Εναρξη διαλόγου εντός του 2010 προανήγγειλε ο υπουργός Οικονομικών
Η κυβέρνηση ανοίγει και το Ασφαλιστικό. Ο υπουργός Οικονομικών κ. Γ. Παπακων προανήγγειλε χθες την έναρξη διαλόγου με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη εντός του 2010 για αλλαγές στο ασφαλιστικό σύστημα και πρόσθεσε ότι το ζήτημα αυτό δεν κλείνει ποτέ. Το 2010 αναμένεται η συνταξιοδότηση 14.000 ατόμων από το Δημόσιο, ενώ το θέμα της εξίσωσης των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών στο Δημόσιο, συμπεριλαμβανομένων των Σωμάτων Ασφαλείας, παραμένει ανοιχτό.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είτε εντός του 2009 είτε μέσα στο πρώτο δίμηνο του 2010, υπό τη νέα σύνθεσή της, θα επανέλθει στο θέμα αυτό απαιτώντας από την κυβέρνηση να εφαρμόσει την καταδικαστική απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.
Ο υπουργός Οικονομικών για να περιγράψει τη δραματική κατάσταση στην οποία βρίσκονται σήμερα τα Ταμεία είπε ακόμη ότι μόνον το ΙΚΑ χρειάζεται ως το τέλος του τρέχοντος έτους 1,5 δισ. ευρώ για την πληρωμή συντάξεων, ενώ άγνωστο είναι ακόμη το ποσό που θα χρειασθεί το 2010.
Μεγάλο μέρος του προβλήματος οφείλεται φυσικά στην εκτεταμένη εισφοροδιαφυγή, αλλά για την επίλυσή του απαιτείται η γενική αναδιάρθρωση των εισπρακτικών μηχανισμών και η αυστηρότερη νομοθεσία για όσους επιδίδονται στο «σπορ» αυτό.
Η κατάσταση θα διογκωθεί εντός του 2010 διότι, εκτός των άλλων, η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί να καταβάλλονται οι συντάξεις εντός τριμήνου από την υποβολή αίτησης του ενδιαφερομένου. Ετσι, οι καθυστερήσεις ενός και πλέον έτους στην καταβολή των συντάξεων θα εκλείψουν και οι δαπάνες θα πρέπει να καταβληθούν συντομότερα.
Οπως προβλέπεται στο σχέδιο του προϋπολογισμού, κατά το 2010 θα αυξηθούν σημαντικά οι δαπάνες ασφάλισης, περίθαλψης και κοινωνικής προστασίας που αντιπροσωπεύουν το 28,7% του συνόλου των πρωτογενών δαπανών. Βάσει του προσχεδίου οι δαπάνες ασφάλισης, περίθαλψης και κοινωνικής προστασίας θα καλύψουν την αύξηση των αγροτικών συντάξεων, τη χρηματοδότηση του ΙΚΑ κατά 1% του ΑΕΠ, το ΕΚΑΣ, τη χορήγηση πολυτεκνικού επιδόματος και του επιδόματος σε τρίτεκνες οικογένειες, την κρατική συμμετοχή στη χρηματοδότηση της κοινωνικής ασφάλισης, τη χρηματοδότηση του Ασφαλιστικού Κεφαλαίου Αλληλεγγύης Γενεών και την καταβολή της β΄ δόσης του επιδόματος αλληλεγγύης. Ωστόσο είναι αβέβαιο αν οι προβλέψεις αυτές επαρκούν για να καλυφθούν οι τρέχουσες ανάγκες.
Σε αδιέξοδο
Είναι γεγονός ότι τα ασφαλιστικά ταμεία βρίσκονται σε αδιέξοδο, γεγονός που περιορίζει στο ελάχιστο τα περιθώρια πολιτικών χειρισμών της ηγεσίας του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, ιδιαιτέρως στην εποχή των εκρηκτικών δημοσιονομικών ελλειμμάτων που διέρχεται η χώρα.
Τα περιθώρια αλλαγών επί τα βελτίω στο ασφαλιστικό νομοθετικό πλαίσιο που κατήρτισε η Νέα Δημοκρατία και δεσμεύτηκε να αλλάξει το ΠαΣοΚ είναι μάλλον εξαιρετικά περιορισμένα, καθώς τα Ταμεία δεν διαθέτουν την απαραίτητη ρευστότητα προκειμένου να καταβάλουν τις συντάξεις ως το τέλος του έτους.
Ο υπουργός Εργασίας κ. Α. Λοβέρδος βρίσκεται σε πολύ δυσχερή θέση, αφού προχθές εκλήθη από το ΙΚΑ να αναζητήσει επιπλέον 200 εκατ. ευρώ ώστε να δοθούν απρόσκοπτα οι συντάξεις. Σημειώνεται ότι αρχικώς το Ιδρυμα είχε υπολογίσει πως θα χρειαστεί επιπλέον χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό 1,2 δισ. ευρώ για να πληρώσει τις υποχρεώσεις του έτους 2009 και στη συνέχεια αναθεώρησε την εκτίμηση αυτή ζητώντας 200 εκατ. ακόμη.
Το γεγονός αυτό δείχνει την οικτρή οικονομική κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει τα Ταμεία καθώς έκτακτη ενίσχυση ύψους 450 εκατ. ευρώ χρειάζεται και ο Οργανισμός Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ), ενώ 50 εκατ. ευρώ ζητεί και το Ταμείο Πρόνοιας των δημοσίων υπαλλήλων προκειμένου να «ξεμπλοκάρει» η καταβολή του εφάπαξ βοηθήματος των δημοσίων υπαλλήλων.
Τα αιτήματα αυτά έχουν τεθεί στον υπουργό Οικονομικών, ωστόσο είναι εξαιρετικά δύσκολο να βρεθούν οι απαραίτητες πιστώσεις προκειμένου να πληρωθούν οι συντάξεις.
Κάτω από αυτή την κατάσταση θεωρείται αδύνατο να υπάρξουν βελτιώσεις στο ασφαλιστικό σύστημα, όπως οι αλλαγές στον νόμο Πετραλιά (για μητέρες και επικουρικά ταμεία) ή στον νόμο Αλογοσκούφη (για τα Ταμεία των τραπεζών), τις οποίες είχε προαναγγείλει προεκλογικά το ΠαΣοΚ.
Προεκλογικές δεσμεύσεις
Πέραν όμως του Ασφαλιστικού που θα ανοίξει εντός του 2010, η κυβέρνηση έχει να αντιμετωπίσει σωρεία προβλημάτων εξισορροπώντας τις προεκλογικές της δεσμεύσεις για αυξήσεις μισθών και συντάξεων άνω του πληθωρισμού και τις δεσμεύσεις της έναντι της ΕΕ για μείωση του ελλείμματος, άρα αύξησης των εσόδων και μείωσης των δαπανών.