p>ΡΕΠΟΡΤΑΖ: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΚΟΚΚΑΛΙΑΡΗ
Μείωση συντάξεων – μέσω της σύνδεσης των εισφορών με τις παροχές – και περικοπή των πρόωρων αποχωρήσεων θα βρεθούν στο επίκεντρο της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης. Το «μοντέλο» ΤΕΒΕ όπου η σύνταξη υπολογίζεται με βάση το σύνολο του ασφαλιστικού βίου θα τεθεί στο τραπέζι του διαλόγου, ο οποίος θα ολοκληρωθεί μέχρι τα τέλη Μαρτίου.
Οι προτάσεις για τις συντάξεις και τα όρια ηλικίας περιλαμβάνονται σε κείμενο της επιτροπής σοφών, το οποίο εντός δύο εβδομάδων παραδίνεται στο υπουργείο Οικονομίας. Στο στόχαστρο θα βρεθούν οι νεότερες γενιές – κυρίως όσοι είναι κάτω των 40 ετών – ενώ δεν φαίνεται να κινδυνεύουν όσοι θεμελίωσα ώριμα συνταξιοδοτικά δικαιώματα.
Στο βασικό πλαίσιο των προτάσεων για το ασφαλιστικό αναφέρθηκε χθες ο πρόεδρος της επιτροπής σοφών Νίκος Αναλυτής, μιλώντας στο ραδιόφωνο του Antenna. Μεταξύ άλλων σημείωσε πως στο κείμενο αρχών θα γίνεται αναφορά σε τρία «καυτά» θέματα του ασφαλιστικού:
- Μείωση του αριθμού των ταμείων
- Αντιστοιχία εισφορών και παροχών
- Αποφυγή των πρόωρων συντάξεων αν δεν υπάρχει λόγος υγείας ή δεν πρόκειται για τα βαρέα και ανθυγιεινά.
Αίσθηση προκαλεί η πρόταση για «αντιστοιχία εισφορών και παροχών», κάτι που μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στον τρόπο υπολογισμού των συντάξεων. Δηλαδή να υπολογίζεται η σύνταξη με βάση το σύνολο του ασφαλιστικού βίου, κάτι που ισχύει σε ταμεία των αυτοαπασχολουμένων.
Ωστόσο, στο ΤΕΒΕ οι ασφαλισμένοι έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν υψηλότερες εισφορές (να μπουν δηλαδή σε μεγαλύτερη ασφαλιστική κλάση) και να πάρουν καλύτερη σύνταξη. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει στα ταμεία των μισθωτών, με αποτέλεσμα μία τέτοια πρόταση να συρρικνώνει το ποσοστό αναπλήρωσης στο 55% από το 70%.
Για παράδειγμα σήμερα εργαζόμενος στο ΙΚΑ με μισθό 1.200 ευρώ θα πάρει κύρια σύνταξη 840 ευρώ, καθώς ο υπολογισμός θα γίνει με την τελευταία πενταετία. Ωστόσο αν περάσουν οι αλλαγές θα περιοριστεί στα 660 ευρώ.
Οπως είναι φυσικό οι νέες αποκαλύψεις για τη θεματολογία του διαλόγου, προκαλούν θύελλα αντιδράσεων στο συνδικαλιστικό κίνημα που μιλά για «ασφαλιστικές ανατροπές». Ετσι ο κοινωνικός διάλογος κινδυνεύει να ναυαγήσει πριν καν ξεκινήσει, επιτρέποντας στην κυβέρνηση να προχωρήσει σε αλλαγές – «εξπρές».
Συνάντηση
Το επόμενο διάστημα θα υπάρξει μία ακόμη συνάντηση του πρωθυπουργού Κώστα Καραμανλή με τους υπουργούς Οικονομίας Γ. Αλογοσκούφη και Απασχόλησης Β. Μαγγίνα, ενδεικτικό της βαρύτητας που δίνει η κυβέρνηση στο θέμα. Σημειώνεται πως αμέσως μετά τις προγραμματικές δηλώσεις ο Βασίλης Μαγγίνας θα στείλει τις προσκλήσεις του διαλόγου στους κοινωνικούς εταίρους.
Ερωτηθείς για το ποιους θα αφορά η ασφαλιστική μεταρρύθμιση ο Νίκος Αναλυτής σημείωσε πως «δεν θα προτείνει η επιτροπή τη μεταβολή των συνθηκών για όσους έχουν ώριμα συνταξιοδοτικά δικαιώματα.
Οι αλλαγές πρέπει να αφορούν στη νέα γενιά». Ωστόσο δεν έδωσε περισσότερες διευκρινίσεις για το αν οι αλλαγές θα αφορούν τους σημερινούς τριαντάρηδες ή θα αγγίζουν και τους σαραντάρηδες.
Τέλος, πρέπει να αναφερθεί πως με γοργούς ρυθμούς θα προχωρήσει η ενοποίηση των ασφαλιστικών φορέων, θέμα που «αγγίζει» και η επιτροπή σοφών. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν εισηγήσεις για δημιουργία μόνο τεσσάρων ταμείων, που θα καλύπτουν τους μισθωτούς (ΙΚΑ), τους ελεύθερους επαγγελματίες (Ο.Α.Ε.Ε.), τους αγρότες (ΟΓΑ) και τους δημοσίους υπαλλήλους.
ΜΕΓΑΛΕΣ ΧΑΜΕΝΕΣ ΟΙ ΜΗΤΕΡΕΣ ΜΕ ΑΝΗΛΙΚΑ ΠΑΙΔΙΑ
Τέλος στις πρόωρες συντάξεις, εκτός από αναπηρικές και βαρέα
«Παρελθόν» θα αποτελούν σύντομα οι πρόωρες συντάξεις, με εξαίρεση όσους δικαιούνται αναπηρική σύνταξη και όσους καλύπτονται από τα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Στόχος της κυβέρνησης είναι να κλείσουν τα «παράθυρα» εξόδου πριν από το 65ο έτος της ηλικίας.
Μία τέτοια εξέλιξη κατά μέσο όρο οδηγεί στην αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης κατά τέσσερα χρόνια, ενώ για τις μητέρες ανηλίκων η αύξηση φτάνει τα 17 χρόνια. Πάντως, οι παρεμβάσεις στα όρια ηλικίας θα γίνουν σταδιακά και πιθανότατα θα επιλεγεί η λύση των εξαμήνων (δηλαδή, αύξηση κατά ένα εξάμηνο το έτος) με βάση και τον «νόμο Σιούφα».
Στο τελικό πόρισμα της επιτροπής -που θα είναι έτοιμο το επόμενο διάστημα- θα προτείνονται κίνητρα για την παραμονή στην εργασία.
Ωστόσο, ο πρόεδρος της επιτροπής Νίκος Αναλυτής δεν προσδιόρισε χθες τι ακριβώς θα προβλέπουν αυτά τα κίνητρα.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο κυβερνητικό στρατόπεδο εξετάζονται τα εξής σενάρια:
Αρση των διατάξεων που καθιστούν υποχρεωτική τη συνταξιοδότηση. Για παράδειγμα οι δημόσιοι υπάλληλοι μόλις συμπληρώσουν το 60ό έτος της ηλικίας τους και 35ετία βγαίνουν υποχρεωτικά στη σύνταξη.
Χορήγηση οικονομικών κινήτρων για την παραμονή στην εργασία και μετά τη θεμελίωση δικαιώματος συνταξιοδότησης (όπως συμβαίνει ήδη σε ταμεία των αυτοαπασχολουμένων).
Καθιέρωση αντικινήτρων για όσους αποχωρούν πρόωρα από την εργασία τους. Το σκληρό σενάριο προβλέπει περικοπή της σύνταξης έως και 8% για όσους επιλέγουν την πρόωρη… έξοδο.
Αλλαγές σε επιμέρους διατάξεις που οδηγούν στην ταχύτερη έξοδο από την αγορά εργασίας. Στα σενάρια που θα εξεταστούν είναι η αποχώρηση με 35ετία να γίνεται στα 60 (και όχι στα 58 που είναι σήμερα), ενώ όσοι φεύγουν χωρίς όριο να δουλεύουν 40 χρόνια (σήμερα το όριο είναι 37έτη).
ΓΣΕΒΕΕ
Τα Ταμεία θα καταρρεύσουν από την πολιτική της κυβέρνησης
Μείωση συντάξεων και αύξηση εισφορών «βλέπει» η ΓΣΕΒΕΕ, που εξαπολύει επίθεση στην κυβέρνηση για την πολιτική της στο Ασφαλιστικό. Η Συνομοσπονδία έστειλε χθες επιστολή στον διοικητή του Οργανισμού Ασφάλισης Ελευθέρων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ), Κ. Κόντο, ζητώντας να ανακληθεί η απόφαση για πώληση μετοχών.
Οπως αποκάλυψε το «Εθνος», το διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου αποφάσισε να πουλήσει μετοχές αξίας 42.4 εκατομμυρίων ευρώ, προκειμένου να βρει χρήματα για τις συντάξεις. Δύο μήνες νωρίτερα είχε ρευστοποιηθεί το 15% των σταθερών ομολόγων, ενώ ενδέχεται να πωληθεί ακόμη 15%.
Στην επιστολή -η οποία κοινοποιήθηκε στον υπουργό Β. Μαγγίνα- επισημαίνεται, μεταξύ άλλων, πως «δυστυχώς, την επόμενη μέρα των εκλογών άνοιξε το Ασφαλιστικό των ελευθέρων επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) με τον χειρότερο τρόπο. Αποκαλύπτεται, δε, και ο ήπιος τρόπος με τον οποίο σχεδιάζεται να λυθεί το ασφαλιστικό πρόβλημα».
Σύμφωνα με τη ΓΣΕΒΕΕ, «η συνεχιζόμενη άρνηση της κυβέρνησης να επιλύσει το θέμα της χρηματοδότησης των Ταμείων που ενοποιούνται, ώστε ν αποφευχθεί η κατάρρευσή τους, και η πλήρης αδυναμία πληρωμής συντάξεων υποκρύπτουν σχεδιασμούς για δημιουργία τετελεσμένων γεγονότων που θα οδηγήσουν σε μειώσεις συντάξεων και αυξήσεις εισφορών».
Χαρακτηριστικά γίνεται λόγος για μεγάλες ευθύνες της κυβέρνησης και του διοικητικού συμβουλίου του ΟΑΕΕ, αν τελικά εκποιηθούν τα περιουσιακά στοιχεία, καθώς κάτι τέτοιο θα έχει ως αποτέλεσμα «τον σταδιακό στραγγαλισμό της βιωσιμότητας των Ταμείων». Μάλιστα σημειώνεται πως η ΓΣΕΒΕΕ «δεν πρόκειται να αποδεχτεί εκβιαστικές πρακτικές και τετελεσμένα γεγονότα» και τονίζεται πως «πράξεις σαν αυτές πυροδοτούν αρνητικά τον διάλογο».
Αναφερόμενη στην πώληση των μετοχών, η Συνομοσπονδία επισημαίνει πως «με τον τρόπο αυτό θα οδηγηθούμε με μαθηματική ακρίβεια, ύστερα από σύντομο χρονικό διάστημα, σε πλήρη αδυναμία πληρωμής των συντάξεων των ασφαλισμένων στα τρία ενοποιημένα Ταμεία (ΤΕΒΕ – ΤΑΕ – ΤΣΑ).
Η δραστική, δε, μείωση των συντάξεων θ αποτελέσει τότε και τη μοναδική λύση που θα προταθεί, όπως έγινε και στο παρελθόν. Αυτό επιδιώκεται και από την κυβέρνηση;».
«ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΖΟΥΝ ΤΟ ΕΔΑΦΟΣ ΓΙΑ ΑΝΤΙΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΕΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ»
Για «κρυφή ατζέντα» κατηγορεί την κυβέρνηση η ΓΣΕΕ
Ριζικά αντίθετη «στις κυοφορούμενες ανατροπές του ασφαλιστικού συστήματος» δηλώνει η ΓΣΕΕ, που κατηγορεί την κυβέρνηση για «κρυφή ατζέντα». Χαρακτηριστικά τονίζεται πως: οι δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών αλλά και των γνωστών «σοφών λαγών» προετοιμάζουν το έδαφος για βίαιες αντιασφαλιστικές παρεμβάσεις.
Στη χθεσινή της παρέμβαση η Συνομοσπονδία σημειώνει πως:
Κρύβουν επιμελώς τις πραγματικές αιτίες του προβλήματος (που είναι οι πόροι και η χρηματοδότησή του) και επίμονα και μανιωδώς προσπαθούν να ενοχοποιήσουν τα όρια ηλικίας (που είναι από τα υψηλότερα) και τις συντάξεις (που είναι από τις χαμηλότερες στην Ευρώπη).
Προτείνουν τη «δήθεν» εθελουσία παραμονή στην εργασία για προσαύξηση της σύνταξης και αποκρύπτουν την πραγματική τους βούληση, που είναι η γενικευμένη και υποχρεωτική αύξηση των ορίων ηλικίας.
Προτείνουν τη συνέχιση και ένταση του διαχωρισμού των γενεών και τη διαφορετική αντιμετώπιση παλαιών και νέων ασφαλισμένων, ως προς τις παροχές και εισφορές.
Προτείνουν ενοποιήσεις ταμείων, όταν η διαπιστωμένη πρόθεσή τους είναι να χαρίσουν τεράστια ποσά στους εργοδότες. Αυτό έγινε και με τους τραπεζίτες που φόρτωσαν τα βάρη των ασφαλιστικών φορέων στο IKA.
To συνδικαλιστικό κίνημα κάνει λόγο για «απαράδεκτες, επικίνδυνες και αδιέξοδες προσεγγίσεις που επιχειρούν να σαλαμοποιήσουν το πρόβλημα» και «προωθούν τον κεφαλαιοποιητικό χαρακτήρα του συστήματος». Τέλος, τονίζεται πως «τέτοια πορίσματα και τέτοιες σοφιστείες μπορεί να εξυπηρετούν άριστα τις κυβερνητικές απαιτήσεις, αλλά σε καμιά περίπτωση δεν προσφέρουν υπηρεσίες» και καθίσταται σαφές πως «θα περιφρουρηθούν τα δικαιώματα των εργαζόμενων».
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ
Γιώργος Κουτρουμάνης
Δεν χρειάζονται οι αλλαγές
«Τελικά φαίνεται ότι στην ατζέντα των αλλαγών θα υπάρχει και αύξηση των ορίων ηλικίας και μείωση συντάξεων. Το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα δεν χρειάζεται αυτές τις αλλαγές αλλά μέτρα και πολιτικές που διασφαλίζουν τους πόρους των ταμείων και ενισχύουν τη χρηματοδότηση».