Απειλητικές αλλά αντιμετωπίσιμες οι νοσοκομειακές λοιμώξεις

Ο διευθυντής της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» καθηγητής Χαράλαμπος Ρούσος δηλώνει ότι το τελευταίο δίμηνο «τα ποσοστά θνητότητας από λοίμωξη έπεσαν κατακόρυφα»

Υπαρκτό, διαρκή, αλλά και αντιμετωπίσιμο κίνδυνο, στα όρια των μέσων που διαθέτει η επιστήμη, αποτελούν οι νοσοκομειακές λοιμώξεις. Ιδίως για τα βαρέως ασθενούντα άτομα που νοσηλεύονται σε μονάδες εντατικής θεραπείας ο κίνδυνος να νοσήσουν από ενδονοσοκομειακή λοίμωξη είναι αυξημένος, χωρίς όμως να αυξάνονται απαραιτήτως και τα ποσοστά θνητότητας αυτών των ασθενών.

Αυτό αποτυπώνεται στα συμπεράσματα πρόσφατης έρευνας σχετικά με την εξέλιξη της υγείας βαρύτατων περιστατικών έπειτα από μια ενδονοσοκομειακή λοίμωξη του διευθυντή της Μονάδας Εντατικής Θεραπείας στο νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» καθηγητή κ. Χ.Ρούσου και της επιστημονικής ομάδας της οποίας προΐσταται. Στην τελευταία αυτή αποτύπωση συμπερασμάτων που αφορούσε τη λειτουργία της Β΄ Μονάδας Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) του νοσοκομείου, όπου νοσηλεύονται οι πλέον βαριές περιπτώσεις, από τους 98 ασθενείς το τελευταίο δίμηνο νόσησαν από κάποιο μικρόβιο οι 30 και από αυτούς κατέληξαν οι 12 (ποσοστό 31,6%). Την ίδια περίοδο και για τους ίδιους νοσηλευομένους από τους υπόλοιπους 60 βαρύτατα ασθενούντες κατέληξαν οι 19. «Μιλάμε για περιπτώσεις τελικών ασθενών,όπου γιατροί και νοσηλευτές δίνουμε πραγματική μάχη να τους κρατήσουμε στη ζωή.Στη συγκεκριμένη εξαγωγή συμπερασμάτων υπήρξε απόλυτηποσοστιαία ισορροπία,κάτι που σημαίνει ότι η λοίμωξη δεν αποτελεί απαραίτητα τον κυρίαρχο παράγοντα αρνητικής εξέλιξης ενός περιστατικού» επισημαίνει ο κ. Ρούσος. Και προσθέτει: «Αν μάλιστα αθροίσουμε στους ασθενείς αυτής της μονάδαςόσους νοσηλεύτηκαν στην Α΄ ΜΕΘ,αλλά και στη Μονάδα Αυξημένης Φροντίδας (ΜΑΦ), που πρώτοι έχουμε καθιερώσει ως ελληνικό νοσοκομείο,τα ποσοστά θνητότητας από λοίμωξη πέφτουν κατακόρυφα» . Ετσι, καταλήγει, «στη ΜΑΦ τα ποσοστά θνητότητας προσφάτως ήταν μηδενικά».

Η συνολική όμως πορεία των ασθενών που νοσηλεύονται και θα παρουσιάσουν λοίμωξη επηρεάζεται και από άλλους παράγοντες. Οπως τονίζει ο επικεφαλής του ειδικού Τμήματος Αντιμετώπισης Λοιμώξεων καθηγητής κ. Αθ.Σκουτελής , «η ανεξέλεγκτη,πιθανώς,χρήση αντιβιοτικών ακόμη και χωρίς ανάλογη συνταγή γιατρού,η καταπόνηση και ανταπόκριση ενός πολυτραυματία ή καρδιοπαθούς,για παράδειγμα,ασθενούς στη φαρμακευτική αγωγή,η ηλικία του νοσηλευομένου και το συνολικόιατρικό ιστορικόδιαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην εξέλιξη μιας λοίμωξης». «Δεν ανακαλύπτει κανείς τον τροχόόταν μιλάει για την επικινδυνότητα των λοιμώξεων,αλλά και για τους τρόπους αντιμετώπισής τους» σημειώνει παράλληλα.

«Το πρόβλημα σχετικά με το πώς και με ποια συχνότητα αντιμετωπίζουμε τις λοιμώξεις δεν αφορά μόνο τον “Ευαγγελισμό” ή οποιοδήποτε άλλο ελληνικό νοσοκομείο.Αποτελεί ζήτημα που απασχολεί καθημερινώς την κοινότητα των γιατρών και των νοσηλευτών σε παγκόσμια και πανευρωπαϊκή κλίμακα» υπογραμμίζει ο κ. Ρούσος και φέρνει ορισμένα παραδείγματα: «Κάποια μικρόβια,όπως ο σταφυλόκοκκος,εδώ τα έχουμε αντιμετωπίσει αποτελεσματικά.Αλλού -π.χ.στις ΗΠΑ,στον Καναδά ή στην Αγγλία-ταλανίζονται ακόμη με αυτόν ή με άλλες λοιμώξεις,κατά περιόδους,άλλοτε μεγαλύτερης και άλλοτε μικρότερης διάρκειας».

Η ελληνική πραγματικότητα προσεγγίζει με αυξομειώσεις, σε ποσοστιαίους αριθμούς- τόσο όσων νοσούν από ενδονοσοκομειακή λοίμωξη όσο και εκείνων που καταλήγουν -, την αντίστοιχη στη Γαλλία. «Ολοι θα θέλαμε να προσεγγίζουμε την πιο αποτελεσματική εικόνα των σκανδιναβικών χωρών,αλλά υπάρχει και η “προσγείωση” στα καθ΄ ημάς κρατούντα» λέει ο κ. Σκουτελής. Και τα κρατούντα στην Ελλάδα είναι η υποστελέχωση σε νοσηλευτικό προσωπικό, ο μικρός συγκριτικά αριθμός κρεβατιών σε ΜΕΘ και η υποχρηματοδότηση της δημόσιας Υγείας. «Οι ανάγκες είναι αυξημένες και επείγουσες τόσο σε νοσηλευτικό προσωπικό όσο και σε κλίνες.Στη νυχτερινή βάρδια, για παράδειγμα,αντιστοιχεί ένας νοσηλευτής για περίπου τέσσερις ασθενείς» περιγράφει ο υπεύθυνος γιατρός για τη Β΄ ΜΕΘ, αναπληρωτής καθηγητής, κ. Θ.Βασιλακόπουλος.

Κύκλοι του υπουργείου Υγείας επεσήμαναν εξάλλου ότι πρόσφατα δημοσιεύματα για το ίδιο θέμα σκοπό είχαν να απαξιώσουν συνολικά τόσο την πολιτική του υπουργείου στον ίδιο τομέα όσο και τις πρωτοβουλίες για την αύξηση του νοσηλευτικού προσωπικού και της χρηματοδότησης.