Πολλοί γονείς δίνουν χρήματα στα παιδιά τους επειδή δεν έχουν χρόνο να ασχοληθούν μαζί τους
Της Πεννυς Μπουλουτζα
Δεν έχουν χρόνο για τα παιδιά τους και γι’ αυτό τους δίνουν χαρτζιλίκι. Ή πολύ απλά τους δίνουν χρήματα για «να περάσουν καλά», «να μην στερηθούν τίποτα» εξαγοράζοντας τον χρόνο που οι ίδιοι δεν μπορούν να διαθέσουν. Πολλοί γονείς είτε υπερεκτιμούν είτε υποτιμούν τον ρόλο που παίζει στην παιδική καθημερινότητα το «χαρτζιλίκι», οδηγώντας τα παιδιά τους από πολύ νωρίς στο «βάσανο» του καταναλωτισμού.
Οπως κατέδειξε έρευνα που διεξήχθη, από γιατρούς του Κρατικού νοσοκομείου Νίκαιας και του Κέντρου Υγείας Λυγουριού, Αργολίδας, σε δείγμα 400 γονέων παιδιών ηλικίας 6 έως 14 ετών, με σκοπό την καταγραφή των απόψεων όσον αφορά τη σχέση που πρέπει να έχει το παιδί με το χρήμα, δύο στους δέκα γονείς παραδέχονται ότι ανταμείβουν με χρήματα τα παιδιά, επειδή δεν έχουν χρόνο να ασχοληθούν μαζί τους. Στο 54% των περιπτώσεων διαφαίνεται ένα είδος «συνδρόμου στέρησης» από την πλευρά των γονιών, αφού δίνουν χρήματα για να περάσει καλά το παιδί τους που δεν μπορεί να βρίσκεται μαζί τους. Τρεις στους δέκα γονείς προσφέρουν στα παιδιά τους αντικείμενα που δεν τα ζήτησαν, ενώ υπάρχει και ένα μικρό ποσοστό 15% που προτιμά να μην αγοράζει τίποτα στο παιδί.
Συμφωνημένο και σταθερό
Από τις απαντήσεις των γονέων προέκυψε ότι το χρηματικό ποσό που λαμβάνει το παιδί ως «χαρτζιλίκι» είναι πάντα συμφωνημένο και σταθερό σε ποσοστό 61%, ενώ η υπέρβαση του συμφωνημένου ποσού από το παιδί τιμωρείται σε ποσοστό 35%. Σχεδόν επτά στα δέκα παιδιά (65%) γνωρίζουν ότι το ποσό που διατίθεται για χαρτζιλίκι δεν είναι απεριόριστο. Το 16% των γονιών παροτρύνουν τα παιδιά τους να κερδίζουν το χαρτζιλίκι εργαζόμενα, ενώ σχεδόν οι μισοί (44%) ανταμείβουν τα παιδιά όταν αυτά προσφέρουν υπηρεσίες στο σπίτι. Σε αυτές τις ηλικίες, έντονο είναι και το αίσθημα του ανταγωνισμού μεταξύ των παιδιών που πολλές φορές μάλιστα «υποκινείται» από τους ίδιους τους γονείς.
Είναι ενδεικτικό, ότι σύμφωνα με την έρευνα το 66% των παιδιών ζητούν από τους γονείς τους να τους αγοράσουν διάφορα πράγματα για να φτάσουν ή να ξεπεράσουν τους φίλους του, ενώ στο 44% των περιπτώσεων οι γονείς είναι αυτοί που περνούν στα παιδιά τους τα μηνύματα του ανταγωνισμού.
Οπως σχολιάζει ο υπεύθυνος της έρευνας, παιδίατρος στο Κέντρο Υγείας Λυγουριού κ. Προκόπιος Ταβλαντάς, «το παιδί επηρεάζεται σημαντικά από τις συνήθειες της οικογένειάς του σε σχέση με το χρήμα. Που σημαίνει ότι η σωστή στάση της οικογένειας είναι η μόνη ορθή αντιμετώπιση του προβλήματος. Η σχέση του παιδιού με το χρήμα πρέπει να είναι σταδιακή και με μέτρο. Απαραίτητη είναι η σωστή ενημέρωση από τους γονείς, ώστε να μην υπάρχει υπερεκτίμηση, αλλά ούτε και υποτίμηση της δύναμης των χρημάτων».
Τακτικές και αποφυγή παγίδων
Ρωτήσαμε γονείς για το πώς διαχειρίζονται το θέμα του χαρτζιλικιού στα παιδιά τους. Η Ελενα, η Μαρίνα, η Βάνα εξηγούν τις τακτικές που χρησιμοποιούν αλλά και τις παγίδες που προσπαθούν να αποφύγουν.
«Φέτος ξεκίνησα για πρώτη φορά να δίνω στα παιδιά μου χαρτζιλίκι», διηγείται η Ελενα, μητέρα της 8χρονης Αγγελικής και του 11χρονου Παύλου. «Στη μικρή δίνω 5 ευρώ την εβδομάδα και στον γιο μου που είναι μεγαλύτερος 10. Η λογική είναι να καλύψουν με τα χρήματα αυτά οτιδήποτε “επιπλέον” επιθυμούν: ένα παγωτό, ένα περιοδικό», προσθέτει η 37χρονη μητέρα. Τα παιδιά της Ελενας έχουν ενθουσιαστεί με την ιδέα. «Φυσικά, τα προτρέπω να αποταμιεύσουν τα χρήματα αυτά για να αγοράσουν αργότερα κάτι μεγαλύτερο, ένα παιχνίδι για παράδειγμα», προσθέτει.
Η Μαρίνα δίνει στον δεκαπεντάχρονο γιο της 5-8 ευρώ εβδομαδιαίως και στις εκδρομές και τις εξόδους “περισσότερο από το κανονικό”, 20 με 50 ευρώ. «Δυστυχώς, το σύστημα με το “καλαθάκι” από το σπίτι είναι πλέον ντεμοντέ», εξηγεί η Μαρίνα. O Ευθύμης, δεκαέξι χρόνων, ομολογεί ότι τα περισσότερα χρήματα που του δίνουν οι γονείς του -20 ευρώ περίπου- τα ξοδεύει στην καθιερωμένη σαββατιάτικη έξοδο. Ασος στο μανίκι για μικρούς και μεγάλους μαθητές είναι ο περίφημος «κουμπαράς», όπου μαζεύουν χρηματικά δώρα και τα οποία αξιοποιούν την κατάλληλη στιγμή! «Συχνά αναρωτιέμαι, αν τα δώρα που κάνω στα παιδιά σχετίζονται με το γεγονός ότι λείπω πολλές ώρες από το σπίτι», λέει η 35χρονη Βάνα. «Εμείς πάλι προσπαθούμε να μην αντικαθιστούμε την απουσία μας με οικονομικές παροχές», υπογραμμίζει η Ελενα. Υποσχέθηκε στον γιο της, ότι, αν τελειώσει με άριστα το Δημοτικό, θα πάνε όλοι μαζί ένα μακρινό ταξίδι. Και οι γονείς του Ευθύμη τον επιβραβεύουν όταν επιτυγχάνει στις εξετάσεις ξένων γλωσσών, αγοράζοντάς του κάτι που επιθυμεί από καιρό. «Αυτό μου δίνει μεγάλη ηθική ικανοποίηση», παραδέχεται ο δεκαεξάχρονος μαθητής που περιγράφει ότι πολλές παρέες -κλίκες- στο σχολείο διαμορφώνονται βάσει ενδυματολογικών επιλογών κάτι που ο ίδιος όμως «δεν το εγκρίνει». Κατά τους εκπαιδευτικούς πάντως όσα παιδιά δεν ντύνονται σύμφωνα με τη μόδα γίνονται αντικείμενα χλευασμού στην αυλή, αλλά και στο facebook, όπου γράφονται από συμμαθητές υποτιμητικά σχόλια στις φωτογραφίες τους όπως «πώς είσαι έτσι ρε;».