Εκατοντάδες αεροδιακομιδές ασθενών πραγματοποιούνται ετησίως από τα νησιά, κυρίως του Αιγαίου. Μόνο το 2007 ο αριθμός τους έφτασε τις 1.365. Οι χειριστές της Πολεμικής Αεροπορίας σε αρκετές, έκτακτες περιπτώσεις πήραν το ρίσκο και προσέγγισαν νύχτα και υπό αντίξοες συνθήκες ελικοδρόμια νησιών για να σώσουν μικρά παιδιά, έγκυες γυναίκες και προχωρημένης ηλικίας ανθρώπους οι οποίοι χρειάζονταν άμεση μεταφορά σε νοσοκομεία μεγάλων πόλεων.
Οι επιτελείς του κέντρου επιχειρήσεων παρακολουθούσαν (συνεχίζουν ακόμη) με αγωνία κάθε τέτοια επιχείρηση. Από την άλλη πλευρά, οι οικογένειες των ασθενών καρδιοχτυπούν περιμένοντας το… σωτήρα από αέρος. Κι όλα αυτά γιατί; Γιατί οι αρμόδιοι φορείς και η Τοπική Αυτοδιοίκηση από κατασκευαστικά λάθη, αμέλειες και γραφειοκρατία κρατούν κλειστά για νυχτερινές πτήσεις 14 ελικοδρόμια, στερώντας την ελπίδα και τη δυνατότητα νοσηλείας σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης από τους χιλιάδες μόνιμους κατοίκους και τους δεκάδες χιλιάδες τουρίστες που κατακλύζουν τα νησιά τους καλοκαιρινούς μήνες.
Πρόκειται για τα ελικοδρόμια στις Κυκλάδες (σε Αντίπαρο, Ιο, Ηρακλειά, Σχοινούσα), στους Αρκιούς, στα Αντικύθηρα, στις Οινούσσες, στη Σαμοθράκη, στη Γαύδο, στην Αγία Ρούμελη των Χανίων, στις Ράχες Ικαρίας, στους Παξούς, στους Οθωνούς και την Ερεικούσα της Κέρκυρας. Κι όμως, τα ελικοδρόμια αυτά δεν μπορούν να λειτουργήσουν κατά τη διάρκεια της νύχτας γιατί δεν υπάρχουν λαμπτήρες, εκκρεμούν ζητήματα ιδιοκτησίας, τοποθετήθηκε λάθος η περίφραξη, καταγράφηκαν προβλήματα στο δάπεδο και δεν φωτοσημάνθηκαν οι κολόνες της ΔΕΗ γύρω από το ελικοδρόμιο.
Ενδεικτικά αναφέρεται πως εδώ και τρία χρόνια η έλλειψη λαμπτήρων καθιστά ανενεργό τη νύχτα το ελικοδρόμιο της Ιου, η μη διευθέτηση από την Κοινότητα της Γαύδου του ιδιοκτησιακού καθεστώτος του χώρου στον οποίο κατασκευάστηκε το ελικοδρόμιο «μπλοκάρει» την έκδοση άδειας λειτουργίας της πίστας του νοτιότερου νησιού της χώρας και η εκκρεμότητα αποκατάστασης του συστήματος πυρόσβεσης και διαγράμμισης καθιστά μη χρήσιμα το βράδυ τα ελικοδρόμια στους Αρκιούς και την Ερεικούσα.
Λόγοι αστείοι. Και να ήταν μόνο αυτοί. Σε ορισμένα ελικοδρόμια δεν καθίσταται δυνατός ούτε ο καθαρισμός του χώρου περιμετρικά της πίστας. Κι όταν τίθεται θέμα, οι αρμόδιες υπηρεσίες μεταφέρουν τις ευθύνες, επικαλούνται λόγους γραφειοκρατίας και έλλειψη κονδυλίων. Δίνουν προτεραιότητα σε ζητήματα ασήμαντα και αφήνουν τους κατοίκους και τους τουρίστες στο έλεος του Θεού όταν παραστεί επείγουσα ανάγκη για τη μεταφορά ασθενούς σε μεγάλο νοσοκομείο.Σύσταση επιτροπής
Ολα αυτά τα κρίσιμα προβλήματα έχει καταγράψει ο υφυπουργός Εθνικής Αμυνας Ιωάννης Πλακιωτάκης και από το Νοέμβριο του 2007 με τη σύσταση κοινής επιτροπής από στελέχη της Πολεμικής Αεροπορίας και της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας έχει θέσει ως πρώτη προτεραιότητα την άμεση επίλυσή τους. Αντιλαμβανόμενος τους κινδύνους τόσο για τους κατοίκους όσο και για τους χειριστές των ελικοπτέρων, σε ρόλο συντονιστή, έφτασε στο σημείο να πει «εγώ θα πάω να πάρω τις υπογραφές απ’ όπου απαιτούνται», αναδεικνύοντας τη σπουδαιότητα του θέματος λίγο πριν από το καλοκαίρι.
Ηδη κλιμάκια εμπειρογνωμόνων άρχισαν να επισκέπτονται ελικοδρόμια στο Αιγαίο για να διαπιστώσουν από κοντά τα καταγραφέντα προβλήματα, με σκοπό τα συναρμόδια υπουργεία Εθνικής Αμυνας, Μεταφορών και Εσωτερικών, σε συνεργασία με τις Τοπικές Αυτοδιοικήσεις, να κινηθούν προς αντιμετώπιση των όποιων δυσλειτουργιών. Εκτιμάται πως μέχρι τον Ιούλιο τα ελικοδρόμια της Ηρακλειάς, της Σχοινούσας, της Αντιπάρου, της Ιου, των Οθωνών, της Ερεικούσας, των Ραχών στην Ικαρία και των Παξών θα μπορέσουν να λειτουργήσουν, εξυπηρετώντας τους 10.000 και πλέον μόνιμους κατοίκους των νησιών αυτών, αλλά και τους ξένους που θα τα επισκεφθούν.
Οσο για τα υπόλοιπα έξι, η φιλοδοξία είναι να λάβουν άδεια λειτουργίας μέχρι τον Οκτώβριο, ενώ στο μικροσκόπιο των επιθεωρητών αναμένεται να μπουν σε δεύτερη φάση όλα τα ελικοδρόμια των μικρών νησιών του Αιγαίου, με στόχο την αναβάθμισή τους.
Στην τελευταία σύσκεψη των υπηρεσιακών παραγόντων, που έγινε υπό τον κ. Πλακιωτάκη στο Πεντάγωνο αρχές Μαΐου, κατέστη σαφές πως η συντήρηση των ελικοδρομίων είναι αρμοδιότητα των τοπικών κοινωνιών και αρχών. Αυτοί θα πρέπει να προσδιορίσουν και τα άτομα τα οποία θα λάβουν την απαιτούμενη επιμόρφωση με κονδύλια του υπουργείου Εσωτερικών για τη συντήρηση και τη λειτουργία των νέων ελικοδρομίων.
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΛΙΚΟΔΡΟΜΙΩΝ
Ιος: Φωτοσήμανση
Αντικύθηρα: Φωτοσήμανση
Αρκιοί: Σύστημα πυρόσβεσης & διαγραμμίσεις
Αντίπαρος: Τεχνικά προβλήματα στην έκδοση άδειας
Σαμοθράκη: Φωτοσήμανση & σύστημα πυρόσβεσης
Οθωνοί: Οπτικό βοήθημα & σύστημα πυρόσβεσης
Γαύδος: Μη διευθέτηση ιδιοκτησιακού καθεστώτος
Ερεικούσα: Σύστημα πυρόσβεσης
Σχοινούσα: Ελλειψη βοηθημάτων & φωτοσήμανση
Ηρακλειά: Φωτοσήμανση, δάπεδο προσγείωσης, βοηθητικά όργανα
Οινούσσες: Φωτοσήμανση & οπτικό βοήθημα
Αγία Ρούμελη: Δάπεδο προσγείωσης, φωτοσήμανση, βοηθητικά όργανα
Ράχες: Παραχώρηση της έκτασης από τη Ν.Α. Σάμου
Παξοί: Σύστημα πυρόσβεσης
Χωρίς υποδομή για ελικόπτερα τα νοσοκομείαΤο ΕΚΑΒ δέχεται επείγουσα κλήση για διακομιδή ασθενούς από νησί του Νοτιοανατολικού Αιγαίου σε νοσοκομείο της Αθήνας. Ενημερώνεται το κέντρο επιχειρήσεων του Γενικού Επιτελείου Αεροπορίας και δίδεται εντολή για άμεση απογείωση ελικοπτέρου Σούπερ Πούμα. Η αερογέφυρα σωτηρίας έχει στηθεί. Το μεγάλο ερώτημα όμως είναι πού θα καταλήξει. Σίγουρα όχι στο νοσοκομείο που πρόκειται να νοσηλευτεί ο ασθενής, γιατί κανένα δεν διαθέτει ελικοδρόμιο. Το ελικόπτερο μπορεί να προσγειωθεί στην Ελευσίνα ή στο στρατόπεδο Σακέτα στον Καρέα. Αυτό πρακτικά σημαίνει σπατάλη πολύτιμου χρόνου για τη ζωή του ασθενούς. Για την παραλαβή από το ελικόπτερο ως τη μεταφορά του σε νοσοκομείο της πρωτεύουσας το ασθενοφόρο του ΕΚΑΒ μπορεί να χρειαστεί έως και μία ώρα, όταν το Σούπερ Πούμα φτάνει στην Αθήνα από τη Ρόδο σε δύο ώρες. Το θέμα είναι ζωής και θανάτου.
Δεν φαίνεται πάντως να συγκινεί και πολύ τους αρμόδιους φορείς (των υπουργείων Υγείας, Μεταφορών και Εθνικής Αμυνας), οι οποίοι πετάνε ο ένας το μπαλάκι στον άλλον όταν γίνεται συζήτηση που αφορά τη λειτουργία ελικοδρομίων και τη διαχείριση των πτητικών μέσων.
Συνεννόηση δεν μπόρεσε να υπάρξει ούτε το 2004, όταν τέθηκε θέμα λειτουργίας του σχεδιασμένου ελικοδρομίου του Κέντρου Ατυχημάτων (ΚΑΤ) για τις ανάγκες των Ολυμπιακών Αγώνων. Η ΥΠΑ εμμένει στην κατασκευή των ελικοδρομίων με τον παραδοσιακό τρόπο (τσιμέντο), όταν υπάρχουν σύγχρονες μέθοδοι με χαμηλό κόστος (σιδηροκατασκευή με περίπου 140.000 ευρώ), και αρνείται να αναλάβει την ευθύνη διαχείρισης των ελικοπτέρων, ενώ οι Ενοπλες Δυνάμεις δηλώνουν αναρμόδιες.
Την ίδια στιγμή, είναι απίστευτο να κατασκευάζονται νοσοκομεία σήμερα χωρίς πρόβλεψη λειτουργίας ελικοδρομίου. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το Αττικό. Κόστισε στους Ελληνες φορολογούμενους 54 εκατ. ευρώ και παραδόθηκε στο κοινό το 2005. Είναι «κλειστό» όμως για τους διακομίζοντες από αέρος ασθενείς. Εκ των υστέρων, το υπουργείο Υγείας ζήτησε από το υπουργείο Αμυνας να του παραχωρήσει 11,5 στρέμματα από την έκταση του στρατοπέδου στο Χαϊδάρι προκειμένου να κατασκευάσει ελικοδρόμιο.
Ελικοδρόμιο δεν διαθέτουν από τριετίας και τα στρατιωτικά νοσοκομεία. Η κατασκευή της νέας πτέρυγας του 401 Γενικού Στρατιωτικού Νοσοκομείου, μεταξύ του κυρίως κτιρίου και του 251 Νοσοκομείου Αεροπορίας, αποτέλεσε και τη χαριστική βολή για το ελικοδρόμιο που χρησιμοποιούσαν από κοινού.
Το πολυώροφο κτίριο του Δημοσίας Τάξεως, η ολυμπιακή γέφυρα στη συμβολή των οδών Κατεχάκη και Μεσογείων, τα καλώδια της ΔΕΗ και η πυκνή δόμηση στην περιοχή είχαν ήδη «ψαλιδίσει» έως ακυρώσει τις πτήσεις από και προς το ελικοδρόμιο των νοσοκομείων.