Απροετοίμαστη η Ελλάδα

Απροετοίμαστη είναι η χώρα μας να αντιμετωπίσει τις ανάγκες σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας για παιδιά και εφήβους. «Γίνονται λίγα πράγματα και μάλιστα στην επιφάνεια σε διαγνωστικό επίπεδο, ελάχιστα για την πρόληψη και ακόμη λιγότερες παρεμβάσεις» μας λέει ο επιστημονικός υπεύθυνος της Εταιρείας Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου (ΕΨΥΠΕ), αν. καθηγητής Ιωάννης Τσιάντης.

 

Για να θίξει την ανυπαρξία συμβουλευτικών δομών που θα πλαισιώσουν τα δικαστήρια ανηλίκων ώστε να μην προδιαγράφεται η πορεία ενός ανήλικου παραβάτη για τον οποίο ο εγκλεισμός σημαίνει εξασφαλισμένη θέση στο σωφρονιστικό σύστημα εσαεί.

* Ποια εντοπίζει ως τα σημαντικότερα προβλήματα των νέων και εφήβων;

Ενα θέμα που δεν έχει καν προσεγγιστεί είναι οι παραβατικοί ανήλικοι: «Μιλούσα με μια μητέρα που έκλαιγε. Εχει ένα παιδί 16,5 χρόνων που κλέβει, κάνει και χρήση ουσιών. Εχει απευθυνθεί παντού για βοήθεια και δεν βρίσκει τίποτα πουθενά. Φοβάται ότι το παιδί της θα καταλήξει στη φυλακή».

Οι αυτοκτονίες που αποτελούν την τρίτη αιτία θανάτου στην εφηβεία μετά τον καρκίνο και τα τροχαία, μερικά από τα οποία είναι συγκαλυμμένες μορφές αυτοκτονίας.

Η χρήση αλκοόλ από παιδιά ακόμη και ηλικίας 13 χρόνων με όσα προβλήματα ψυχικής και σωματικής υγείας αυτό συνεπάγεται. Αλλωστε, η αλκοολική ηπατοπάθεια πλήττει ολοένα και νεαρότερους ασθενείς σύμφωνα με σχετικό συνέδριο που διεξάγεται τούτες τις μέρες στη Θεσσαλονίκη.

*Για μια σειρά ζητημάτων χαρακτηρίζει τις ελλείψεις τραγικές: σχολική βία, κατάθλιψη, νευρική ανορεξία, βουλιμία, παιδιά χωρισμένων γονιών ή κακοποιημένα. Το τίποτα χαρακτηρίζει τις δομές για τα φτωχά παιδιά ή τα παιδιά των μεταναστών.

«Σύμφωνα με τις διεθνείς εκτιμήσεις ένα 10-20% του γενικού πληθυσμού παρουσιάζει κάποιο ψυχικό πρόβλημα. Αν έχουν τρία εκατομμύρια παιδιά και εφήβους, αυτό σημαίνει ότι περίπου 300.000 άτομα σε όλη την Ελλάδα έχουν κάποιο πρόβλημα. Πώς να τα αντιμετωπίσουμε αφού 25 από τους 52 νομούς της χώρας δεν καλύπτονται από υπηρεσίες ψυχικής υγείας;» μας λέει ο καθηγητής και περιγράφει μελανές σκηνές από το σκοτεινό παρελθόν του ασύλου σε ό,τι αφορά δομές που λειτουργούν σε άθλιες συνθήκες σήμερα σε διάφορα ιδρύματα της χώρας, 20 ολόκληρα χρόνια μετά τις προσπάθειες για αποασυλοποίηση…

* Τι χρειάζεται;

«Η ανάπτυξη ενός συστήματος παιδοψυχιατρικών υπηρεσιών βάσει ενός συντονισμένου εθνικού σχεδίου, ώστε να σταματήσουν οι όποιες προσπάθειες να είναι αποσπασματικές και αναποτελεσματικές. Αυτή τη στιγμή τα δικαιώματα των παιδιών και των εφήβων σε σχέση με την ψυχική υγεία δεν γίνονται σεβαστά στη χώρα μας».