Στον… αέρα είναι το ευνοϊκό καθεστώς συνταξιοδότησης των εργαζομένων σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, που οδηγούνται σε αύξηση των ορίων ηλικίας με «δόλωμα» τη χορήγηση πλασματικού χρόνου. Χθες, ο πρόεδρος της επιτροπής εμπειρογνωμόνων, Π. Μπεχράκης, έριξε νέα «βόμβα» προτείνοντας τέσσερις κατηγορίες για τους εργαζομένους στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, πυροδοτώντας καταιγισμό αντιδράσεων από τους συνδικαλιστές.
Το Ασφαλιστικό αποτελεί κεντρική προτεραιότητα της κυβέρνησης, καθώς στόχος είναι μέχρι τα μέσα Μαρτίου να είναι έτοιμο το νομοσχέδιο. Σήμερα, σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται να πραγματοποιηθεί συνάντηση του πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή με την υπουργό Απασχόλησης, Φάνη Πάλλη – Πετραλιά, όπου θα συζητηθούν όλες οι πτυχές του θέματος.
Στο μέτωπο των βαρέων, με βάση την πρόταση του Π. Μπεχράκη, οι εργαζόμενοι ανάλογα με την κατηγορία θα παίρνουν μια πλασματική παροχή, που διαμορφώνεται:
– Στο 5% για την πρώτη κατηγορία.
– Στο 10% για τη δεύτερη.
– Στο 15% για την τρίτη.
– Στο 20% για την τέταρτη.
Οι συνδικαλιστές επισημαίνουν πως η πρόταση αυτή στην πράξη οδηγεί στην αύξηση των ορίων ηλικίας για τη συντριπτική πλειονότητα των εργαζομένων στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα με στόχο να κλείσουν οι πόρτες εξόδου πριν από τα 65.
Οι μόνοι που μπορεί να τη γλιτώσουν, είναι όσοι ανήκουν στην τέταρτη κατηγορία και έχουν 35 χρόνια ασφάλισης, οι οποίοι θα «ανταλλάξουν» την αύξηση των ορίων ηλικίας με μία επταετία πλασματικού χρόνου. Ωστόσο, εκτιμάται πως πολύ λίγοι εργαζόμενοι θα πληρούν και τις δύο αυτές προϋποθέσεις, ενώ οι υπόλοιποι θα πρέπει να… συμβιβαστούν με το ότι θα δουλέψουν περισσότερα χρόνια.
Γκρίζα σημεία
Πρέπει να σημειωθεί πως η πρόταση του προέδρου της επιτροπής -από την οποία κρατούν αποστάσεις ακόμη και στελέχη του υπουργείου Απασχόλησης- έχει πολλά γκρίζα σημεία.
Για παράδειγμα, δεν έχει ακόμη διευκρινιστεί το κατά πόσο αυτός ο πλασματικός χρόνος θα μετρά μόνο για την προσαύξηση των ετών ασφάλισης ή εναλλακτικά θα μπορεί να αξιοποιείται για τη μείωση του ορίου ηλικίας.
Σήμερα, οι ασφαλισμένοι που υπάγονται στο ειδικό αυτό καθεστώς, αποχωρούν στα 60, ενώ για τις γυναίκες που ασφαλίστηκαν πριν από το 1993, το όριο πέφτει στα 55. Ειδικές διατάξεις ισχύουν για τους οικοδόμους και τους εργαζομένους στην καθαριότητα, όπου το όριο διαμορφώνεται στα 58 για τους άντρες και στα 53 για τις γυναίκες.
Σε περίπτωση που ο πλασματικός χρόνος μετρά μόνο για την αύξηση των ετών ασφάλισης και δεν αφαιρείται από το όριο ηλικίας, αυτό σημαίνει σύνταξη στα 65 για όλους τους εργαζομένους στα βαρέα. Μια τέτοια εξέλιξη οδηγεί σε αύξηση των ορίων ηλικίας από πέντε έως δέκα έτη!
Ενδεικτικό των επιπτώσεων που έχει αυτή η πρόταση είναι το εξής παράδειγμα: Γυναίκα με 15ετία στον ιδιωτικό τομέα (στα βαρέα) σήμερα παίρνει σύνταξη στα 60 (αν ασφαλίστηκε μετά το 1993) και μετά τις αλλαγές θα πάει στα 65.
Ανάλογα με την κατηγορία, παίρνει πλασματικό χρόνο από 7,5 μήνες (πρώτη κατηγορία) έως 3 χρόνια (τέταρτη κατηγορία).
Δηλαδή, στην καλύτερη περίπτωση προσαυξάνει τη σύνταξή της κατά 30 ευρώ τον μήνα, ωστόσο θα δουλέψει πέντε χρόνια περισσότερο.
Ακόμη και στην… αισιόδοξη περίπτωση που τα πλασματικά έτη αφαιρούνται από το όριο (κάτι που δεν ισχύει σήμερα για όσες μητέρες παίρνουν πλασματικό χρόνο) και πάλι η συγκεκριμένη εργαζόμενη θα δουλέψει περισσότερο.
Στην καλύτερη περίπτωση, το όριο ηλικίας θα πάει από τα 60 στα 62 (συν δύο χρόνια) και στη χειρότερη στα 64 έτη και στους 4,5 μήνες.
Επίσης, σερβιτόρος σήμερα βγαίνει στη σύνταξη με 35ετία σε ηλικία 60 ετών. Αν υποθέσουμε πως θα μπει στη μεσαία κατηγορία, τότε ο πλασματικός χρόνος είναι 3,5 χρόνια.
Σε περίπτωση που ο πλασματικός χρόνος μετρήσει για τα έτη ασφάλισης, ο συγκεκριμένος εργαζόμενος θα δουλέψει μέχρι τα 65 (συν 5 έτη), για να πάρει 42 ευρώ προσαύξηση τον μήνα.
Ακόμη και αν μπορέσει να αφαιρέσει τα 3,5 έτη από το γενικό όριο, θα βγει στη σύνταξη αντί για τα 60 στα 61 έτη και 6 μήνες.
Ασαφές είναι και το τι θα γίνει με τις εισφορές, τις οποίες καταβάλλουν οι εργαζόμενοι στα βαρέα και είναι προσαυξημένες.
Δηλαδή, θα καταβάλλουν το ίδιο ποσό εισφορών αυτοί που υπάγονται στην πρώτη και στην τέταρτη κατηγορία, παρά το ότι ο πλασματικός τους χρόνος υπολογίζεται με διαφορετικό συντελεστή;
Γ. ΡΩΜΑΝΙΑΣ:
Γενικόλογη η πρόταση Μπεχράκη
Ο επιστημονικός συνεργάτης του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ-ΑΔΕΔΥ Γιώργος Ρωμανιάς σημειώνει στο «Εθνος» πως «η πρόταση του Π. Μπεχράκη ήταν αιφνιδιαστική και γενικόλογη. Δεν είχε υπάρξει καμία προεργασία και δεν ήταν μελετημένη σε όλες τις πιθανές διαστάσεις και επιπτώσεις της. Η πρόταση αυτή βρίσκεται σε σύγκρουση με το υφιστάμενο συνταξιοδοτικό καθεστώς. Συνεπώς η διαφωνία μου, όπως άλλωστε και άλλων μελών της επιτροπής, ήταν σαφής».
ΓΣΕΕ: Στόχος οι περικοπές
Στόχος είναι ο περιορισμός και η περικοπή των βαρέων και ανθυγιεινών επαγγελμάτων, εκτιμά η ΓΣΕΕ, προσθέτοντας πως «η εμμονή σε προτάσεις ανατροπών θα προκαλέσει θύελλα δυναμικών αντιδράσεων».
Καταλήγοντας επισημαίνει πως «είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η νέα πολιτική προσέγγιση για το Ασφαλιστικό είναι η ίδια και χειρότερη από την προηγούμενη.
Οι προτάσεις αυτές στοχεύουν αποκλειστικά στις έτσι κι αλλιώς πενιχρότατες παροχές και προστασίες της υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων και όχι στην αντιμετώπιση και λύση των δομικών χρηματοδοτικών αναγκών του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης».
Η κυβέρνηση επιδιώκει να βάλει μαχαίρι στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα και να εξαιρέσει από αυτά χιλιάδες ασφαλισμένους και εκατοντάδες επαγγέλματα, εκτιμά ο υπεύθυνος εργατικής πολιτικής του Συνασπισμού, Δημήτρης Στρατούλης.
ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ