ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΒΑΡΝΑΒΑΣ: Το μέλλον της δημόσιας υγείας είναι ζοφερό

 

Με κέρδος ένα ενιαίο μέτωπο, αποχώρησαν από την κατάληψη στο υπουργείο Υγείας, οι ιατρικοί φορείς. Συνασπισμένες πια, ενώσεις και σύλλογοι σκοπεύουν να αντισταθούν σθεναρά στο νόμο για τις «Διαρθρωτικές αλλαγές στο σύστημα υγείας», που, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ομοσπονδίας Ενώσεων Νοσοκομειακών γιατρών (ΟΕΝΓΕ), κ. Δημήτρη Βαρνάβα σαν στόχο έχει «την πλήρη διάλυση της δημόσιας υγείας».

 

 

Κύριε Βαρνάβα, παρά τις δυναμικές κινητοποιήσεις των γιατρών, το νομοσχέδιο ψηφίστηκε. Ποια θα είναι τα επόμενά σας βήματα;

 

Η αντίδραση που συνάντησε το νομοσχέδιο, πριν την ψήφισή του, θα συνεχιστεί και μάλιστα με μεγαλύτερη ένταση. Μέσα από τη συνεύρεση όλων των ιατρικών φορέων στο χώρο της κατάληψης (ΙΣΑ, ΙΣΠ, ΟΕΝΓΕ, ΠΙΣ, ΠΟΣΕΥΠΙΚΑ, σύλλογος συμβασιούχων γιατρών του ΙΚΑ), καταφέραμε να ομογενοποιήσουμε τις απόψεις μας και να καταλήξουμε σε ένα κείμενο βασικών σημείων. Δημιουργήθηκε δηλαδή ένα πανιατρικό μέτωπο.

Αυτός που σήμερα βρίσκεται σε τρομερή δυσκολία, είναι ο υπουργός Υγείας διότι, για να εφαρμόσει το νομοσχέδιο, πρέπει οπωσδήποτε να πετύχει κάποιες συμφωνίες και κάποιες συναινέσεις. Τις οποίες, όμως, με την τακτική που ακολούθησε, τις «τίναξε στον αέρα». Είτε επειδή δεν συζητούσε με τους φορείς, είτε επειδή δεν λάμβανε τίποτα υπόψη από όσα του έλεγαν εκείνοι με τους οποίους συζητούσε. Επέμεινε σε όσα εκείνος είχε προαποφασισμένα, χρησιμοποιώντας τον διάλογο ως πρόσχημα. Επέδειξε έναν καισαρισμό και μία έπαρση, που εκπλήσσει, για τα δεδομένα της ελληνικής πολιτικής σκηνής. Έτσι, όμως, έσπασε κάθε γέφυρα επικοινωνίας.

Προφανώς, δεν θεωρούσε ότι θα συναντούσε αντιδράσεις- είχε μείνει στην εποχή που είχε να χειριστεί το ασφαλιστικό, έχοντας απέναντι του τον Παναγόπουλο, που συνέπλεε μαζί του. Σε αυτό το υπουργείο, όμως, συνάντησε ένα ιατρικό κίνημα, που δεν έχει καμία διάθεση να συμπλεύσει με σχεδιασμούς που διαλύουν κάθε έννοια δημόσιας και ιδιωτικής υγείας στη χώρα μας.    

 

Οι συναινέσεις πώς θα μπορούσαν να επιτευχθούν;

 

Με συζήτηση, με κάθε επιμέρους κλάδο, πριν από την ψήφιση του νομοσχεδίου. Έπρεπε να κάνει ένα διάλογο για το θέμα της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ), ξεκινώντας από τα σημεία που την απαρτίζουν, πώς θα την επιτύχουμε και πώς θα ενταχθούν οι γιατροί και των ασφαλιστικών ταμείων και του ΕΣΥ, μέσα σε αυτήν.

Ο υπουργός πιστεύει πως, συνενώνοντας απλώς τους κλάδους υγείας των ασφαλιστικών ταμείων, θα δημιουργήσει ένα «κέλυφος» μέσα στο οποίο μετά θα κάνει ό,τι θέλει με τις υπουργικές αποφάσεις- απαιτούνται 66 υπουργικές αποφάσεις για να υλοποιηθεί ο νόμος. Δεν μπορείς να φτιάξεις σύστημα υγείας, αν δεν συζητήσεις και αν δεν εκπονήσεις ένα σοβαρό σχέδιο.

Επιπλέον, αν δεν έχει όμως τη δική μας συναίνεση, δεν μπορεί να υλοποιήσει τίποτα από όλα αυτά. Ήδη έχει αρχίσει να ζητά να συναντηθούμε, εμείς όμως θέτουμε ως προαπαιτούμενο της όποιας συζήτησης, τα βασικά σημεία που έχουμε ψηφίσει.

Εμείς, ως νοσοκομειακοί γιατροί, επιμένουμε ότι καταπατήθηκε με τον πλέον βάναυσο τρόπο η κλαδική συμφωνία κι ότι όλη η επαρχία έχει τιναχτεί εφημεριακά στον αέρα. Από τις 2.000 προσλήψεις γιατρών που είχαν εξαγγελθεί έχουν γίνει μόνο 500, ενώ άλλες 1.500 είναι παγωμένες στο Εθνικό Τυπογραφείο. Την ίδια ώρα, φέτος είχαμε στα νοσοκομεία περισσότερες από 1.000 συνταξιοδοτήσεις, λόγω του νέου ασφαλιστικού νόμου και λόγω της ωρίμανσης που έχει επέλθει (από το 1985 φέτος συμπλήρωσαν 35ετία οι περισσότεροι γιατροί που είχαν μπει στο ΕΣΥ από την ίδρυση του).

 

Ίσως είναι η πρώτη φορά που υπάρχουν κινητοποιήσεις με τόσο μεγάλη μαζικότητα. Είναι αυτό ένα κέρδος από τον αγώνα σας;

 

Ήταν ένα πάρα πολύ σημαντικό κέρδος. Αυτό το κέρδος θα φανεί το επόμενο διάστημα, με την κοινή συμπόρευση όλων των κλάδων. Αυτό το κέρδος έφερε και το μεγάλο μας συλλαλητήριο, το οποίο όπως έγραφε κάποιος σε ένα site, «ήταν το μεγαλύτερο από την εποχή του Ιπποκράτη».

Από εδώ και στο εξής, ο κ. Λοβέρδος θα έχει όλους τους γιατρούς απέναντί του. Αποφασίσαμε να μην βλέπουμε πλέον τα επιμέρους συμφέροντα του κλάδου, αλλά συνολικά το ζήτημα της υγείας. Κι εμείς είμαστε αυτοί που πρέπει να υπηρετήσουν την υγεία.

Ουσιαστικά, με τον ΕΟΠΥΥ, το υπουργείο θέλει να επιβάλει στους γιατρούς ατομικές συμβάσεις. Θέλουν να διαπραγματεύονται με κάθε γιατρό χωριστά, να πέφτουν ρουσφέτια και οι εκδουλεύσεις και να τοποθετούνται οι γιατροί σε διαφορετικές κλίμακες. Κι αποσκοπούν στο να φτιάξουν μια αγορά από γιατρούς που θα αμείβονται με 600 ευρώ, θα είναι δηλαδή εξαθλιωμένοι.

Δεν είναι δυνατόν να ασκηθεί Ιατρική με τέτοιους όρους, με το μάτι του γιατρού να είναι στην τσέπη του ασθενούς. Αυτό είναι εξαθλίωση.

Εμείς λέμε ότι θα πρέπει να υπάρχει μια συλλογική συμφωνία, μέσω της οποίας θα γίνει η διαπραγμάτευση όλου του κλάδου με το υπουργείο Υγείας.

 

Θεωρείτε ότι οι αλλαγές που επιβάλλονται με τον νέο νόμο, θα μπορούσαν να αποφευχθούν, παρά τη δύσκολη οικονομική συγκυρία της χώρας μας και τις δεσμεύσεις μας απέναντι στην τρόικα;

 

Θα μπορούσαν. Όταν κάθονται στο τραπέζι, θα μπορούσαν να επιβάλουν η υγεία να μην μπει στους περιορισμούς της τρόικας, γιατί είναι αγαθό που δεν μπαίνει σε λογιστικά καλούπια. Από την αρχή είχαν πει αρχικά ότι από όλα τα μέτρα θα εξαιρεθεί η παιδεία και η υγεία. Στη συνέχεια έβαλαν την υγεία και την παιδεία στις περικοπές των χρημάτων και μετά και του προσωπικού. Δεν είναι δυνατόν να ανέχονται επιτήρηση σε έναν τέτοιο τομέα.

Με όλα αυτά, η δημόσια υγεία έχει φτάσει στα όρια της κατάρρευσης. Συμφωνούμε να γίνουν οικονομίες, να χτυπηθεί η διαφθορά, αλλά δεν είναι δυνατό να φτάνεις σε αυτά τα επίπεδα.

Πολλά νοσοκομεία δεν μπορούν πλέον να λειτουργήσουν λόγω έλλειψης υλικών. Υπάρχουν π.χ. νοσοκομεία όπου δεν γίνονται επεμβάσεις καταρράκτη, γιατί δεν υπάρχουν ενδοφακοί. Αυτό δεν είναι εξοικονόμηση, είναι παραπομπή στον ιδιωτικό τομέα. Στέλνεις δηλ. τον ασθενή στο ιδιωτικό να πληρώσει 1.500 ευρώ για κάθε μάτι, ενώ θα μπορούσε να χειρουργηθεί στο δημόσιο με κόστος 300 ευρώ για το ασφαλιστικό του ταμείο.

Ουσιαστικά, έχουν αναλάβει να διαλύσουν τελείως τη δημόσια περίθαλψη, να πριμοδοτήσουν τον ιδιωτικό τομέα και μάλιστα, όχι τον μικρό ιδιωτικό τομέα, αλλά τα μεγάλα θεραπευτήρια.

Στο νόμο για τα κλειστά επαγγέλματα, μάλιστα, θα περάσουν διάταξη για τα διαγνωστικά κέντρα -ενώ μέχρι τώρα έπρεπε κατά ποσοστό 51% να ανήκουν σε γιατρούς, τα απελευθερώνουν πλήρως, θα μπορούν να ανήκουν 100% σε επιχειρηματίες. Είναι προφανές ότι θέλουν να φτιάξουν μεγάλα ιδιωτικά συγκροτήματα και να κατευθύνουν εκεί τον κόσμο.

 

Με ποιους άλλους τρόπους θα μπορούσε να γίνει εξοικονόμηση;

 

Με έλεγχο των συμβάσεων των προμηθειών, οικονομία στην δαπάνη των υλικών. Επίσης θα μπορούσε να μπει ένας έλεγχος στοχευμένα, στα υλικά που είναι γνωστό ότι γίνεται υπερκατανάλωση.

 

Οι συγχωνεύσεις που έρχονται, θα επιδεινώσουν την κατάσταση;

 

Θα την κάνουν απερίγραπτη. Όχι ότι δεν υπάρχουν περιπτώσεις νοσοκομείων, όπου θα μπορούσαμε να συζητήσουμε για συγχώνευση. Όταν, όμως, έχεις μια κυβέρνηση, που της δίνεις το χέρι και σου παίρνει τον αγκώνα, δεν μπορείς να συζητήσεις.

Δεν μπορεί να ξεκινάμε από τις συγχωνεύσεις και να πηγαίνουμε προς τα πίσω. Πρέπει να δούμε μια σειρά θεμάτων πρώτα, όπως η στελέχωση των νοσοκομείων και μετά να μιλήσουμε για συγχωνεύσεις.

 

Οι περισσότερες ενέργειες της τρόικας και της κυβέρνησης, το τελευταίο διάστημα, επικεντρώνονται στον τομέα υγείας. Υπάρχουν όντως τόσα περιθώρια εξοικονόμησης;

 

Οι περικοπές στοχεύουν να κατεβάσουν τις δαπάνες της υγείας από το 10% του ΑΕΠ, στο 6%. Αν το επιτύχουν αυτό, θα έχουμε περίθαλψη ίδια με τις χώρες της υποσαχάριας Αφρικής. Ευρωπαϊκή χώρα με 6% ΑΕΠ για τις δαπάνες υγείας, δεν υπάρχει.

 

Στις πρόσφατες κινητοποιήσεις των γιατρών, παρακολουθήσαμε κάποια ευτράπελα, που είχαν να κάνουν με τα ποσοστά συμμετοχής. Πώς ξεκίνησε αυτός ο πόλεμος των αριθμών μεταξύ γιατρών και υπουργείου;

 

Πήγαν να παίξουν ένα άθλιο παιχνίδι. Εμείς δεν είχαμε καμία διάθεση να εστιάσουμε σε αυτό το ζήτημα. Το ποσοστό συμμετοχής στην απεργία δεν ήταν πολύ υψηλό, αν λάβει όμως κανείς υπόψη τους εφημερεύοντες που είχαμε κάθε μέρα και τους ενισχύσαμε κιόλας, οι απεργοί ήταν το 35%.

Δεν θελήσαμε, όμως, να βγούμε και να στρέψουμε την προσοχή στους αριθμούς. Αυτοί το ήθελαν. Να ανοίξουμε διάλογο πάνω σε αυτό. Ο κ. Μουσιώνης έπαιρνε τον αριθμό των γιατρών που απεργούσαν στην Αθήνα κι έκανε την αναγωγή επί του συνόλου των γιατρών του ΕΣΥ (22.400). Παίχτηκε ένα άθλιο παιχνίδι, με στόχο να εμφανιστούν χαμηλά τα ποσοστά των απεργών γιατρών.

Παράλληλα, υπήρξαν και περιστατικά σαν εκείνο της Χίου. Στη Χίο, οι γιατροί που απεργούσαν καλούνται σε απολογία ως «αδικαιολογήτως απόντες», ενώ σε πολλά νοσοκομεία δεν δέχονταν να γράψουν τους γιατρούς ως απεργούντες. Επειδή τα υψηλά ποσοστά συμμετοχής των γιατρών του ΙΚΑ ήταν δεδομένα (σχεδόν 100%), επιχειρήθηκε να εμφανίσουν στους νοσοκομειακούς γιατρούς χαμηλά ποσοστά, για να δημιουργηθεί ρήγμα.

 

Τι προβλέπετε για το μέλλον της δημόσιας υγείας;

 

Αν ισχύσουν οι νομοθετικοί σχεδιασμοί του Λοβέρδου, το μέλλον της δημόσιας υγείας θα είναι ζοφερό. Το θέμα είναι ότι δεν θα επιτρέψουμε να ισχύσουν.

Στις 23 του μήνα συμμετέχουμε στην απεργία και ζητάμε από όλους τους φορείς, ομοσπονδίες και συνδικάτα, να αναγάγουν το ζήτημα της υγείας σε ζήτημα πρώτης γραμμής.

Στις 27 του μήνα θα ακολουθήσει μια μεγάλη συνέλευση όλων των φορέων στην Αθήνα, όπου θα συγκροτηθεί μία επιτροπή για να αρχίσει να επεξεργάζεται τη σύμβαση των γιατρών με τον ΕΟΠΥΥ.

Μόλις δε δημοσιευθεί ο νόμος, θα αρχίσουν οι προσφυγές στο Συμβούλιο της Επικρατείας για ακύρωση. Δεν είμαστε βέβαιοι ότι θα την επιτύχουμε, τουλάχιστον όμως θα δώσουμε το στίγμα ότι αμφισβητούμε με κάθε τρόπο, συνδικαλιστικό και νομικό, αυτό το τερατούργημα.

 

Τι απαντάτε σε όσους σας κατηγορούν για «συντεχνιακές» πρακτικές;

 

Η μόνη συντεχνία που υπάρχει στην Ελλάδα είναι το υπουργικό συμβούλιο.

Όσο ήμασταν στην κατάληψη και στις κινητοποιήσεις, κανένα συντεχνιακό αίτημα δεν βάλαμε.

Αυτό που βάλαμε εμείς μπροστά είναι η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, που αποτελεί πρώτιστη ανάγκη. Επίσης, το θέμα της σωστής λειτουργίας, της σωστής στελέχωσης των νοσοκομείων και της εφημέρευσης, για να καλυφθεί κάθε επείγον περιστατικό. Επομένως, δεν υπήρξε τίποτε το συντεχνιακό από την πλευρά μας.  

 

ΒΟΧ

ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ ΔΙΕΚΔΙΚΗΣΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝ-ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΥ ΜΕΤΩΠΟΥ:

* Να ακυρωθεί το νομοσχέδιο-έκτρωμα Λοβέρδου που εμπορευματοποιεί την περίθαλψη.

* Να καταργηθεί κάθε είδους «χαράτσι» από την τσέπη των πολιτών στα δημόσια νοσοκομεία.

* Δωρεάν, αποκλειστικά δημόσια νοσοκομειακή περίθαλψη, σύγχρονη, ισότιμη και καθολική, με περισσότερα κρεβάτια, περισσότερους νοσηλευτές, περισσότερους μάχιμους γιατρούς. Κατάργηση του αίσχους του «5 φεύγουν, ένας έρχεται».

* Διαφάνεια στο σύστημα προμηθειών.

* Κατάργηση των σκανδαλωδών προνομίων του μεγαλοδιευθυντικού και μεγαλοκαθηγητικού κατεστημένου.

* Ελεύθερη πρόσβαση κάθε ειδικευμένου γιατρού στη σύμβαση με τα ασφαλιστικά ταμεία, χωρίς όρους και αποκλεισμούς.

* Αναγνώριση εργασιακών, ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων για όλους τους γιατρούς του ΙΚΑ.

* Πραγματική ένταξη των νοσοκομείων του ΙΚΑ στο ΕΣΥ χωρίς κατάργηση κλινών και τμημάτων.

* Μέτρα για τη μείωση της αναμονής στις ειδικότητες.

* Να πληρωθούν άμεσα οι οφειλές ΟΠΑΔ, ΤΥΔΚΥ κ.λπ. προς τους συμβεβλημένους γιατρούς. Να επαναπροσληφθούν άμεσα οι 1.400 απολυμένοι συμβασιούχοι του ΙΚΑ.