος. Πάντως, οι ειδικοί εκτιμούν ότι, παρά το γεγονός ότι οι περισσότεροι γονείς ισχυρίζονται ότι φυλάσσουν τις επικίνδυνες ουσίες σε ασφαλή μέρη, το ποσοστό των παιδιών που τελικά λαμβάνουν από λάθος κάποια από αυτές είναι σημαντικό.
Επομένως, είναι καθοριστικός ο ρόλος της παιδιατρικής κοινότητας στην ενημέρωση των γονέων. Επίσης, είναι αναγκαία η ενημέρωση και η καθοδήγηση των γονέων σχετικά με τις πρώτες βοήθειες που πρέπει να παρέχουν στα παιδιά τους σε περίπτωση κατάποσης τσιγάρου ή φαρμάκων.